Kategoria

Przyroda, strona 25


wrz 02 2021 Geobacter
Komentarze (0)

Geobacter sp. to rodzaj beztlenowej bakterii żyjącej w osadach, mułach i ściekach, redukuje żelazo i ma zdolnośc przenoszenia elektronów czyli generowania prądu elektrycznego. Geobacter wykorzystuje nie tylko żelazo, ale i pierwiastki radioaktywne i związki ropochodne w obecności CO2, tlenki metali to akceptory elektronów. 
Pierwszy raz wyizolowano ją w piaskach rzeki Potomac, w 1987 Derek Lovley, później odnaleziono ja w beztlenowych warunkach gleby i osadów wodnych, bakteria ma zdolnośc wiązania metali radioaktywnych, substancji ropochodnych przy wydzielaniu CO2, wykorzystywana jest do usuwania substancji ropopochodnych i uranu z wód gruntowych. Usuwa też związki chloroorganiczne, wszystko to w warunkach beztlenowych. Przekształca U rozposzczalny w nierozpuszczalny.
Kolejna cecha jest zdolność do pozakomórkowego transferu elektronów EET, co może umozliwić budowanie elektrowni ze scieków i osadów. Okazało się, że bakterie przewodza prąd podobnie do nanorurek węglowych, elektrony z cytochromów płyna pilami między bakteriami, pile mają podobne przewodnictwo jak metale.
Obok Geobacter sp. sa inne bakterie redukujące metale DMRB, przenoszą e- na tlenki metali, jest tu np. żyjąca w morzu Shewanella sp. odpowiadająca za psucie ryb.
Cytochromy Geobacter Shewanella sa na zewnętrznej pow. blony komórkowej, maja gr. hemowe oddające i przyjmujące e-, cytochromy tworzą wypustki pile, którymi przekazują e- do innych osobników i minerałów, również flawina odbiera z pow. komórki e- i przekazuje je na akceptory. Bakterie moga również wypuszczać e- z wnętrza komórek, dzięki obecnym na zewnętrznej powierzchni blony cytochromom, one transportują e- na zewnątrz, podczas reakcji jest utlenienia cytochromowego żelaza Fe2+ do Fe3+ i jego redukcja do Fe2+. Shewanella także wydziela flawiny , które transportują e- na minerały, flawina odbiera e- od bakterii zanosi go akceptor i wraca po następny, wszystko odbywa sie na drodze dyfuzji. Przewodnictwo pili odpowiada przewodnictwu nanowłókna węglowego i krzemu, jeden pilus podtrzymuje oddychanie jednej komórki, jest transportowane 106 e- na sekunde. Pilusy maja przenosniki e- odległe od siebie o mnij niż 1 nm, jeden z cytochromów Szewanelli ma gr. hemowe odl. od siebie o 0,7 nm. Są to mikrokrystaliczne struktury MtrF.
Po zorganizowaniu bakterii w 3D biofilm na pow. akceptorów e, wtedy bakterie na pow. akceptora maja łatwy dostęp do akceptorów, trudny do donorów, dalej od akceptora, blisko pow. filmu maja trudny dostęp do donora, bakterie transportują e- przez biofilm, wytwarza się potencjał redox. Cytochromy stają się komponentami redox, cytochromy daja e- na pili, które daja e- do kolejnej komórki i tak przez cały biofilm. Taki przepływ e- jest też w osadach morskichu u proteobakterii Desulfobulbaceae, utlenianie H2S z red. O2 wymaga wielokomórkowych łańcuchów bakteryjnych dł. 1 cm. Bakterie te chociaż nie maja zewnątrzkomórkowych cytochromów ani odp. pili radzą sobie, te bliżej osadów utleniają H2S, e- przekazywane są do pow. biofilmu, cała rodzina ma wspólną zewnętrzną blone komórkową, a w peryplazmie sa strunowate błonowe struktury zdolne do przewodzenia ładunków elektrycznych. e- ida przez miliony komórek. Ta kolonia komórek zachowuje sie jak jeden organizm. Podobne struktury tworza zyjąca w ziemi gramm-ujemna Myxobacteria sp. i ameba Dictyostelium gromadzą się w kolonie, końcowe komórki przekształcaja sie w spory, które są rozsiewane na nowe terytoria. Podobne kolonie tworzą też drożdże. Ekspresja genów w każdej warstwie tych komórek jest różna jak u wielokomórkowego organizmu. Sinice tworzą kolonie by oddzielić fotosyntezę od wiązania N2, enzymy wiążące azot sa wrażliwe na O2.
Wyczuwanie kworum czyli porozumiewanie się bakterii związkami chem. tak bakterie określają wielkośc populacji, to jedna z metod porozumiewania się komórek w koloni. U 
Geobacter i Shewanella moga porozumiewać sie tak przy pomocy EET. EET u Shewanelli i Desulfobulbaceae jest w 1 stronę, dzięki temu komórki znają swój stopień utl. i regulują ekspresje genów w odpowiedzi na zmiane warunków, bakterie wyczuwają tak zmiany nateżenia światła, stęż zw. chem i zmiany pH [Odkrycie społeczności mikrobów, które przekazują elektrony pomiędzy komórkami na względnie dużą odległość, otwiera drzwi do nowego pola w mikrobiologii. Mohamed Y. El-Naggar, Steven E. Finkel]
Geobacter może być wykorzystana do pord. prądu. Hodowano Geobacter sulfrreducens na anodach grafitowych w ogniwie paliwowym, bakterię pokryły anodę warstwą biofilmu i przekazywały do niej e- pochodzące z własnego metabolizmu, potrzeba tylko pożywki, która mogą byc osady rzeczne lub ścieki, potraktowanie kolonii prądem wzmogło transport e-, można je wykorzytsać do podwodnych urządzeń badających np. morskie organizmy [http://www.mojeopinie.pl/prad_ze_sciekow_i_z_blota,3,1254
951902]

wrz 02 2021 rodzaje gleb
Komentarze (0)

Gleba to utwór mineralno organiczny, trójfazowy mający kilka poziomów, pierwszy R to lite podłoże, drugi poziom wietrzenia, poziom wmywania, 3 poziom przejściowy, poziom wmywania E, poziom mineralny A i organiczny O. gleby w Polsce to:

gleby bielicoziemne-pod lasami iglastymi, kwaśne, z luźnych skał macierzystych, zalesiane, słabo żyzne,

czarnoziemny gleby żyzne, z węglanu wapnia, powstają z iłów i lessów, próchnicze, pod łąkami i stepami

gleby brunatne z glin morenowych i piasków gliniastych, ze skał zasadowych powstają, pod lasami liściastymi i mieszanymi

czerne ziemie na terenie wysychających jezior z przekształconych torfowisk, w zagłębieniach poakwenowych

rędziny, żyzne gleby powstałe z wietrzenia wapieni

mady gleby terenów aluwialnych z osadów naniesionych przez rzeki, bardzo żyzne

gleby torfowe i murszowe to gleby powstałe z rozkąłdających się torfów i murszejącego drewna na bagnach i mokradłach

gleby słone w pobliżu morza, gdzie sól przenika do ziemi i zasala ją

gleby antropogeniczne hortisole, urbisoleindusttroziemy,gleby przeżyźnione przez ludzi ze zmienionym składem chemicznym, zanieczyszczone metalami ciężkimi

Skały dzielimy na magmowe powstałę ze stygnącej magmy, przetworzone, zmienione w wyniku czynników zewnętrznych np. tarcia i osadowe, osadzające się przez wiatr i wodę, skała składa się z 1 lub kilku minerałów. Skały maja różne pH zależnie od budujących je minerałów, w Polsce mamy iły, lessy, margle, gliny

Iły zbudowane są z minerałów ilastych illitu, kaolinitu, łyszczyków, kwarcu, mają 50% frakcji ilastej, 20% piaszczystej, z wodą tworzy plastyczna masę

glina ma minerały ilaste, zbudowana jest z osadów morenowych z czwartorzędu, ma jeszcze kwarc, skalenie, organiczne huminy i bituminy, z wodą tworzy plastyczna masę, pod wpływem ognia twardnieje

less to eoliczna skała osadowa (osadza się pod wpływem wiatru) ma kwarc z domieszka skaleni i węglanów

margiel szara biała, brunatna, skała osadowa z minerałów ilastych i węglanów wapnia i magnezu

piasek o kwarc, czyli dwutlenek krzemu

torf to skała osadowa powstała w wyniki rozkąłdu torfowców przy niedoborze tlenu, to najmłodszy węgiel kopalny, ma do 60% węgla, inne pierwiasttki i związki organiczne, powstaje na torfowiskach

To były skały luźne jak piasek, czasem zlepiają się w większe formy jak piaskowce i plastyczne jak glina, skały zbite to granit skała kwaśna jawnokrystaliczna z kwarcu, skalenia potasowego, plagioklazu i biotytu

mamrmur to skała metamorficzna w przeobrażenia wapini i dolomitów

gnejs to krystaliczna skała metamorficzna powsała w wyniku metamorfizmu regionalnego lub dyslokacyjnego, ma różne kolory, zbudowana z biotytu, chlorytu,kwarcu, skalenia, muskowitu i innych minerałów

węgle kopalne skały zbudowane z węgla z domieszką innych pierwastków jak siarka, ttlen, wodór, azot, powstałę w wyniku beztlenowego rozkładu paproci drzewiastych pod ogromnym ciśnieniem

gaz łupkowy gazowa frakcja węglowodorów leżący w skałach macierzystych powstała w wyniku rozkładu roślin i zwierząt pod ciśnieniem

ropa naftowa powstaje z rozkładu roslin i zwierząt w odpowiednich warunkach ma węglowodory ciekłe i lotne.

Gleby w ogrodnictwie dzielimy również na piaszczyste, które szybko tracą wodę, mają składników odżywczych dla roślin, pylaste tworzą po ugnieceniu zbitą masę, dopóki się ich nie ugniecie łatwo przyjmują wodę i łatwo się je uprawia, gleby gliniaste o zawartości spławailnych cząstek 10-25% tworzą na powierzchni twardą skorupę nieprzepuszczająca wody, gleby gliniaste o zawartości cząstek spłąwialnych 25-40% nie tworzą skorupy na swojej powierzchni i utrzymują optymalny poziom wilgoci, gleby gliniaste o zawartości cząsteczek spławialnych ponad 40% zatrzymują dużo wody, ale cząsteczki gleby wiążą cząsteczki wody i jest ona niedostęona dla roślin. Woda kapilarna to woda podchodząca do góry kapilarami włosowatymi w glebie, cząstki spławialne to najmniejsze cząsteczki gleby o średnicy do 0,002 mm. Skała macierzysta to dominujący czynnik w rozwoju gleby.

 

wrz 02 2021 Glony
Komentarze (0)

Glony to sztuczna gruba obejmująca kilka grub systematycznych. Identyfikacja gatunków jest możliwa jedynie przy pomocy mikroskopu dlatego skupie się na ogólnych zagadnieniach. glony mają typy ameboidalne, bezkształtne komórki bez blony, monadalny, wiciowiec ma 1 lub 2 wici, na 1 biegunie komórki lub obu, kokkoidalny to okrągłe komórki, trychonowy, trychony, czyli nici komórek.
Rodzaj klejnotka Euglena wrzecionowaty, jednokomórkowy protist za dnia wykorzystuje fotosyntezę-zawiera chloroplasty, w nocy dzięki plamce ocznej poluje. Porusza się dzięki wiciom, komórka klejnotki pokrywa pelikula. ściana komórkowa z twardych, luźno połączonych płytek z ciałami śluzowatymi pomiędzy, dzięki czemu komórka jest elastyczna. Z 1 strony jest gardziel ampulla, z któej wyrastają 2 nici, mała i duża. Mają chlorofil A, karotenoidy.
Tobołki Pyrrophyta jednokomórkowe protisty, maja formy monadalne, kokkoidalne i trychonowe. Są jednokomórkowe, maja pancerzyki wysycone solami żelaza, mają chlorofil a i c, materiał zapasowy to skrobia. Pancerzyki tworza połaczone szwami tarczki. 
Bruzdnice Dinoflagellata są jednokomórkowe, ale mogą tworzyć kolonie, mają wici i pancerzyki z płytek celulozowych. Mają chlorofil a, c i karotenoidy. Bruzdnice żyją w morzach.
Chryzofity Chrysophyta protisty ze ścianami komórkowymi wysyconymi krzemionką, ściany tworzą domki o pięknych kształtach. Są tu
-złotowiciowce Chrysophyceae jednokomórkowe, owalne glony z 2 wiciami wyrastającymi z zagłebienia na szczycie komórki, mają chlorofile i karotenoidy. Mają plamki światloczułe, niektóre mają nibynóżki, formy bez ściany komórkowej. Są słodkowodne. 
-różnowiciowce Xanthophyceae maja różne formy i kształty, niektóre przytwierdzają się do podłoża, tworzą plechy, maja karotenoidy i chlorofil A i C, sa formy bez ściany komórkowej, u reszty ściana ma węglan wapnia lub krzemionkę.
-okrzemki Bacillariophyceae ściany komórkowe wysycone sa krzemionką, mają piekne, fantazyjne kształty, są złocistego koloru, żyją w wodzie, na sniegu, kamieniach, przytwierdzają sie sluzem do podłoża, 1 są pojedyncze, inne tworzą kolonie. Sa kokkoidalne, nieruchome, pobieraja krzem z wody do budowy pancerzyków, pancerzyki maja 2 części, wieczko i denko, które jest mniejsze i wchodzi w wieczko, mają jądro, chloroplasty i materiały zapasowe, dzielą sie przez podział, powstałe komórki dostają 1 wieczko, 2 denko-dziela się w tej linii, obie dobudowują denko, dzieje się tak do minimalnych rozmiarów, po których osiągnięciu zmieniają się w gamety dzięki mejozie, kopulują i powstaje komórka o normalnej wielkości z wieczkiem i denkiem. 
Zielenice Chlorophyta to wielokomórkowe glony, należą do królewstwa roslin, nie tworzą tkanek, formy wielokomórkowe mają części fylloid, częśc liściokształtna i kauloid, część łodygokształtną. Mają chlorofil a i b, ksantofile, karotenoidy, tu są klasy:
-zielenice właściwe Chlorophyceae należa do nich. np. toczek Volvox to kulista zielenica, ma 2 warstwy komórek, komórki w środku odpowiadają za rozmnażanie płciowe, zwrócone sa wiciami do środka, zewnętrzna warstwa za pobieranie pokarmu, wici ida na zewnątrz kolonii. Pierwotek Pleurococcus aerofit, porasta drzewa, kamienie, tworzy na nich zielony nalot. Chlorella Chlorella kulisty, jednokomórkowy, samożywny glon.
-watkowe Ulvophyceae mają różne kształty, sa wielokomórkowe, są tu sałata morska Ulva lactuca, ma nieregularne kształty, żywy zielony kolor, plecha jest pomarszczona, płatowata, zyje w morzach, taśma Enteromorpha nitkowata, rozgałęziona plecha, żyje w morzu, ma kolor zgnilo zielony kolor, gałęzatka kulista Cladophora aegagropila wielkorotnie rozgaęłziona plecha jest splątana w kulę, parasolowiec Acetabularia największy, jednokomórkowy organizm, ma zielonkawo-kremowy kolor, wygląda jak mała parasolka z długą rączką.
-prazynofity Prasinophyceae zamiast ściany komórkowej maja drobne luseczki.
Gromada ramienice Charophyta mają klasy:
-sprzężnice Zygnematophyceae są tu Zygnematales, maja postać wielokomórkowych nici z podłużnych komórek i desmidie Desmidiales, mają okrągłe lub kanciaste komórki z przewężeniami zebrane w nici. Tu należą też skrętnice Spirogyra, ich nazwa pochodzi od spiralnie zwiniętego chloroplastu, ioch komórki tworzą nitkowate kolonie. Całośc tworzy korzuch na powierzchni wody.
Ramienicowe Charophyceae ciemnozielone, rozgaęłzione glony, mają ułożone okółkowo, nitkowate kauloidy.
Krasnorosty Rhodophyta ściana komórkowa ma hemicelulozy i pektyny, maja chlorofil a, d fikoerytryne i fikocyjaninę. Ich plsstydy przypominają sinice, mają pojedyncze tylokaidy, są tu klasy:
-bangiowce Bangiophyceae plechy nitkowate lub liściaste.
-krasnorosty właściwe Florideophyceae plechy nitkowate, okrągłe na przekroju, mają gruszkowate pęcherzyki z powietrzem, które pomagają utrzymać sie im w toni wodnej, są czerwone lub brunatne.
-cyjanidiowe Cyanidiophyceae jedno lub wielokomórkowe glony o kulistym kształcie. 
Brunatnice Phaeophyta wielokomórkowe protisty, sa tu rzędy:
-kłoskowce Ectorpales są brązowe, mają liściowate, pomarszczone lub nitkowate mocno rozgaęłzione plechy, maja gruszkowate pęcherzki z powietrzem pozwalające im unosić sie w toni.
-katleriowce Cutleriales zielonkawe lub brunatne lisciaste, rozgałezione na tępe odcinki plechy.
-diktjotowce Dictyotales taśmowato-liściaste plechy, sa płaskie, rozgałęzione, pdcinki są tępe.
-listnicowce Laminariales długie, brunatne, rozgałęzione plechy, maja fyklloidy i kauloidy, maja gruszkowate pęcherzyki z powietrzem. sa tu wielkomorszcze np. wielkomorszcz gruszkonosny Macrocystis pyrifera.
-morszczynowate Fucales rozgałęzione, zielono-brunatne plechy z duzymi pęcherzami z powietrzem, niektóre mają powietrze pomiędzy komórkami, co daje im trójwymiarowe okrągłe, parówkowate formy.
Glaukocystofity Glaucophyta jednokomórkowe glony, moga tworzyć skupiska powstałe w czasie podziałów-cenobia. Maja ściany z celulozy, materiał zapasowy to skrobia, maja podwójna błone komórkową, pomiędzy błonami jest reszta ściany peptydoglikanowej, maja chlorofil A i fikobiliny, zyją w planktonie i bentosie.
Rafidofity Raphidophyceae to wiciowce, po stronie brzusznej jest bruzda z wicią, 2 wić wyrasta do przodu.
Kryptofity Cryptophyceae spłaszczone grzbietowo-brzusznie, mają 2 chloroplasty, w Polsce jest Cryptomonas.
Sinice Cyanophyta to fotosyntetyzujące bakterie, należa do bezjądrowców Procaryota. Mają nukleoid i tylokaidy-brak chloroplastów, cała komórka przypomina chloroplast. mają chlorofil a, fikoerytrynę, fikocycjaninę i karotenoidy. U sinic forma kookkoidalna to Gloeocapsa, trychonowa to Anabaena

wrz 02 2021 gołębie
Komentarze (0)

Gołębie mają 300 gatunków, żyją na całym świecie, głównie w lasach, ale także w pobliżu ludzi, karmią pisklęta ptasim mlekiem, czyli wysokotłuszczowymi złuszczonymi komórkami wola, gniazdują w gałęziach drzew i krzewów oraz na budynkach, gniazda mają z gałązek i patyków, jedzą głównie pokarm roślinny, maja doskonała orientacje, szybko latają. W Polsce mamy:

Gołąb skalny żyje na wszystkich kontynentach, żyje w lasach, na ich obrzeżach, z udomowionego gołębia skalnego powstał gołąb domowy, zdziczały to gołąb miejski żyjący w miastach i na wsiach. Gołąb skalny ma szaroniebieską głowę, szyję i pierś, biały kuper i spód skrzydeł, czarne pasy na skrzydłach, rozpiętość skrzydeł to 63-70 cm, gołąb miejski ma różne ubarwienie, składają po 2 jaja do 5 razy w oku, w Polsce zwykle ma 4 lęgi, skalny gniazduje w zagłębieniach skalnych, miejski na gałęziach i budynkach np. parapetach, balkonach, gniazdo ma z gałązek, patyków, trawy, skalny je głównie nasiona, miejski nasiona, odpadki organiczne, fragmenty roślin. Gołąb skalny zawsze wraca do gniazda, żeruje na ziemi, przywiązuje się do partnera, monogamiczny, samica składa 2 jaja, pisklęta mają zamknięte oczy, zostają w gnieździe przed 12-18 dni, po 30 dniach opuszczają gniazdo, jako ostatnie pióra wyrastają im na czole i brodzie, żeby nie przeszkadzać w karmieniu, rodzice wkładają im do dziobków swoje dzioby by zwrócić ptasie mleczko, dorosłe jedząnasiona roślin uprawnych, chwastów i odpadki organiczne.

Turkawka przylatuje do nas na przełomie kwietnia i maja, zasiedla Pn Afrykę i Euroazję, gniazduje na obrzeżach lasów, śródpolnych zalesieniach, alejach drzew oraz w parkach i sadach, ma łuskowaty wzór na skrzydłach, pióra są czarne z pomarańczowymi brzegami, ma czarny, biało obrzeżony ogon, dorosłe mają czarnobiały kołnierzyk wokół szyi, turkawka je rośliny, szuka ich oblatując swoje terytorium, 2-3 razy w roku składa 1-2 jaja w gnieździe z suchych gałązek, wysiaduje je 2 tygodnie

Sierpówka pochodzi z dalekiej Azji, żyje w Azji, Afryce i Europie, żyje na wsiach i miastach, gniazduje w pobliżu ludzi, pakach, sadach, ogrodach, alejach, woli niziny, do nas przyleciała w 1940 r, zimuje w pobliżu miejsca gniazdowania, jest jasnobeżowa z różowym odcieniem na spodzie, ma na karku czarny sierpowaty pasek i ciemne lotki, żeruje w stadach, je ziarna zbóż, nasiona i owoce, samica składa 2 jaja, które wysiaduje przez 14-18 dni, młode odlatują po 15-19 dniach, gniazduje przez cały rok oprócz zimniejszych zim

Siniak żyje Azji Zachodniej, Afryce Północnej i Europie, zasiedla stare buczyny i bory sosnowe, rzadziej mniejsze zadrzewienia i parki, jest popielaty, ma na szyi zielony kołnierzyk, na piersi różowy nalot, na pokrywach skrzydeł czarne plamki, młode są jaśniejsze, nie mają kołnierzyka, gniazduje w dziuplach, które wymoszcza korzeniami, gałązkami, suchymi liśćmi, składa 2-3 jaja, które oboje rodzice wysiadują przez 16-18 dni, młode wylatują z gniazda po 20-30 dniach, je nasiona, owoce, zielone części roślin, bezkręgowce

Grzywacz żyje w Azji, Europie i Pn Afryce, grzywacze z pn-wsch Polski odlatują do Basenu Morza Śródziemnego, gniazduje w lasach, zadrzewieniach, wśród zieleni miejskiej, największy gołąb w Polsce ma 75-80 cm rozpiętość skrzydeł, biały kołnierzyk i lusterka na skrzydłach, młode nie mają kołnierzyka, je liście, igły, często żeruje na polach, nasiona, owoce, część z nich magazynuje w wolu na później, jest stadny, ma 2 lęgi w roku, gniazdo buduje na drzewach, krzewach i budynkach, gniazdo jest z patyków, składa 1-2 jaja, oboje rodzice wysiadują je przez 3 tygodnie, młode wylatują po 33-34 dniach, je pączki, liście, kwiaty, nasiona, jagody i bezkręgowce, ma 1-2 lęgi w roku

Mamy także gołębie żyjące w przyrodzie na innych kontynentach, ale u nas hodowlane np. pochodząca z środkowo-południowej Afryki i Półwyspu Arabskiego cukrówki, która jest jaśniejsza i mniejsza od cukrówki, u nas ma odmianę białą i o brunatnopiaskowym wierzchu, żółtobrunatnym spodzie, białym ogonie i czarnej obroży na karku.

Inne przykłady ciekawych gołębi to turkaweczka czarnogardła żyjąca w Afryce i na części Półwyspu Arabskiego, jej siedliskiem są nizinne półpustynie, je nasiona, w czasie pory deszczowe, kiedy robi się błoto, a zboża kiełkują odlatuje na suchsze tereny, samiec ma czarną pręgę na piersi i głowie, samica nie, monogamiczny, gniazdujący przez cały rok gołąb

Nikobaryjczyk lub gołąb nikobaryjski ma opalizującą kryzę i narośl u nasady dzioba, żyje na Nikobarach, Andamanach i innych wyspach Oceanu Indyjskiego i Oceanii, gniazduje w koloniach lęgowych, żeruje na ziemi jedząc owoce, nasiona i zielone części roślin, żyje w dziewiczych lasach deszczowych i namorzynach

Gołąbczak pręgosterny zamieszkuje zachód obu Ameryk od Kolumbii Brytyjskiej po Argentynę, granicą jego zasięgu są Góry Skaliste, gniazduje w lasach iglastych, unika ludzi, dorosłe gołąbczaki mają biała półobrożę, metaliczny kołnierzyk na karku, jasny pas na końcu ogona oraz żółte nogi i nasadę dzioba, je owoce, nasiona, pędy roślin, owady, samica składa 1-2 jaja, które są od żółtych do błękitnych, jaja wysiadują oboje rodzice przez 3 tygodnie [na podstawie 24 tomu Encyklopedii-Królewstwo Zwierząt, Ptaki, sowy, lelki i gołębie i Atlasu Ptaków]

 

wrz 02 2021 Jadalne grzyby
Komentarze (0)

Twardzioszek przydrożny Marasmius oreades średnica kapelusza od 2 do 6 cm, suchy owocnik jest bladoochrowy, kremowocielisty, wilgotny brunatny, ciemnochrowy, najpierw jest kulisty, potem stożkowaty, potem staje sie płaski, ma szeroki, ciemniejszy garbek, powierzchnia owocnika gładka, prązkowany brzeg u wilgotnych okazów, w czasie suszy wysycha, po deszczu staje sie jęrny, nawadnia się, blaszki są rzadkie, maja 3-6 mm, przy trzonie są zaokrąglone, wysyp zarodników biały lub jasnokremowy, trzon ma taka samą szerokośc na całej wysokości, kolor owocnika, gładka powierzchnia, omszona u nasady, jest włóknisty, łykowaty, wyrasta z włóknistej grzybni, przyjemny, białawy miąższ, łaki, pastwiska, tartaki, brzegi lasów, obok dróg i ścieżek, wysyp od wiosny do jesieni.
Szyszkówka świerkowa Strobilurus esculentus wysyp wczesną wiosną, pierwszy grzyb, średnica kapelusza 2,5 cm, ochrowobrązowy lub czerwonobrązowy kapelusz, może być szarawy, jasny, białawy, mlody owocnik wypukły, starszy spłaszczony z garbkiem, cienka warstwa miąższu, blaszki są białe, gęste, cienkie przyśnięte do trzonu, mocny, cienmki, elastyczny, jasnoochrowy lub żółtobrązowy trzon, pusty, cienki o filcowanej popodstawie, biała, cienki miąższ o grzybowym zapachu i łagodnym smaku, na pokrytych ziemia szyszkach świerku, wiosna po zejściu sniegu.
Kozlarz świerkowy Leccinum piceinum w polskiej i słowackiej Orawie w lasach świerkowych, kapelusz ma 3-9 cm średnicy, najpierw jest wypukły, potem poduszkowaty, rdzawy z pomarańczowym odcieniemlub brązowordzawy, przy brzegu czerwonawy, filcowaty, mlode rurki białe, potem szarawe długie na 4-12 mm, pory ciemniejsze, szarobrązowe, brązowy wysyp zarodników, trzon wysoki na 8-13 cm, szeroki na 1,5-2,5 cm, cylindryczny, dołem zgrubiały, cieńszy pod kapeluszem, biały z drobnymi łuseczkami, za młodu w górze są białe, w doleczerwonawe, brązowoczerwonawe, umbrowobrązowe i czerwone, uszkodzony trzon zielenieje, miąższ biały o smietankowokremowym odcieniu, na przekroju barwi sie na szarorózowo, gł. w górze, słabiej w kapeluszu, od lata do jesieni w lasach świerkowych.
Lejkówka szarawa Clitocybe nebularis kapelusz ma 5-25 cm średnicy, najpierw jest wypukły, potem płaski, nieco wklęsły, powierzchnia gładka, matowa, za młodu oszroniona, brzeg silnie, długo podwinięty, może być stalowoszary, popielatoszary, brązowawy, białawy, ciemniejszy lub jasniejszy, blaszki białawe do jasnokremowych przy trzonie przyrośnięte  lub zbiegające, gęsto ustawione, szerokie od 3 do 6 mm, kremowy wysyp zarodników, trozn koloru kapelusza, ale jasniejszy, grubsza podstawa, bułaawkowaty, rozszerzony u podstawy, gruba, biała grzybnia przyrośnięta do podłoża, wzdłużnie włókienkowata powierzchnia, białawy, niemzienny po naicęciu miąższ, smak mączysto-ziemisty, słądkawy, zjełczały lekko zapach, pospolita od końca sierpnia do późnej jesienipojedynczo lub w grupach, czarcich kręgach, w lasach i zaroslach rózonego typu.
Podgrzybek zajączek 
Boletus subtomentosus kapelusz oliwkowy lub oliwkowobrązowy, młody ma nalot, duże, na początku slniące i żółte rurki, potem są oliwkowożółte, trzon bladożółtawy, czerwonobrązowo siateczkowany lub marmukowany lub gładki, często gładki u góry, miąśz białawożółty, kórka nie daje oddzielic sie od miąższu, twardy u młodych grzybków, po sklaeczeniu bardzo słąbo błekitnieje, pospolity w lasach iglastych i lisciastych, owocuje od lipca do października.
Podgrzybek złotawy 
Xerocomus chrysenteron średnica kapelusza 3-7 mm, poduszkowato wypukły, ochrowooliwkowy, szarooliwkowy lub brązowoliwkowy, skórka sucha, matowa, zamszowata, u starszych popekana na drobne poletka gł. na brzegu, rysy sa różowocieliste, rurki u młodych owocników są kremowożółte, u starych zielonkawe, ciemnooliwkowe, uszkodzone zabarwiaja się na ciemnoniebiesko, są przyrośnięte do trzonu, wysyp zarodników oliwkowobrązowy, trzon ma wymiary 5-10x1-1,5 cm, żóawy, może mieć czerwone smugi, u podstawy równogruby lub wygięty, długi, smukły, podstawa lekko zwężona, powierzchnia sucha, gładka lub wzdłuznie rurkowana, podstawa z białawożółtą grzybnią, miąższ żółtobiaławy, jasnożółty, pod skórka kapelusza czerwony, niezmienny lub błękitniejący, w trzonie włóknisty, w kapeluszu gruby, miękki, słąby zapach, lekko kwaskowy, łagodny smak, najpospolitszy grzyb rurkowy, masowo rosnie w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, pojedynczo lub w grupach od lata do jesieni.
Łuszczak zmienny 
Kuehneromyces mutabilis kapelusz ma 3-6 cm średnicy, żółtobrązowym higrofaniczny, wysychający od środka staje sie jasnobezowy, potem dwubarwny, tworzą się koncentryczne strefy, nagi lub kosmkowaty, brzegi prążkowane od prześwitujących blaszek, dojrzałe blaszki sa rdzawobrązowe, młode bledsze, lekko zbiegaja do trzonu, trozn, brązowy, wysmukły ze wzniesionym pierśncieniem, poniżej pierścienia łuseczkowaty, u nasady ciemnobrunatny, miąższ w kapeluszu białawy, w trzonie rdzawobrunatny, niezmienny, łagodny smak, miły zapach, rosnie w  lasach liściastych i iglastych, na obumarłym drewnie drzew liściastych, owocniki rosną kepami od kwietnia do grudnia.
Maslak pstry 
Suillus variegatus średnica kapelusza 6-15 cm, młodociane stadium ma półkolisty kapelusz z podgiętym brzegiem, potem staje sie poduchowato-wypukły, potem płaski i nieregularnie zgięty, może zapadać sie w środku, powierzchnia jest żółtobrunatna lub pomarańczowoochrowa, pokryta żółtawooliwkowoszarym filcem, gęstszy i silniej przycisnięty jest w środku kapelusza, skóka niezbyt lepka w wilgotne dni w suche sucha, miąższ ma piaskowożółte rurki z wiekiem staja sie oliwkowobrązowe, uszkodzone błekitnieją, piaskowożółte pory sa drobne, okrągławe, ściśnięte ciemnieją, trzon ma 7-10 cm długości, 1,5-2,5 szerokości, najpierw słąbo wybrzuszony, potem walcowaty, jasniejszy niż kapelusz, u podstawy bardziej pomarańczowobrunatny, pokryty delikatnym filcem, miąższ żółtawy lub pomarańczowy, słabiej lub silniej niebieszczeje przy uszkodzneiu, łagodny smak i slaby zapach, pospolity, owocniki od lata do jesieni rosna w grupach na kwaśnych, gliniastych glebach.
Naziemek białawy 
Albatrellus ovinus kapelusz ma do 6 cm średnicy, młody jest wypukły, często nieregularny, białoszary z wiekiem staje sie szarobrązowy, czasem przebija żółty kolor, rurki są krótkie białe, kremowobiałe, po zgięciu żółknieją, zbiegaja na trzon, pory sa małe, trzon krótki, gruby, mięsisty, molcny w kolorze kapelusza, miąższbiały, stary żółcieje, łagodny smak, zapach migdałów, lasy iglaste, częściej okolice podgórskie.
Opieńka miodowa Armillaria mellea kapelusz ma 3-10 cm, najpierw miodowożółty, miodowobrązowy, oliwkowożółty, potem oliwkowobrązowy, ciemnoczerwonobrązowy, najpierw półkolisty, wypukły, wypukły, później spłaszczony z czerwonobrązowymi, brązowymi lub czerniawymi łuseczkami, najgęstsze i najciemniejsze są na środku, u starszych okazów łuski zanikają, blaszki najpierw białawe, potem beżoworózowawe, żółtawe, z brązowymi plamami, zbiegające, mają 4-8 mm, cienkie, gęste o róznej długości, trzon ma 5-15 cm gł i 0,4-2,5 cm szerżóławy, midowobrązowy, czerwonobrązowy, czarnobrązowy, u szczytu bledszy, jest wysmukły, cylindryczny, wygięty, podstawa rozszerzona, rzorstka, ciemniejsza z wyraźnym, białawożółtym nalotem, gładka powierzchnia trzonu, może mieć mało białych lub żółtawych kłaczkówbrak ryzomorfów u podstawy trzonu, błoniasty, trwały pierścień, wyraźny, może mieć zółte kłaczki od spodu, miąższ białawy, bladocielisty, nie zmienia barwy po przekrojeniu, miekki, mięsisty u młodych owocników, twardy, łykowaty u starszych, szczególnie w trzonie, smiak łagodny z cierpkim posmakiem, słaby zapach,  występuje od sierpnia do listopada w lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, porasta zywe drzewa liściaste i iglaste oraz pniaki, rosnie gromadnie w dużych kepach, bardzo popsolity.
Pieczarka łakowa, polna 
Agaricus campestris może po ulewnym deszczu następuącym po dłuższym okresie suszy masowo wypuścić owocniki, rosnie w nawadnianych ogrodach, kapelusz ma 4-12 cm średnicy, białawy lub szaroochrowy, sucha powierzchnia, gladka lub drobno łuskowata, najpierw kulisty, potem całkowicie rozpostarty, blaszki początkowo rózowawe, po dojrzeniu czekoladowobrunatne, wolne, gęsto ustaiwone, trzon ma 3-10 cm wysokości, 1,5 cm średnicy, białawy, górą różowy, cylindryczny, podstawa zaostrzona, słaby, nietrwały pierścień, miąższ na przekroju biały, lekko rózowieje, lagodny smak, miły zapach, od maja do października wsytepuje na łąkach, polach, świetlistych obrzeżach lasów liściastych, rośnie w czarcim kręgu lub szeregu, pospolita.
Pieprznik jadalny kurka 
Cantharellus cibarius kapelusz ma 1-7 cm średnicy, bladożółty, żółtopomarańczowy lubpomarańczowe, mlody wypukły, potem płaski, wklęsły, lejkowaty, podwinięty lub falisto powyginany brzeg, starszy postrzępiony, gładki, nagi, matow, listewki barwy kapelusza, w postaci zylastych fałd zbiegających na trzon, rozwidlaja się lub łączą, trzon ma 3-8 cm wysokości, 0,8-2,5 cm średnicy, barwy kapelusza lub troche jaśniejszy, cylindryczny, zwężający sie ku dołowi, wygięty, pełny, gładka powierzchnia, miąższ białawy z żółtym odcieniem lub jasnożółty, jędrny, zwarty, mięsisty, mlode owocniki mają lagodny smak, starsze pieprzny, korzenny, owocowy zapach, od czerwca do listopada rośnie w drzewostanach, głównie borach, w mchu lub opadłych liściach, mikoryza z sosną i świerkiem, dębem, bukiem, grabem, wystepuje gromadnie, czasem w czarcich kręgach, coraz rzadszy, wzybierany.
Gołabek zielonawy 
Russula virescens kapelusz kapelusz ma 5-12 cm średnicy, masywny, mięsisty, twardy, jędrny, młody kulisty, potem spłaszczony, lekko wklęsły, szarozielony, białogrynszpanowy, brzegi mlecznozielonkawe wpadają w jasnopłowy, najpierw brzeg jest ostry, potem tępy, falisty lub promienisto spekany, na starośc krotko i grubo karbowany, skórka gruba, sucha, przyrośnięta, tylko przy dużej wilgotności można troche oderwać z brzegu razem z miąższem, mączysta, popekana na małe poletka, czasem sa tak drobne jak brodawki, bliżej brzegu poletka są wieksze i jasniejsze, blaszki białe, później jasnokremowe, wolne, niektore rozwidlone przy trzonie, zmirszczki pomiędzy nimi, moga być blaszeczki, biały wysyp zarodników, trzon masywny, równogruby, może byc lekko rozdęty, wymiary 2-9x2-4, gładki, mączysty u szczytu, biały u podstawy, pełny, może byc bezowo nabiegły, z wiekiem staje sie watowaty, miąsz gruby, biały, jędrny, prawie bez zapachu, świeżo zebrany może pachnieć owocami, stary serem, łagodny smak, częsty, ale pojedynczo wystepuje w lasach jasnych, świetlistych, lisciastych-buczyny, grądy, dąbrowy i mieszanych.
Kolczak obłączasty Hydnum repandum kapelusz kremowoochrowy do bladopomarańczowego, suchy jasniejszy, czasem białawy, najpierw wypukły, potem spłaszczony, z wiekiem nierówny, sucha powierzchnia jest gładka, młoda zamszowata, brzeg pofałdowany z wiekiem, kolczasty hymenofor, zwykle zbiega na trozn, kolce najpierw bladożólte, potem barwy kapelusza, z wiekiem staja sie kruche, łatwo się odłamują, trzon centralny, białawy, równogruby lub rozszerzony u podstawy, miąższ biały, bladopomarańczowy, kruchy, smak łagodny, przyjemny zapach, pospolity, owocniki wyrastają w dużych grupach, rzadziej pojedynczo od lipca do października, na ziemi głównie w lasach iglastych, rzadziej w liściastych.
Uszak bzowy 
Auricularia auricula-judae owocniki o szerokości 4-10 cm, kształtem przypomina ucho, może być muszelkowaty, odwrotnie miseczkowaty, płatowy, skręcony, zwężony u nasady w kształcie trzonu, od barwy czerwonobrązowej do oliwkowobrązowej lub fioletowoszarej, gładka, poprzecinana listwami, błyszcząca wewnętrzna strona ma warstwę zarodnikonosną, zewnętrzna, bezpłodna strona jest szarawa, miąższ ciemnobrązowy, wilgotny, galaretowaty lub chrząstkowaty, elastyczny, prześwitujący, bez smaku i zapachu, wysuszony twardy, lamliwy, pomarszczony, lekki, skurczony, przy wilgotnej pogodzie odzyskuje kształt, wysyp zarodników bialy, szeroko rozpowszechniony, ale nie wsytepuje w wyższych partiach gór, rosnie na gałeziach bzu czarneg i inncyh drzewach i krzewach liściastych, owocniki sa przez cały rok, w okresach wilgotnych i bezmroźnych.
Żółciak siarkowy 
Laetiporus sulphureus niebiezpieczny pasożyt, powoduje zgnilizne i obumarcie drzewa, grzybnia atakuje i rozkłada w brązową suchą masę cały pień, owocnik przyrasta do drzewa bokiem, ma 5-30 cm średnicy, siarkowożółty, żółtopomarańczowy lub pomarańczowy, starsze owocniki sa jasniejsze, białawe lub białoszarawe, kształt wachlarzowaty lub półkolisty, płaski, powierchnia matowo-zamszowata i kremowożółtawo oszroniona, brzeg delikatnie powinięty, falisty, głeboko popekany, płatowaty, zaokrąglony, niekiedy ostry, owocniki dachówkowato narastaja na siebie lub tworza rozety, bardzo małe rurki, mają 1-4 mm, siarkowożółtawe, zwarte z miąższem, pory maja kolor rurek, okrągławe, bardzo drobne, 3-5 sztuk na 1 mm2, młode moga być pokryte żółtymi kropelkami, wysyp zarodnikówsłomkowżółty lub blednący do białego, miąższ żółty lub żółtawy, białawy, kremowy, bladołososiowy, wyblakły po obumarciu, grubosci 4-30 mm, młody miekki, soczysty, mięsisty, po obumarciu kruchy, łamliwy, lekki, smak kwaskowaty, na starośc gorzkawy, siarkowy zapach, pospolity od maja do września, porasta stare, zaniedbane drzewa, topole, dęby, wierzby, rzadziej klony i olsze, w sadach porasta grusze, śliwy, orzechy, rosnie na przydrożnych drzewach i w parkach, tworzy duże skupienia, surowe owocniki sa trujące, młode jadalne po obróbce cieplnej. Kozlarz grabowy Leccinum pseudoscabrum kapelusz ma 4-12 cm średnicy, ochrowy, żółtawozielonkawy, szarooliwkowy lub całkim brazowy kolor, może być prawie czarny, ma zmarszczki i wgłebienia zwłaszcza młody, suchy pęka na poletka, najpierw półkolisty, potem poduszkowaty, rzadziej płasko rozpostarty, rurki białawe od szarawych do oliwkowobrazowych, po uszkodzeniu staja się najpierw fioltewoszare, potem czarne, długie do 3 cm, przy trzonie głeboko, zatokowo wycięte, pory drobne, szarawe, szarożółte, białawe potem olikwowoszarawe przy dotyku szarzeją i czernieją, wysyp zarodników tytoniowobrązowy, trzon białawoszary, szorstki dzieki szeregowo ułozonym, ciemniejszym łuseczkom, twardy, wysmukły, miąższ białawy, na przekroju zabarwia się na szarofioletowo lub czarnofioletowo, częsty, ciepłolubny, owocniki rosna pod grabami, na początku lata, głównie w wilgotnych i cienistych lasach dębowo-grabowych i lipowo-grabowych.
Koźlarz pomarańczowożółty Leccinum vercipelle kapelusz ma 5-20 cm średnicy, ceglastopomarańczowy, pomarańczowobrązowy do żółtobrązowego, matowy, nieznacznie filcowaty, rueki za mlodu maja szary docień, trzon białawy z czarniawymi łuseczkami, miąższ nie czerwienieje, najpierw szarzeje, potem czernieje, w podstawie trzonu staje się niebieskozielony, wystepuje pod brzozami od czerwca do października, miąższ czernieje w czasie gotowania bez wpływu na smak.
Maslak ziarnisty Suillus granulatus kapelusz ma 2-12 cm średnicy, najpierw półkolisty, potemspłaszczony i poduchowaty, barwy czerwonobrązowawej, rdzawoczerwonawej, żółtawoochrowej, piaskowobrązowej do ciemnoczerwonej, lepka skórka i śliska, gładka w czasie deszczu, w czasie suszy naga i błszcząca, łatwo oddziela sie od miąższu, rurki mają 5-10 mm dlugości, najpierw śą bladożółte, potem ciemniejsze z odcieniem oliwkowym lub ochrowym, przyrosnięte do trzonu lub trochę zbiegające, łatwo oddzielaja sie od miązszu, pory jasnożółte, drobne, dojrzałe wielkości do 1 mm, nieregularne, kanciaste, młode owocniki wydzielaja krople białego mleczka, wysychając daje na trzonie i porach brązowe ziarenka, trzon ma 4-6 cm wysokości, 0,8-1,5 cm grubości, żółtokremowy, oliwkowożółty, u podstawy brązowieje, równogruby, cylindryczny,pełny, gładki, w góze usiany brazowymi brodaweczkami powstałymi od mlecznego płynu, który schnąc brązowieje, brak pierścienia, miąższ w trzonie i kapeluszu początkowo białawy, potem żótlawy, u podstawy trzonu brązowawy, po uszkodzeniu lub przecięciu nie zmienia barwy, w kapeluszu za mlodu ma konsystencje masła, potem miekki, soczysty lub wodnisty, w trzonie włóknisty, łagodny, owocowy zapach, przyjemny smak, wystepuje w lasach sosnowych i mieszanych, na terenach trawiastych, w młodnikach sosnowych, na polanach i nieużytkach porosniętych samosiewem sosny, lubi piaszczyste, zasadowe gleby, owocuje od maja do października, tworzy mikoryzę z sosnami, wystepuje pojedynczpo lub w dużych grupach, dawniej pospolity, teraz coraz rzadszy.
Maślak zwyczajny Suillus luteus kapelusz ma 5-10 cm średnicy, przewważnie ciemnobrązowy, gładki, wilgotny silnie śluzowaty, rurki najpierw jasnożółte, potem oliwkowożółte, trzon białożółtawy ze skórkowatym, białawofioletowym za młodu wzniesionym pierścieniem, powyżej pierścienia gruzełkowato nakrapiany i żółtawo zabarwiony, miąższ jasnożółty, przeważnie dość miekki, występuje pod sosnami, głównie w młodnikach sosnowych od czerwca do października, pierwszy wysyp może byc w maju w lasach Pystyni Błędowskiej, ma duże walory odżwycze i smakowe, robiąc marynaty ściągamy skórkę.
Podgrzybek brunatny Xerocomus badius kapelusz o średnicy od 3 do 15 cm, mniej lub bardziej kasztanowobrązowy, z wiekiem jasnieje, jest płowobrązowy, najpierw wypukły, z wiekiem rozpostarty, powierzchnia sucha, matowa, filcowata, podczas wilgotnej pogody lepka, rurki przyrastające do trzonu lub zatokowo wycięte, jasne później oliwkowoóżłtawe lub brudnooliwkowatożółtawe, po ścisnięciu sinieją, za młodu wąskie, potem średniej szerokości, kanciaste, oliwkowobrązowy wysyp zarodników, trzon wysokości 5-12 cm, grubości 1-4 cm, bardzo żóżnego kształtu, mniej lub bardziej walcowaty z lekko zaostrzona podstawą, bywa wybrzuszony o grubej bulwie, zgięty, żółtawobrunatny, często ciemnieje, ma wrosnięte podłużne prążki o żółtawym wierzchołku i podstawie szorstkiej od białawej grzybni, kora trzonu włókniście twardawa, miąższ białawy, żółtawy u starszych owocników ciemniejszy, na powierzchni cięcia sinieje, u młdoych egzemplarzy zwarty, z wiekiem miękki, przyjemny zapach, łagodny, przyjemny smak, pospolity, owocniki wyrastają od lta do jesieni, pojedynczo lub w grupach po kilka, w lasach liściastych lub iglastych.
Podgrzybek czerwonawy Xerocomellus rubellus kapelusz ma 3-10 cm średnicy, młody żywo karminowoczerwony lub w róznych odcieniach czerwieni z wiekiem blednie i jest matoworózowy, najpierw półkolisty, potem rozpostarty do płaskiego, u starszych okazazów pofałdowany, powierzchnia sucha, zamszowa, w czasie suszy może być popekana, w peknięciach miąższ żółtawy, skórki nie mozna oddzielić od miąższu, rurki zielonkawożółte, od 6 do 15 mm długości, przy troznie zatokowo wycięte do nieco zbiegających, pory cytrynowe do jasnożółtych, z wiekiem oliwkowe, uściśnięte błekitnieją, średniej wielkości, kanciaste, wysyp zarodników oliwkowobrązowy, trzon jasnożółty, z czerwonymi smugami lub nakrapianymi strefami, 3-12x0,4-2,5 cm, równogruby, często powyginany, miąższ żółtawy, pod skórką kapelusza czerwonawy, po przekrojeniu nieco błekitnieje, miękki, słaby zapach, łagodny smak, owocniki wyrastaja gromadnie latem w lasach lisciastych, w miejscach trawiastych i nasłonecznionych, dość rzadki. 
Pieprznik trąbkowy Craterellus tubaeformis kapelusz ma 2-6 cm średnicy, żółty, brunatnożólty do szarobrązowego lub szaroczarnego, oliwokowoszarobrązowy, rdzawoszary, wypukły, szybko wgłebia się, staje sie lejkowaty, potem trąbkowaty, cienko mięsisty, ma drobne, przylegające łuseczki lub jest gładki, młode maja pogięty, równy brzeg, starszewygięty do góry, silnie pofałdowany, falisty, płatowy, kędzierzawy, listewki szarożółtawe, szarobrązowawe, szarożólte, białoszare, mlode żółte, niebieskoszarawe, czerwonożółtawe, zielonożółtawe, wyraźne, grube, niewysokie,, żyłkowate, rzadkie, połaczone poprzecznymi żyłkami, widlasto rozgałęzione, daleko zbiegające kontrast kolorystyczny z trzonem, trzon ma wysokość 2-8 cm, grubość 0,5-1 cm, szarożółty, przy podstawie żółtawy, gładki lub z zagłebieniami, jamisty do szerokowklęsłego, podłużne wybrzuszenia lub bruzdy, wygięty, smukły, rurkowaty, zwężony ku podstawie, miąższ żółtawobiały, biały, żółtawoszary, jasnoszary, włóknisty, cienki, bardzo sąłby zapach przypominający rzodkeiwkę, ziemisty, stęchły, przy potarciu korzenny, łagodny, słaby smak, od czerwca do listopada występuje w cienistych lasach iglastych, gł. pod świerkami, rzadziej pod sosnami, w wilgotnym mchu, na rozkładającym sie drewnie, przy pniakach, lubi kwaśne gleby, popspolity zwłaszcza na nizinach.
Płomiennica zimowa Flammulina velutipes dobrze znosi mrozy, po ich ustapieniu dalej się rozwija, kapelusz ma 2-12 cm średnicy, pomarańczowożółty, miodowożółty, brązowawożółty, ciemniejszy w środku, młody wypukły, starszy spłaszczony, stary powyginany, powierzchnia gładka, lekko przyprószona, brzeg jasniejszy, powierzchnia w czasie wilgoci jest śluzowata i błyszcząca, blaszki rzadko rozstawione, róznej długości, przyrastają do trzonu, białawe, z wiekiem żółtawe lub ochrowożółtawe, wysyp zarodników biały, trzon wysoki na 3-12 cm, gruby na 0,2-0,5 cm, kolor szczytu żółtawy, żółtoczerwonawy, dalej ciemnobrązowy lub prawie czarnobrązowy, cylindryczny, centralny, u podstawy może byc korzeniasty, u szczytu nagi, reszta aksamitna, ciemnieje stopniowo w dolnej części, miąższ biały, kremowy, potem żółtawy, nie zmienia barwy po przekrojeniu, cienki, łagodny smak, łągodny, niewyraźny lub korzenny zapach, bardzo rozpowszechniony grzyb, wystepuje od póżnej jesieni do zimy w okresach bezmroźnych i wczesna wiosną, owocniki wyrastają w kępkach na korze drzew liściastych, głównie wierzb, olch, topoli, wiązów, rzadziej buka, bardzo rzadko świerku. Maslak żółty Suillus grevillei kapelusz o 4-15 cm średnicy, najpierw stożkowaty, później spłaszczony i poduchowaty, złocistożółty, żółtobrązowy, gładka, naga i lepka skorka, w czasie deszczu sluzowata i mazista, matowa w czasie suszy, trudno oddziela sie od miąższu, ostry, początkowo podwinięty brzeg, rurki długości 6-12 mm, żółte, potem oliwkowożółte, przyrośnięte do trzonu, oddzielające się od miąższu, po uszkodzeniu przebarwiają się na czerwonobrązowo lub brązowo, za młodu pory żółte, z wiekiem oliwkowe do brązowożółtych, uzkodzone barwia się na kolor rózowawobrązowy, małe są zaokrąglone, potem kanciaste, trzon wysokości 4-12 cm, szerokości 1,5-2,5 cm, żółtopomarańczowy lub złotożółty, nad pierścieniami pokryty często siateczką i drobnymi, brązowymi ziarenkami, poniżej pierścienia żółtawobrązowy, podłużnie włóknisty, równogruby, cylindryczny, niekiedy maczugowaty, pełny, pozostaje pierścień po bonce osłonowej, miąższ w trzonie i kapeluszu jest najpierw cytrynowożółty, póxniej żółtawobiały, po uszkodzeniu rózowoliliowy lub brazowawy, w FeSO4 barwi się szaroniebisko, w kapeluszu mięsisty, miękki i soczysty, w trzonie twardawy i nieco włóknisty, o łagodnym smaku i przyjemnym zapachu, od czerwca do października tylko pod modrzewiami, tworzy z nimi mikoryzę zanika z obumarciem drzewa, rośnie pojedynczo, najczęściej w grupach, rzadki, w niektórych miejscach coraz rzadszy.
Mleczaj rydz Lactarius deliciosus kapelusz ma 5-12 cm średnicy, za mlodu plasko wypukły, potem rozpostarty z wgniecionym środkiem, z czasem lejkowaty, mięsistoczerwony, pomarańczowopłowy, brzeg długo pozostaje podwinięty, skórka kapelusza na jaskrawym tle ma ciemniejsze koliste kręgi, miejscami nie zawsze zielone podbarwienia, wilgotna jest lekko kleista, blaszki tak samo zabarwione jak kapelusz, gęsto ustawione, róznej długości, wąskie, nieco zbiegające przy trzonie, po uścinięciu barwi się na zielonkawo, trzon ma 3-7 cm wysokości i 1-2,5 cm grubości, prawie walcowaty, u podstawy wyraźnie cieńszy, koloru owocnika, na powierzchni ma małe płytkie wgłębienia, szybko staje się jamisty i łamliwy, miąższ biały na brzegach i pod skórka pomarańczowy, sok mleczny pomarańczowo-czerwony, szybko blednie i zielenieje, łagodny smak, przyjemny zapach, miesjcami częsty, owocniki wyrastaja od lata do jesieni gromadnie pod sosnami, lubi piaszczyste gleby, obrzeża lasów i trawiaste miejsca, podobny mleczaj świerkowy Lactarius deterrimus szybko zielenieje i ma gorszy smak, wszystkie mleczaje z pomarańczowym mleczkiem są jadalne.
Kozlarz babka Leccinum scabrum kapelusz ma średnicę 3-20 cm, od jasnoorzechowej do ciemnobrązwej, szarawej, orzechowej po szarobrązową barwę, początkowy ksztalt półkolisty, podem wypukły do poduszkowatego, powierzchnia sucha, jedwabista, gładka lub drobno kosmkowana, połyskliwa, słabosluzowata w porze wilgotnej, skórka nie oddziela się od miąższu, rurki białawe, potem szarobrązowe, szare, niezmienne, od 10 do 25 mm długości, przy trzonie głeboko wycięte, wolne i oddzielające sie od siebie, łątwo oddzielające się od miąższu, pory białąwe, żółtawe, z wiekiem ochrowoszarawe, drobne, okrągłe, trzon dł. 8-20 cm i grubości 1-3,5 cm, białawy lub jasnożółty, u podstawy bywa nieco zielonkawy, usiany ciemniejszymi, ochrowobrązowawymi lub czarnymi łuseczkami, pod kapeluszem może mieć łuseczkę, powierzchnia wzdłużnie bruzdowana, włókienka podłuzne, cylindryczny i smukły lub maczugowaty, zwężający sie ku szczytowi, u podstawy rozszerzony, często wgięty, pełny, miąższ w kapeluszu białwy, mięsisty, u młdoych zwarty, twardy, elastyczny, z wiekiem miekie i robi sie wodnisty, w trzonie biąłwy, niekiedy zielonkawobiaławy lub zóławy u podstawy, z wiekiem szarzejący, włóknisty, łykowaty, drewnieje z wiekiem, u niekórych owocników powierzchnia ciecia niebieszczeje i powoli ponownie blednie przyjemny zapach i łagodny, przyjemny smak, bardzo pospolity, związany z wystepowaniem brzozy, brodawkowatej, omszonej i gatunków introdukowanych, z którymi tworzy mikoryzę, owocniki wyrastaja od lipca do listopada, pojedynczo lub w grupach po kilka rosnie w lasach liściastych i mieszanych, podczas przetwarzania miąższ czarnieje.
Kozlarz czerwony Leccinum aurantiacum kapelusz ma 5-20 cm średnicy, czerwonobrązowy, jaskrawy, rdzawobrązowy do ceglastoczerwonego, początkowo półkolisty z wiekiem wypukły, poduchowaty, powierzchnia sucha, matowa, aksamitna, rurki młode zwarte z miąższem, długie, białe, później szarawe, z odcieniami żółtawego, uszkodzone sa brązowfioletowe, gęste, wolne, pory w barwie rurek, drobne, okraglawe, uszkodzone brązowieją, trzon bialawy z kosmkami, najpierw białawymi, potem pomarańczowymi od brązowczerwonych, bardzo dlugi, cylindryczny, miązsz bialawy w trzonie, zwłaszcza przy podstawie zdrewniały, wystepuje od lata do jesieni mikoryzuje z topolą i osiką.
Borowik szlachetny 
Boletus edulis kapelusz ma 5-25 cm średnicy, młody biały, potem piaskowy, jasnobrązowy i ciemnobrązowy, czasem karminowy, gładki, początkowo półkolisty, potem wypukły, poduchowaty, powierzchnia matowa, okrągławe rurki 8-30 mm długości, młode mają białe lub kremowe, starsze  żółtawooliwkowe, żółtozielone i oliwkowozielone, trzon ma 5-20 cm wysokości i 1,5-10 cm szerokości, szarobiaławy lub piaskowy, mlody pekaty, starszy maczugowaty, ma delikatną białawą lub jasnobrązową siateczkę widoczną zwłaszcza w górze trzonu, miąższ biały, kremowy, piaskowy, na brzegu czerwonawobrązowy, u młdych twardy u starszych gąbczasty, przyjemny smak i zapach, lasy liściaste, iglaste i mieszane, tworzy mikoryzę gł. ze świerkami, lubi głównie lasy i drzewostany iglaste, wystepuje od maja do października.
Pieczarka leśna 
Agaricus sylvaticus kapelusz ma 3-10 cm średnicy, młody dzwonkowaty lub półkulisty, starszy łuskowaty, stary plaski, powierzchnia sucha, od ciemnobrązowej do ochrowej, pokryta włóknistymi,  cynamonowobrązowymi przylegającymi łuseczkami, gęste, wolne blaszki, u młodych są siwoczerwonawe u starszych ciemnobrązwe, maja jasniejsze brzegi, błoniasta, biała osłona częściowa, czarnobrązowy wysyp zarodników, trzon ma wysokośc 5-12 cm, grubośc 1-2 cm, biały, pierścień ciemniejszy, ściśnięty czerwienieje, potem brązowieje, cylindryczny, górą bulwiasty, młdy pełen, potem pusty, łamliwy, biały miąższ, przekrojony czerwienieje, rosnie w lasach mieszanych, iglastych, liściastych, parkach i zaroślach, pod świerkiem pospolitym, jodła pospolitą, olszami i wierzbami. 
Nie są to wszystkie jadalne grzyby, nie sposób opisać wszystkie, jednak ze względu na różnice osobnicze między poszczególnymi owocnikami oraz podobieńtwo do grzybów trujących zalecam zbieranie tylko tych gatunków, które doskonale znamy.