Dzikie owoce jesieni

Owoce głogu sa jadalne po przymrozkach, muszą być przez kilka dni lub nocy (czasem za dnia jest ciepło, a w nocy temperatura spada poniżej 0), by rozłożyły się toksyczne związki. Owoce mają karotenoidy i witaminy A, C, E, zbieramy je kiedy są mocno dojrzałe, można je suszyć, owoce nadaja sie na nalewki i komfitury. W Polsce mamy:

Głóg dwuszyjkowy Crataegus laevigata szara kora, gałezie splątane, pojedyncze, odwrotnie jajowate, karbowane, ogonkowe liście z duzymi przysadkami, białe, pięciodziałkowe i pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w baldachogrona, wiele pręcików i 1 dwuszyjkowy słupek, owoce to czewrwone szupinki. Roslina jadalna, owoce nadają się na wina, nalewki, przetwory, dżemy, herbatki itd, roslina ozdobna i lecznicza, rozkurcza naczynia wieńcowe, leczy nadciśnienie i uspakaja. owoce to pokarm dla ludzi i ptaków.

Głóg jednoszyjkowy Crataegus monogyna szara kora, gałęzie z kolcami, pierzastosieczne, całobrzegie liście, szczyty maja ząbkowane, głęboko wcięte przylistki, pięciopłatkowe, białer kwiaty o okrąglych płatkach, zrosniętych w rurkę działkach zebrane są w baldachogrona, owoce to kuliste, czerwone szupinki z jedną pestka, roslina jadalna, owoce je się na surowo, nadają się na przetwory, roslina ozdobna i lecznicza, rozkurcza naczynia krwionośne, leczy nadcisnienie i uspakaja. Owoce to pokarm dla ludzi i ptaków.

Głóg nierównoząbkowy Crataegus ×subsphaericea czerwonawa kora, liście pierzastodzielne, odcinki tępe, białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane w baldachogrona, owoce to czerwone szupinki. Owoce to pokarm zwierząt.

Głóg odgiętodziałkowy Crataeguds rhipidophylla kora szara, liście piłkowane, zaostrzone, dłoniastosieczne, wydłużone, odcinki ostre, przylistki zabkowane, płaskie, białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane w wiechy, owoce to czerwone szupinki. owoce to pokarm zwierzat.

Głóg wachlarzowaty Crataegus flabellata kora jasnobrązowa, liście ząbkowane, jajowate, zaostrzone, ogonkowe, kwiaty białę, pięciopłatkowe, zebrane w baldachogrona, owoce to czerwone szupinki. Owoce to pokarm dla zwierząt.

Głóg wielkoowocowy drzewo o jasnobrązowej korze, eliptycznych, trójdzielnych, ogonkowych, ząbkowanych liściach, pięciopłatkowych, białych kwiatach zebranych w bakldachogrona i czerwonych, owalnych szupinkach. roslina lecznicza, objiża ciśnienie krwi, działa przeciwmiażdżycowo, przecizakrzepowo, rozurcza naczynia wieńcowe. 

 wapnia, potasu, sodu, glinu, żelaza. Owoce muszą byc poddane ciepnej obróbce, nadają się na kisiele, komfitury, dżemy, herbatki.

Bez czarny Sambucus nigra zielona kora z wiekiem szarzeje, widać na niej przetchlinki, czerwone pączki, nieparzystodzielne liście mają eliptyczne, zaostrzone odcinki, mogą mieć nitkowate przylistki, białe, pięciopłatkowe kwiaty z 1 słupkiem i 5 pręcikami zebrane są w płaskie baldachogrona, owoce to czarne pestkowce, są jajowate, rpslina lecznicza, kwiaty działaja przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo, napotnie, wyksztusnie, moczopędnie, leczą gorączke i biegunki, zapalanie spojówek, owoce nadają się do spozycia po przetworzeniu np. jako herbatki, konfitury itd. Roslina ozdobna.

Owoce dzikiej rózy nadają się na konfitury i przetwory oraz do jedzenia na surowo i herbatki.

Dzika róża Rosa canina Rosa canina gałżaki maja haczykowate kolce, liście złozone z zaostrzonych, jajowatych odcinków, rózowe, pieciopłatkowe kwiaty na szypułkach dłuższych od podsadek zebrane są w bakldachogrona, płatki są sercowate wcięte, owoce to czerwone szupinki, roslina jadalna, płatki i owoce nadają sie na przetwory, lecznicza, woce maja dużo witaminy C, działają przeciwzapalnie, moczopędnie, żółciopędnie, przeciwgorączkowo, konfitury pomagaja przy zapaleniu stawów. roslina ozdobna.

Owoce jeżyn są jadalne tak na surowo jak w formie przetworów, soków, kompotów, nadają się do ciasteczek, ciast, placków, na soki, dżemy, komfitury, maja witaminy C, E, A, K, B12, B1, B6, B3, wapń, żelazo, fosfor, potas, magnez, cynk, sód, fosfor, błonnik, antocyjany i podobne do zwierzęcych i ludzkich estrogenów związki chemiczne łagodzące objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego i menopauzy:

Jeżyna fałdowana Rubus plicatus brunatna kora, kanciaste pędy płonne z kolcami, nieparzysto pierzastozłożone liście, listki są piłkowane, od spodu owłosione, zaostrzone, jajowate, pięciopłatkowe, białe kwiaty zebrane są w grono. Czarne zrośnięte pestkowce to owoce, stanowią owoc zbiorowy. Roślina jadalna, owoce są jadalne dla ludzi, roslina lecznicza, napar z liści leczy przeziębienie, grypę, gorączkę.

Jeżyna popielica Rubus caesius proste, cienkie, okrągłe pędy z prostymi kolcami, liście trójdzielne, listki eliptyczne i piłkowane, są lancetowate przylistki. Białe, pięciopłatkowe kwiaty z kutnerowatym kielichem zebrane są w grona, działki są wygięte, płatki podługowate. Owoce to czarne, zrosnięte pestkowce, stanowią owoc zbiorowy. Roslina lecznicza, liście działaja przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie, napar leczy grypę i przeziębienie. Owoce są jadalne.

Śliwa tarnina ma owoce jadalne po przemrożeniu, mozna jeść je nasurowo i jako dodatek do dźemów czy innych przetworów, owoce, kora i kwiaty nadają sie na lecznicze odwary. Owoce mają flawonoidy, witaminy z grupy B, C, fitosterol, pektyny, cykry, beta karoten, wapń, potas, magnez, kwasy organiczne.

Śliwa tarnina Prunus spinosa krzew lub drzewko z omszonymi młodymi pędami, starsze pędy sa gładkie, brązowe, maja jasne przetchlinki i kolce. płytkom położone korzenie z odrostami korzeniowymi, ulistnienie skrętoległe, przylistki owłosione, liście są odwrotnie jajowate, piłkowane, ogonkowe, od spodu omszone, białe, pięciopłatkowe kwiaty wyrastaja po 1-2 na końcach pędów, płatki sa jajowate, 5 działek jest nagich z orzęsionymi brzegami, dno kwiatowe wytwarza nektar. Owoce to okrągłe, czarne pestkowce z łezkowatymi pestkami, roslina miododajna, roslina lecznicza, kwiaty i owoce działają przeczyszczająco, wykrztusnie, moczopędnie, uszczelniaja naczynia krwionośne, leczą stany zapalne, poprawiają oddychanie i trawienie. Z drewna robi sie tężnie solankowe, korą okłada się sery, żeby się nie psuły, podkładka do szczepienia innych roslin. Po przemrożeniu owoce nadają się do spozycia.

Orzechy laskowe to owoce leszczyny, zjada sie je jako przekąske, w surówkach, jako dodatek do ciast i pieczywa, mają wodę, blonnik, białka, tłuszcze, cukry, witaminy A, B1, B2, B3, B6, C, magnez, fosfor, żelazo, sód, wapń, potas

Leszczyna pospolita Corylus avellana wzniesione gałezie tworzą szeroka koronę, gładka, popielata kora ma poziome kreski z korka, ulistnienie skrętoległe, owalne, podwójnie pilkowane liście z kończykami, są owłosione, maj sercowate nasady i drobne łezkowate przylistki, roslina jednopienna, męskie kotki są długie, zółte, wyrastają po 2-4, żeńskie są na krótkopędach, widać tylko czerwone znamiona, pyłek jest żółty, owoce to bezbielmowe orzechy, owocnia jest zdrewniała, zrosnięta z okrywą nasienną, ma okrywę z 3 zrosniętych podkwiatków. Roslina uprawna i jadalna, orzechy są jadalne. roslina ozdobna, z drewna robi się węgiel rysunkowy.

Orzechy to nasiona orzecha włoskiego Juglans regia, zjadane na surowo, jako dodatek do sałatek, pieczywa, ciast, mieszanek bakaliowych, ma zdrowe lipidy (tłuszcze), witaminy B1, B3, B6, E, białka i cukry, duzo potasu, fosforu i magnezu.

Orzech włoski Juglans regia rozbudowana korona, kora gładka, szara, bruzdowana, ulistnienie naprzeciwległe, liście nieparzystopierzaste, listki równowąskie, męskie kwiaty to kotki, żeńskie są na krótkopędach-skróconych pędach, owoc to nibypestkowiec, jest długi, roślina uprawna, jadalna, je się pestki, lecznicza, ziele, łupiny, kora i owoce działają przeciwbiegunkowo, przeciwzapalnie, przeciwkrwotocznie, przeciwbakteryjnie, naparem płucze się usta, okłada się nim oparzenia, trądzik, liszaje, pomaga w chorobach układu pokarmowego, napar z kory działa przeciwmiażdżycowo.

Owoce jarzębiny są jadalne po przemrożeniu, mają kwasy oganiczne, węglowodany, garbniki, gorycze, witaminę A, beta karoten i inne karotenoidy. Nadaje sie na przetwory, dżemy, kisiele, nalewki, galaretki, komfitury.

Jarząb pospolity Sorbus aucuparia młode pędy są owłosione, pączki stozkowate, ulistnienie skrętoległe, liścioe nieparzystopierzaste, listki jajowate, pięciopłatkowe, pięciodziałkowe, trzójsłupkowe, wielopręcikowe kwiaty zerbane sa w podbaldachy. Czerwone owoce pozorne. Roslina jadalna, owoce je się po, przemrożeniu, nadaja się na przetwory i nalewki, pokarm ptaków, roslina ozdobna, lecznicza, owoce pomagaja na biegunki, choropby wątroby i pęcherzyka żółciowego, dobrze działają na błony sluzowe i układ pokarmowy.

Głóg, owoce dzikiej róży, bzu czarnego i jarzębina nadają się na galaretki.

Na przetwory, dżemy, kompoty, do jedzenia na surowo i do ozdób świątecznych stroików nadają się dzikie jabłka, czyli owoce jabłoni dzikiej, czyli płonki.

Jabłoń dzika Malus sylvestris krzew lub drzewo z kolcami. Ulistnienie skrętoległe, jajowate liście są zaostrzone, pomarszczone, ogonkowe, pięciopłatkowe i pięciodziałkowe kwiaty zebrane są w wiechy, wiele pręcików, słupek z 5 owocolistków, owoce to kukliste, zielone, czerwone lub żółte szupinki-jabłuszka. Owoce są jadalne dla ludzi.

Rokitnik ma witaminy z grupy B, A, C, D, E, K, flawonoidy i inne przeciwutleniacze, aminokwasy i nienasycone kwasy tłuszczowe.

Rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides rozgaęłziony krzew lub drzewo z młodymi pędami zakończonymi kolcami, mają jajowate miedziane pączki, młode gałązki sa miedziane, starsze szarawe, pędy z cierniami tworzą rozgaęłzienia 2 rzędu, liście sa lancetowate, krótkoogonkowe, srebrzysto omszone, wierzch szarozielony, spód srebrzysty, podwinięte brzegi, roslina dwupienna, kwiaty męskie są zółozielone rosną w pęczkach, żeńskie pojedynczo, owoce to pomarańczowe pestkowce, roslina ozdobna, jadalna, owoce nadaja się na soki, dżemy i przetwory, lecznicza, wzmacnia odpornośc, działa przeciwbólowo, leczy reumatyzm, choroby żoładka, skóry, przeziębienia, leczy konie z robaków, poprawia wygląd ludzkiej skóry, opóźnia starzenie.

Antropofity:

Owoce żurawiny zjada się suszone i w postaci kisieli, dodatek do płatków, musli, dżemy, przetwory, pije sie soki, ma karoten, witaminy B1, B2, B6, C, E, sód, potas, fosfor, magnez, wapń, jod, żelazo, flawonoidy, kwas cytrynowy.

Żurawina błotna Oxycoccus palustris łodyga brunatna, delikatna, płożaca, liście drobne, jajowate, sine od spodu, tępe lub zaostrzone, brzegi liści są podwinięte, rózowe kwiaty wyrastaja po 3-4 na długich szypułkach maja podwinięte płatki i drobne podkwiatki, owoce to kuliste, czerwone jagody z drobnymi, zielonymi nasionami. Roslina jadlana owoce nadają sie na kisiele, galaretki, są dodatkiem do musli, roslina lecznicza, owoce działaja moczopędnie, pomagają w zapaleniu pęcherza.

Żurawina wielkoowocowa Vaccinium macrocarpon brązowa, rozgałeziona łodyga, liście eliptyczne, od spodu szarozielone, o podwiniętych brzegach, kwiaty są na długich szypułkach, maja po 2 podkwiatki, działki sa niepozorne, płatki odgięte do tyłu, nitki pręcików owłosione, owoce to czerwone jagody, roslina jadalna, owoce są jadalne.

Na przetwory, kompoty i na surowo jemy owoce mirabelki, u nas uprawnej i zdziczałej, jak inne sliwki ma ma duzo błonnika, cukrów prostych, kwasów organicznych, witaminy A, B1, C, E, B6, K, polifenole, wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas.

Śliwa domowa mirabelka Prunus domestica L. subsp. syriaca drzewo lub krzew, liście jajowate, zaostrzone, krótkoogonkowe, młode gałązki omszone, białe, 5-krotne kwiaty, owoce to kuliste, żółte lub fioletowe pestkowce, jadalne dla ludzi i ptaków.

Dlatego warto chronić zarosla i lasy, wiele z tych roślin np. leszczyna, jarzębina stanowią podszyt lasu, warto chronić zagajniki i kępy drzew i krzewów.