wpływ pół elektromagnetycznych na organizmy...

Pole elektromagnetyczne to fragment przestrzeni, gdzie na ciało o ładunku elektrycznym działają siły magnetyczne, pole jest układem dwóch pól elektrycznego i magnetycznego. Pole elektromagnetyczne dzielimy na naturalne i sztuczne. Stałe pole elektryczne Ziemi wynika z różnicy potencjałów pomiędzy powierzchnią Ziemi a jonosferą. Podczas ładnej pogody wynosi 100-150 V/m podczas silnych burz dochodzi do 20 kV/m. Pole zmienne zależy od słońca. Pole magnetyczne zależy od budowy geologicznej, ruchu jądra stałego, wynosi 0 mikroteśli na biegunie magnetycznym i 67 mikroteśli na równiku magnetycznym, w Polsce ok. 48 mikroT. Pole magnetyczne zostaje zaburzane przez wiatr słoneczny, czyli strumień naładowanych cząstek docierających do górnych warstw atmosfery, powodują one jej jonizacje i zorze polarne. Zmienne pole wynosi do od 500 MHz do 50 GHz. Sztuczne źródła pola EM to wszystkie urządzenia techniczne stworzone przez człowieka. Linie energetyczne wytwarzają pole zmienne o wahaniach 50 Hz.

Wpływ pola elektrycznego na rośliny

Jak wszystko pole elektryczne wpływa na organizmy żywe, wpływ jest korzystny i niekorzystny. Niskie częstotliwości wpływają korzystnie na rośliny, ale mogą porażać tworzenie gamet. Naturalne pole elektryczne, które wiosną wskutek burz magnetycznych jest większe (122V/m) powoduje zwiększenie w glebie związków azotu oraz ułatwia transport auksyn, albo wiosną rośnie temperatura, ilość światła,jego natężenie co wpływa na transport korzeniowy wody i biogenów, fotosyntezę i transport substancji odżywczych w wiązkach przewodzących, latem pole spada do 75 V/m, a rośliny zielne dalej owocują, kwitną i rosną. Powstałe w wyniku burz związki azotu spadają z deszczem na ziemie i wnikają do gleby. Uważa się, że pole elektryczne wpływa na otwarcie kanałów jonowych, pole elektryczne wpływa na transport jonów w roślinach. Nasiona poddawane działaniu stałych i zmiennych pół elektrycznych szybciej kiełkują, siewki są większe, silniejsze, żywotniejsze, szybciej rosną, dorosłe rośliny tworzyły więcej nasion. 30-minutowe działanie pola elektrycznego o częstotliwości 50-60 Hz podnosi zdolność kiełkowania,masę i owocowanie, silniejsze pole działające krócej jest jeszcze korzystniejsze, rośliny maja lepiej rozbudowany system korzeniowy, zmiany utrzymują się w kilku kolejnych pokoleniach. Pole E wpływa na ilość auksyn i metabolizm jonów K+ i Ca2+. Rośliny lepiej znoszą niekorzystne warunki przyrody. Długotrwałe pole elektryczne o niskich częstotliwościach osłabia rośliny.

Wpływ pola magnetycznego na rośliny

Jesli chodzi o pole magnetyczne rośliny wykazują magnetotropizm. Najlepiej rosną rosliny z nasion,których zarodki są skierowane na północ. Wiąże się to z układem hormonów. Słabe pola magnetyczne są najkorzystniejsze,silne pole działa słabiej. Drzewa, krzewy i byliny użytkowe poddane stałemu polu magnetycznemu o indukcji 240-660 mT przez cały okres wegetacji szycbiej kiełkowały, szybciej rosły, owocowały i miały więcej nasion, pole magnetyczne chroni przed zbyt wysokimi temperaturami i promieniowaniem jonizującym. Najsilniejszy efekt jest po kilku do kilkunastu dni, słabszy po zakończeniu ekspozycji. Woda namagnesowana polem o indukcji 1,6–45 mT przez 20 min. przyspiesza kiełkowanie nasion, zwieksza ilość owocowań do 3 razy, zwiększa ilość plonów od 10% do 50% zaleznie od rośliny, burak najmniej najwięcej ogórek, spada zapotrzebowanie roślin na wodę, jest bardziej rozbudowany system korzeniowy, inny układ hormonów w ciele.

Wpływ pola elektromagnetycznego na rośliny

Pole EM o niskiej częśtotliwości od 0,1 do 300 również zwiększyło liczbe plonów pszenicy, niskie częstotliwości powodowały zwiekszenie stężenia enzymów dehydratacyjnych i naprawczych w komórkach,zmienia stosunki wodne w komórkach, stosunki potasu do wapnia i transport jonowy, poprawia odporność na niskie temperatury.

Pola o częśtotliwości radiowej i mikrofalowej daja głównie efekt termiczny, jednostka energii pochłoniętej to SAR-tempo pochłaniania właściwego, zbyt duża energia może zerwać słabsze wiązania w centrach aktywnych enzymów, porażając ich pracę, zmiękczyć łupine nasienną, spowodować zwiększone stężenie białek szoku cieplnego i obnizyć zdolnośc kiełkowania nasion o 38%.

magnetorecepcja i inne zmysły

Zwierzęta migrujące jak ptaki,owady, łososie, humbaki, żółwie morskie przemieszczając się używają magnetorecepcji, dzieki której orienttują się w terenie. Rudzik, ryżojad, gołąb, gajówka, dziwonia, słowik szary, szlarnik białopierśny mają w komórkach zwojowych części węchowej mózgu magnetosomy, czyli kryształy magnetydu, one układają się zgodnie z liniami pola magnetycznego Ziemi i generują impuls nerwowy. Ptaki dodatkowo posługują się położeniem słońca, jeśli drozdy umieszonio w polu magnetycznym ze zmienionymi biegunami, ptaki poruszały się w kierunku tych biedunów. Bagienniki wykorzystuja też światło gwiazd. Inne zmysły to percepcja siły Coriolisa, widzenie w podczerwieni silniejszej bliżej równika, widzenie w ultrafiolecie, dzięki kryptochromowi, barwnik ten zmienia zredukowany dinukleotyd flawinoadeininowy (FADH) w barwnik wzrokowy, reakcja zachodzi w dzień u wszystkich ptaków i jest indukowana światłem, ptaki migrujące nocą mają tę reakcję też w nocy. W świetle czerwonym ptaki tracą zmysł orientacji, czyli tak jak u nas zmysł równowagi, wzroku i dotyku w mózgu się łączą, tak u ptaków łączą się zmysł wzroku i magnetorepecji. Ptaki mierzą intensywność pola, jego inklinację, czyli kąt pomiędzy igłą kompasu a linią horyzontu i deklinację, czyli kąt pomiędzy północą magnetyczną a geograficzną. Ptaki unikaja pół o wysokich częśtotliwościach. Niskie częstotliwości i krótkie działanie wysokich nie ma wpływu. Zmysł magnetorecepcji równaważą inne zmysły np. kryptochrom. Magnetosomy mają ą żółwie morskie np. żółwie kareta, tuńczyki żółtopłetwe, tuńczyki białe, kety, łososie pacyficzne, łososie atlantyckie, węgorze europejskie, węgorze amerykańskie, makrele atlantyckie, makrele bałtyckie, okonie, śledzie bałtyckie, pstrągi tęczowe i karpie. Żółwie morskie wyczuwają zmiany pola. Pole magnetyczne czują pszczoły, osy, slimaki, pszczoła miodna wyczuwa położenie pożytku względem linii pola. Pszczoły informują się o tym,mają maleńkie cząsteczki ferromagnetydu w 2 segmencie odwłoku. Włoski na odwłoku są antenkami pola, pole o natężeniu 25 μT znosi ich zmysł magnetorecepcji, dzięki niej pszczoły odnajdują drogę do ula. U pszczół magnetorecepcja ma znaczenie podczas wyroju. Podczas wyroju pszczoły dzięki niej odnajdują kierunek, z którego przybyli rodzice, magnetorecepcja umożliwia powrót rojowi. Mrówki maja ferromagnetyd w komórkach,dzięki niemu odnajdują drogę powrotnądo mrowisk. Motyle monarsze bez pola tracą oreintację, węgorzei trąbonosy do orientacji uzywają pola elektrycznego, które same wytwarzają,które odbija się od przeszkód jak fale dźwiekowe przy echolokacji. Wieloryby również mają magnetorepcję, zbyt silne sztuczne pole ja zaburza. PEM radarowe o wysokich częśtoliwościach jest obojętne dla dziuplaków: jaskółki drzewnej, muchołówki żałobnej, pustółki amerykańskiej, sikory bogatki i sikory modraszki, ale wysokie częstotliwości stacji bazowych telefonii komórkowej - 900 i 1800 MHz powoduja porzucanie gniazd, brak jaj w gniazdach, słabsza budowa gniazd, dzieje się tak w odległości do 300 m od stacji bazowych telefonii komórkowych. Wartośc sztucznych pół obojętna wynosi 0,5 V/m.

Wpływ pola elektrycznego na zwierzęta

U zwierząt wyższych pole elektryczne może porazić pracę serca i mózgu poprzez zakłócanie naturalnych potencjałów elektrycznych, już sąłbe pola zakłócaja spin elektronów i wykres EKG. róznice potencjałów wzdłuż błon biologicznych oraz depolaryzacja generują impulsy nerwowe, skurcze mięśni, serce generuje pole elektryczne obejmujące cały organizm, zewnętrzne pole elektryczne zakłóca pracę narządów oraz skład krwi, hormonów, prace układu odpornościowego i budowy neuronów. Ryby jak rekiny mają ampułki Lorenziniego, którymi wyczuwaja pole elektryczne zwierząt oraz np. podmorskich kabli i sprzętów, są to jamki z galaretowatą tkanką w kształcie ampułek, są na skórze bezszczękowców, ryb chrzęstnoszkieletowych i wielopłetwców. Ryby czuja pola elektryczne zwierząt, na które polują i tak je odnajdują w wodzie, gdzie jest słaba widoczność

Wpływ pola magnetycznego na zwierzęta

Pola o niskiej częstotliwości zakłócają produkcje melatoniny, która po 3 dniach od ekspozycji wraca do normy. Organizm narażony na pola staje się bardziej podatny na choroby. Nie ma wpływu na rozrodczość. Badano szczury, myszy, króliki, świnki morskie. Pole magnetyczne do 1,5 T nie wywiera wpływu na ssaki, a pole magnetyczne linii przesyłowych do 3,7 mT nie ma wpływu na narybek flądry, garnelę, podwoja, omułka, krabika amerykańskiego. Negatywne skutki u ssaków widzi się podczas działania min. 30 dni pola o indukcji 1,6 T, wskutek zmiany budowy nabłonka układu rozrodczego spada żywotnośc gamet, regeneracja zajmuje miesiąc, pole o indukcji 2-5 T zaburza prace mięśni w tym sercowego wskutek zaburzenia właściwości biolelektrycznych komórek nerwowych,zmiany w EKG do 2,1 T nie sąpowoduja arymii ani zmiany w pracy serca, ale są inne zaburzenia. Powyżej 7 T zostaja zaburzone proporcje płci u muszki owocowej, zaburzenia rozwoju zarodków u kur i gupików, spada płodność żółwi, związane jest to z pracą mitochondriów i zaburzeniem oddychania tlenowego. Jest też rozpad błon komórkowych, zanik aktywności enzymów błonowych, nekrozy. Pole magnetyczne o niskiej częśtotliwości nie maja wpływu na pracę komórek, natomiast mikrofale po dłuższej ekspozycji powodują spadek produkcji testosteronu i plemników u szczura. Pole o o częstotliwości 50 Hz i indukcji 2,5 μT nie ma wpływu na plodność samców i samic szczura, pole o indukcji 12 T i czasie ekspozycji do kilku godzin. Nie wpływa na myszy. Pola o bardzo niskiej częśtotliwości może skracać czas podziałów komórek, dawać zmiany nowotworowe, ale może działać korzystnie na pracę komórek, zalezy od indywidualnej wrażliwości organizmu.

Wpływ pola elektromagnetycznego na zwierzęta

Długi czas ekspozycji na pole o większej częśtotliwości zaburza pracę mózgu, wpływa na uczenie się, pamięć, pole elektromagnetyczne nie dające skutków termicznych poraża plodność, przyczynia się do poronień. Silniejsze pola elektromagnetyczne o częstotliwości 2450 MHz i gęstości strumienia energii 10mW/cm2 skracają życie zwierząt, wysokie częstotliwości PEM odbniżaja metabolizm, im niższa temperatura otoczenia tym szybciej działają, zaburzają pracę pompy sodowo-potasowej i transport jonowy, spada aktywnośc peracy enzymów jądrowych, zaburzona jest praca kanałów wapniowych, daje zmiany przewodnictwa nerwowego i pracy serca, zostaje porażony ośrodek autonomiczny w mózgu, który reguluje pracę narządów wewnętrznych niezależnie od woli zwierzęcia. Już 5 mT zmienia reakcje chemiczne w komórkach, powoduje utlenianie lipidów, 1 T zmienia odczyt EKG. Pod wpływem PEM wysokiej częstotliwości powstają białka szoku cieplnego, obecne podczas stanu zapalnego. Inne badania podają, że zwierzęta poddawane polu EM są zdrowsze, mają sprawniejszy układ odpornościowy i narządy wewnętrzne, zmiany w odczycie EKG nie są na tyle duże by spowodować arytmię, czy częstotliwość skurczów serca,zmiany w biochemii wpływają korzystnie, niekorzystnie lub są obojętnie, zaleznie od badań. Różne grupy organizmów, a takżę organizmy róznie reagują na pola elektryczne,magnetyczne i elektromagnetyczne, także rózne osobniki wykazują różną wrażliwość [http://www.imp.lodz.pl/upload/oficyna/artykuly/pdf/full/2007/01-Rochalska.pdf]. Każdy organizm nawet tego samego gatunku może różnie reagować na dany czynnik, stąd różnice w wynikach badań. Tak jak ten sam lek daje rózne skutki uboczne u róznych ludzi i ta sama dawka dla jednego jest za słaba, dla drugiego za silna, ze względu na różnice gentyczne, tak samo każdy czynnik środowiska inaczej działa na różne osobniki. Ciężko przewidzieć czy dany bodziec będzie pozytywny czy negatywny, dodatkowo skutki biologiczne środowiska są wypadkową wielu róznych czynników, testy ekologiczne nie zawsze pokrywają się z laboratoryjnymi. Pamiętajmy,że każdy zywy organizm ma własne pole EM, które sztuczne pola mogą wzmacniać działając korzystnie, ochronnie lub osłabiać działająć niekorzystnie.