Krzewy w Polsce 1

W tym wpisie przedstawię nasze najważniejsze rosliny krzewiaste, które są często wycinane jako niepotrzebne zarosla, a w rzeczywistości stanowią ważne rolę dla przyrody i ludzi.
Berberys pospolity Berberis vulgaris ma kolce, liście są jajowate, ząbkowane, po 3 wyrastają z 1 miejsca, mają długie ogonki, kwiaty są małe, żółe, płatki i działki szerokie, 6 miodników, pręciki odginają się w strone owada pod wpływem dotyku, kwiaty zebrane są w grona, owoce to jajowate jagody, roslina ozdobna, jadalna, owoce nadają się na soki, dżemy, syropy, konfitury i marmolady, lecznicza, korzeń, liście, korę, owoce stosuje sie jako środki lecznicze, liście leczą choroby nerek, dró żółciowych, wątroby, pęcherzyka żółciowego, owoce leczą krwawienia z nosa, choroby bakteryjne i gorączke. 
Liguster pospolity Ligustrum vulgare liście podługowate, krótkoogokowe, całobrzegie, małe, białe, zrosłopłatkowe kwiaty zebrane w wiechy, rurka dluższa od kielicha, owoce to czarne pestkowce, roslina ozdobna.
Ligustr jajowatolistny Ligustrum ovalifolium liście jajowate, krótkoogonkowe, kwiaty białe, małe, zrosłopłatkowe zebrane w wiechy, owoce to pestkowce, roslina ozdobna. 
Ligustr tępolistny Ligustrum obtusifolium liście długie, jajowate, prawie siedzące, drobne, białe, zrosłopłatkowe kwiaty o długich rurkach zebrane są w wiechy, owoce to pestkowce, roslina ozdobna.
Bez czarny Sambucus nigra zielona kora z wiekiem szarzeje, widać na niej przetchlinki, czerwone pączki, nieparzystodzielne liście mają eliptyczne, zaostrzone odcinki, mogą mieć nitkowate przylistki, białe, pięciopłatkowe kwiaty z 1 słupkiem i 5 pręcikami zebrane są w płaskie baldachogrona, owoce to czarne pestkowce, są jajowate, rpslina lecznicza, kwiaty działaja przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo, napotnie, wyksztusnie, moczopędnie, leczą gorączke i biegunki, zapalanie spojówek, owoce nadają się do spozycia po przetworzeniu np. jako herbatki, konfitury itd. Roslina ozdobna.
Bez koralkowy Sambucus racemosa brunatna kora, ulistnienie naprzeciwległe, piłkowane, eliptyczne liście na krótkich ogonkach rozwijają się razem z kwiatami, drobne, żółe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w wiechy, owoce to kuliste, czerwone pestkowce. Pokarm ptakó, roslina ozdobna.
Lilak zwyczajny Syringa vulgaris jajowate, zielone liście, kora brązowa, fioletowe, białe, rózowe, purpurowe kwiaty zwykle pięciopłatkowe zebrane w wiechy, owoce to kuliste i czarne pestkowce, roslina ozdobna, kwiaty są jadalne dla ludzi, owoce dla zwierząt.
Brzoza karłowata Betula nana ciemna kora, drobne, kuliste pączki. Okrągłe, pilkowane, ogonkowe liście z przylistkami, młode są owłosione, starsze nagie, żeńskie kotki wyrastają na bocznych krótkopędach, męskie, walcowate kotki na wierzchołkach lub po bokach pędów, owoce to oksrzydlone orzseszki-skrzydlaki. Roslina ozdobna.
Brzoza niska Betula humilis ciemnoszara kora, młode pędy maja białe brodawki, eliptyczne, ząbkowane, zaostrzone, krótkoogonkowe liście, pąki maja łuski, kwiaty to rozdzielnopłciowe, zwisające kotki, męskie, sterczące są jesienią, żeńskie są mniejsze. owoc to skrzydlak z orzeszkiem.
Czeremcha skalna Padus petraea jajowata korona, zwisające pędy, ciemna kora, ulistnienie skrętoległe, liście eliptyczne, piłkowane, zaostrzone z gruczołkami miodnikowymi, białe kwiaty o ząbkowych płatkasch zebranme są w grona, owoce to czarne, błyszczące pestkowce jadalne dla ludzi, rozległy system korzeniowy z odroślami. Nasiona są jajowate. 
Dzika róża Rosa canina Rosa canina gałżaki maja haczykowate kolce, liście złozone z zaostrzonych, jajowatych odcinków, rózowe, pieciopłatkowe kwiaty na szypułkach dłuższych od podsadek zebrane są w bakldachogrona, płatki są sercowate wcięte, owoce to czerwone szupinki, roslina jadalna, płatki i owoce nadają sie na przetwory, lecznicza, woce maja dużo witaminy C, działają przeciwzapalnie, moczopędnie, żółciopędnie, przeciwgorączkowo, konfitury pomagaja przy zapaleniu stawów. roslina ozdobna.
Głóg dwuszyjkowy Crataegus laevigata szara kora, gałezie splątane, pojedyncze, odwrotnie jajowate, karbowane, ogonkowe liście z duzymi przysadkami, białe, pięciodziałkowe i pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w baldachogrona, wiele pręcików i 1 dwuszyjkowy słupek, owoce to czewrwone szupinki. Roslina jadalna, owoce nadają się na wina, nalewki, przetwory, dżemy, herbatki itd, roslina ozdobna i lecznicza, rozkurcza naczynia wieńcowe, leczy nadciśnienie i uspakaja. owoce to pokarm dla ludzi i ptaków.
Głóg jednoszyjkowy Crataegus monogyna szara kora, gałęzie z kolcami, pierzastosieczne, całobrzegie liście, szczyty maja ząbkowane, głęboko wcięte przylistki, pięciopłatkowe, białer kwiaty o okrąglych płatkach, zrosniętych w rurkę działkach zebrane są w baldachogrona, owoce to kuliste, czerwone szupinki z jedną pestka, roslina jadalna, owoce je się na surowo, nadają się na przetwory, roslina ozdobna i lecznicza, rozkurcza naczynia krwionośne, leczy nadcisnienie i uspakaja. Owoce to pokarm dla ludzi i ptaków.
Głóg nierównoząbkowy Crataegus ×subsphaericea czerwonawa kora, liście pierzastodzielne, odcinki tępe, białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane w baldachogrona, owoce to czerwone szupinki. Owoce to pokarm zwierząt.
Głóg odgiętodziałkowy Crataeguds rhipidophylla kora szara, liście piłkowane, zaostrzone, dłoniastosieczne, wydłużone, odcinki ostre, przylistki zabkowane, płaskie, białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane w wiechy, owoce to czerwone szupinki. owoce to pokarm zwierzat.
Głóg wachlarzowaty Crataegus flabellata kora jasnobrązowa, liście ząbkowane, jajowate, zaostrzone, ogonkowe, kwiaty białę, pięciopłatkowe, zebrane w baldachogrona, owoce to czerwone szupinki. Owoce to pokarm dla zwierząt.
Głóg wielkoowocowy drzewo o jasnobrązowej korze, eliptycznych, trójdzielnych, ogonkowych, ząbkowanych liściach, pięciopłatkowych, białych kwiatach zebranych w bakldachogrona i czerwonych, owalnych szupinkach. roslina lecznicza, objiża ciśnienie krwi, działa przeciwmiażdżycowo, przecizakrzepowo, rozurcza naczynia wieńcowe.  
Kalina koralkowa Viburnum opulus asymetryczna korna, szara kora z szarymi przetchlinkami, krókoowłosione młode pędy, brunatne, nakrzyżległe paki są lepkie, palowy korzeń z wieloma odgałezieniami, ulistnienie naprzeciwległe, ogonkowe, dłoniastodzielne liście z nitkowatymi przylistkami, na ogonkach są miodniki, u nasady ogonka są na nitkowatych wyrostkach, dalej są miseczkowate i siedzące. Białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane w baldachogrona, korona ma krótką rurkę, kielich krótkie ząbki, 5 pręcików zrośniętych z koroną, słupek ma krótką szyjkę i trójdzielne znamie. Owoc to czerwony, okrągły pestkowiec. Roslina ozdobna i lecznicza, leczy choroby układu oddechowego u zwierząt, u ludzi działa przeciwkrwotocznie, rozkurczowo, przeciwbólowo, uspakajająco, pomaga porzy menopauzie, bolesnych miesiączkach, krwawieniahc, z nosa, hemoroidach, ciążowych mdłościach. Pomaga przy bezsenności i astmie. roslina miododajna. Robi się z drewna tyki i pręty.
Jeżyna fałdowana Rubus plicatus brunatna kora, kanciaste pędy płonne z kolcami, nieparzysto pierzastozłożone liście, listki są piłkowane, od spodu owłosione, zaostrzone, jajowate, pięciopłatkowe, białe kwiaty zebrane są w grono. Czarne zrośnięte pestkowce to owoce, stanowią owoc zbiorowy. Roślina jadalna, owoce są jadalne dla ludzi, roslina lecznicza, napar z liści leczy przeziębienie, grypę, gorączkę.
Jeżyna popielica Rubus caesius proste, cienkie, okrągłe pędy z prostymi kolcami, liście trójdzielne, listki eliptyczne i piłkowane, są lancetowate przylistki. Białe, pięciopłatkowe kwiaty z kutnerowatym kielichem zebrane są w grona, działki są wygięte, płatki podługowate. Owoce to czarne, zrosnięte pestkowce, stanowią owoc zbiorowy. Roslina lecznicza, liście działaja przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie, napar leczy grypę i przeziębienie. owoce są jadalne.
Malina tekszla Rubus arcticus łodygi jasnozielone, rozgałęzione, liście trójdzielne, listki jajowate, ząbkowane, kwiaty różowe, sześciopłatkowe, owoce to czerwone pestkowce na wspólnym dnie kwiatowym. Roślina jadalna, owoce są jadalne.
Malina właściwa Rubus idaeus kora brązowa, kolce drobne, ma podziemne rozłogi, liście złozone z kilku listków, listki od spodu sa kutnerowate, szczytowy ogonkowy, boczne siedzące, brzeg blaszki liściowej piłkowany. białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w grona lub wiechy, owoce to czerwone pestkowce na wspólnej osi, stanowią one owoc zbiorowy-malinę. Roslina uprawna i jadalna, owoce są jadalne. roslina lecznicza, owoce działają przeciwgorączkowo, napotnie, przeciwzapalnie, sok i herbatka leczą grype i przeziebienie. Roslina miododajna.
Malina kamionka Rubus saxatilis płożąca bylina, jej pędy ukorzeniają się, kolczaste lodygi w dole mają łuskowate listki, długoogonkowe, piłkowane, pierzastodzielne liście na owalne listki, przylistki jajowate, białe, pięciokrotne kwiaty zebrane są w baldachogrona, proste płatki krótsze od działek, owoce to czerwone pestkowce na wspólnym dnie kwiatowym, owoce są jadalne dla ludzi i smaczne.
Malina moroszka Rubus chamaemorus kłącza bez kolców, są brązowe, sercowate liście, piłkowane, dzielą się na kilka klapek, kwiaty żenskie są mniejsze, mają kilka szypułek i szczątkowe pręciki, męskie maja wiele pręckó i szczątkowy słupek, wszystkie kwiaty białe lub rózowe na prostych szypułkach, owoce to zerwone pestkowce na wspólnym dnie kwiatowym, roslina jadalna, owoce są jadalne i dobre, lecznicza, owoce i liście działają przeciwgorączkowo, przeciwbiegunkowo i pomagaja przy szkorbucie.
Kruszyna pospolita Frangula alnus szara, owłosiona kora z jasnymi przetchlinkami, cienkie gałązki, ulistnienie skrętoległe, całobrzegie, eliptyczne lub odwrotnie jajowate tępe lub zaostrzone, nagie liście. Kwiaty sapięciokrotne, białe, płatki krótsze od działek. Owoc to czerwony pestkowiec z 2-3 nasionami. Roslina ozdobna i lecznicza kora przeczyszcza, leczy zaparcia.
Szakłak pospolity Rhamnus cathartica gęste gałezie z kolcami w rozgałęzieniach. Jajowate, zaostrzone, piłkowane, krótko owłosione liście z okrągłą podstawą, ogonki są owłosione, pączki szpiczaste, czterokrotne, żółe przedpratne kwiaty zebrane wyrastają w pękach w kątach liści. Owoce to okrągłe, czarne pestkowce. Roslina lecznicza, owoce i kora przeczyszczaj, leczą zaparcia.
Leszczyna pospolita Corylus avellana wzniesione gałezie tworzą szeroka koronę, gładka, popielata kora ma poziome kreski z korka, ulistnienie skrętoległe, owalne, podwójnie pilkowane liście z kończykami, są owłosione, maj sercowate nasady i drobne łezkowate przylistki, roslina jednopienna, męskie kotki są długie, zółte, wyrastają po 2-4, żeńskie są na krótkopędach, widać tylko czerwone znamiona, pyłek jest żółty, owoce to bezbielmowe orzechy, owocnia jest zdrewniała, zrosnięta z okrywą nasienną, ma okrywę z 3 zrosniętych podkwiatków. Roslina uprawna i jadalna, orzechy są jadalne. roslina ozdobna, z drewna robi się węgiel rysunkowy.
Śliwa tarnina Prunus spinosa krzew lub drzewko z omszonymi młodymi pędami, starsze pędy sa gładkie, brązowe, maja jasne przetchlinki i kolce. płytkom położone korzenie z odrostami korzeniowymi, ulistnienie skrętoległe, przylistki owłosione, liście są odwrotnie jajowate, piłkowane, ogonkowe, od spodu omszone, białe, pięciopłatkowe kwiaty wyrastaja po 1-2 na końcach pędów, płatki sa jajowate, 5 działek jest nagich z orzęsionymi brzegami, dno kwiatowe wytwarza nektar. Owoce to okrągłe, czarne pestkowce z łezkowatymi pestkami, roslina miododajna, roslina lecznicza, kwiaty i owoce działają przeczyszczająco, wykrztusnie, moczopędnie, uszczelniaja naczynia krwionośne, leczą stany zapalne, poprawiają oddychanie i trawienie. Z drewna robi sie tężnie solankowe, korą okłada się sery, żeby się nie psuły, podkładka do szczepienia innych roslin. Po przemrożeniu owoce nadają się do spozycia.
Trzmielina brodawkowata Euonymus verrucosus zielone, obłe gałzki, pączki z zielonymi okrywami, rozgałęzienia pod kątem 90 st. Ulistnienie naprzeciwległe, liście obustronnie zaostrzone, eliptyczne, piłkowane, mają krótkie ogonki. Kwiatostany z 3 cztero lub pięciokrotnych, brązowych kwiatów, owoce to czterograniaste, czerwone torebki z czarnymi, kulistymi nasionami. owoce to pokarm dla zwierząt.
Trzmielina pospolita Euonymus europaeus oliwkowe, gładkie gałązki, starsze są czterokanciaste, pączki przylegaja do pędów, mają dwubarwne łuski. Liście są piłkowane, eliptyczne, zaostrzone, maja krótkie ogonki i klinowate nasady. Drobne, zielone kwiaty zebrane sąw baldaszki, mają 4 płątki, 4 działki, 4 pręciki i 1 słupek. Przedprątnośc, owoce to czterokanciaste, różowe torebki z 4 białymi nasionami w pomarańczowych osnówkach, roslina ozdobna.
Wierzba iwa Salix caprea krzew albo drzewo, młode pędy są oliwkowe i owlosione, potem nagie. Kora jest szara, szerokie, eliptyczne, zaostrzone, głównie całobrzegie liście, nerw główny i ogonek są owłosione, są nerkowate i ząbkowane przylistki. Kiotki maja białe futerko z włoskó chroniących je przed mrozem, męskie są jajowate, żeńskie długie, owłosiona zalążnia na długim trzonki, szyjka krótka, nasiona wyprostowane, u nasady wkaitu jest gruczoł miodnikowy. Roslina ozdobna, miododajna i lecznicza, kora działa przeciwgoraczkowo i przeciwzapalnie.
Wierzba lapońska Salix lapponum pędy są brązowe, ciemne, owłosione, liście są jajowate, kutnerowate i podwinięte, roslina dwupienna, kotki żeńskie maja dwupienne-od dołu purpurowe, od góy czarne przysadki, słupki siedzące, zalążnie owłosione, znamiona rozpostarte, męskie są siedzące, dwubarwne, owłosione na zielono, pyłek jest czerwony, miodnik spłaszczony. Owoc to owłosiona, pękająca klapami torebka.
Wierzba ostrolistna Salix acutifolia głęboki system korzeniowy, pędy są ciemnofioletowe, liście lancetowate, wąskie, kotki są jasnożółe, mają długie znamiona, roślina miododajna.
Wierzba pięciopręcikowa Salix pentandra szara kora, młode gałązki są brunatne, pączki odstające, liście są lancetowate, od spodu owlosione, połsykujące, ogonkowe, roslina dwupienna, kotki meskie są długie, maja dwubarwne przysadki i 2 gruczoły miodnikowe, żeńskie są długie, mjaą długie szypułki okryte ząbkowanymi listkami, słupki są trzonkach, nasady podsadek są owłosione, są 2 gruczoły miodnikowe, roslina lecznicza, kora działa przeciwbólowo, przecwgorączkowo i ściągająco, leczy przeziębienia, grype, bóle głowy, nerwobóle, reumatyzm, miażdżycę. Roslina ozdobna i miododajna.
Wierzba płożąca Salix repens cienkie, nagie zagięte gałęzie, brązowa kora, słabo owlosione, tępe pąki, liście złożone z lancetowatych, całobrzegich odcinków na krótkich ogonkach, nie ma przylistków, kotki sa na owłosionych, dwukolorowych przysadkach, żeńskie sa podługowate, siedząće, słupki mają krótkie trzonki, męskie sa jajowate, pylniki są brunatne, nasady pręcików są owłosione, jest 1 miodnik. Owoce to torebki otwierające sie spiralnie skręconymi klapami. Roslina ozdobna i miododajna.
Wierzba siwa Salix eleagnos paki łuskuwate, przylegające do gałązek, kora omszona, liśtki lancetowate, od spodu owłosione, piłkowane, żeńskie są długie, zagięte, szypułkowe, mają żółte przysadki, nagie słupki, podzielone znamiona, męskie sa krótsze, maja brązowe przysadki, óżłte pylniki, 1 miodnik, owłosione pręciki. Owoce to torebki, roslina ozdobna