ciekawostki o owadach

Ważki.
Ważki są na Ziemi 300 mln lat, mają głowę, tułów i odwłok, głowa ma czułki, złożone oczy, wargę dolną i górną i żuwaczki, tułów to przedtułów z przednią para odnóży, góra to przedplecze, śródtułów ma przednią parę skrzydeł, drugą parę odnóży, góra to śródplecze, zatułów ma tyle skrzydła i ostatnią parę odnóży. Odnóże ma biodro, krętacz I, II, udo, goleń, stopę. Skrzydło ma węzełek wzmacniający skrzydło i pterostigmę stabilizujący lot. Odwłok ma 10 segmentów, szkielet jest z chityny ma część grzbietową tergit i brzuszną sternit. Na końcu odwłoku samca są przydatki analne i pierwotne i wtórne narządy kopulacyjne, samice mają pokładełka służące do składania jaj, pokładełka otaczają walwy. Każdy segment ma przetchlinki prowadzące do tchawek, czyli porów zakończonych cienką błonką, przez które zachodzi wymiana gazowa, larwy mają skrzelotchawki, jelito tylne i skrzela rektalne. Narządy analne służą do łapania samic. Wewnętrzna budowa ważki to chitynowy szkielet zewnętrzny zbudowany z segmentów, płatków i przyrostków połączonych szwami i listewkami. Układ nerwowy to zwój główny, pierścienie przełykowe otaczające przełyk i zwoje brzuszne rozgałęzione do ciała. Mięśnie to mięsień szyi porusza głową, mięśnie zginające nogi i mięśnie poruszające skrzydełkami. Narządy zmysłów to oczy złożone zbudowane z wielu oczek mających rogówkę i kryształowy stożek skupiający światło, od niego odchodzi nerw wzrokowy ze zwojem ocznym. Dotyk to receptory na powierzchni ciała. Dona warga ma 3 płatki, górna jeden, za dolną są żuwaczki, którymi rozdrabniany jest pokarm, warga dolna służy do łapania pokarmu. Układ pokarmowy to szczęki (żuwaczki), gardziel, żołądek żujący, miażdżący pokarm, żołądek, jelito przednie, środkowe i tylne i zamykany 3 klapami odbyt, tchawki to pory na całym ciele, rozgałęziają się na coraz mniejsze rureczki zakończone błoniastymi balonikami bez chityny wypełnionymi płynem-tracheolami, gdzie jest wymiana gazowa, przetchlinki zamykają się klapami z 2 płateczków są parami na wierzchu i po bokach odwłoku. Oddychanie to skurcz i rozkurcz mięśni tchawek, które powodują wydychanie i wdychanie powietrza. Serce jest po grzbietowej stronie ciała, składa się z rurki-aorty i 8 komór. Serce obsługują mięśnie skrzydlaste. Rozkurcz mięśni daje przenikanie krwi do komór przez pory, skurcz wyrzuca ją do aorty i stąd do ciała-układ otwarty. Układ wydalniczy to cewki Malpighiego-kanaliki odchodzące od układu pokarmowego między jelitem środkowym i tylnym wydalające kwas moczowy jako kryształki. Ważki składają jaja na roślinach wodnych, do wody, w mule, drewnie, są białe, żółte, szare, okrągłe lub podłużne. Rzadko zimują. Z jaj wydobywają się larwy, najpierw prolarwa, nimfa, otoczona błonką, która szybko pęka, wychodzi larwa II rzędu, deutonimfa to stadium trwa kilka lat. Larwy mają układ pokarmowy, oddechowy, krążenia, nie mają gonad i skrzydeł. Po kilku latach jest przeobrażenie niezupełne bez poczwarki. Larwa przyczepia się do gałązek, wykształca dorosłe organy dorosłe i linieje. Imago żyje kilka tygodni, larwa kilka lat.

Jętki
Jętki są podobnie zbudowane do ważek, takie same narządy wewnętrzne, kroczne odnóża, żyją na Ziemi 100 mln lat, maja aparat gębowy typu gryzącego, czułki, złożone oczy z przyoczkami, skrzydła skierowane do góry, żyjące w płynącej wodzie larwy mają stopę z pazurkiem i skrzelotchawki na odwłoku. Jętki po dojrzeniu kopulują, samce giną od razu, samice po złożeniu jaj. Z jaj wylęgają się larwy, które w ciągu kilku miesięcy lub lat-zależnie od gatunku przechodzą do 30 linień bez poczwarek. Ostatnia larwa-nimfa wylatuje z wody, ma skrzydła i tworzy niezdolne do rozrodu subimago. Stadium subimago trwa od 1 dnia do kilkunastu tygodni, potem linieje w imago, czyli imago doskonałe, które odbywa lot godowy. Dorosłe jętki żyją kilka dni.

Widelnice

Widelnice żyją w potokach górskich i strumykach. Mają aparat gębowy typu gryzącego, oczy złożone z przyoczkami, długie czułki, tułów z 3 segmentów-przedtułów, śródtułów, zatułów, lary mają pochewki skrzydłowe zamiast żyłkowanych skrzydeł dorosłych, odwłok z 10. narządy wewnętrzne jak u ważki. Kroczne odnóża. Larwy mają 2 wyrostki na odwłoku, skrzelotchawki są na odwłoku i przy dolnej wardze, samice noszą jaja pod odwłokiem, składają je do wody, tam wykluwają się larwy, po 1-3 latach na brzegu przeobrażają się w imagines, które nie jedzą, tylko korzystają z tłuszczu rozmnażając się.
Ważki to drapieżniki, polują na owady i ich larwy plankton i polują na larwy innych owadów i wodne owady, nimfy jętki i widelnice dorosłe nie jedzą, larwy glony i pokarm roślinny.

Świerszcze, koniki polne, pasikoniki
Świerszcze, pasikoniki, koniki polne mają czułki, oczy złożone, aparat gębowy typu gryzącego-ma dużą górną wargę, 5 głaszczek szczękowych, trójczłonowy głaszczek wargowy, oczy złożone z przyoczkami, są czułki. Narząd słuchu to narząd tympanalny, bębenkowy zrobiony ze skolopoforów rozpiętych na błonie bębenkowej-dwubiegunowej komórki nerwowej, dendryt ma sztyfcik rejestrujący drgania błony. Jest tułów z przedtułowiem, śródtułowiem i zatułowiem, przednie skrzydła są sztywne, zmienione w pokrywy skrzydłowe osłaniające tylne skrzydła, odnóża 3 pary są skoczne, samiec ma narządy strydulacyjne na pokrywach skrzydeł, na nogach narządy bębenkowe, samica pokładełko. Odwłok ma przysadki odwłokowe jako narząd dotyku i słuchu. Narządy wewnętrzne świerszczy, ważek, widelnic, jętek są takie same z racji bycia owadami. Świerszcze mają kilka stadiów larwy bez poczwarki, młodociane nie mają skrzydeł, gonad, rosną, linieją wchodząc w następne stadia, do osiągnięcia imago.
Świerszcze jedzą rośliny, pasikoniki owady, koniki polne trawę, zboża, liście.