Kategoria

Przyroda, strona 28


wrz 01 2021 Insulinooporność na życzenie
Komentarze (0)

Insulinoodporność to brak wrażliwości tkanek na insulinę, która poraża wchłanianie glukozy do wnętrze komórek i jej metabolizm komórkowy oraz wytwarzanie energii oraz skutkuje jej podwyższonym stężeniem we krwi. Glukoza zamiast się wchłonąć zostaje we krwi, dlatego, że do jej wchłonięcia potrzebna jest insulina, która łaczy się z odpowiednimi receptorami na powierzchni komórek. Zmienia ich konformację umozliwiając wniknięcie cząsteczek glukozy do środka. Bez insuliny wnikanie glukozy jest niemożliwe podobnie jak niemozliwość jej połączenia z receptorami albo brak ich reakcji na insulinę. Insulina produkowana jest w komorkach beta trzustki na wyspach Langerhansa, to białkowy hormon anaboliczny, którego głównym zadaniem jest transport glukozy z krwi do komórek. Jej prohormon proinsulina powstaje w siateczce śródplazmatycznej (reticulum endoplazmatycznym, RE) szorstkiej, tam jest powstanie mostków dwusiarczkowych i powstanie odpowiedniej sekwencji aminokwasów, usunięcie zbędnych peptydów, w cysternach RE powstaje struktura przestrzenna insuliny. W aparatach Golgiego jest formowanie ziaren wydzielniczych, czyli formy, w której hormon jest wydzielany do osocza. W tej formie insulina w pęcherzyku z aparatu Golgiego idzie do błony komorkowej, w środku pęcherzyka dalej dojrzewa. Błona pęcherzyka łaczy się z błoną komórkową, jego zawartość zostaje uwolniona na zewnątrz, to emiocytoza. Ludzka trzustka wydziela 40-50 jednostek insuliny dziennie, co stanowi 15% puli insuliny wytworzonej w trzustce. Główny regolator wydzielania insuliny to glukoza, potrzeba 4,4-5,5 mmol/dl (80-100 mg/dl) glukozy by zaczęło się jej wydzielanie, maksymalne wydzielanie insuliny jest przy stężeniu glukozy 16,7-27,8 mmol/l (300-500 mg/dl). Glukoza wiąże się z receptorem błony komórkowej komórek beta i aktywuje wydzielanie insuliny. Insulina razem z krwią dociera do tkanek, wiąże się z receptorami insulinowymi,  zmienia się konformacja białek GLUT, które przyłączają cząsteczki glukozy, do białek GLUT przyłaczają sie jony wapnia, umozliwiając transport glukozy. W jelitach do receptorów GLUT również przyłączają się jony Ca2+ i jest transport glukozy. Największą rolę odgrywa w mięśniach i komórkach wątroby. Receptory GLUT1 i GLUT4 to najważniejsze reptory dla glukozy. GLUT4 wymaga insuliny do działania. Przyłączenie glukozy do jej receptora aktywuje receptory GLUT4, które są białkami cytoplazmatycznymi, tylko 10% to białka błonowe, a insulina umozliwia ich wędrówkę do błony, tylko 1. Szlak insulinowy zaczyna się przyłączeniem insuliny do receptora insulinowego RI, który ma 2 domeny wewnątrz i 2 zewnątrzkomórkowe. Kiedy insulina połaczy się z zewnętrzkomórkowymi jest autofosforylacja wewnątrzkomórkowych, sygnał idzie na białka IRS, IRS1 jest ważny dla mięśni ISR2 dla wątroby. Mutacje genu kodującego ISR2 mogą być przyczyną insulinoodporności. Bialka ISR aktywują kinazę fosfatydyloinozytolową PI3K, ona fosforyluje w blonie komórkowej bisfosforan fosfatydyloinozytolu PIP2 do trisfosforanu fosfatydyloinozytolu PIP3, on łaczy się z kinazą 1 zależną od fosfatydyloinozytolu DK1, tu ubstratem jest kinaza B (białko Akt). Ono fosforyluje białko AS160, które ma 4 domeny, jedna z nich łaczy się z bialkami Rab występującymi na pęcherzykach z bialkami receptora GLUT4, które łaczą się z nimi, płyną do błony komórkowej, łaczą się z nią, receptor GLUT4 wychodzi na powierzchnię blony. Mutacje któregoś z genów kodujących odpowiednie białka uniemożliwia cały proces na różnych etapach porażająć wydobycie GLUT4. Także mutacje kodujące same receptory GLUT i RI uniemozliwiają wchlanianie glukozy przez insulinoodporność. Dlatego cukrzyca typu II jest dziedziczna. Ale nie tylko genetyka, takżę otyłośc może powodować deformację receptorów GLUT, nie tylko GLUT4 porażając wchłanianie glukozy oraz deformacje receptorów RI, przez co insulina nie może się z nimi połaczyć. Szczególnie otyłość brzuszna, czyli ta spowodowana nadmiarem kalorii w diecie. dlatego warto dbać o prawidłową wagę, oczywiście są ludzie, którzy nigdy nie schudną, ale warto zadbać o redukcję brzuszka, redukcja brzuszka w początkowej fazie, zanim nie dojdzie do uszkodzenia trzustki pozwoli receptorom się zregenerować. Cukrzyca typu II również powtaje, kiedy insulina nie może być uwolniona z trzustki. Pamiętajmy, że glukoza jest potrzebna jako źródło energii, dlatego nie wolno z z cukrów prostych, zamiast tego trzeba ruszać się jak najwięcej, najlepiej na świeżym powietrzu, jeść dużo owoców, warzyw, nasion, pić dużo wody, opalać się celem uzupełnienia witaminy D, naprawdę te wszystkie procesy przebiegają przy udziale jonów wapnia, który wchłania się tylko dzięki witaminie D, a fosforylacja to przyłaczenie fosforu, on też potrzebuje witaminy D, żeby się wchłonąć. Ciekawe na ile ochrona przed słońcem wpłynęła na epidemie cukrzycy? I pamiętajmy, że konserwanty i związki chemiczne w jedzeniu przetworzonym również mogą uszkadzać białka np. receptory cukrzycy, nie sam cukier, ale częśc tego co oznacza się literą E i numerkiem. O tym jak bardzo potrzebujemy glukozy świadczy fakt, że środki na robaki jak Vermox blokują właśnie wchłanianie glukozy, a klasyczne trucizny jak cyjanek blokują cytochrom IV uczestniczący w jej metabolizmie komrkowym, rezygnacja z cukru jest równoznaczna z zablokowaniem jej wchłaniania albo metabolizmu.

wrz 01 2021 Irysy
Komentarze (0)

Irys niski ma do 25 cm wysokości, kwitnie od kwietnia do maja, gdy przekwitnie ucinamy kwiatostan,

Kosaciec syberysjki ma metrowe liście, białe, niebieskie lub fioletowe kwiaty, toleruje wilgotne gleby i półcień, może kilkanaście lat rosnąc w jednym miejscu, ma wąskie liście, niebieskie kwiaty z żółtymi żyłkami

Irys żółty rosnie na brzegach rzek i jezior, ma żółe kwiaty, osiąga 1,5 m

Irys pstry lubi żyzne, wapienne, dobrze zdrenowane gleby, kwitbnie od maja do czerwca, ma żółte, brązowo żyłkowane kwiaty

Kosaciec gładki ma szablowate liście, kwitnie na fioletowo w czerwcu i lipcu, lubi zdrewnowane gleby, może rosnąc przy oczku wodnym

irys żyłkowany kwitnie w marcu i kwietniu, ma pojedyncze lub podwójne kwiaty na szczycie łodygi kwiatonośnej, są niebieskie lub fioletowe z plamkami, osiąga 15 cm długościlubi lekkie, piaszczyste gleby, słońce, wcięzkich glebach co roku na początku czerwca wykopujemy cebulki

Kosaciec bucharyjski kwitnie od kwietnia do maja, lubi słońce, ciepłe miejsce, umiarkowanie wilgotne gleby, żyzne, przepuszczalne,obojętne lub zasadowe gleby, wrażliwy na zalewanie, ma żółte, pachnące kwiaty z brązowymi plamkami, sadzimy na początku października dwa razy gęłbiej niż wysokość cebulki, rowki muszą mieć ziemię kompostową i mało mączki kostnej

Kosaciec bródkowy ma bródkę, czyli smugę włosków na dolnych płatkach wdłuż nerwów, kwitnie w maju i na początku czerwca, lubi żyzne, próchnicze gleby i słońce, kwiaty maja rózne kolory

Irys Danforda lubi piaszczyste, luźne, żyzne, lekko wapienne gleby, ciepło, słońce, kwitnie od marca do kwietnia, sadzimy cebulki na 6-8 cm, ma 2 liście, óżłte kwiaty, nadaje się do doniczek, wykopujemy w czerwcu, sadzimy w październiku i listopadzie

Irys wspaniały kwitnie na przęlomie maja i czerwca,ma 60 cm wysokości, białe kwiay z żółtymi plamkami

irys aucheri ma 20-30 cm, kilka 5-7 centymetrowych, niebieskich kwiatów z żółtymi bródkami, oachną fiołkami

Irys kaukaski kwitnie późną wiosną, liście są szarozielone, wyrastają razem z kwiatami, żółte kwiaty z ciemnymi bródkami

Iris fosteriana ma 10-15 cm wysokości, liście są długie, kwiaty żółto-fioletowe,

Irysy holenderskie są żółte, niebieskie, fioletowe, mają 40-60 cm, angielskie 40-50 cm,mają żółte, fioletowe, purpurowe kwiaty,

Irysy cebulowe lubią slońce, cieplo, miejsca osłonięte od wiatru, gleby żyzne, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, sadzimy je od drugiej polowy września, angielskie i Juno na początku października, żylkowane na końcu, hiszpańskie i holenderskie na początku listopada, odległośc między małymi wynosi 5-10 cm,między dużymi 20 cm, głebokość sadzenia cebulki to 5-12 cm, nawozimy nawozami mineralnymi lub organicznymi fosforowo-potasowymi,wykopujemy je latem co kilka lat, rozmnażamy z cebulek przybyszowych

 

wrz 01 2021 iryzacja
Komentarze (0)

Iryzacja, tęczowanie to zjawisko optyczne wynikające z interferencji światła białego odbitego od powierzchni przezroczystych lub półprzezroczystych sklładających się z wielu warstw o róznych właściwościach optycznych. Powstaje na powierzchni baniek mydlanych jako odbicie promieni świetlnych od wewnętrznej i zewnętrznej warstwy bańki oraz interferencji (nałożenia) odbitych fal. Tu częśc światła odbija się od zewnętrznej powierzchni, częśc od środkowej, odbite fale nakladają sie na siebie, my widzimy sumę odbitych fal w postaci róznych kolorów (długości fali). Iryzacja zachodzi na powierzchni ciał satłych złozonych z cienkih warstw, światło przechodzi przez nie, część odbija sie od zewnętrznych, częśc światła przenika głebiej i odbija sie od kolejnych warstw.
Iryzacji podlegaja też minerały, tu wyrózniamy labradoryzację, labradorescencję, czyli odbicie światła od inkluzji (wrostków) ciał obecnych na powierzchni minerału, każdy wrostek odbija część swiatła, które ulega interferencji, tu jest światło gł. niebieskie i zielone, jest u labradoru i spektrolitu. Opalescencja światło ulega rozproszeniu na spękaniach i szczelinach, jest mlecznobiała poświata, jest m. in. w opalu. Schillerescencja polega na odbiciu światła od róznej grubości warstewek albitu lub rys i spękań naprężeniowcyh, jest w ortoklasie, adularze, odbicie swiatła w szczelinkach zachodzi w krysztale górskim. Tu widzimy kolory tęczy.
W chmurach gł. kłebiastych soczekowatych Altocumulus lenticularis, rzedziej w kłebiastych  Cumulus, kłebiasto-pierzastych Cirocumulus czy kłębiasto-warstwowych Stratocumulus. Powstają w wyniku dyfrakcji (załamania) światła.
W biologii zachodzi na perłowych warstwach muszli mieczaków np. łodzików, perłopławów, skrzydłach motyli np. mieniaka tęczowca Apatura iris, skrzydłach innych owadów np. żuka gnojowego Geotrupes stercorarius, biegacza zlocistego Carabus auratus, kruszczycy złotawki Cetonia aurata, piór ptaków np. kolibry, paw zwyczajny Pavo cristatus, sierści ssaków np. mandryla Mandrillus sphinx, łusek gadów i ryb.

wrz 01 2021 Jadalne nasionka
Komentarze (0)

Nie tylko warzywa, owoce i kiełki, jedzmy także nasiona.
Słonecznik czyli ziarna słonecznika zwyczajnego Helianthus annuus zawierają witaminy A, D, z grupy B, E, cynk, żelazo, potas, wapń, zdrowe tłuszcze, nadaje się do podjadania, posypywania kanapek, sałatek, surowek.
Pestki dyni Cucurbita pepo, cukinia to odmiana dyni, jej pestki zjadamy razem z owocem, zawierają zdrowe kwasy tłuszczowe, witaminy B1, B2, B6, C, a, D beta karoten, potas, cynk, selen, nadają się do jedzenia same, na kanapkach, surówkach, jako panierki.
Sezam czyli nasionka sezamu indyjskiego 
Sesamum indicum nadaje się do surówek, pieczywa, chałwy, ciastek, ciasteczek, mas cukierniczych, panierek, ma aminokwasy, cukry i tłuszcze, ma wapń i białko.
Czarmuszka siewna Nigella sativa przyprawa do wielu potraw i pieczywa, ma kwasy tłuszczowe, olejki eteryczne, nigellon rozszerzający drogi oddechowe, witaminy B1, B2, B3, selen.
Gorczyca biała
 Synapsis alba przyprawa do mięsiw, składnik musztardy, ma olejki eteryczne, selen, mangan, witanminę B1, wspomaga trawienie.
Orzech włoski 
Juglans regia nasiona mają zdrowe kwasy tłuszczowe, omega 3, błonnik, witaminy z grupy B, E, magnez, mangan, miedź, kwas elagowy-ptrzeciwutleniacz, białko, węglowodany, zdrowa przekąska i składnik surówek i sałatek, dodatek do ciast, ciasteczek, czekolady, wyrobów cukierniczych, nadzienie cukierków i pralinek.
Orzech laskowy czyli nasiono leszczyny 
Corylus avellana ma nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminę E i kwas foliowy, zdrowa przekąska, składnik ciast, ciastek, nadzienie pralinek, cukierków, sładnik sałatek i surówek.
Migdał czyli pestka migdałowca pospolitego 
Prunus dulcis ma białko, witaminę B2, E, magnez, fosfor, zdrowe kwasy tłuszczowe, błonnik, do jedzenia jako przekąska, składnik wyrobów cukierniczych.
Orzech nanercza zachodniego czyli nerkowca 
Anacardium occidentale ma białko, witaminy z grupy B, tłuszcz, cynk, wapń, magnez, potas, żelazo,  kwas foliowy, zdrowa przekąska.
Pistacje orrzeszki pistacji właściwej 
Pistacia vera mają witaminy z grupy B, E, wapń, fosfor, przekąska, składnik sałątek, surówek i słodyczy.
Groszek czyli owoc grochu zwyczajnego
 Pisum sativum składnik sałatek i surówek, zup, ma witaminy z grupy B, A, C, K, E, błonnik, potas, magnez, fosfor, żelazo, czy wapń.
Fasola zwyczajna 
Phaseolus vulgaris fasola w wielu odmianach, nadaje się na sałatki, samodzielne dania, dodatki do dań głównych, ma białko, witaminy A i C, z gr. B, białko, skrobię.
Bób 
Vicia faba m abiałko, sód, potas, błonnik, rozpuszczalny, nienasycone kwasy tłuszczowe, nadaje się na samodzielnedanie i składnik surówek i zup.
Cieciorka, ciecierzyca pospolita, groch włoski 
Cicer arietinum skłądnik sałatek, zup, dodatek do dań lub samodzielne danie, ma białko, błonnik, węglowodany, witaminy C, tiaminę, ryboflawinę, niacynę, B6, A, kwas foliowy, K, wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk.
Soja warzywna 
Glicyne maxna sałatki, samodzielne dania, kotleciki, ma białko, nienasycone kwasy t;luszczowe, witaminy z gr. B, potas, żelazo, magnez, fosfor, wapń.
Pszenica to ziarniaki pszenicy orkiszu 
Triticum spelta, płaskórki Triticum dicoccum, samopszej T. monococcum i zwuczejnej T. vilgare, z pszenicy robi sie mąke na pieczywo,ciasta i makarony, ma witaminy B1, B2, B3, D, E, K, białka, węglowodany, tłuszcze, błonnik, sód, wapń, potas, magnez, fosfor, siarkę, żelazo.
żyto to ziarniaki żyta zwyczajnego 
Secale cereale, z których robi sie uniwersalna mąkę, ma witaminy z gr. B, cukry, blonnik, białko, tłuszcz, sód, potas, magnez.
Jęczmień to ziarniaki jęczmienia dwurzędowego 
Hordeum distichon, z których robi się kasze, ma sód, potas, magnez, witaminy z gr. B, błonnik, cukry, tłuszcze, białka.
Ryż to ziarniaki ryżu siewnego 
Orysa sativa, stanowią podstawę wielu dań: ryżu z jabłkami, smietaną i cukrem, risotta, mają białko, wapń, żelazo, witaminy B1, B2, B3.
Kukurydza to ziarniaki i kolby kukurydzy zwyczajnej 
Zea mays, zjada się dojrzałe ziarniaki gotowane jako danie główne i w occie składnik sałatnik warzywnej, młode kolby zjada się marynowane w całości, mają skrobię, białka, selen, fosfor, potas, magnez, witaminy z gr. B, E i A.
Proso to ziarniaki prosa zwyczajnego 
Panicum vulgatum, włosowatego P. capillare i rózgowego P. virgatum z prosa robi sie mąke i kasze, proso ma witaminy z gr. B, głównie B1 i B2, białko, cukry, fosfor, wapń, cynk, jod, potas, sód, magnez, brom, krzem, nienasycone kwasy tłuszczowe.
Amarantus to nasiona szarłatu wyniosłego 
Amaranthus cruentus zjadany jako dodatek do wypieków, deserów, sałatek, ma nienasycone kwasy tłuszczowe, skwalem, żelazo, wapń, magnez, witamine D, A, E, C, błonnik i wszystkie egzogenne aminokwasy.

wrz 01 2021 Jadalne rośliny ozdobne
Komentarze (0)

Nagietek lekarski łodyga rozgałęziona, gruczołowato owłosiona, żeberkowana, liście dolne krótkoogonkowe, łopatkowate, dolne siedzące, lancetowate, kwiaty zebrane w pomarańczowe koszyczki, brzeżne nibyjęzyczkowe, środkowe rurkowate, owoce to niełupki, palowy, rozgałęziony korzeń, roślina ozdobna, lecznicza, leczy rany, oparzenia, owrzodzenia, otarcia, odmrożenia, łagodzi stany zapalne skóry i oczu, roślina jadalna, liście można jeść na surowo do sałatek.języczki jadalne na surowo, smażone razem z ogonkami, można nadziewać

Fiołek polny opisany w dziale fiołki, jadalny kwiat surowy jako dodatek do sałatek, surówek, posypywania ziemniaków, kanapek, kasz, ryżu

Aksamitka rozpierzchła jadalne świeże lub surowe kwiaty, ma dużo luteiny, dodatek do sałatek i surówek

Nasturcja jadalna to nasturcja większa, jemy całe kwiaty, sałatka z liści z olejem i cytryna łagodzą bakteryjne zapalenia pęcherza, liście ze świeżym chrzanem, zsiadłym mlekiem pomagaja na choroby żołądka, młode listki jemy jako źródło witaminy C, nasturcja niska ma jadalne liście i kwiaty, nasiona nasurcji zastepują kapary

Chaber bławatek jadalne kwiaty na herbatki i jako dodatek do surówek,sałatek

Liliowce można jeść płatki surowe, na kanapkach, w sałatkach lub konfiturach

Piwonie jemy płatki w sałatkach, kanapkach, konfiturach,mają skrobię,cukry, garbniki, olejki eteryczne, żelazo, chrom, magnez, potas, sód, można parzyć herbatki i napary,roślina lecznicza, bardziej jako przyprawa lub lek na zaparcia, artetyzm,reumatyzm,zaparcia,hemoroidy,zapalenia błon śluzowych i skóry

Czosnek niedźwiedzi jadalny w sałatkach, herbatkach,zupach,surówkach, papkach jak szpinak

Lawenda wąskolistna kwiaty i liście na surówki, kanapki,

rozmaryn liście w sałatkach, sosach, kanapkach

Bazylia w sałatkach, sosach, kanapkach, przyprawa do pizzy, sałatki greckiej, dań śródziemnomorskich

Kłosowiec ma jadalne liście, można z całej rośliny robić napary, ma wzniesione,kanciaste łodygi, liście lancetowate, naprzeciwległe,zależnie od gatunku karbowane, ząbkowane, calobrzegie,kwiaty zebrane w klosy,rosna w okółkach, 5-działkowy kielich zrośnięty,korona biała,różowa, czerwona, pomarańczowa, niebieska,owoce to rozlupnie z 4 rozłupek

Orlik pospolity grube kłącze, liście trójsieczne, odziomkowe dlugoogonkowe, karbowane, łodygowe krótkoogonkowe, odcinki zaokrąglone, łodyga rozgałęziona, owłosiona, kwiaty długoszypułkowe, fioletowe, białelub różowe, maja długą ostrogę, 5 działek, zrośniete płatki, owoc to mieszek z dzióbkiem, jemy liście surowe lub w sosach, zupach

Lubczyk liście w sosach,zupach, sałatkach, przyprawa do rosołu

kocanki włoskie całe gałązki dodajemy do ryżu, rosołu, mięsa, można wyjąć po ugotowaniu, można zjeść, z kwatów są lecznicze napary, leczą siniaki

Ogórecznik lekarski cały szorstko owlosiony, łodyga wzniesiona, rozgałęziona, liście dolne, ogonkowe eliptyczne, górne obejmują łodygę, podługowate,kwiaty zebrane w skrętki, kielich z 5 częściowo zrośniętych działek, korona z 5 zaostrzonych płatków,jest 5 białych osklepek, owoce to rozlupnie, ma jadalne liście do sałatek, zup, sosów, twarogów

Karczoch zwyczajny liście powcinane, ogonkowe, pierzaste, odcinki ząbkowane, zaostrzone, wierzch ma białe włoski okrywowe, dolna powierzchnia owłosiona, ogonek i nerwy płaskie górą, wypukłe dołem, fioletowe kwiaty zebrane w kuliste kwiatostany otoczone łuskowatymi liśćmi, liście obniżają poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, chronią wątrobę, zwalczają drobnoustroje, główki kwiatostanowe są warzywem, jadalne po ugotowaniu, upieczeniu lub usmażeniu

Farbownik lekarski napar z ziela działa wyksztuśnie, młode lisćie są jarzyną

Rumian pospolity

Miodunka liście ma jadalne na surowo, nadaja się do sałatek, surówek jako podstawa i dodatek, można je gotować, dodawać do sosów, zup, szpinaku, mają dużo witaminy C

Floks (płomyk) wiechowaty wzniesiona, sztywa łodyga, liście lancetowate, dolne nakrzyżległe, górne skrętoległe, kwiaty zebrane w baldachogrono, trąbkowate, różowe,czerwone, fioletowe lub białe, kwiaty są jadalne na surowo w salatkach, surówkach, kanapkach

Koniczyna biała i łąkowa (czerwona) liście i kwiaty jadalne na surowo w sałatkach, surówkach, na kanapkach

Dzwonek liście skupionego i brzoskwiniolistnego jadalne są surowe i gotowane, rapunkuł i jednostronny maja jadalne korzenie,surowe smakują jak rzodkiewka, można gotować i dusić na maśle

Fiołek rogaty liście ogonkowe, karbowane, dolne sercowate, górne lancetowate kwiaty 5-płatkowe z ostrogami, długoszypułkowe, pozostałe fiołki też są jadalne,kwiaty je się w surówkach, sałatkach na kanapkach, można z nich robić lody, konfiury, syropy,

Kwiat dyni, cukinii, ogórka kwiaty jadalne surowe lub zapiekane z nadzieniem lub bez, do surówek i sałatek, waryw na patelnię

Robinia akacjowa drzewo o luźnej koronie, kora popękana, ciemna, korzeń palowy z bocznymi, liście nieparzystopierzastozłożone, skrętoległe, od spodu szare, z wierzchu zielone, białe, motylkowe kwiaty zebrane w grona, owoce to gładkie, długie strąki,kwiaty jadalne surowe i w naleśnikowym cieście,m można je utrzeć z cukrem

Berberys ma jadalne owoce surowe i w przetworach

Mahonia pospolita krzew wieczniezielony, liście nieparzystopierzaste, ząbkowane, kwiaty żółte, 6-płatkowe, nitki pręcików zbliżaja się do slupka po dotknięciu, owoce to jagody,zielone, potem niebieskie, jadalne surowe, suszone i w przetworach

magnolia drzewo o zwartej koronie, liście całobrzegie, języczkowate, ogonkowe, kwiaty różowe, czerwone, żółte, białe, płatki okółkowe, owoce zbiorowe z mieszków, jadalne kwiaty surowo i jako dodatek do ryżu, makaronu, sałatek

Migdałowiec nasiona jadalne surowe i w ciastach, ciasteczkach,przetworach

Mięta cytrynowa liście naprzeciwległe, języczkowate, kwiaty fioletowe, wargowe w kłosach z przysadkami, owoce to rozłupnie z 4 rozłupek, jadalna na surowo w sałatkach, twarogach, surówkach, kanapkach, deserach

Pigwowiec japoński owoce jadalne w konfiturach, dżemach,sokach, nalewkach, herbacie

Poziomki ozdobne mają różowe lub pomarańczowe i długoszypulkowe kwiaty, reszta rośliny wygląda jak inne poziomki, jadalne owoce surowe i w przetworach

Lilak pospolity kwiaty jadalne surowe i w przetworach jako dodatek do potraw, sałatek, usprawniaja trawienie

Opisuję rośliny, których wcześniej nie opisywałam