Nagonasienne Gymnospermae maja cewki. W łodydze ksylem różnicuje się najbliżej osi, protoksylem jest najbliżej osi. Metafloem odkładany jest na zewnątrz, protofloem spychany na zewnątrz. Dwuliścienne mają prokambium. Są trzy typy wiązek kolateralne, koncentryczne i promieniste. W czasie podziału kariokineza odpowiada za ruch chromosomów, cytokineza za podział protoplastu. Komórki potomne są połączone jamkami. W miejscu powstania dwóch komórek potomnych tworzy się przegroda pierwotna, jej elementy odkładają pęcherzyki aparatu Golghiego. Na przegrodzie pierwotnej odkładana jest ściana pierwotna. Kolenchyma (miękisz grubościenny) jest pod epidermą i ma ściany pierwotne. Dwuliścienne częściej mają subepidermalną sklerenchymę, jest to najbardziej zewnętrzna częśc walca osiowego. Jednoliścienne nie maja kory pierwotnej i walca osiowego. Pod epidermą mają sklerenchymę. U jednoliściennych wiązki są na całym przekroju łodygi. Typy organizacji korzenia, paprotniki (skrzypy, widłąki, paprocie) mają jedną apikalną komórkę z której powstają tkanki. Rośliny nasienne maja grupy komórek, składające się z jednego piętra, gdy wszystko poza walcem osiowym powstaje z jednej komórki lub kilku komórek gdzie 3 - 4 piętra komórek sa oddzielone od siebie. Najgłębsza to plerom, powstaje z niego walec osiowy, w środku jest peryblem, powstaje z niego kora pierwotna, najwyżej jest kalyptrogen, tworzy czapeczkę. Faza G1 w tej części korzenia jest wydłuzona, żeby chronić materiał genetyczny przed uszkodzeniami. Uszkodzone tkanki odradzają się. Jest centrum spoczynkowe QC to rezerwuar komórek 2C z 10 - 15 razy wydłużoną fazą G1. Najstarsza część czapeczki się złuszcza.
Tkanki twócze (merystematyczne) mają cienką ścianę komórkową, komórki są małe, zdolne do licznych podziałów. Wakuole są słabo rozwinięte. Chloroplasty są w postaci etioplastów (protoplastów), komróki są równe, nie ma przestworów międzykomórkowych. Komórki kambium są długie, wrzecionowate, wąskie, może mieć grubsze ściany i większą wakuolizację. Część komórek zarodka może gromadzić substancje odżywcze w drewnie lub liścieniach. Komórki merystematyczne różnicują się w komórki budujące tkanki stałe, tracą zdolność podziałów. Są dwa typy wzrostu roslin: dyfuzyjny i ograniczony, który przebiega w całym organie, później komórki kończą się dzielić i różnicują się w komórki tkanki stałej. Ten typ wzrostu jest w kwiatach i liściach oraz w większości tkanek zwierzęcych. U roślin dominuje typ zlokalizowany i nieograniczony odbywa się on w merystemach, które są zlokalizowane w konkretnych częściach ciała rośliny. Merystemy wierzchołkowe stożka wzrostu pędu i korzenia działają przez całe życie rośliny. Merystemy dzielimy na boczne i wierzcholkowe. Merystemy wierzchołkowe to stożki wzrostu, są na szczytach pędów i korzeni, dzieki nim roślina przyrasta na długość. Merystemy boczne to kambium (miazga) i felogen. One zapewniają przyrost na grubość u dwuliściennych. Tworzą one warstwy lub pasma równoległe do organów. Miazga jest pomiędzy drewnem i łykiem i dobudowuje tkanki przewodzące, felogen jest na peryferiach łodygi i korzenia, buduje tkanki okrywające po odróżnieniu tkanek stałych. Jednoliścienne mają merystemy interkalarne (wstawowe) rozmieszczone wzdłuż łodygi u podstawy międzywięźli, są chronione przez pochwy liściowe. Merystemy interkalarne pochodzą od stożka wzrostu, są oddzielone partiami tkanek stałych i umożliwiają przyrost na długość. Merystemy te są też u skrzypów Equisetum sp., goździkowatych Cariophylaceae, babek Plantago sp., zawciągu Armeria sp. Inny podział tkanek twóczych to pierwotne, które pochodzą od zarodka, są to stożki wzrostu pędu i korzenia, merystemy boczne ioraz interkalarne. Komóki merystemów wtórnych w wyniku odróżnicowania wracaja do stadium embrionalnego, są to merystemy wierzchołkowe korzeni bocznych i pędów przybyszowych, kambium i felogen oraz tkanka przyranna (kalus), która powstaje w miejscu zranienia rośliny. W czasie podiałów komórka merystemetyczna dzieli sie na dwie potomne, jedna jest inicjalna, druga ma określoną funkcję. Komórka inicjalna pozostaje macierzystą, komórka z funkcją dzieli się w komórki budujące tkanki stałe. Kambium ma komórki niezróżnicowane, są długie i wąskie (wrzecionowate). Plastydy są w kolenchymie, pod korą. Komórki kambium mogą mieć grubszą ścianę komórkową i być zwakuolizowane. Część komórek zarodka gromadzi materiały zapasowe w bielmie - nasiona bielmowe, część w miękiszu spichrzowym w liścieniach - nasiobna bezbielmowe np. fasola Faseolus sp. Merystemoidy to grupy komórek lub pojedyncze komórki o aktywności podziałowej, są w obrębie tkanek stałych, to np komórki macierzyste aparatów szparkowych. Merystemy pierwotne pochodzą od tkanek zarodka i są aktywne podziałowo przez całe życie rośliny są to merystemy wierzchołkowe. Wtórne powstają z żywych komórek tkanek stałych przez odróżnicowanie. To miazga korkotwócza i międzywiązkowa (felogen i kambium). W fazie G1 komórki zatrzymują się i nie rozmnażają. Stałe w budowie jednorodnej są miękisz, kolenchyma, epiderma, na przyszły rok znów się różnicują i roślina przyrasta na grubość. Odróżnicowuje się np. kolenchyma ma ona pod skóką dwie warstwy fotosyntetyzujące z chloroplastami. Odróżnicowanie to powrót komórek to stanu merystematycznego. Likwodowane są zgrubienia ścian komórkowych, jądro wraca do fazy S. Powstaje felogen to tkanka wtórna. Sklerenchyma jest martwa więc się nie odróżnicowuje. Merystemy wtórne budują tkanki wtórne. Tkanki wtórne to peryderma z felodermy, felogenu i korka. Stożek wzrostu pędu tworzy zawiązki liści (węzły). Z węzłów wyrastają liście, są tu incjały marginalne i submarginalne. Tworzy międzywęźla, które dzielą łodygę na odcinki. Są trzy typy wirzchołków (stóżków) wzrostu pędu. I to komórka w kształcie piramidy. Jest u skrzypów, widłaków zarodniowych, paproci cienkozarodniowych i grubozarodniowych. II kilka komórekapikalnych ułozonych w jednej warstwie, u większości nagonasiennych. III kilka komórek inicjalnych ułożonych w kilku warstwach, u okrytonasiennych. Wegetatywne zawiązki pędu maja różny kształt i wielkość. Iglaste mają wąskie i stożkowate, miłorzęby Gingko sp. i sagowce Cycadopsida mają spłaszczone i szerokie, okrytonasienne mają wąskie i wydłuzone. Strefa dystalna może być wzniesiona ponad zalążki liści, może być płaska lub podłużna położona poniżej zawiązków, ma swoje piętro komórekinicjalnych, Korpus ma podziały antyklinalne, gdzie komórka może przyjąć jedną z trzech orientacji lub pośrednią między nimi, orientację wyznacza kierunek odkładania ściany komórkowej i poliklinalne. Odpowiada za wzrost obiętości tkanek. Tunika ma 4 piętra komórek apikalnych, po podziale tworzy dwie komórki ułożone w jednej warstwie, nie zmienia ilości warstw komórek. Merystemy interkalarne sa na całej długości pędu i powoduja jego wzrost. Najintensywniejsze podziały są u podstawy rejonu organogenezy, gdzie tworzą się zawiązki liści i organów bocznych. Stożek wzrostu korzenia nie tworzy węzłów ani międzywęźli. Wytwarza czapeczkę, która chroni go przed tarciem w czasie wzrostu. Ma części: promerystem, czyli dystalną (szczytową) strefę z komórek o jednakowej strukturze z komóką inicjalną lub grupą komórek inicjalnych (inicjałów apikalnych), protkanki, gdzie zaczyna się różnicowanie histologiczne na tryz pratkanki dające początek układom tkankowym, protoderma to przyszła skórka, pramiazga (prokambium) buduje pierwotny system przewodzący., pramiękisz jest między protodermą i prokambium, daje początek rdzeniowi, promieniom rdzeniowym i korze pierwotnej. Za protomerystemem jest przejście do sfery elongacyjnej, gdzie jest wzrost na długość.
Dodaj komentarz