zioła i chwasty polne 11

Rogownica polna Cerastium arvense tworzy luźne darnie, łodygi dołem pokładające, górą wyprostowane, ulistnione, górą ogróczolone,  pędy kwiatowe wyrastają z kątów liści, są też pędy płonne fotosyntetyzujące, ulistnienie naprzeciwległe, siedzące, zrośnięte nasadami liście, górne liście tworzą owłosione podsadki, kwiaty tworzą wierzchotkę, szypułki są zgięte, 5 białych, rozgałęzionych płatków, 2 razy dłuższych od działek, owoce to torebki pękające ząbkami
Rogownica pięciopręcikowa Cerastium semidecandrum cienka, rozgałęziona, rozesłana łodyga, jajowate liście, nasady liści wrosłe, całobrzegie, ulistnienie naprzeciwległe, 5 białych, eliptycznych, na końcu rozciętych płatków, 1 słupek otacza 5 pręcików. 5 grubych, ząbkowatych działek kielicha. Rośnie na polach, miedzach, przydrożach, w ogródkach.
Rogownica poapolita Cerastium holosteoides podnosząca się, owłosiona łodyga, ulistnienie naprzeciwległe, całobrzegie, liście łopatkowate, bezogonkowe, nieobłonione dolne przysadki. Kwiaty zebrane są w wierzchotkę dwuramienną, płatki białe, 3/4 rozcięte, kilka pręcików otacza słupek. Owoc to torebka, rośnie na łakch, pastwiskach, ugorach, polach, podwórkach, w ogrodach.
Rolnica pospolita Sherardia arvensis kanciasta, rozgałęziona, szczeciniasta, pokładająca sie łodyga, ulistnienie nibyokółkowe, dolne liście łopatkowate, górne lancetowate, całobrzegie, brzegi blaszki liściowej są owłosione. Okółek kwiatostanowy ma zrośnięte liście, lejkowate, liliowe kwiaty, 4 zrośnięte u nasady płatki, kielich trwały. Owoc to szorstka rozłupnia z 4 rozłupek, rosnie na polach, łakach, przydrożach, miedzach.
Roszpunka bruzdkowana Valerianella rimosa rozgałeziona, kanciasta łodyga, liście podługowate, krótkoogonkowe, całobrzegie, ulistnienie naprzeciwległe, drobne, różowe kwiateczki zebrane są w wiechy na szczytach łodyg i w kątahc liści, trąbkowate kwiaty z 5 płatków, owot to rozłupnia. Rosnie na polach, miedzach, przydrożach, podwórkach, w ogrodach.
Roszpunka ostrogrzbiecista Valerianella carinata łodyga kanicasta, gruba, liście podługowate, tępo zakończone, całobrzegie, siedzące, duże, mięsiste, ulistnienie naprzeciwległe, drobne, owłosione, trąbkowate kwiaty w baldachu, mają 5 okrągłych płatków, owoc to rozłupnia. Rośnie na polach, miedzach, nieużytkach, przydrożach, lakach.
Roszpunka warzywna Valerianella locusta łodyga wzniesiona, w górze rozgałęziona, kanciasta, na kantach owłosiona, liscie rozety sa łopatkowate, górne lancetowate, wszystkie całobrzegie, niebieskie kwiaty zebrane sa w główki na szcyztach łodyg, podługowate, tępe przysadki, 5 do połowy zrosniętych płatków, roślian jadalna, liście nadają sie na surówki, rosnie na polach, miedzach, łakch, podwórkach, w ogródkach, na przydroach.
Roszpunka ząbkowana Valerianella dentata brązowa, kanciasta, rozgałeizona lodyga, liście podługowate, okółkowe, ząbkowane, na szczytach łodyg sa główki z małych, fioletowych, kwiateczków, kwiateczki są lejkowate, maja 5 zrosnietych płatków, wolne końce płatków sa okrągłe, rosnie na polach, miedzach, łakch, przydrożach, w ogrodach.
Rukiewnik wschodni Bunias orientalis wzniesiona, rozgałeziona u góry łodyga z gruczołowymi brodawkami, ulistnienie skrętoległe, liście owłosione, liście rozety sa ogonkowe, długie, trójkątne, ząbkowane, łodygowe są skrętoległe, lirowate. Kwiaty tworzą grona na szczytach łodyg, płatki są żółte, działki kielicha odstające. Owoc to jajowata, zakończona dzióbkiem łuszczynka. Nasiona sa małe i brunatne, rosnie na polach, przydrożach, miedzach, podwórkach, miedzach, nieużytkach.
Rumian austriacki Anthemis austriaca łodyga prosta, wzniesiona, rozgałeziona, liście pierzastosieczne, złożone z wielu równowąskich, tępo zakończonych, pierzastodzielnych odcinków. Kwiaty koszyczkowate, brzeżne kwiaty są białe, języczkowate, żeńskie, środkowe obupłciowe, żółte, rurkowate. Koszyczki są na szczytach pędów, rośnie na polach, miedzach, łakach, ugorach, przydrożach, podwórkach, w ogródkach.
Rumian polny Anthemis arvensis łodyga wzniesiona, rozgałęziona, zwykle nieowłosiona, rzadko może mieć owłosienie przylegające. Liście podwójnie pierzastodzielne, zbudowane z równowąskich, owłosionych, potrójnie ząbkowanych listków. Kwiaty zebrane w koszyczki na długich szypułkach koszyczki. Listki okrywy koszyczków mają bloniaste obrzeżenie. Na calym dnie koszyczka są lancetowate, jednonerwowe plewinki, które zawężają się w oś. Dno koszyczka jest wypukłe, w trakcie dojrzewania owoców staje się walcowate lub stożkowate. Brzeżne kwiaty są języczkowe i białe, wewnętrzne są rurkowate i żółte. Owoce to tępo kanciaste, podłużnie żeberkowane, żółtawoszare niełupki bez guzków. Rosnie na skarpach, przydrożach, miedzach, nieużytkach.
Rumian psi Anthemis cotula łodyga krzaczasto rozgałęziona od dołu. Liście dwukrotnie lub trzykrotnie pierzastosieczne, złożone z równowąskich łatek. Kwiaty zebrane są w koszyczki, kwiaty są białe, języczkowate, po przekwitnięciu odginają się w dół. Na środku koszyczka są lancetowate plewinki. Owoce to delikatnie żebrowane niełupki z małymi brodawakami. Ziele działa moczopędnie, przeciwwymiotnie, przecigorączkowo, pomaga na ukąszenia owadów. Rośnie przy drogach i na nieużytkach.
Rumian ruski Anthemis ruthenica łodyga wzniesiona, rozgałęziona, pierzastodzielne liście mają wiele tępo zakończonych, owalnych odcinków, brzeżne kwiaty w koszyczku są duże, języczkoate, szerokie, żeńskie, środkowe są drobne, żółte, rurkowate obupłciowe. rośnie na polach, miedzach, podwórkach, trawnikach.
Rumian żółty Anthemis tinctoria łodyga szarozielona, z krótkimi włoskami. Liście pierzastosieczne, oś liścia ząbkowana, złotożółte kwiaty zebrane w koszyczek, dno koszyczka wypukłe, plewinki stopniowo się zaostrzają. Owoc to niełupka posiadające szczątkowy kielich, ma delikatne, podłużne ząbkowanie. Występuje na przydrożach, nieużytkach i miedzach.
Rumianek bezpromieniowy Matricaria matricarioides łodyga gruba, naga, silnie rozgałęziona. Ulistnienie naprzemianległe, liście siedzące, dwu lub trzykrotnie pierzastodzielne złożone z równowąskich listków. Drobne kwiaty zebrane są w koszyczki osadzone na krótkich, zgrubiałych szypułkach na szczytach łodyg. Okrywa koszyczka złożona z jajowatych i tępo zakończonych listków. Dno koszyczka, bez plewinek. W koszyczku występują tylko kwiaty rurkowe. Maja 5 zielonych ząbków. Owoce to brunatne niełupki, z ciemniejszymi smugami po bokach, na środku maja 4 żeberka, na szczycie rąbek. Roślina lecznicza, koszyczki działają napotnie, przeciwzapalnie, rozkurczowo, leczą przeziębienia, wypryski i stany zapalne skóry. Roślina rośnie na podwórzach, przy drodze, na nieużytkach i miedzach.
Rumianek bezwonny Matricaria grandiflora rozgałęziona, cienka, łodyga, liście dwu lub trzykrotnie pierzastodzielne aż do nitkowatych odcinków. Kwiaty są żółte, zebrane na szczytach pędów w koszyczki, brzeżne są liczne i języczkowe, środkowe rurkowate. Rosnie na polach, miedzach, ugorach, przydrożach, podwórkach.
Rumianek pospolity Matricaria chamomilla naga, rozgałęziona, pusta w środku łodyga, na końcach rozgałęzień są koszyczki. Ulistnienie skrętoległe, liście siedzące, dwukrotnie lub trzykrotnie pierzaste. Mają nitkowate, równowąskie, ostro zakończone łatki. Kwiaty zebrane są w koszyczki, brzeżne są nibyjęzyczkowe, białe, przekwitając odginają się w dół. W okresie kwitnienia w dzień są prostopadłe do szypułki, wieczorem równoległe do szypułki. Środkowe obupłciowe, o 5 pręcikach zrośniętych w rurkę otaczających słupek, żółte, rurkowate, pięcioząbkowe, bardzo małe, usadowione na wypukłym dnie kwiatostanowym, wewnątrz pustym. Owoc to mała podłużna, lekko wygięta na szczycie niełupka bez puchu kielichowego, ma 5 żeberek. Korzeń jest cienki, palowy mocno rozgałęziony. Roślina lecznicza, herbatki z kwiatów leczą hemoroidy, rany, zaburzenia układu pokarmowego, bóle brzucha, wzdęcia, kolkę jelitową, gorączkę, pieluszkowe zapalenia skóry, grzybicę, za[palenie spojówek. Rośnie przy drogach, na miedzach i na podwórkach. 
Rzepicha błotna Rorippa palustris kanciasta, dęta, podnosząca sie łodyga. Pierzastodzielne, lirowate karbowane liście, liście rozety sa ogonkoe, łodygowe, siedzące, mogą mieć krótkie ogonki. Kwiaty żółte, o płatkach i działakch równych są zebrane w baldachogrona na szczytach łodyg. Owoc to długa, okrągła łuszczyna. Rośnie an polach, brzegach, w rowach, na miedzach, podwórkach, nieużytkach.
Rzepicha leśna Rorippa sylvestris kanciasta, rozgałeziona, podnosząca się, pusta łodyga, liście pierzastodzielne, ząbkowane, owalne odcinki. Kwiaty żółte, zebrane w baldachogrona. Owoc to równowąska łuszczyna z klapami, rosnie na polach, miedzach, ugorach, przydrożach, ugorach, podwórkach.
Rzepicha ziemnowodna Rorippa amphibia dęta, bruzdkowana, płożaca, rozgałeziająca się, ukorzeniająca się łodyga, liście podwodne są nitkowate, rozgałęzione, nadwodne są pierzastodzielne z równowąskimi odcinkami. Żółte kwiaty na długich szypulkach, zebrane są w groina na szczytach pedów. Płatki dłuższe od działek. Owoc to elipsoidalna łuszczyna, rosnie w oczkach, wodnych, starorzeczach, rowach.
Rzepień pospolity Xanthium strumarium wzniesiona, szorstka, u góry ogruczolona, szorstko owłosiona łodyga, trójklapowe, ząbkowane, owalne kutnerowate od spodu liście, sercowata nasada. Koszyczki w jajowatej, owłosionej, kolczastej okrywie, wszystkie kwiaty są rurkowate, męskie maja koszyczki otoczone luźną okrywą i zebrane w klosy i żeńskie, bez okwiatu, maja kolczastą okrywę wyrastają w kątach liści. Roslina barwierska, można pozyskiwać z niego żółty barwnik. Rosnie na polach, przydrożach, miedzach, ugorach.
Rzepień włoski Xanthium albinum łodyga rozgałeziona, kanciasta, liście dłoniastodzielne, rurkowate, żeńskie, zielone kwiaty zebrane są w szyszki w kątach liści, męskie w koszyczki na szczytach lodyg. Rośnie na polach, miedzach, łakch, ugorach.
Rzodkiew świrzepa Raphanus raphanistrum wzniesiona, rozgałeziona, u dołu owłosiona łodyga, ulistnienie skrętoległe, liście są ząbkowane, owłosione i maja rynienkowate ogonki, liście rozety są lirowate i pierzastodzielne, łodygowe lancetowate, pierzastodzielne. Kwiaty są zebrane w grona na szczytach pędów, kielich tworzy nibyrurkę, 4 płatki są żółte, mają fioletowe prązki, 6 pręcików na dlugich nitkach, 1 słupek niepodzielonym znamieniem. Cienki korzeń, owoc to łuszczyna, ma przewężenia i dzióbek, roślina miododajna, rosnie na polach, miedzach, ugorach, przydrożach, lakach.
Rzodkiewnik pospolity Arabidopsis thaliana cienka, rozgałęziająca się, owłosiona łodyga, liście odziomkowe, są jajowate, ogonkowe, tępo zakończone, całobrzegie, mogą byc ząbkowane, łodygowe są lancetowate i siedzące, kwiaty sa małe, białe, zebrane w grona na szczytach lodyg. Owoc to równowaska łuszczyna na cienkiej szypułce, nasiona są jajowate, błyszczące, spłaszczone. Organizm modelowy w genetyce. Rośnie na polach, miedzach, podwórkach, przydrożach, w ogródkach.
Seradela drobna Ornithopsus perpusillus łodyga prosta, liście rozety pierzastodzielne, odcinki sa języczkowate, łodygowe mają języczkowate odcinki, są mniejsze od odziomkowych, są języczkowate, tępo zakończone, okółkowe, siedzące. Kwiaty motylkowe, grzbieciste. Różowo-białe płatki, Żagielek ma różowe żyłki. Rośnie na polach, miedzach, łakach.
Sałata kompasowa Lactuca serriola łodyga rozgałęziona, dolne liście pierzastodzielne, ząbkowane, górne lancetowate i całobrzegie, nasady liści strzałkowate, objemuja lodygę strzałkami, kwiaty to żółte koszyczki, brzeżne kwiaty języczkowate, środkowe rurkowate, koszyczki zebrane są w piramidalne wiechy, owoce to niełupki z puchem kielichowym, roslina jadalna, młode liście są jadalne na surowo lub po ugotowaniu, roslina lecznicza, sok to środek nasenny, wymiotny, leczył choroby oczu. Rośnie na przydrożach, miedzach, murawach, łakach, stokach, podwórkach.
Serdecznik pospolity Leonurus cardiaca czterokanciasta, owłosiona, rozgaęłziona łodyga. Ulistnienie naprzeciwległe, liście mają długie ogonki, są dlonistosieczne, odcinki są ząbkowane i lancetowate, od spodu są jaśniejsze. Nibyokółkowe kwiaty wyrastają w kątach liści, kwiaty wargowe, górna warga różwa i owłosiona, dolna purpurowa, pięciodzialkowy kielich ma ząbki. Pręciki wystają na zewnątrz, owoc to rozłupnia z 4 rozłupek. Przedprątnośc. Roslina lecznicza, ziele wzmaga laktację, uspakaja, wzmacnia pracę serca, działa moczopędnie, przeciwskurczowo, przeciw biegunkom. Reguluje ciśnienie, łagodzi arytmię, kołatanie serca, łagodzi bóle brzucha, bolesne miesiączki, wzdęcia, biegunki, zewnętrznie wywarem przemywa się rany. Rośnie na podwórkach, przydrożach, miedzach.
Sierpnica pospolita Falcaria vulgaris naga, rozgałęziona łodyga, liście dłoniastodzielne, maja równowąskie, piłkowane odcinki, drobne, białe kwiaty zebrane są w baldachy złożone. Rosnie na polach, miedzach, przydrożach.
Sit dwudzielny Juncus bufonius z podziemnego kłacza wyrasta kilka łodyg, liście są równowąskie, ostro zakończone, kwiaty to kłosy zebrane w sierpiki, plewki są zielone i ostro zakończone, owoc to ziarniak. Rośnie na polach, łakach, miedzach.
Sit głowkowaty Juncus capitatus prosta, sztywna łodyga, długie, lancetowate liście, kłosy mają długie, ostre plewki, zebrane są w sierpiki na szczytach łodyg. Owoc to ziarniak. Rośnie na polach, miedzach, łakach.
Skrytek polny Aphanes arvensis cienka, leżąca, rozgałęziona łodyga. Liście dłoniastodzielne, ząbkowane, ogonkowe, brzegi sa orzęsione, nasada klinowata, kwiaty wyrastają w kątach liści. Kielich i kieliszek-listki otaczające kielich są czterodziałkowe, brak korony, 1 pręcik i 1 słupek. Owoc to gruszkowaty orzech, liścienie okrągłe, ogonki sa im równe długością, łodyżka naga i króka, liść trójdzielny na równowąskie odcinki, liście tworzą rozetę. Rośnie na polach, łakach, miedzach, ugorach, podwórzach. 
Skrzyp polny Equisetum arvense prosty, okrągły pęd zarodnionośny, ma w węzłach pochwy z otaczających pęd jajowatych liści, na szczycie ma jajowaty kłos zarodnionośny. Pęd płonny jest prosty z okółkowymi nitkowatymi liśćmi otaczającymi pęd. Pod ziemią jest długie, czołgające się kłącze. używany jest w szamponach do włosów. Rośnie na polach, łakach, miedzach, przydrożach.
Skrzyp leśny Equisetum sylvaticum żebrowana, brodawkowata, rozgałeziona łodyga, pod ziemią jest rozgałęzione kłącze z bulwami spichrzowymi, rozgałęzione, nitkowane liście mają szerokie, duże pochwy i obrzastają do okoła pęd. Rośnie w lasach liściastych i pobliskich uprawach.
Słonecznik bulwiasty Helianthus tuberosus prosta, wzniesiona, bruzdkowana, owłosiona łodyga. Ulistnienie w dole naprzeciwległę, w górze skrętoległe, zaostrzone, jajowate, piłkowane, ogonkowe liście, ogonek jest oskrzydlony, kwiaty zebrane są w kmoszyczki, brzeżne żółte, płonne, języczkowe, wewnętrzne płodne, rurkowate, 5 zrośniętych w rurkę pręcików, kielich zmieniony w pappus, koszyczek ma długą szypułkę, owoc to owłosiona na brzegach niełupka. Roślina jadalna, bulwy przyrządza się tak jak ziemniaki, roslina przemysłowe, robi się z nadziemnych części biomasę, roślina ozdobna, rośnie na polach, miedzach, przydrożach.
Sporek pięciopłatkowy Spergula pentandra prosto wzniesiona, silnie rozgałęziona, naga łodyga, nitkowate, jednonerwowe liście z przylistkami. Białe, pięciopłatkowe, pięciopręcikówe kwiaty zebrane są w wierzchotki na szczytach pędów.Owoc to jajowata torebka. Rosnie na murawach i przydrożach.
Sporek polny Spergula arvensis obła, wznosząca się, rozgałęziona łodyga, jest zielona, spłaszcza sie pod kwiatostanami. Równowąskie, mięsiste liście wyglądają jak kluseczki, są lepkie, owłosione, mają u spodu bruzdę. Są rozgałęzione przylistki. Pięciokrotne, białe kwiaty zebrane są w wierzchotki dwuramienne. Owoc to torebka pękająca u góry. Roslina pastewna, rosnie na polach, miedzach, przydrożach, łakach.