wrz 02 2021

Dzikie jedzenie


Komentarze: 0

Tu opiszę wartosci odżywcze dziko rosnących roslin, ich morfologię opisałam w innych wpisach: Drzewa Polski, Krzewy Polski, Zioła i chwasty polne, teraz opiszę wartości odzywcze.
wiśnia ptasiej 
Cerasus avium, zjada sie na surowo jako przekąskę, porcję owoców, dodatek do ciat, deserów, pije sie soki i kompoty, przyrządza się z nich dżemy, konfitury, przetwory, ma witaminy A, C i witaminy z gr. B, flawonoidy, wapń, jod i żelazo, potas, błonnik, wodę. 
Mniszek lekarski, jadalne są liście, kwiaty i korzenie, nadaja się na surówki, sałatki, do kanapek, ma witaminy A, C, D z gr. B, beta karoten, flawonoidy, flenolokwasy, karotenoidy, magnez, potas, krzem, fitosterole, inuline, garbniki związki wielopentonowe.
Nasturcja Tropaeolum sp. ma jadalne kwiaty i liście oraz paki kwiatowe, pączki zastępuja kapary, jadalne sa też nasiona, ma duzo witaminy C, olejki gorczyczne, glukozynolany, przeciwwirusowy enzym mirozynazę, olejki eteryczne i blonnik.
Pokrzywa musi byc rpzelana wrzątkiem by przestała przyć lub zmiażdżona w moździerzu, jadalna na surowo, jako papka a'la szpinak oraz w zupach, ma chlorofil, żelazo, wapń, fosfor, magnez, kwasy organiczne, witaminy, błonnik, fosfor, magnez, błonnik, kwasy organiczne, magnez, fosfor, wapń, siarkę, potas, jod, krzem, witaminy A, K, B2, C, związki aminowe, garbnikowe, kwas pantotenowy, kwasy organiczne (m.in. mrówkowy, glikolowy, glicerolowy), olejki eteryczne, sole mineralne, chlorofil, serotoninę, histaminę, acetylocholinę, karotenoidy, fitosterole, flawonoidy.
Bratek polny/fiołek trójbarwny ma jadalne kwiaty dobre do sałatek i surówek oraz ciast, ma witamine c, flawonoidy, salicylany,, śluzy, garbniki, kwasy organiczne, umbeliferol, karotenoidy, cukru, olejki eteryczne, saponiny.
Podbiał pospolity ma jadalne kwiaty, młode liście, pędy, nadaje sie do kanapek, surówek, sałatek, zup, farszów, olejki eteryczne, śluzy, flawonoidy, garbniki, karoteny i gorycze, cynk, mangan, potas, wapń, żelazo, siarke, białko.
Szczawik zajęczy ma jadalne kwiaty i liście, używa sie ich do zakwaszania zup jarzynowych i barszczów, dodawać do sosów, majonezu, jogurtu i sałatek, ma białko, fosfor, żelazo, magnez, witaminę C.
Storkotka zwyczajna ma jadalne nadziemne części, uzywana jest do sałatek, sosów i zup, masła ziołowego, past, omletów, ma  witaminy C, beta-karoten, olejki eteryczne, flawonoidy, białka, cukry, gorycz, garbniki, saponiny.
Bluszczyk kurdybanek młode pędy jedzone są z duszonymi mięsami i warzywami, zupami, twarogami, olejami, pastami, ziemniakami, ryżem, makaronem, omletami, jajecznicą, ma witaminę C, olejki eteryczne.
Komosa biała/lebioda liście jadlane w sałatkach, jako papki a'la szpinak, w zupach i farszach, ma karoten, witamine c, cukry, białko, saponiny, kwas szczawiowy, alkaloidy -betacyna, betaksantyna, kwas oleanolowy.
Nagietek lekarski Calendula officinalis kwiaty sa do sosów, makaronów, sałatek, surówek, ma witaminę C, witaminy z gr. B, mangan, saponiny, karotenoidy, flawonoidy, śluzowe, związki goryczowe, kwasy organiczne, fitosterole, magnez.
Ogórecznik lekarski ma jadalne liscie i kwiaty do sałatek, sosów, zup, mięsa, twarogu, aromatyzowanie likierów, napojów, octów, ma magnez, potas, mangan, cynk, żelazo, miedź, kwasy organiczne, olejki eteryczne, flawonoidy, witaminy A, C z gr B, D, E, kwas foliowy, krzemionke, kobalt, cholinę.
Głóg, po przemorżeniu owoce nadają się do jedzenia na surowo i na przetwory, ma flawonoidy, procyjaniny, witamine A, C, z gr. B, fitosterole, pewktyny, mozna suszyc owoce na herbatki.
Dzika róza owoce i kwiaty są jadalne na surowo i w przetworach maja duzo witaminy C, A, B1, B2, E, K, duzo  kwasu foliowego, karotenoidów, flawonoidów, kwasów organicznych, garbników, pektyn, antocyjanów i olejków eterycznych.
Śliwa tarnina po przemorżeniu owoce sa jadalne na surowo i w przetworach, ma flawonoidy, antocyjany, witamine C.
Jarząb zwyczajny po przemrożeniu owoce sa jadalne w nalewkach, przetworach, dżemach, ma witaminy C, E, P, K, PP, cukier, pektyny, garbniki.
Czeremcha zwyczajna ma owoce jadalne na surowo i w przetworach, ma witaminy: A, B1, B6, B2, C, PP, magnez, potas, wapń, żelazo, fosfor, sód, tłuszcze, węglowodany, białko, błonnik, wodę.
Łoboda ogrodowa 
Atriplex hortensis liście i młode pędy mozna jeść na surowo lub przyrządzać jak szpinak, ma blonnik, białko, witaminy A, C, magnez, wapoń, fosfor, żelazo.
Szczaw zwyczajny ma jadalne liście na surowo, do sałątek, na papki i zupy, ma karoten, witamine C, żelazo.
Chrzan pospolity ma jadalny korzeń na surowo jako dodatek do kanapek i mięs, składnik ossoów i ćwikły, ma witaminy z gr B, prowitamine A, witaminy C i E, wapń, potas, fosfor, siarka, magnez, żelazo, cukry, białka, olejki eteryczne, owsiki go nie lubią.
Czosnek niedźwiedzi 
Allium ursinum ma jadalne liście na surowo do sałatek i kanapek, składnik zup, nadaje ise na kiszonki, ma duzo witaminy C, A, E, selen, żelazo, olejki eteryczne.
Bez czarny ma jadalne owoce, są jadalne po obróbce termicznej w postaci przetworów: soków, dżemów, herbatek, kisieli, wina, mają cukry, witaminy C, A, B1, B2, antocyjany, karotenoidy, żelazo, potas, sód, magnez, wapń, olejki eteryczne, kwasy organiczne: jabłkowy, winowy, cytrynowy, ma też jadalne kwiaty idealne do smażenia w cieście.
Ostrożeń warzywny ma jadalne liście, kłącza i pędy, nadają do sałatek, barszczu, suruwek, kanapek, ma białko, magnez, potas, wapń, inuline, fitosterole, garbniki.
Robinia akacjowa ma jadalne kwiaty na surowo lub w cieście nalesnikowym, mają olejki eteryczne, garbniki, flawonoidy, cukry, kwasy organiczne, biogeny.
Wszystkie gatunki babki: lancetowata, zwyczajna, średnia mają jadalne liście, maja witamine A i C, je się je w sosach, sałatkach, zupach, twarogach, ciastach.
Barszcz zwyczajny pędy jadalne na surowo i po ugotowaniu.
Bluszczyk kurdybanek jadalne ziele przyprawowe z cholina, olejkami eterycznymi, uzywane jak popularne przyprawy.
Borówka czernica ma jadalne jagody, je się je na surowo i w przetworach oraz ciastach, maja garbniki, kwasy: bursztynowy, jabłkowy i cytrynowy, pektyny, antocyjany, witaminy C i B1, karotenoidy.
Buk zwyczajny, je się liście jako spzinak i surówki z lisci.
cykoria podróznik po obróbce termicznej jest jadalny korzeń ma inuline i skrobię, młode listki mają witaminy C i zg B, nadaja się na sałatki, przyprawa do kawy.
Czosnaczek pospolity 
Alliaria petiolata ma jadalne nasione, liście i pędy, je się je w sosach, pastach, makaronach, ziemniakach, mięsach.
Czyściec błotny bulwki jemy jak ziemniaki, jemy tez liście i kłacza w surówkach.
Dąb szypułkowy z żołedzi robi się makę na placuszki i bliny oraz kaszę.
Gwiazdnica pospolita, młede pędy i liście ma jadalne przez cały rok.
jezyna fałdowana 
Rubus plicatus i inne jeżyny np. popielica mają jadalne owoce, nadaja się na surowo i na przetwory, soki, dżemy, alkohole, kompoty, placki, ciasteczka, mają  garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne i witaminę C.
koniczyna biała i łąkowa kwiaty nadaja się na herbatkę, liście na szpinak.
Koziród łąkowy ma jadalne liście i młode pędy, je sie na surowo lub gotowane, mają inulinę.
Leszczyna ma jadalne nasiona orzechy, maja białko, wodę, błonnik, witaminy: A, B1, B2, B6, C, PP, magnez, fosfor, żelazo, sód, potas, wapń, tłuszcz, węglowodany, jadalne na surowo w ciastach i ciasteczkach.
Lipa drobnolistna i szerokolistna mają jadalne liście na surowo, szerokolistna, z kwiatów robi sie herbatki.
Łopian wielki i pajęczynowaty 
Arctium tomentosum kłacza jadalne są surowe, gotowane lub marynowane.
Łaczeń baldaszkowaty 
Butomus umbellatus ma jadalne kłącze na surowo i gotowane.
Macierzanka piaskowa ma jadalne liście, przyprawa do salatek, zup, mięs warzyw. Dodana do ciasta daje ziołowy chlebek.
Malina owoce są jedzono na surowo i  w kompotach, dżemach, sokach, syropach, winach, konfiturach, ma witamine C, salicylany, liście nadają sie na herbatki, mlode pędy nadają się do zucia.
Mięta polna 
Mentha arvensis i nadwodna Mentha aquatica jadalne liście przyprawy do ciast, twarozków, kremów, mięs, warzyw, sałatek.
Marchew zwyczajna jadalny korzen, pędy, liście, owoce, korzeń jest do zup i surówek, liście do zup i sałatek, kwiatostany smazy się na oleju, owoce mogą zastąpic kminek.
Oset zwisły 
Carduus nutans i kędzierzawy Carduus crispus mają jadalne gotowane dna kwiatostanowe, łodygi i liście.
Pałka wodna 
Typha latifolia ma jadalne kłącza maja cukier, białko, skrobie, je sie pieczone, gotowane, duszone, pędy i liście jadalne sa po ugotowaniu jak spzaragi, pałka wąskolistna Typha angustifolia ma jadalne żeńskie kwiatostany surowe lub gotowane-maja duzo białka, nasiona i owoce.
Pasternak zwyczajny 
Pastinaca sativa korzeń jedzony jest w zupach, sąłatkach, duszony, smazony, nasiona to przyprawa.
Podagrycznik pospolity liście i ogonki liściowe jemy na surowo lub w zupach i papkach.
Portulaka pospolita jedzona w zupach, sałatkach, je sie młode liście i łodygi, dodatek do mizerii, sałatki pomidorowej i innych surówek.
Poziomka pospolita, twardawa i wysoka mają owoce jadalne na surowo, w dżemach, przetworach, sokach, z liści robi sie herbatki, owoc ma witamine C, A, B1, B2, B6, E, H, PP sole żelaza wapnia, fosforu, kobaltu, liscie maja flawonoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne.
Pokrzywnik pospolity 
Alchemilla vulgaris młode liscie dodaje sie do zup, szpinaku, sałatek warzywnych, mają duzo witaminy C.
Rdest ostrogorzki przyprawa do zup, sałątek, makaronów, mięs, past, uzywamy w małych ilościach.
Rukiew wodna 
Nasturtium officinale liscie i mlode pędy jemy na surowo jako dodatek do salatek i jako przyprawę do innych potraw.
Rzezucha łąkowa 
Cardamine pratensis jest jadalna na surowo w kanapkach i sałatkach w całości, ma witamine C, A, B, PP, K, E, jod, chrom, siarkę, żelazo.
Sosna zwyczajna herbatki z igliwia dostarcza zima witaminy C, młode pędy liściowe i koncówki gaąłzek nadaja się na marmoladę sosnową.
Szczawik zajęczy ma jadalne liście, nadają sie do zup jarzynowych, barszczów, sosów, majonezów, jogurtów, sałatek, ciast i napojów.
Świerk pospolity młode pędy liściowe je się na surowo.
Tasznik pospolity młode listki je sie w zupach, szpinaku i sosach, można go jeść na surowo.
Tatarak zwyczajny 
Acorus calamus kłącze je się surowe w sałatkach lub gorowane w zupach, przyprawa  zup owocowych, sosów, słodkich potraw i ciasteczek, kompotów jabłkowych i gruszkowych.
Słonecznik bulwiasty 
Helianthus tuberosus dziczeje, bulwy jadalne sa po ugotowaniu lub usmażeniu jak ziemniaki, ma wode, błonnik, białko, tłuszcze, witaminy A, B1, C, żelazo, sód, wapń, potas.
Wierzbówka kiprzyca 
Epilobium angustifolium z liści robi sie surówki i sałatki, po sfermentowaniu uspakajającą herbatkę.
Wiesiołek dwuletni korzenie zjada sie po ugotowaniu jako sałatke lub jarzynę.
Nie opisywałam tu morfologii roslin ani nie podawałam wielu nazw łacińskich, dlatego, że znaczną większość z nich opisałam w innych wpisach, tu chciałam pokazać jak się je je.
Miechunka pomidorowa
Physalis philadelphica, którą opiszę, gdyż wcześniej jej nie opisywałam, rozrosnięty korzeń jajowate, krótko ogonkowe liście z sercowatymi nasadami i zaostrzonymi końcami, żółte, zrosłopłatkowe kwiaty, płatki wywinięte odsłaniają słupek i pręciki, owoce to żółte jagody osłonięte zrośniętymi, czerownymi płatkami korony. Miechunka rozdęta Physalis alkekengi wzniesiona, owłosiona łodyga, całobrzegie lub ząbkowane liście sa jajowate, ogonkowe, kwiaty 5-płatkowe, dzwonkowate, zwisłe szypułki, 5 działek, 1 słupek, 5 pręcików, owoc to pomarańczowa jagoda dwukomorowa, osłonięte zrośniętymi, żółtymi płatkami korony, ma śluzy, glikozyd sterydowy fizalinę, pektyny, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, kwas askorbinowy, karoten, zeaksantyna, flawonoidy, antocyjany, garbniki, owoce je sie surowe wałatkach, twarogach, na kanapkach, mozna dodawać do zup, mięs, sosów. 

Do tej pory nie pojawił się jeszcze żaden komentarz. Ale Ty możesz to zmienić ;)

Dodaj komentarz