gołębie

Gołębie mają 300 gatunków, żyją na całym świecie, głównie w lasach, ale także w pobliżu ludzi, karmią pisklęta ptasim mlekiem, czyli wysokotłuszczowymi złuszczonymi komórkami wola, gniazdują w gałęziach drzew i krzewów oraz na budynkach, gniazda mają z gałązek i patyków, jedzą głównie pokarm roślinny, maja doskonała orientacje, szybko latają. W Polsce mamy:

Gołąb skalny żyje na wszystkich kontynentach, żyje w lasach, na ich obrzeżach, z udomowionego gołębia skalnego powstał gołąb domowy, zdziczały to gołąb miejski żyjący w miastach i na wsiach. Gołąb skalny ma szaroniebieską głowę, szyję i pierś, biały kuper i spód skrzydeł, czarne pasy na skrzydłach, rozpiętość skrzydeł to 63-70 cm, gołąb miejski ma różne ubarwienie, składają po 2 jaja do 5 razy w oku, w Polsce zwykle ma 4 lęgi, skalny gniazduje w zagłębieniach skalnych, miejski na gałęziach i budynkach np. parapetach, balkonach, gniazdo ma z gałązek, patyków, trawy, skalny je głównie nasiona, miejski nasiona, odpadki organiczne, fragmenty roślin. Gołąb skalny zawsze wraca do gniazda, żeruje na ziemi, przywiązuje się do partnera, monogamiczny, samica składa 2 jaja, pisklęta mają zamknięte oczy, zostają w gnieździe przed 12-18 dni, po 30 dniach opuszczają gniazdo, jako ostatnie pióra wyrastają im na czole i brodzie, żeby nie przeszkadzać w karmieniu, rodzice wkładają im do dziobków swoje dzioby by zwrócić ptasie mleczko, dorosłe jedząnasiona roślin uprawnych, chwastów i odpadki organiczne.

Turkawka przylatuje do nas na przełomie kwietnia i maja, zasiedla Pn Afrykę i Euroazję, gniazduje na obrzeżach lasów, śródpolnych zalesieniach, alejach drzew oraz w parkach i sadach, ma łuskowaty wzór na skrzydłach, pióra są czarne z pomarańczowymi brzegami, ma czarny, biało obrzeżony ogon, dorosłe mają czarnobiały kołnierzyk wokół szyi, turkawka je rośliny, szuka ich oblatując swoje terytorium, 2-3 razy w roku składa 1-2 jaja w gnieździe z suchych gałązek, wysiaduje je 2 tygodnie

Sierpówka pochodzi z dalekiej Azji, żyje w Azji, Afryce i Europie, żyje na wsiach i miastach, gniazduje w pobliżu ludzi, pakach, sadach, ogrodach, alejach, woli niziny, do nas przyleciała w 1940 r, zimuje w pobliżu miejsca gniazdowania, jest jasnobeżowa z różowym odcieniem na spodzie, ma na karku czarny sierpowaty pasek i ciemne lotki, żeruje w stadach, je ziarna zbóż, nasiona i owoce, samica składa 2 jaja, które wysiaduje przez 14-18 dni, młode odlatują po 15-19 dniach, gniazduje przez cały rok oprócz zimniejszych zim

Siniak żyje Azji Zachodniej, Afryce Północnej i Europie, zasiedla stare buczyny i bory sosnowe, rzadziej mniejsze zadrzewienia i parki, jest popielaty, ma na szyi zielony kołnierzyk, na piersi różowy nalot, na pokrywach skrzydeł czarne plamki, młode są jaśniejsze, nie mają kołnierzyka, gniazduje w dziuplach, które wymoszcza korzeniami, gałązkami, suchymi liśćmi, składa 2-3 jaja, które oboje rodzice wysiadują przez 16-18 dni, młode wylatują z gniazda po 20-30 dniach, je nasiona, owoce, zielone części roślin, bezkręgowce

Grzywacz żyje w Azji, Europie i Pn Afryce, grzywacze z pn-wsch Polski odlatują do Basenu Morza Śródziemnego, gniazduje w lasach, zadrzewieniach, wśród zieleni miejskiej, największy gołąb w Polsce ma 75-80 cm rozpiętość skrzydeł, biały kołnierzyk i lusterka na skrzydłach, młode nie mają kołnierzyka, je liście, igły, często żeruje na polach, nasiona, owoce, część z nich magazynuje w wolu na później, jest stadny, ma 2 lęgi w roku, gniazdo buduje na drzewach, krzewach i budynkach, gniazdo jest z patyków, składa 1-2 jaja, oboje rodzice wysiadują je przez 3 tygodnie, młode wylatują po 33-34 dniach, je pączki, liście, kwiaty, nasiona, jagody i bezkręgowce, ma 1-2 lęgi w roku

Mamy także gołębie żyjące w przyrodzie na innych kontynentach, ale u nas hodowlane np. pochodząca z środkowo-południowej Afryki i Półwyspu Arabskiego cukrówki, która jest jaśniejsza i mniejsza od cukrówki, u nas ma odmianę białą i o brunatnopiaskowym wierzchu, żółtobrunatnym spodzie, białym ogonie i czarnej obroży na karku.

Inne przykłady ciekawych gołębi to turkaweczka czarnogardła żyjąca w Afryce i na części Półwyspu Arabskiego, jej siedliskiem są nizinne półpustynie, je nasiona, w czasie pory deszczowe, kiedy robi się błoto, a zboża kiełkują odlatuje na suchsze tereny, samiec ma czarną pręgę na piersi i głowie, samica nie, monogamiczny, gniazdujący przez cały rok gołąb

Nikobaryjczyk lub gołąb nikobaryjski ma opalizującą kryzę i narośl u nasady dzioba, żyje na Nikobarach, Andamanach i innych wyspach Oceanu Indyjskiego i Oceanii, gniazduje w koloniach lęgowych, żeruje na ziemi jedząc owoce, nasiona i zielone części roślin, żyje w dziewiczych lasach deszczowych i namorzynach

Gołąbczak pręgosterny zamieszkuje zachód obu Ameryk od Kolumbii Brytyjskiej po Argentynę, granicą jego zasięgu są Góry Skaliste, gniazduje w lasach iglastych, unika ludzi, dorosłe gołąbczaki mają biała półobrożę, metaliczny kołnierzyk na karku, jasny pas na końcu ogona oraz żółte nogi i nasadę dzioba, je owoce, nasiona, pędy roślin, owady, samica składa 1-2 jaja, które są od żółtych do błękitnych, jaja wysiadują oboje rodzice przez 3 tygodnie [na podstawie 24 tomu Encyklopedii-Królewstwo Zwierząt, Ptaki, sowy, lelki i gołębie i Atlasu Ptaków]