ciekawostki o ptakach 3

Żołna osiedla się coraz bardziej na północ, lubi łąki, pola i ugory na ekstensywnie użytkowanych rolniczo terenach, gniazduje w żwirowiskach, wyrobiskach i nadrzecznych skarpach, je owady, głównie pszczoły i osy, po złapaniu błonkówki uderza nią, by pozbyć się żądła, ale w odchodach bywają żądła, więc żołna jest odporna na jad błonkówek, raz w roku składa 6-7 jaj, które mama wysiaduje przez 20 dni, młode opuszczają gniazdo po 30 dniach, żołny wędrują, gniazdują i zimują w koloniach, gniazdują w wykopanych przez siebie norach na głębokości 1-2 m, rodzice i inni członkowie rodziny karmią pisklęta

Jerzyk żyje obom ludzi, można go spotkać rano i wieczorem, je owady, śpi, kopuluje, pije, poluje, je, karmi młode w locie, ma mocne nóżki dzięki, którym może utrzymać się na pionowych ścianach, gniazduje w szczelinach budynków i w przestrzeniach stropodachowych, dziuplach drzew i szczelinach skalnych, lubi budki lęgowe, gniazdko buduje z suchych traw i liści sklejonych śliną, samica składa 2-3 jaja, są wysiadywane przez 19-27 dni, pisklęta opuszczają gniazdo po 37-56 dniach, w niepogodę i niedobór owadów dorosłe jerzyki i pisklęta obniżają swój metabolizm i temperaturę ciała

Lelek zamieszkują bory sosnowe z porębami, polankami i prześwitami, są aktywne nocą, łapią w locie wady, głównie ćmy i chrząszcze, samica składa na ziemi 2 jaja, wysiaduje je przez 17-18 dni, lotne są po 16-17 dniach, pisklęta są podobne do szyszek, a kiedy zbliża się drapieżnik rodzic udaje nielota, by odwrócić jego uwagę, lelki siadają wzdłuż gałęzi, inne ptaki wszerz

Kukułka to pasożyt gniazdowy, który składa jaja w gniazdach małych, owadożernych ptaków wróblowatych, samiec odwraca uwagę rodziców, samica składa do gniazda jedno jajo, pisklę szybko się wykluwa i rozwija, ma plecy ukształtowane w łopatkę, którą wyrzuca pozostałe jaja i pisklęta, jego krtań jest zbudowana, że śpiewa za kilka piskląt, tak, że rodzice myślą, że karmią wiele dzieci, kukułka je gąsienice motyli, których inne ptaki nie jedzą, wysiadywanie jaja kukułki trwa 11-12 dni, wylatuje z gniazda po 17-21 dniach, pisklę jest większe od rodziców, więc karmiąc je czasem siadają mu na głowie

Płomykówka przez cały rok jest w Polsce, ptak nocny, opuszcza schronienie po zmroku, poluje nad polami i łąkami, je drobne ssaki, głównie gryzonie, gniazduje na strychach budynków, na podłodze strychu, w przestrzeni stropodachowej lub w gołębniku składa 4-7 jaj, samica wysiaduje je przez 30-31 dni, młode wylatują po 50-55 dniach, w mysie lata, kiedy jest dużo gryzoni składa nawet 14 jaj, wtedy ma do dwóch lęgów, w normalne lata jeden rocznie

Puszczyk aktywny w nocy, zamieszkuje stare lasy grabowo-dębowe, lubi starodrzewia w lasach, stare alejki, parki, ogrody, poluje na gryzonie i ptaki, potrafi zjeść i mysikrólika i krzyżówkę, także płazy, ryby i bezkręgowce, gniazduje w dziuplach, gniazdach większych ptaków i w budynkach, samica składa 2-5 jaj, które wysiaduje przez 28-30 dni, młode opuszczają gniazdko po 32-37 dniach, w dziuplach składają jaja, odpoczywają i śpią

Puchacz nocny ptak, największy polski gatunek sowy, monogamiczny, łączy się w pary na całe życie, gniazduje na półkach skalnych, które sąsiadują z terenami otwartymi i w trudno dostępnych częściach lasu, samica składa na ziemi 2-4 jaja, które wysiaduje przez 34-36 dni, pisklęta są lotne po 50-60 dniach, puchacz jest ostrożny i płochliwy, zaniepokojony wraca do gniazda dopiero po zmroku, od lutego do czerwca nie wolno do niego się zbliżać ze względu na lęgi, jest chroniony ścisła ochrona obowiązuje promień 200 m wokół gniazda, częściowa obowiązuje w promieniu 500 m od gniazda

Łabędź niemy zamieszkuje zbiorniki wód stojących z rozwiniętymi szuwarami, zimuje na Bałtyku, w okresie lęgowym terytorialny, goni inne osobniki, zimą kolonijny, zimuje na niezmarzniętych fragmentach rzek, je miękkie części wodnych roślin, może jeść mięczaki i resztki ryb zostawione przez rybaków, zimą je oziminę na polach, gniazduje na platformach z roślin, samica składa 3-10 jaj, wysiaduje je 36 dni, to zagniazdownik, który od małego sam żeruje, ale rodzice wodzą młode do jesiennej wędrówki we wrześniu i październiku, pisklęta klują się szare, ale samiczki mogą być białe, jest to cecha genetyczna, zwana odmianą polską, kiedy łabędź leci ruchy jego skrzydeł wydają świst

Łabędź krzykliwy sjest u nas w czasie wędrówek w marcu i kwietniu praz w październiku i listopadzie, bytuje wtedy na śródleśnych zbiornikach wodnych i rozlewiskach rzek, do nas przylatują łabędzie z tajgi, jest roślinożerny, u nas wyjada kukurydzę i rzepak z pól, pisklęta jedzą bezkręgowce wodne, by mieć energię potrzebną do wzrostu, jest terytorialny, gniazduje w pojedynkę, gniazdo to pływają platforma z roślin wodnych ukryta w szuwarach, samica składa 3-6 jaj, które wysiaduje przez ok. 35 dni, pisklęta maja puch, same żerują, ale rodzice wodzą je do wędrówek na zimowiska, pary żyjące w klimacie umiarkowanym nie odlatują na zimę, walczą o terytoria z innymi łabędziami, ich terytoria lęgowe przesuwają się na południe, łabędź krzykliwy był inspiracją bajki o brzydkim kaczątku Hansa Christiana Andersena

Gęgawa, część wędruje, część zostaje, bytują w pobliżu pól na zbiornikach i ciekach, lubią stawy rybne, zbiorniki zaporowe, tereny zalewowe rzek, w sezonie je rośliny wodne porastające brzegi, zimą żeruje na polach, monogamiczne, przywiązane do partnerów, gniazdują w trzcinowiskach, gniazdo do kopiec z trzcin wyścielany puchem i ukryty w trzcinowisku, samica składa 3-12 jaj, które wysiaduje przez 28 dni, rodzice wodzą pisklęta do zimy, młode same żerują, mają puszek, przylatują w połowie lutego, w locie popielaty wierzch skrzydeł kontrastuje z ciemnymi lotkami, podrywając się z pola krzyczą, pierwsze badania nad behawioryzmem zwierząt dotyczyły gęgaw, ich ostre dzioby są przystosowane do cięcia trawy, jedzą też trawę

Gęś zbożowa u nas przelatująca w marcu i kwietniu oraz z październiku, przelatują i żerują na łąkach w kilkutysięcznych stadach, odpoczywają w dolinach zalewowych rzek, na wilgotnych łąkach na brzegach jezior i zbiorników zaporowych, tworzą wielotysięczne stada, żerują na polach, jedzą nasiona, trawę, rzepak, oziminę, kukurydzę, w stadach jest hierarchia, najpierw odpoczywają i jedzą rodziny z dziećmi, potem pary, potem samotne, młode gąski, gniazdują w tajdze i tundrze Skandynawii i Rosji, gniazdko jest na lądzie w pewniej odległości od wody, mama składa 4-6 jaj, które wysiaduje przez 27-29 dni, pisklęta uzyskują lotność po 40 dniach, jedyna europejska gęś gniazdująca w lasach świerkowych tajgi

Ohar, ptak z pogranicza gęsi i kaczek, żyje nad Bałtykiem, w dolinach Wisły i /odry, jako ptak hodowlany rozprzestrzenił się w miejskich parkach, samice przygarniają cudze pisklęta i wodzą duże grupy młodych, gniazduje w norach lisów, wykrotach, wnękach falochronów, na skarpach, samica składa 8-10 jaj, które wysiaduje przez 30 dni, jednej samicy pomagają inne, poza sezonem lęgowym stadny, je skorupiaki, mięczaki, larwy, gniazduje w pobliżu błotnistych zatok

Krzyżówka żyje w całym kraju na każdym zbiorniku wodnym, lubi parki i ogródki działkowe, je rośliny wodne, wygrzebuje też z mułu mięczaki i skorupiaki, gniazduje wśród roślin, w dołku w ziemi, na dachu, w dziupli, samica składa 9-13 jaj, które wysiaduje przez 30 dni, potem idzie z pisklętami do wody, samodzielne są po 2 miesiącach, zagrożona krzyżówka spryskuje jaja kałem i żeby odwrócić uwagę drapieżnika udaje ranną, krzyżówki idą duże odległości z gniazda do stawu

Cyranka lubi wody stojące, doliny zalewane wodami roztopowymi, tereny zalewowe, szkodzi jej osuszanie łąk, zamieszkuje stawy rybne, jeziora, rozlewiska, je drobne rośliny wodne i bezkręgowce filtrowane dziobem, żerując zanurza dzióbek i odcedza jedzenie, gniazduje na lądzie wśród roślinności, trawy, turzyc, samica składa 8-10 jaj, wysiaduje je przez 21-23 dni, po 35-40 dniach pisklęta są lotne, tokujący samiec dotyka potylicą pleców i wraca do normalnej pozycji śpiewając, gody ma wiosną

Głowienka żyje na stawach, jeziorach, zimuje w zatokach, nurkująca kaczka, nurkuje na 2-2,5 m, potrzebuje głębokich zbiorników wodnych, wyjada z dnia larwy, bezkręgowce i części roślin, gniazduje w okolicy wody, gniazdko to czarka w zagłębieniu ziemi, zbudowana z fragmentów roślin, wyścielona puchem, samica składa 8-10 jaj, wysiaduje je 24-28 dni, samice podrzucają innym swoje jaja, ale młode żerują same, więc przybrane mamy tylko je wodzą, opuszczają dzieci przed uzyskaniem lotności, które jest po 50-55 dniu życia pisklęcia

Czernica zamieszkuje każdy zbiornik wodny, zimą wybrzeże i większe zbiorniki śródlądowe, lubi stawy, jeziora, zbiorniki zaporowe, samice gniazdują w odległości od siebie, lubią gniazdować w kolonii mew, składają 8-11 ja, które wysiadują 23-28 dni, pisklęta są samodzielne po 45-50 dniach, czernica nurkuje do 14 m, by zjeść z dnia części roślin, skorupiaki, mięczaki i larwy