Kategoria

Przyroda, strona 27


wrz 02 2021

Glony


Komentarze (0)

Glony to sztuczna gruba obejmująca kilka grub systematycznych. Identyfikacja gatunków jest możliwa jedynie przy pomocy mikroskopu dlatego skupie się na ogólnych zagadnieniach. glony mają typy ameboidalne, bezkształtne komórki bez blony, monadalny, wiciowiec ma 1 lub 2 wici, na 1 biegunie komórki lub obu, kokkoidalny to okrągłe komórki, trychonowy, trychony, czyli nici komórek.
Rodzaj klejnotka Euglena wrzecionowaty, jednokomórkowy protist za dnia wykorzystuje fotosyntezę-zawiera chloroplasty, w nocy dzięki plamce ocznej poluje. Porusza się dzięki wiciom, komórka klejnotki pokrywa pelikula. ściana komórkowa z twardych, luźno połączonych płytek z ciałami śluzowatymi pomiędzy, dzięki czemu komórka jest elastyczna. Z 1 strony jest gardziel ampulla, z któej wyrastają 2 nici, mała i duża. Mają chlorofil A, karotenoidy.
Tobołki Pyrrophyta jednokomórkowe protisty, maja formy monadalne, kokkoidalne i trychonowe. Są jednokomórkowe, maja pancerzyki wysycone solami żelaza, mają chlorofil a i c, materiał zapasowy to skrobia. Pancerzyki tworza połaczone szwami tarczki. 
Bruzdnice Dinoflagellata są jednokomórkowe, ale mogą tworzyć kolonie, mają wici i pancerzyki z płytek celulozowych. Mają chlorofil a, c i karotenoidy. Bruzdnice żyją w morzach.
Chryzofity Chrysophyta protisty ze ścianami komórkowymi wysyconymi krzemionką, ściany tworzą domki o pięknych kształtach. Są tu
-złotowiciowce Chrysophyceae jednokomórkowe, owalne glony z 2 wiciami wyrastającymi z zagłebienia na szczycie komórki, mają chlorofile i karotenoidy. Mają plamki światloczułe, niektóre mają nibynóżki, formy bez ściany komórkowej. Są słodkowodne. 
-różnowiciowce Xanthophyceae maja różne formy i kształty, niektóre przytwierdzają się do podłoża, tworzą plechy, maja karotenoidy i chlorofil A i C, sa formy bez ściany komórkowej, u reszty ściana ma węglan wapnia lub krzemionkę.
-okrzemki Bacillariophyceae ściany komórkowe wysycone sa krzemionką, mają piekne, fantazyjne kształty, są złocistego koloru, żyją w wodzie, na sniegu, kamieniach, przytwierdzają sie sluzem do podłoża, 1 są pojedyncze, inne tworzą kolonie. Sa kokkoidalne, nieruchome, pobieraja krzem z wody do budowy pancerzyków, pancerzyki maja 2 części, wieczko i denko, które jest mniejsze i wchodzi w wieczko, mają jądro, chloroplasty i materiały zapasowe, dzielą sie przez podział, powstałe komórki dostają 1 wieczko, 2 denko-dziela się w tej linii, obie dobudowują denko, dzieje się tak do minimalnych rozmiarów, po których osiągnięciu zmieniają się w gamety dzięki mejozie, kopulują i powstaje komórka o normalnej wielkości z wieczkiem i denkiem. 
Zielenice Chlorophyta to wielokomórkowe glony, należą do królewstwa roslin, nie tworzą tkanek, formy wielokomórkowe mają części fylloid, częśc liściokształtna i kauloid, część łodygokształtną. Mają chlorofil a i b, ksantofile, karotenoidy, tu są klasy:
-zielenice właściwe Chlorophyceae należa do nich. np. toczek Volvox to kulista zielenica, ma 2 warstwy komórek, komórki w środku odpowiadają za rozmnażanie płciowe, zwrócone sa wiciami do środka, zewnętrzna warstwa za pobieranie pokarmu, wici ida na zewnątrz kolonii. Pierwotek Pleurococcus aerofit, porasta drzewa, kamienie, tworzy na nich zielony nalot. Chlorella Chlorella kulisty, jednokomórkowy, samożywny glon.
-watkowe Ulvophyceae mają różne kształty, sa wielokomórkowe, są tu sałata morska Ulva lactuca, ma nieregularne kształty, żywy zielony kolor, plecha jest pomarszczona, płatowata, zyje w morzach, taśma Enteromorpha nitkowata, rozgałęziona plecha, żyje w morzu, ma kolor zgnilo zielony kolor, gałęzatka kulista Cladophora aegagropila wielkorotnie rozgaęłziona plecha jest splątana w kulę, parasolowiec Acetabularia największy, jednokomórkowy organizm, ma zielonkawo-kremowy kolor, wygląda jak mała parasolka z długą rączką.
-prazynofity Prasinophyceae zamiast ściany komórkowej maja drobne luseczki.
Gromada ramienice Charophyta mają klasy:
-sprzężnice Zygnematophyceae są tu Zygnematales, maja postać wielokomórkowych nici z podłużnych komórek i desmidie Desmidiales, mają okrągłe lub kanciaste komórki z przewężeniami zebrane w nici. Tu należą też skrętnice Spirogyra, ich nazwa pochodzi od spiralnie zwiniętego chloroplastu, ioch komórki tworzą nitkowate kolonie. Całośc tworzy korzuch na powierzchni wody.
Ramienicowe Charophyceae ciemnozielone, rozgaęłzione glony, mają ułożone okółkowo, nitkowate kauloidy.
Krasnorosty Rhodophyta ściana komórkowa ma hemicelulozy i pektyny, maja chlorofil a, d fikoerytryne i fikocyjaninę. Ich plsstydy przypominają sinice, mają pojedyncze tylokaidy, są tu klasy:
-bangiowce Bangiophyceae plechy nitkowate lub liściaste.
-krasnorosty właściwe Florideophyceae plechy nitkowate, okrągłe na przekroju, mają gruszkowate pęcherzyki z powietrzem, które pomagają utrzymać sie im w toni wodnej, są czerwone lub brunatne.
-cyjanidiowe Cyanidiophyceae jedno lub wielokomórkowe glony o kulistym kształcie. 
Brunatnice Phaeophyta wielokomórkowe protisty, sa tu rzędy:
-kłoskowce Ectorpales są brązowe, mają liściowate, pomarszczone lub nitkowate mocno rozgaęłzione plechy, maja gruszkowate pęcherzki z powietrzem pozwalające im unosić sie w toni.
-katleriowce Cutleriales zielonkawe lub brunatne lisciaste, rozgałezione na tępe odcinki plechy.
-diktjotowce Dictyotales taśmowato-liściaste plechy, sa płaskie, rozgałęzione, pdcinki są tępe.
-listnicowce Laminariales długie, brunatne, rozgałęzione plechy, maja fyklloidy i kauloidy, maja gruszkowate pęcherzyki z powietrzem. sa tu wielkomorszcze np. wielkomorszcz gruszkonosny Macrocystis pyrifera.
-morszczynowate Fucales rozgałęzione, zielono-brunatne plechy z duzymi pęcherzami z powietrzem, niektóre mają powietrze pomiędzy komórkami, co daje im trójwymiarowe okrągłe, parówkowate formy.
Glaukocystofity Glaucophyta jednokomórkowe glony, moga tworzyć skupiska powstałe w czasie podziałów-cenobia. Maja ściany z celulozy, materiał zapasowy to skrobia, maja podwójna błone komórkową, pomiędzy błonami jest reszta ściany peptydoglikanowej, maja chlorofil A i fikobiliny, zyją w planktonie i bentosie.
Rafidofity Raphidophyceae to wiciowce, po stronie brzusznej jest bruzda z wicią, 2 wić wyrasta do przodu.
Kryptofity Cryptophyceae spłaszczone grzbietowo-brzusznie, mają 2 chloroplasty, w Polsce jest Cryptomonas.
Sinice Cyanophyta to fotosyntetyzujące bakterie, należa do bezjądrowców Procaryota. Mają nukleoid i tylokaidy-brak chloroplastów, cała komórka przypomina chloroplast. mają chlorofil a, fikoerytrynę, fikocycjaninę i karotenoidy. U sinic forma kookkoidalna to Gloeocapsa, trychonowa to Anabaena

wrz 02 2021

gołębie


Komentarze (0)

Gołębie mają 300 gatunków, żyją na całym świecie, głównie w lasach, ale także w pobliżu ludzi, karmią pisklęta ptasim mlekiem, czyli wysokotłuszczowymi złuszczonymi komórkami wola, gniazdują w gałęziach drzew i krzewów oraz na budynkach, gniazda mają z gałązek i patyków, jedzą głównie pokarm roślinny, maja doskonała orientacje, szybko latają. W Polsce mamy:

Gołąb skalny żyje na wszystkich kontynentach, żyje w lasach, na ich obrzeżach, z udomowionego gołębia skalnego powstał gołąb domowy, zdziczały to gołąb miejski żyjący w miastach i na wsiach. Gołąb skalny ma szaroniebieską głowę, szyję i pierś, biały kuper i spód skrzydeł, czarne pasy na skrzydłach, rozpiętość skrzydeł to 63-70 cm, gołąb miejski ma różne ubarwienie, składają po 2 jaja do 5 razy w oku, w Polsce zwykle ma 4 lęgi, skalny gniazduje w zagłębieniach skalnych, miejski na gałęziach i budynkach np. parapetach, balkonach, gniazdo ma z gałązek, patyków, trawy, skalny je głównie nasiona, miejski nasiona, odpadki organiczne, fragmenty roślin. Gołąb skalny zawsze wraca do gniazda, żeruje na ziemi, przywiązuje się do partnera, monogamiczny, samica składa 2 jaja, pisklęta mają zamknięte oczy, zostają w gnieździe przed 12-18 dni, po 30 dniach opuszczają gniazdo, jako ostatnie pióra wyrastają im na czole i brodzie, żeby nie przeszkadzać w karmieniu, rodzice wkładają im do dziobków swoje dzioby by zwrócić ptasie mleczko, dorosłe jedząnasiona roślin uprawnych, chwastów i odpadki organiczne.

Turkawka przylatuje do nas na przełomie kwietnia i maja, zasiedla Pn Afrykę i Euroazję, gniazduje na obrzeżach lasów, śródpolnych zalesieniach, alejach drzew oraz w parkach i sadach, ma łuskowaty wzór na skrzydłach, pióra są czarne z pomarańczowymi brzegami, ma czarny, biało obrzeżony ogon, dorosłe mają czarnobiały kołnierzyk wokół szyi, turkawka je rośliny, szuka ich oblatując swoje terytorium, 2-3 razy w roku składa 1-2 jaja w gnieździe z suchych gałązek, wysiaduje je 2 tygodnie

Sierpówka pochodzi z dalekiej Azji, żyje w Azji, Afryce i Europie, żyje na wsiach i miastach, gniazduje w pobliżu ludzi, pakach, sadach, ogrodach, alejach, woli niziny, do nas przyleciała w 1940 r, zimuje w pobliżu miejsca gniazdowania, jest jasnobeżowa z różowym odcieniem na spodzie, ma na karku czarny sierpowaty pasek i ciemne lotki, żeruje w stadach, je ziarna zbóż, nasiona i owoce, samica składa 2 jaja, które wysiaduje przez 14-18 dni, młode odlatują po 15-19 dniach, gniazduje przez cały rok oprócz zimniejszych zim

Siniak żyje Azji Zachodniej, Afryce Północnej i Europie, zasiedla stare buczyny i bory sosnowe, rzadziej mniejsze zadrzewienia i parki, jest popielaty, ma na szyi zielony kołnierzyk, na piersi różowy nalot, na pokrywach skrzydeł czarne plamki, młode są jaśniejsze, nie mają kołnierzyka, gniazduje w dziuplach, które wymoszcza korzeniami, gałązkami, suchymi liśćmi, składa 2-3 jaja, które oboje rodzice wysiadują przez 16-18 dni, młode wylatują z gniazda po 20-30 dniach, je nasiona, owoce, zielone części roślin, bezkręgowce

Grzywacz żyje w Azji, Europie i Pn Afryce, grzywacze z pn-wsch Polski odlatują do Basenu Morza Śródziemnego, gniazduje w lasach, zadrzewieniach, wśród zieleni miejskiej, największy gołąb w Polsce ma 75-80 cm rozpiętość skrzydeł, biały kołnierzyk i lusterka na skrzydłach, młode nie mają kołnierzyka, je liście, igły, często żeruje na polach, nasiona, owoce, część z nich magazynuje w wolu na później, jest stadny, ma 2 lęgi w roku, gniazdo buduje na drzewach, krzewach i budynkach, gniazdo jest z patyków, składa 1-2 jaja, oboje rodzice wysiadują je przez 3 tygodnie, młode wylatują po 33-34 dniach, je pączki, liście, kwiaty, nasiona, jagody i bezkręgowce, ma 1-2 lęgi w roku

Mamy także gołębie żyjące w przyrodzie na innych kontynentach, ale u nas hodowlane np. pochodząca z środkowo-południowej Afryki i Półwyspu Arabskiego cukrówki, która jest jaśniejsza i mniejsza od cukrówki, u nas ma odmianę białą i o brunatnopiaskowym wierzchu, żółtobrunatnym spodzie, białym ogonie i czarnej obroży na karku.

Inne przykłady ciekawych gołębi to turkaweczka czarnogardła żyjąca w Afryce i na części Półwyspu Arabskiego, jej siedliskiem są nizinne półpustynie, je nasiona, w czasie pory deszczowe, kiedy robi się błoto, a zboża kiełkują odlatuje na suchsze tereny, samiec ma czarną pręgę na piersi i głowie, samica nie, monogamiczny, gniazdujący przez cały rok gołąb

Nikobaryjczyk lub gołąb nikobaryjski ma opalizującą kryzę i narośl u nasady dzioba, żyje na Nikobarach, Andamanach i innych wyspach Oceanu Indyjskiego i Oceanii, gniazduje w koloniach lęgowych, żeruje na ziemi jedząc owoce, nasiona i zielone części roślin, żyje w dziewiczych lasach deszczowych i namorzynach

Gołąbczak pręgosterny zamieszkuje zachód obu Ameryk od Kolumbii Brytyjskiej po Argentynę, granicą jego zasięgu są Góry Skaliste, gniazduje w lasach iglastych, unika ludzi, dorosłe gołąbczaki mają biała półobrożę, metaliczny kołnierzyk na karku, jasny pas na końcu ogona oraz żółte nogi i nasadę dzioba, je owoce, nasiona, pędy roślin, owady, samica składa 1-2 jaja, które są od żółtych do błękitnych, jaja wysiadują oboje rodzice przez 3 tygodnie [na podstawie 24 tomu Encyklopedii-Królewstwo Zwierząt, Ptaki, sowy, lelki i gołębie i Atlasu Ptaków]

 

wrz 02 2021

Jadalne grzyby


Komentarze (0)

Twardzioszek przydrożny Marasmius oreades średnica kapelusza od 2 do 6 cm, suchy owocnik jest bladoochrowy, kremowocielisty, wilgotny brunatny, ciemnochrowy, najpierw jest kulisty, potem stożkowaty, potem staje sie płaski, ma szeroki, ciemniejszy garbek, powierzchnia owocnika gładka, prązkowany brzeg u wilgotnych okazów, w czasie suszy wysycha, po deszczu staje sie jęrny, nawadnia się, blaszki są rzadkie, maja 3-6 mm, przy trzonie są zaokrąglone, wysyp zarodników biały lub jasnokremowy, trzon ma taka samą szerokośc na całej wysokości, kolor owocnika, gładka powierzchnia, omszona u nasady, jest włóknisty, łykowaty, wyrasta z włóknistej grzybni, przyjemny, białawy miąższ, łaki, pastwiska, tartaki, brzegi lasów, obok dróg i ścieżek, wysyp od wiosny do jesieni.
Szyszkówka świerkowa Strobilurus esculentus wysyp wczesną wiosną, pierwszy grzyb, średnica kapelusza 2,5 cm, ochrowobrązowy lub czerwonobrązowy kapelusz, może być szarawy, jasny, białawy, mlody owocnik wypukły, starszy spłaszczony z garbkiem, cienka warstwa miąższu, blaszki są białe, gęste, cienkie przyśnięte do trzonu, mocny, cienmki, elastyczny, jasnoochrowy lub żółtobrązowy trzon, pusty, cienki o filcowanej popodstawie, biała, cienki miąższ o grzybowym zapachu i łagodnym smaku, na pokrytych ziemia szyszkach świerku, wiosna po zejściu sniegu.
Kozlarz świerkowy Leccinum piceinum w polskiej i słowackiej Orawie w lasach świerkowych, kapelusz ma 3-9 cm średnicy, najpierw jest wypukły, potem poduszkowaty, rdzawy z pomarańczowym odcieniemlub brązowordzawy, przy brzegu czerwonawy, filcowaty, mlode rurki białe, potem szarawe długie na 4-12 mm, pory ciemniejsze, szarobrązowe, brązowy wysyp zarodników, trzon wysoki na 8-13 cm, szeroki na 1,5-2,5 cm, cylindryczny, dołem zgrubiały, cieńszy pod kapeluszem, biały z drobnymi łuseczkami, za młodu w górze są białe, w doleczerwonawe, brązowoczerwonawe, umbrowobrązowe i czerwone, uszkodzony trzon zielenieje, miąższ biały o smietankowokremowym odcieniu, na przekroju barwi sie na szarorózowo, gł. w górze, słabiej w kapeluszu, od lata do jesieni w lasach świerkowych.
Lejkówka szarawa Clitocybe nebularis kapelusz ma 5-25 cm średnicy, najpierw jest wypukły, potem płaski, nieco wklęsły, powierzchnia gładka, matowa, za młodu oszroniona, brzeg silnie, długo podwinięty, może być stalowoszary, popielatoszary, brązowawy, białawy, ciemniejszy lub jasniejszy, blaszki białawe do jasnokremowych przy trzonie przyrośnięte  lub zbiegające, gęsto ustawione, szerokie od 3 do 6 mm, kremowy wysyp zarodników, trozn koloru kapelusza, ale jasniejszy, grubsza podstawa, bułaawkowaty, rozszerzony u podstawy, gruba, biała grzybnia przyrośnięta do podłoża, wzdłużnie włókienkowata powierzchnia, białawy, niemzienny po naicęciu miąższ, smak mączysto-ziemisty, słądkawy, zjełczały lekko zapach, pospolita od końca sierpnia do późnej jesienipojedynczo lub w grupach, czarcich kręgach, w lasach i zaroslach rózonego typu.
Podgrzybek zajączek 
Boletus subtomentosus kapelusz oliwkowy lub oliwkowobrązowy, młody ma nalot, duże, na początku slniące i żółte rurki, potem są oliwkowożółte, trzon bladożółtawy, czerwonobrązowo siateczkowany lub marmukowany lub gładki, często gładki u góry, miąśz białawożółty, kórka nie daje oddzielic sie od miąższu, twardy u młodych grzybków, po sklaeczeniu bardzo słąbo błekitnieje, pospolity w lasach iglastych i lisciastych, owocuje od lipca do października.
Podgrzybek złotawy 
Xerocomus chrysenteron średnica kapelusza 3-7 mm, poduszkowato wypukły, ochrowooliwkowy, szarooliwkowy lub brązowoliwkowy, skórka sucha, matowa, zamszowata, u starszych popekana na drobne poletka gł. na brzegu, rysy sa różowocieliste, rurki u młodych owocników są kremowożółte, u starych zielonkawe, ciemnooliwkowe, uszkodzone zabarwiaja się na ciemnoniebiesko, są przyrośnięte do trzonu, wysyp zarodników oliwkowobrązowy, trzon ma wymiary 5-10x1-1,5 cm, żóawy, może mieć czerwone smugi, u podstawy równogruby lub wygięty, długi, smukły, podstawa lekko zwężona, powierzchnia sucha, gładka lub wzdłuznie rurkowana, podstawa z białawożółtą grzybnią, miąższ żółtobiaławy, jasnożółty, pod skórka kapelusza czerwony, niezmienny lub błękitniejący, w trzonie włóknisty, w kapeluszu gruby, miękki, słąby zapach, lekko kwaskowy, łagodny smak, najpospolitszy grzyb rurkowy, masowo rosnie w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, pojedynczo lub w grupach od lata do jesieni.
Łuszczak zmienny 
Kuehneromyces mutabilis kapelusz ma 3-6 cm średnicy, żółtobrązowym higrofaniczny, wysychający od środka staje sie jasnobezowy, potem dwubarwny, tworzą się koncentryczne strefy, nagi lub kosmkowaty, brzegi prążkowane od prześwitujących blaszek, dojrzałe blaszki sa rdzawobrązowe, młode bledsze, lekko zbiegaja do trzonu, trozn, brązowy, wysmukły ze wzniesionym pierśncieniem, poniżej pierścienia łuseczkowaty, u nasady ciemnobrunatny, miąższ w kapeluszu białawy, w trzonie rdzawobrunatny, niezmienny, łagodny smak, miły zapach, rosnie w  lasach liściastych i iglastych, na obumarłym drewnie drzew liściastych, owocniki rosną kepami od kwietnia do grudnia.
Maslak pstry 
Suillus variegatus średnica kapelusza 6-15 cm, młodociane stadium ma półkolisty kapelusz z podgiętym brzegiem, potem staje sie poduchowato-wypukły, potem płaski i nieregularnie zgięty, może zapadać sie w środku, powierzchnia jest żółtobrunatna lub pomarańczowoochrowa, pokryta żółtawooliwkowoszarym filcem, gęstszy i silniej przycisnięty jest w środku kapelusza, skóka niezbyt lepka w wilgotne dni w suche sucha, miąższ ma piaskowożółte rurki z wiekiem staja sie oliwkowobrązowe, uszkodzone błekitnieją, piaskowożółte pory sa drobne, okrągławe, ściśnięte ciemnieją, trzon ma 7-10 cm długości, 1,5-2,5 szerokości, najpierw słąbo wybrzuszony, potem walcowaty, jasniejszy niż kapelusz, u podstawy bardziej pomarańczowobrunatny, pokryty delikatnym filcem, miąższ żółtawy lub pomarańczowy, słabiej lub silniej niebieszczeje przy uszkodzneiu, łagodny smak i slaby zapach, pospolity, owocniki od lata do jesieni rosna w grupach na kwaśnych, gliniastych glebach.
Naziemek białawy 
Albatrellus ovinus kapelusz ma do 6 cm średnicy, młody jest wypukły, często nieregularny, białoszary z wiekiem staje sie szarobrązowy, czasem przebija żółty kolor, rurki są krótkie białe, kremowobiałe, po zgięciu żółknieją, zbiegaja na trzon, pory sa małe, trzon krótki, gruby, mięsisty, molcny w kolorze kapelusza, miąższbiały, stary żółcieje, łagodny smak, zapach migdałów, lasy iglaste, częściej okolice podgórskie.
Opieńka miodowa Armillaria mellea kapelusz ma 3-10 cm, najpierw miodowożółty, miodowobrązowy, oliwkowożółty, potem oliwkowobrązowy, ciemnoczerwonobrązowy, najpierw półkolisty, wypukły, wypukły, później spłaszczony z czerwonobrązowymi, brązowymi lub czerniawymi łuseczkami, najgęstsze i najciemniejsze są na środku, u starszych okazów łuski zanikają, blaszki najpierw białawe, potem beżoworózowawe, żółtawe, z brązowymi plamami, zbiegające, mają 4-8 mm, cienkie, gęste o róznej długości, trzon ma 5-15 cm gł i 0,4-2,5 cm szerżóławy, midowobrązowy, czerwonobrązowy, czarnobrązowy, u szczytu bledszy, jest wysmukły, cylindryczny, wygięty, podstawa rozszerzona, rzorstka, ciemniejsza z wyraźnym, białawożółtym nalotem, gładka powierzchnia trzonu, może mieć mało białych lub żółtawych kłaczkówbrak ryzomorfów u podstawy trzonu, błoniasty, trwały pierścień, wyraźny, może mieć zółte kłaczki od spodu, miąższ białawy, bladocielisty, nie zmienia barwy po przekrojeniu, miekki, mięsisty u młodych owocników, twardy, łykowaty u starszych, szczególnie w trzonie, smiak łagodny z cierpkim posmakiem, słaby zapach,  występuje od sierpnia do listopada w lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, porasta zywe drzewa liściaste i iglaste oraz pniaki, rosnie gromadnie w dużych kepach, bardzo popsolity.
Pieczarka łakowa, polna 
Agaricus campestris może po ulewnym deszczu następuącym po dłuższym okresie suszy masowo wypuścić owocniki, rosnie w nawadnianych ogrodach, kapelusz ma 4-12 cm średnicy, białawy lub szaroochrowy, sucha powierzchnia, gladka lub drobno łuskowata, najpierw kulisty, potem całkowicie rozpostarty, blaszki początkowo rózowawe, po dojrzeniu czekoladowobrunatne, wolne, gęsto ustaiwone, trzon ma 3-10 cm wysokości, 1,5 cm średnicy, białawy, górą różowy, cylindryczny, podstawa zaostrzona, słaby, nietrwały pierścień, miąższ na przekroju biały, lekko rózowieje, lagodny smak, miły zapach, od maja do października wsytepuje na łąkach, polach, świetlistych obrzeżach lasów liściastych, rośnie w czarcim kręgu lub szeregu, pospolita.
Pieprznik jadalny kurka 
Cantharellus cibarius kapelusz ma 1-7 cm średnicy, bladożółty, żółtopomarańczowy lubpomarańczowe, mlody wypukły, potem płaski, wklęsły, lejkowaty, podwinięty lub falisto powyginany brzeg, starszy postrzępiony, gładki, nagi, matow, listewki barwy kapelusza, w postaci zylastych fałd zbiegających na trzon, rozwidlaja się lub łączą, trzon ma 3-8 cm wysokości, 0,8-2,5 cm średnicy, barwy kapelusza lub troche jaśniejszy, cylindryczny, zwężający sie ku dołowi, wygięty, pełny, gładka powierzchnia, miąższ białawy z żółtym odcieniem lub jasnożółty, jędrny, zwarty, mięsisty, mlode owocniki mają lagodny smak, starsze pieprzny, korzenny, owocowy zapach, od czerwca do listopada rośnie w drzewostanach, głównie borach, w mchu lub opadłych liściach, mikoryza z sosną i świerkiem, dębem, bukiem, grabem, wystepuje gromadnie, czasem w czarcich kręgach, coraz rzadszy, wzybierany.
Gołabek zielonawy 
Russula virescens kapelusz kapelusz ma 5-12 cm średnicy, masywny, mięsisty, twardy, jędrny, młody kulisty, potem spłaszczony, lekko wklęsły, szarozielony, białogrynszpanowy, brzegi mlecznozielonkawe wpadają w jasnopłowy, najpierw brzeg jest ostry, potem tępy, falisty lub promienisto spekany, na starośc krotko i grubo karbowany, skórka gruba, sucha, przyrośnięta, tylko przy dużej wilgotności można troche oderwać z brzegu razem z miąższem, mączysta, popekana na małe poletka, czasem sa tak drobne jak brodawki, bliżej brzegu poletka są wieksze i jasniejsze, blaszki białe, później jasnokremowe, wolne, niektore rozwidlone przy trzonie, zmirszczki pomiędzy nimi, moga być blaszeczki, biały wysyp zarodników, trzon masywny, równogruby, może byc lekko rozdęty, wymiary 2-9x2-4, gładki, mączysty u szczytu, biały u podstawy, pełny, może byc bezowo nabiegły, z wiekiem staje sie watowaty, miąsz gruby, biały, jędrny, prawie bez zapachu, świeżo zebrany może pachnieć owocami, stary serem, łagodny smak, częsty, ale pojedynczo wystepuje w lasach jasnych, świetlistych, lisciastych-buczyny, grądy, dąbrowy i mieszanych.
Kolczak obłączasty Hydnum repandum kapelusz kremowoochrowy do bladopomarańczowego, suchy jasniejszy, czasem białawy, najpierw wypukły, potem spłaszczony, z wiekiem nierówny, sucha powierzchnia jest gładka, młoda zamszowata, brzeg pofałdowany z wiekiem, kolczasty hymenofor, zwykle zbiega na trozn, kolce najpierw bladożólte, potem barwy kapelusza, z wiekiem staja sie kruche, łatwo się odłamują, trzon centralny, białawy, równogruby lub rozszerzony u podstawy, miąższ biały, bladopomarańczowy, kruchy, smak łagodny, przyjemny zapach, pospolity, owocniki wyrastają w dużych grupach, rzadziej pojedynczo od lipca do października, na ziemi głównie w lasach iglastych, rzadziej w liściastych.
Uszak bzowy 
Auricularia auricula-judae owocniki o szerokości 4-10 cm, kształtem przypomina ucho, może być muszelkowaty, odwrotnie miseczkowaty, płatowy, skręcony, zwężony u nasady w kształcie trzonu, od barwy czerwonobrązowej do oliwkowobrązowej lub fioletowoszarej, gładka, poprzecinana listwami, błyszcząca wewnętrzna strona ma warstwę zarodnikonosną, zewnętrzna, bezpłodna strona jest szarawa, miąższ ciemnobrązowy, wilgotny, galaretowaty lub chrząstkowaty, elastyczny, prześwitujący, bez smaku i zapachu, wysuszony twardy, lamliwy, pomarszczony, lekki, skurczony, przy wilgotnej pogodzie odzyskuje kształt, wysyp zarodników bialy, szeroko rozpowszechniony, ale nie wsytepuje w wyższych partiach gór, rosnie na gałeziach bzu czarneg i inncyh drzewach i krzewach liściastych, owocniki sa przez cały rok, w okresach wilgotnych i bezmroźnych.
Żółciak siarkowy 
Laetiporus sulphureus niebiezpieczny pasożyt, powoduje zgnilizne i obumarcie drzewa, grzybnia atakuje i rozkłada w brązową suchą masę cały pień, owocnik przyrasta do drzewa bokiem, ma 5-30 cm średnicy, siarkowożółty, żółtopomarańczowy lub pomarańczowy, starsze owocniki sa jasniejsze, białawe lub białoszarawe, kształt wachlarzowaty lub półkolisty, płaski, powierchnia matowo-zamszowata i kremowożółtawo oszroniona, brzeg delikatnie powinięty, falisty, głeboko popekany, płatowaty, zaokrąglony, niekiedy ostry, owocniki dachówkowato narastaja na siebie lub tworza rozety, bardzo małe rurki, mają 1-4 mm, siarkowożółtawe, zwarte z miąższem, pory maja kolor rurek, okrągławe, bardzo drobne, 3-5 sztuk na 1 mm2, młode moga być pokryte żółtymi kropelkami, wysyp zarodnikówsłomkowżółty lub blednący do białego, miąższ żółty lub żółtawy, białawy, kremowy, bladołososiowy, wyblakły po obumarciu, grubosci 4-30 mm, młody miekki, soczysty, mięsisty, po obumarciu kruchy, łamliwy, lekki, smak kwaskowaty, na starośc gorzkawy, siarkowy zapach, pospolity od maja do września, porasta stare, zaniedbane drzewa, topole, dęby, wierzby, rzadziej klony i olsze, w sadach porasta grusze, śliwy, orzechy, rosnie na przydrożnych drzewach i w parkach, tworzy duże skupienia, surowe owocniki sa trujące, młode jadalne po obróbce cieplnej. Kozlarz grabowy Leccinum pseudoscabrum kapelusz ma 4-12 cm średnicy, ochrowy, żółtawozielonkawy, szarooliwkowy lub całkim brazowy kolor, może być prawie czarny, ma zmarszczki i wgłebienia zwłaszcza młody, suchy pęka na poletka, najpierw półkolisty, potem poduszkowaty, rzadziej płasko rozpostarty, rurki białawe od szarawych do oliwkowobrazowych, po uszkodzeniu staja się najpierw fioltewoszare, potem czarne, długie do 3 cm, przy trzonie głeboko, zatokowo wycięte, pory drobne, szarawe, szarożółte, białawe potem olikwowoszarawe przy dotyku szarzeją i czernieją, wysyp zarodników tytoniowobrązowy, trzon białawoszary, szorstki dzieki szeregowo ułozonym, ciemniejszym łuseczkom, twardy, wysmukły, miąższ białawy, na przekroju zabarwia się na szarofioletowo lub czarnofioletowo, częsty, ciepłolubny, owocniki rosna pod grabami, na początku lata, głównie w wilgotnych i cienistych lasach dębowo-grabowych i lipowo-grabowych.
Koźlarz pomarańczowożółty Leccinum vercipelle kapelusz ma 5-20 cm średnicy, ceglastopomarańczowy, pomarańczowobrązowy do żółtobrązowego, matowy, nieznacznie filcowaty, rueki za mlodu maja szary docień, trzon białawy z czarniawymi łuseczkami, miąższ nie czerwienieje, najpierw szarzeje, potem czernieje, w podstawie trzonu staje się niebieskozielony, wystepuje pod brzozami od czerwca do października, miąższ czernieje w czasie gotowania bez wpływu na smak.
Maslak ziarnisty Suillus granulatus kapelusz ma 2-12 cm średnicy, najpierw półkolisty, potemspłaszczony i poduchowaty, barwy czerwonobrązowawej, rdzawoczerwonawej, żółtawoochrowej, piaskowobrązowej do ciemnoczerwonej, lepka skórka i śliska, gładka w czasie deszczu, w czasie suszy naga i błszcząca, łatwo oddziela sie od miąższu, rurki mają 5-10 mm dlugości, najpierw śą bladożółte, potem ciemniejsze z odcieniem oliwkowym lub ochrowym, przyrosnięte do trzonu lub trochę zbiegające, łatwo oddzielaja sie od miązszu, pory jasnożółte, drobne, dojrzałe wielkości do 1 mm, nieregularne, kanciaste, młode owocniki wydzielaja krople białego mleczka, wysychając daje na trzonie i porach brązowe ziarenka, trzon ma 4-6 cm wysokości, 0,8-1,5 cm grubości, żółtokremowy, oliwkowożółty, u podstawy brązowieje, równogruby, cylindryczny,pełny, gładki, w góze usiany brazowymi brodaweczkami powstałymi od mlecznego płynu, który schnąc brązowieje, brak pierścienia, miąższ w trzonie i kapeluszu początkowo białawy, potem żótlawy, u podstawy trzonu brązowawy, po uszkodzeniu lub przecięciu nie zmienia barwy, w kapeluszu za mlodu ma konsystencje masła, potem miekki, soczysty lub wodnisty, w trzonie włóknisty, łagodny, owocowy zapach, przyjemny smak, wystepuje w lasach sosnowych i mieszanych, na terenach trawiastych, w młodnikach sosnowych, na polanach i nieużytkach porosniętych samosiewem sosny, lubi piaszczyste, zasadowe gleby, owocuje od maja do października, tworzy mikoryzę z sosnami, wystepuje pojedynczpo lub w dużych grupach, dawniej pospolity, teraz coraz rzadszy.
Maślak zwyczajny Suillus luteus kapelusz ma 5-10 cm średnicy, przewważnie ciemnobrązowy, gładki, wilgotny silnie śluzowaty, rurki najpierw jasnożółte, potem oliwkowożółte, trzon białożółtawy ze skórkowatym, białawofioletowym za młodu wzniesionym pierścieniem, powyżej pierścienia gruzełkowato nakrapiany i żółtawo zabarwiony, miąższ jasnożółty, przeważnie dość miekki, występuje pod sosnami, głównie w młodnikach sosnowych od czerwca do października, pierwszy wysyp może byc w maju w lasach Pystyni Błędowskiej, ma duże walory odżwycze i smakowe, robiąc marynaty ściągamy skórkę.
Podgrzybek brunatny Xerocomus badius kapelusz o średnicy od 3 do 15 cm, mniej lub bardziej kasztanowobrązowy, z wiekiem jasnieje, jest płowobrązowy, najpierw wypukły, z wiekiem rozpostarty, powierzchnia sucha, matowa, filcowata, podczas wilgotnej pogody lepka, rurki przyrastające do trzonu lub zatokowo wycięte, jasne później oliwkowoóżłtawe lub brudnooliwkowatożółtawe, po ścisnięciu sinieją, za młodu wąskie, potem średniej szerokości, kanciaste, oliwkowobrązowy wysyp zarodników, trzon wysokości 5-12 cm, grubości 1-4 cm, bardzo żóżnego kształtu, mniej lub bardziej walcowaty z lekko zaostrzona podstawą, bywa wybrzuszony o grubej bulwie, zgięty, żółtawobrunatny, często ciemnieje, ma wrosnięte podłużne prążki o żółtawym wierzchołku i podstawie szorstkiej od białawej grzybni, kora trzonu włókniście twardawa, miąższ białawy, żółtawy u starszych owocników ciemniejszy, na powierzchni cięcia sinieje, u młdoych egzemplarzy zwarty, z wiekiem miękki, przyjemny zapach, łagodny, przyjemny smak, pospolity, owocniki wyrastają od lta do jesieni, pojedynczo lub w grupach po kilka, w lasach liściastych lub iglastych.
Podgrzybek czerwonawy Xerocomellus rubellus kapelusz ma 3-10 cm średnicy, młody żywo karminowoczerwony lub w róznych odcieniach czerwieni z wiekiem blednie i jest matoworózowy, najpierw półkolisty, potem rozpostarty do płaskiego, u starszych okazazów pofałdowany, powierzchnia sucha, zamszowa, w czasie suszy może być popekana, w peknięciach miąższ żółtawy, skórki nie mozna oddzielić od miąższu, rurki zielonkawożółte, od 6 do 15 mm długości, przy troznie zatokowo wycięte do nieco zbiegających, pory cytrynowe do jasnożółtych, z wiekiem oliwkowe, uściśnięte błekitnieją, średniej wielkości, kanciaste, wysyp zarodników oliwkowobrązowy, trzon jasnożółty, z czerwonymi smugami lub nakrapianymi strefami, 3-12x0,4-2,5 cm, równogruby, często powyginany, miąższ żółtawy, pod skórką kapelusza czerwonawy, po przekrojeniu nieco błekitnieje, miękki, słaby zapach, łagodny smak, owocniki wyrastaja gromadnie latem w lasach lisciastych, w miejscach trawiastych i nasłonecznionych, dość rzadki. 
Pieprznik trąbkowy Craterellus tubaeformis kapelusz ma 2-6 cm średnicy, żółty, brunatnożólty do szarobrązowego lub szaroczarnego, oliwokowoszarobrązowy, rdzawoszary, wypukły, szybko wgłebia się, staje sie lejkowaty, potem trąbkowaty, cienko mięsisty, ma drobne, przylegające łuseczki lub jest gładki, młode maja pogięty, równy brzeg, starszewygięty do góry, silnie pofałdowany, falisty, płatowy, kędzierzawy, listewki szarożółtawe, szarobrązowawe, szarożólte, białoszare, mlode żółte, niebieskoszarawe, czerwonożółtawe, zielonożółtawe, wyraźne, grube, niewysokie,, żyłkowate, rzadkie, połaczone poprzecznymi żyłkami, widlasto rozgałęzione, daleko zbiegające kontrast kolorystyczny z trzonem, trzon ma wysokość 2-8 cm, grubość 0,5-1 cm, szarożółty, przy podstawie żółtawy, gładki lub z zagłebieniami, jamisty do szerokowklęsłego, podłużne wybrzuszenia lub bruzdy, wygięty, smukły, rurkowaty, zwężony ku podstawie, miąższ żółtawobiały, biały, żółtawoszary, jasnoszary, włóknisty, cienki, bardzo sąłby zapach przypominający rzodkeiwkę, ziemisty, stęchły, przy potarciu korzenny, łagodny, słaby smak, od czerwca do listopada występuje w cienistych lasach iglastych, gł. pod świerkami, rzadziej pod sosnami, w wilgotnym mchu, na rozkładającym sie drewnie, przy pniakach, lubi kwaśne gleby, popspolity zwłaszcza na nizinach.
Płomiennica zimowa Flammulina velutipes dobrze znosi mrozy, po ich ustapieniu dalej się rozwija, kapelusz ma 2-12 cm średnicy, pomarańczowożółty, miodowożółty, brązowawożółty, ciemniejszy w środku, młody wypukły, starszy spłaszczony, stary powyginany, powierzchnia gładka, lekko przyprószona, brzeg jasniejszy, powierzchnia w czasie wilgoci jest śluzowata i błyszcząca, blaszki rzadko rozstawione, róznej długości, przyrastają do trzonu, białawe, z wiekiem żółtawe lub ochrowożółtawe, wysyp zarodników biały, trzon wysoki na 3-12 cm, gruby na 0,2-0,5 cm, kolor szczytu żółtawy, żółtoczerwonawy, dalej ciemnobrązowy lub prawie czarnobrązowy, cylindryczny, centralny, u podstawy może byc korzeniasty, u szczytu nagi, reszta aksamitna, ciemnieje stopniowo w dolnej części, miąższ biały, kremowy, potem żółtawy, nie zmienia barwy po przekrojeniu, cienki, łagodny smak, łągodny, niewyraźny lub korzenny zapach, bardzo rozpowszechniony grzyb, wystepuje od póżnej jesieni do zimy w okresach bezmroźnych i wczesna wiosną, owocniki wyrastają w kępkach na korze drzew liściastych, głównie wierzb, olch, topoli, wiązów, rzadziej buka, bardzo rzadko świerku. Maslak żółty Suillus grevillei kapelusz o 4-15 cm średnicy, najpierw stożkowaty, później spłaszczony i poduchowaty, złocistożółty, żółtobrązowy, gładka, naga i lepka skorka, w czasie deszczu sluzowata i mazista, matowa w czasie suszy, trudno oddziela sie od miąższu, ostry, początkowo podwinięty brzeg, rurki długości 6-12 mm, żółte, potem oliwkowożółte, przyrośnięte do trzonu, oddzielające się od miąższu, po uszkodzeniu przebarwiają się na czerwonobrązowo lub brązowo, za młodu pory żółte, z wiekiem oliwkowe do brązowożółtych, uzkodzone barwia się na kolor rózowawobrązowy, małe są zaokrąglone, potem kanciaste, trzon wysokości 4-12 cm, szerokości 1,5-2,5 cm, żółtopomarańczowy lub złotożółty, nad pierścieniami pokryty często siateczką i drobnymi, brązowymi ziarenkami, poniżej pierścienia żółtawobrązowy, podłużnie włóknisty, równogruby, cylindryczny, niekiedy maczugowaty, pełny, pozostaje pierścień po bonce osłonowej, miąższ w trzonie i kapeluszu jest najpierw cytrynowożółty, póxniej żółtawobiały, po uszkodzeniu rózowoliliowy lub brazowawy, w FeSO4 barwi się szaroniebisko, w kapeluszu mięsisty, miękki i soczysty, w trzonie twardawy i nieco włóknisty, o łagodnym smaku i przyjemnym zapachu, od czerwca do października tylko pod modrzewiami, tworzy z nimi mikoryzę zanika z obumarciem drzewa, rośnie pojedynczo, najczęściej w grupach, rzadki, w niektórych miejscach coraz rzadszy.
Mleczaj rydz Lactarius deliciosus kapelusz ma 5-12 cm średnicy, za mlodu plasko wypukły, potem rozpostarty z wgniecionym środkiem, z czasem lejkowaty, mięsistoczerwony, pomarańczowopłowy, brzeg długo pozostaje podwinięty, skórka kapelusza na jaskrawym tle ma ciemniejsze koliste kręgi, miejscami nie zawsze zielone podbarwienia, wilgotna jest lekko kleista, blaszki tak samo zabarwione jak kapelusz, gęsto ustawione, róznej długości, wąskie, nieco zbiegające przy trzonie, po uścinięciu barwi się na zielonkawo, trzon ma 3-7 cm wysokości i 1-2,5 cm grubości, prawie walcowaty, u podstawy wyraźnie cieńszy, koloru owocnika, na powierzchni ma małe płytkie wgłębienia, szybko staje się jamisty i łamliwy, miąższ biały na brzegach i pod skórka pomarańczowy, sok mleczny pomarańczowo-czerwony, szybko blednie i zielenieje, łagodny smak, przyjemny zapach, miesjcami częsty, owocniki wyrastaja od lata do jesieni gromadnie pod sosnami, lubi piaszczyste gleby, obrzeża lasów i trawiaste miejsca, podobny mleczaj świerkowy Lactarius deterrimus szybko zielenieje i ma gorszy smak, wszystkie mleczaje z pomarańczowym mleczkiem są jadalne.
Kozlarz babka Leccinum scabrum kapelusz ma średnicę 3-20 cm, od jasnoorzechowej do ciemnobrązwej, szarawej, orzechowej po szarobrązową barwę, początkowy ksztalt półkolisty, podem wypukły do poduszkowatego, powierzchnia sucha, jedwabista, gładka lub drobno kosmkowana, połyskliwa, słabosluzowata w porze wilgotnej, skórka nie oddziela się od miąższu, rurki białawe, potem szarobrązowe, szare, niezmienne, od 10 do 25 mm długości, przy trzonie głeboko wycięte, wolne i oddzielające sie od siebie, łątwo oddzielające się od miąższu, pory białąwe, żółtawe, z wiekiem ochrowoszarawe, drobne, okrągłe, trzon dł. 8-20 cm i grubości 1-3,5 cm, białawy lub jasnożółty, u podstawy bywa nieco zielonkawy, usiany ciemniejszymi, ochrowobrązowawymi lub czarnymi łuseczkami, pod kapeluszem może mieć łuseczkę, powierzchnia wzdłużnie bruzdowana, włókienka podłuzne, cylindryczny i smukły lub maczugowaty, zwężający sie ku szczytowi, u podstawy rozszerzony, często wgięty, pełny, miąższ w kapeluszu białwy, mięsisty, u młdoych zwarty, twardy, elastyczny, z wiekiem miekie i robi sie wodnisty, w trzonie biąłwy, niekiedy zielonkawobiaławy lub zóławy u podstawy, z wiekiem szarzejący, włóknisty, łykowaty, drewnieje z wiekiem, u niekórych owocników powierzchnia ciecia niebieszczeje i powoli ponownie blednie przyjemny zapach i łagodny, przyjemny smak, bardzo pospolity, związany z wystepowaniem brzozy, brodawkowatej, omszonej i gatunków introdukowanych, z którymi tworzy mikoryzę, owocniki wyrastaja od lipca do listopada, pojedynczo lub w grupach po kilka rosnie w lasach liściastych i mieszanych, podczas przetwarzania miąższ czarnieje.
Kozlarz czerwony Leccinum aurantiacum kapelusz ma 5-20 cm średnicy, czerwonobrązowy, jaskrawy, rdzawobrązowy do ceglastoczerwonego, początkowo półkolisty z wiekiem wypukły, poduchowaty, powierzchnia sucha, matowa, aksamitna, rurki młode zwarte z miąższem, długie, białe, później szarawe, z odcieniami żółtawego, uszkodzone sa brązowfioletowe, gęste, wolne, pory w barwie rurek, drobne, okraglawe, uszkodzone brązowieją, trzon bialawy z kosmkami, najpierw białawymi, potem pomarańczowymi od brązowczerwonych, bardzo dlugi, cylindryczny, miązsz bialawy w trzonie, zwłaszcza przy podstawie zdrewniały, wystepuje od lata do jesieni mikoryzuje z topolą i osiką.
Borowik szlachetny 
Boletus edulis kapelusz ma 5-25 cm średnicy, młody biały, potem piaskowy, jasnobrązowy i ciemnobrązowy, czasem karminowy, gładki, początkowo półkolisty, potem wypukły, poduchowaty, powierzchnia matowa, okrągławe rurki 8-30 mm długości, młode mają białe lub kremowe, starsze  żółtawooliwkowe, żółtozielone i oliwkowozielone, trzon ma 5-20 cm wysokości i 1,5-10 cm szerokości, szarobiaławy lub piaskowy, mlody pekaty, starszy maczugowaty, ma delikatną białawą lub jasnobrązową siateczkę widoczną zwłaszcza w górze trzonu, miąższ biały, kremowy, piaskowy, na brzegu czerwonawobrązowy, u młdych twardy u starszych gąbczasty, przyjemny smak i zapach, lasy liściaste, iglaste i mieszane, tworzy mikoryzę gł. ze świerkami, lubi głównie lasy i drzewostany iglaste, wystepuje od maja do października.
Pieczarka leśna 
Agaricus sylvaticus kapelusz ma 3-10 cm średnicy, młody dzwonkowaty lub półkulisty, starszy łuskowaty, stary plaski, powierzchnia sucha, od ciemnobrązowej do ochrowej, pokryta włóknistymi,  cynamonowobrązowymi przylegającymi łuseczkami, gęste, wolne blaszki, u młodych są siwoczerwonawe u starszych ciemnobrązwe, maja jasniejsze brzegi, błoniasta, biała osłona częściowa, czarnobrązowy wysyp zarodników, trzon ma wysokośc 5-12 cm, grubośc 1-2 cm, biały, pierścień ciemniejszy, ściśnięty czerwienieje, potem brązowieje, cylindryczny, górą bulwiasty, młdy pełen, potem pusty, łamliwy, biały miąższ, przekrojony czerwienieje, rosnie w lasach mieszanych, iglastych, liściastych, parkach i zaroślach, pod świerkiem pospolitym, jodła pospolitą, olszami i wierzbami. 
Nie są to wszystkie jadalne grzyby, nie sposób opisać wszystkie, jednak ze względu na różnice osobnicze między poszczególnymi owocnikami oraz podobieńtwo do grzybów trujących zalecam zbieranie tylko tych gatunków, które doskonale znamy.

wrz 02 2021

Trujące grzyby


Komentarze (0)

W tym wpisie przedstawię kilkanaście trujących grzybów. Nie wszystkie, łatwo pomylic je z jadalnymi, gdy nie znamy dokładnie morfologii danych gatunków dlatego można zbierać tylko te grzyby, które sie dobrze zna.
Borowik szatański Boletus satanas kapelusz ma 6-26 cm średnicy, popielaty, szary, siwy, u dojrzałych ma żółtawy odcień, zielonkawy, po uściśnięciu brązowochrowy, młody półkolisty do wypukłego, potem powyginany, spłaszczony, gruby, skórka sucha, matowa, zamszowa, potem gładka nie oddziela się od miąższu, rurki dł. 1-2,5 cm, najpierw żółtawe, potem zielonożółte, z wiekiem staja sie oliwkowe, uszkodzone sinieją, początkowe krótkie, potem długie, zatokowo wycięte, pory u młdoych bladożółte, u dojrzałych pomarańczowe, karminowe, purpurowe, krwistoczerwone, u starych brązowooliwkowe, po dotknięciu błekitnieją, drobne okrągłe lub okragławe, wysyp zarodników oliwkowy lub oliwkowobrązowy, trzon wysokości 4-12 cm, grubości 4-10 cm, żóły w górze, rózowo nabieły w środku, w dole brązowy, rzako całkowicie żółty  lub czerwony, kulisty, baryłkowaty, pękaty, w śrdoku bulwiasto zgrubiały, pełny od góry do polowy wysokości pokrytydrobną, rózową lub purpurową siateczką żyłek, miąższ białawy, kremowy, żółtawobiały, po przekrojeniu błekitnieje, sinieje, mięsisty słaby, łagodny smak i zapach, stare owocniki pachna gnijącą cebulą, od lipca do października wystepuje w świetlistych lasach liściastych, zwłąszcza dębowych i bukowych, tworzy mikoryzę z bukami, dębami, grabami, rzadziej z lipą, leszczyną, na glebach wapiennych, na cieplych, naslonecznionych stanowiskach, grupowo po kilka sztuk, bardzo rzadki, jest w Górach Kaczawskich.
Czernidlak pospolity Coprinus atramentarius kapelusz o 3-6 cm średnicy, mlody jajkowaty w kształcie, szarobiały, starszy dzwonkowaty z poszarpanymi brzegami, na czubku ma delikatne, trochę ciemniejsze, brązowawe kosmki, stopniowo ciemnieje staje sie szarobrązowy, rozpływa się w czarną masę, trzon 6-12 cm średnicy, biały z obrączkowanym nabrzmieniem, u dołu wewnątrz pusty, blaszki najpierw białe, potem szarobrązowe, wreszcie czarne, czarne zarodniki, miąższ bardzo cienki pod blaszkami, pospolity od maja do listopada, wystepuje w grupach po kilka, kilkanaście lbu kilkadziesiąt sztuk, głównie na zyznych gruntach poza lasem w miejscach nawozonych koło gnojowisk, inspektów, nasypów kompostowych, na trawnikach, pastwiskach, na brzegach lasów.
Czubajka czerwieniejąca Macrolepiota rhacodes kapelusz o 5-20 cm średnicy, brązowawy, brązowy, szarobrązowy, szary, łuski ciemniejsze, początkowo kulisty, jajowaty, potem wypukł, spłąszczony u dojrzałcyh z nieznacznym garbkiem, parasolowaty, watowato włóknisty, pokryty dużymi, odsatjącymi, matowymi, dachówkowato ułożonymi łuskami, blaszki białe, białawe, częśto z czerwieniejącymi ostrzami, po uszkodzeniu barwia się na pomarańczowo lub rózowawo, wolne, cienkie, gęste, wysyp zarodników biały, trzon wysokości 10-25 cm i grubości 1-1,5 cm, białąwy, białoszary, kremowy, białobrązowawy bez ciemniejszego odcienia, po uszkodzneie czerwienieje i brazowieje, walcowaty, wysmukły z bulwiasta podstawą, u dojrzałcyh ma puste wnętrze, pierścień włóknisty, nieprzyrośnięty, ruchomy, gładka, naga powierzchnia, miąższ biały, po przekrojeniu szybko staje się pomarańczowożółty, po pewnym czasie brązowieje lub czerwienieje, w kapeluszu mięsisty, w trzonie twardy, łykowaty, smak łagodny, słaby, przyjemny, występuje od czerwca do listopada, w lasach iglastych i mieszanych, rzadziej w liściastych, czasem w starych parkach, przy drogach, zwłaszcza pod świerkami, sosnami, w miejscach prześwietlonych, na kwasnych glebach, częśto gromadnie, w kręgach, pasachnawet po kilkadziesiąt sztuk.
Gąska siarkowa Tricholoma sulphureum kapelusz ma ok. 7 cm średnicy, siarkowożółty, przeważnie nagi, suchy, jedwabisty, zwykle z garbkiem, którego zabarwienie może sie róznić od reszty kapleusza, blaszki z małym ząbkiem, przyrastają do trzonu, siarkowożółte, grubawe, dość rzadko ustawione, biały wysyp zarodnikó, trzon zabarwiony tak samo jak kapelusz i blaszki, może byc pokryty nieco ciemniejszymi włókienkami, miąższ siarkowożółty, nie mzienia koloru po przekrojeniu, nieprzyjemny, przypominający karbid zapach, dość pospolita w lasach liściastyc i iglastych, bez szczególnych wymagań glebowych, owocuje od lipca do października.
Muchomor sromotnikowy zielonawy Amanita phalloides kapelusz ma do 15 cm średnicy, białozielonkawy lub szarozielony, dzwonkowaty lub prawie płaski, na brzegach jasniejszy, zółtawy, blaszki różnej dłgości, trzon biały, żółtawozielonkawy, bulwiasta, otoczona wysoką odstającą pochwą nasada, jest widoczny pierścień, miąższ biały, nie zmienia koloru, blaszki w młodych osobnikach sa białe w starszych żółtawozielonkawe, biały wysyp zarodników, delikatny smak, słodkawy, mdły zapach, od lipca do pażdziernika owocuje w pobliżu dębów, buków, brzóz i sosen pojedynczo lub w grupach.
Muchomor jadowity Amanita virosa kapelusz ma 3-7 cm średnicy, biały, parasolkowaty z uwypukleniem na szczycie, młode owocniki są półkrągłe, potem kapelusz robi sie płaskawy, zwisa z niego osłonka, trzon wysoki do 15 cm, ma porwaną białą skórke, zwisający, krótkotrwały pierścień, biały miąższ o nieprzyjemnym zapachu, biały wysyp zarodników, owocuje w lasach iglastych od czerwca do września, pospolity.
Muchomor czerwony Amanita muscaria czerwony lub pomarańczowy kapelusz z białymi plamkami, młodociany to biala kulka, białawee blaszki, białwy trzon z biaąłwym zwisającym pierścieniem, owocuje od lipca do października, głównie pod brzozami na kwaśnych glebach.
Muchomor plamisty Amanita pantherina kapelusz ma do 12 cm średnicy, brązowy lub ochrowy z białymi plamkami, czasem bez, głębokie, regularne bruzdkowanie na brzegu kapelusza,młody kulisty, maczugowaty, potem parasolkowaty, otwarty, brzegi wygięte do góry, skóka łatwo się zdejmuje, biały trzon ma zwisający kołnierz, który znika z czasem, bulwa u podstawy okrągława, z grubieniem do wewnątrz-skarpetą taternika, ma kilka rzędów, wałeczków, blaszki białawe, lekko beżowe lub brązowawe, długie, miąższ biały, suchy, łagodny w smaku, wysyp zarodników biały, owocuje od lipca do października.
Muchomor królewski Amanita regalis kapelusz ma 5-20 cm średnicy, ma białwe łatki, brązowy, brązowawy, czerwonobrązowy, pomarańczowobrązowy, pomarańczowy kolor, jest ciemniejszy na szczycie, początkowo pokrągły, cały biało naleciały, z czasem półokrągły z plamkami, starszy płaski, parasolkowaty, plamki zanikaja z wiekiem, blaszki białe gęsto ułozone, trozn długi do 30 cm, biały, pierścień biały, fałdowana bulwa u podstawy, miąższ żółtawobrązowy łagodny smak, słaby zapach, wystepuje w lasach iglastych latem i jesienią.
Wilgotnica stozkowata czerniejąca Hygrocybe conica szpiczasty kapelusz ma 4-5 cm średnicy, w miarę rozwoju jest stozkowaty, dzwonkowaty, potem wypukły, wilgotny, błyszczący, brązowy szczyt, brązowpomarąńczowy, żółtopomarąńczowy, czerwonopomarańczowy, czerwony, pomarańczowawy kolor, brzegi z wiekiem pekają, blaszki żółtawe, białawe, kremowe, wolne u starszych osobników, trzon ma do 10 cm wysokości, koloru blaszek, grzyb czernieje po uszkodzeniu, biały wysyp zarodników, na przełomie lata i jesieni owocuje na skrajach dróg, polanach, łakach i pastwiskach.
Wieruszka zatokowata Entoloma sinuatum kapelusz do 18 cm średnicy, duży, popękany na brzegach, rozstawiony, młody okrągły, półokrągły, parasolkowaty, potem rozpostarty, pofałdowany, kolor kremowobiały, białawy, bezowobiałąwy, blaszki koloru kapelusza, gęste, długi do 12 cm trzon o maczugowatej bulwie w podstawie, zgina się w podstawie, miąższ pachnie maką, rzadki, owystępuje w lasach bukowych, dębowych i mieszanych.
Gąska tygrysowata Tricholoma pardinum kapelusz do 15 cm średnicy, najpierw dzwonkowaty, potem spłaszczony, bardzo podwinięty z garbkiem w środku, mysiobrunatny, srebrnobrunatny bądź brunatny, ma szarobrązowe lub szaroczarne, koncentrycznie ułozone łuski, blaszki białe z zielonkawym odcieniem, potem bladożółe, mają wygięty ząbek, młode wydzielają przezroczysty płyn na ostrzach, trzon ma 8-10  cm, pekaty o zgrubiałej podstawie, biały w dole ochrowy, w górze wydziela przezroczysty płyn, miąższ białawy lub szarawy, mączny zapach, pojawia się latem w lasach iglastych i liściastych.
Grzybówka czysta fioletowa Mycena pura cienki kapelusz ma 3-6 cm średnicy, na początku dzwonkowaty, poetem coraz bardziej otwarty, z czasem brzegi odwijają się do góry, kolor brudnoróżowy, jasny lila, biel z szaroróżowym odblaskiem, wolne, szerokorozstawione blaszki koloru kapelusza, trzon ma 7 cm, jest koloru kapelusza, u dołu jest biała grzybnia, wodnisty miąższ pachnie rzodkiewką, biały wysyp zarodników, wystepuje w lasach liściastych i iglastych w odkrytych miejscach wśród traw, pospolita.
Grzybówka rózowa Mycena rosea kapelusz ma 2-5 cm średnicy, najpierw jest kulisty, potem rozpostarty ma na środku garb, bladorózowy do rózowego, w wilgoci widac blaszki w postaci prążków, w czasie suszy garb robi się kremowożółty lub żółty, rzadkie, wąskie blaszki, najpierw białe potem jasnorózowe, trzon ma 4-7 cm długości, walcowaty, prosty, zgrubiała podstawa, biały, białoróżowy, włóknista powierzchnia, biały miąższ o zapachu rzodkwi, biały wysyp zarodników, pospolity w lasach liściastych i mieszanych, rośnie od maja do października na ściółce gleb wapiennych.
Hełmówka obrzeżona Galerina marginata kapelusz ma do 4 cm średnicy, najpierw stożkowaty, potem płaski, wilgotny ma kolor miodowy do żółtobrunatnego kolor, suchy jasnożółtobrązowy, ciemnobruntany wysyp zarodników, ciemnobrunatny trzon, pusty, walcowaty, nietrwały pierścień, ochrowy, mączyście oprószony nad pierścieniem, pod brazowy z podłużnymi, srebrzystobiałymi włókienkami, oliwkowobrązowa do czarnej podstawa, wystepuje od sierpnia do października na pniach iglastych i liściastych drzew.
Maslanka wiązkowa Hypholoma fasciculare kapelusz ma do 7 cm średnicy, siarkowożółty, brązowy środek, żółtawozielone, luźne blaszki, zgięty, żółtokremowy, żółtawy, kremowy, od kulistego za młodu do rozpostartego, pofałdowanego na starośc, brudnożółty trzon do 10 cm wysokości, zgięty, poniżej zgięcia żółty, óżłtopomarąńczowy, pomarańczowy, żółtobrązowawy, szafirowofioletowy miąższ i wysyp zarodników, wystepuje od maja do grudnia na murszejących pniach drzew liściastych i igleastych.
Strzepiak ceglasty Inocybe erubescens kapelusz owocnik wychodzi z ziemi w postaci garbka, potem jest małym dzwonkiem otwiera się, z czasems taje sie płaski z garbkiem po śśrodku, ma 3-7 cm średnicy, jest żółtawy, ochrowy, później ceglastoczerwonawy, najstarsze osobniki sa czerwonawe, trzon ma 4-6 cm długości, walcowaty, bulwiasty u dołu, białawy, żółtawy lub czerwonawy, miąższ w kapeluszu biały w trzonie czerwieniejący, słodki w smaku, blaszki szeroko rozstawione, w kolorze kapelusza, rośnie od końca maja do początku lipca na cmentarzach, w lasach, parkach i ogrodach.
Zasłonak brodaty Cortinarius traganus kapelusz początkowo jest kulisty, fioletowoliliowy, potem wypukły, jasnoochrowy, ma 4-10 cm średnicy, maczugowaty, bulwiasty u podstawy trzon, młody fioletowy, starszy jasnoochrowy, ma do 10 cm długości, ma welonowatą osłonkę, szafranowożółty miąższ pachnie acetylenem, rdzawobrunatny wysyp zarodników, wystepuje pojedynczo lub w grupach na kwasnych glebach w lasach liściastych lub szpilkowych, od lata do późnej jesieni.
Gołabek wymiotny Russula emetica kapelusz ma 5-11 cm średnicy, początkowo wypukły, otwiera się do wklęśnięcia w środku, coraz bardziej staje sie rozwarty, młody cynobrowy lub krwistoczerwony, z czasem barwa blaknie, gładka, kleista skórka odchodzi od kapelusza, białe, gęste blaszki, biały, maczugowaty trzon ma do 7 cm długości, młody pełny, potem pusty i łamliwy, owocowy zapach, gorzki smak, wystepuje od lipca do listopada na glebach porośniętych mchami, między torfowcami na bagnach wysokich i w pobliżu świerków.
Krowiak podwinięty Paxillus involutus kapelusz ma 5-7 cm średnicy, wgłebienie w środku i podwinięty do dołu brzeg, w wilgoci slaska powierzchnia, w suszy połyskująca i filcowata, oliwkowobrązowy, rdzawobrązowy lub czerwonobrazowy kolor, blaszki żyłkowato połączone, rozwidlone w pobliżu trzonu, zbiegają po trzonie, najpierw są żółtawe, potem rdzawobrunatne, uszkodozne stają sie ciemnobrązowe, trzon ma 5-8 cm dlugości, zgięty lub zaostrzony, biały, brunatnobrazow lub brązowczerwonawo nabiegły, plamkowany, rdzawoochrowobrunatny wysyp zarodników, smak i zapach kwaskowate, wystepuje  od czerwca do października w całej Polsce w lasach, parkach, ogrodach i w trawie, lubi gleby kwaśne, piaszczytse, miesjca suche i wilgotne, także zabagnione.
Tęgoskór pospolity cytrynowy Scleroderma citrinum owocnik ma 3-10 cm średnicy, owalny przekrój brodawkowana powierzchnia, ma ciemniejsze luseczki, kolor słomkoowżółty, ochrowożółty, żółtoochrowobrazowy, ciemne, brazowe brodawki, żółtawobiały miąższ po przekrojeniu szybko staje się czarnoczerwonofioletowawy z białym mamrurkowaniem, brazowy wysyp zarodników, od lipca do jeseini wystepuje na terenach bagiennych, wrzosowiskach, piaskach, piaskowcach, granicie, w lasach dębowo-brzozowych, bukowo-dębowych i sosnowych.  
Piestrzenica kasztanowata Gyromitra esculenta ma 12 cm wysokości i do 20 cm szerokości, trzon i kapelusz są zrosnięte, czerwonobrunatny lub brunatnoczerwony kapleusz pofałdowany jest jak mózg, może mieć czarne kropki, krótki, krzywy, grubszy u góry trzon, jest brudnobiały, potem fioletowoczerwonawy, młody pełny, stary pusty, białawy, kruchy, chrząstkowaty miąższ, białawy wysyp zarodników, wystepuje od końca marca do maja w miejscu wyrębu drzew, gdzie sa ich szczątki, w lasach lisciastych na korzeniach i pniakach drzew.
Nie są to wszystkie grzyby trujące, dlatego mozna zbierać tylko dobrze znane grzyby. Tutaj Iluka podała tabelke z objawami zatruć i gatunkami wywołującymi je.

wrz 02 2021

Wybrane polskie halofity


Komentarze (0)

Przedstawię tu niektóre rośliny słonolubne rosnące w Polsce.

Mlecznik nadmorski Glaux maritima łodyga prosta, okrągła na przekroju, liście języczkowate, zaostrzone, siedzące, nasady szerokie, fioletowe, pięciopłatkowe kwiaty trąbkowate wyrastają w kątach liści, pręciki wystają poza okwiat.
Muchotrzew solniskowy 
Spergularia salina łodyga rozgałęziona, liście lancetowate, siedzące, kwiaty fioletowe, działki lancetowate, odstające, długie jak płatki, które sa języczkowate, fioletowe, przy nasadach białe, 5 płatków i działek, pręciki maja żółte pylniki.
Solanka kolczysta 
Salsola kali lodyga naga lub owłosiona, rozgałeziona, bruzdkowana, liście szydlasty, siedzące, zwężają się ku koncowi, kwiaty zebrane są w klosy, wyrastaja w kątach przysadek, przysadki są szydlaste, zakończone igłami, ułozone w okółkach, kwiat ma 2 podkwiatki, kwiat jest mały, biały, owoce to błoniaste torebki.
Solanka pagórkowata 
Salsola collina rozgałęziona lodyga, liście cienkie, dlugie szydlaste, ciemnozielone, żółte kwiaty są zebrane w kątach liści, owoce to torebki.
Solanka sodowa
 Salsola soda łodyga prosta, rozgałeziona, czerwona, liście są lancetowate, zielone, ulistnienie okółkowe, drobne kwiaty w kątach liści.
Soliród zielny 
Salicornia europaea naga, mięsista, rozgałęziona łodyga z grubymi międzywęźlami, ulistnienie nakrzyzległe, pochwy liści zrastają się, blaszka liściowa zredukowana, brak okwiatu, pręciki i słupki ukryte w zagłebieniach łodygi.
Świbka morska 
Triglochin maritimum krótkie, grube, podziemne kłącze bez rozłogów, łodyga wzniesiona, nierozgaęłziona, liście odziomkowe lancetowate, dlugie, rozszerzone u nasady, zielone kwiaty szypulkowe zebrane są w grona na szczycie pędu, 6 działek w 2 okółkach, 6 pręcików. Roślina jadalna, młode liście można jeść w postaci papek jak szpinak i na surowo.
Mannica odstająca 
Puccinellia distans źdźbło zygzakowato pogięta, liście szydlaste, pochwami obejmują źdźbło, kwiatostany to wiechy złożone z gronek, kłosy przylegaja do siebie, owoce to ziarniaki.
Mannica delikatna 
Puccinellia capillaris źdźbła tworzą kepki, liście są lancetowate, okrywaja nasadami źdźbła, kwiaty zebrane są w wiechy, podłużne kłosy lekko odstają od siebie, owoce to ziarniaki.
Mannica nadmorska 
Puccinellia maritima źdźbło proste, tworzy luzne kepki, liście są lancetowate, pochwami obejmują źdźblo, kłosy zebrane w luźne, delikatne wiechy, owoce to ziarniaki.
Saksakuł czarny 
Haloxylon aphyllum drzewko lub krzew z popękaną, szarawą korą, liście złozone z lancetowatych, żywozielonych listków, drobne, pięciokrotne kwiaty wyrastają w kątach liści.
Tamaryszek czteropręcikowy 
Tamarix tetrandra rozłożysty krzew o łukowato wygiętych gałeziach, igiełkowate liście siedzące, kwiaty czterokrotne, różowe, zebrane w grona, slupek i pręciki sa czerwone, pędy ciemne.
Aster solny 
Aster tripolium sztywna, naga, rozgałeziona lodyga, ulistnienie skrętoległe, dolne liście eliptyczne, ogonki oskrzydlone, górne siedzące, podlugowate, nasadami onejmują lodyge, wszystkie całobrzegie, kwiaty zebrane w koszyczki, środkowe rurkowate są pomarańczowe, pięcioząbkowe, brzeżne sa liliowe, języczkowate, korzenie mają komory powietrzne, owoce to niełupki z puchem kielichowym.
Nie są to wszytskie nasze halofity.