Kategoria

Przyroda, strona 89


sie 30 2021 Chronione grzyby w Polsce
Komentarze (0)

Wpis dotyczy chronionych grzybów, niektóre porosty opisałam we wpisie nasze chronione porosty, ale pojawiły się nowe na liście.

Berłóweczka czeska Tulostoma kotlabae trzon karbowany, suchy, pokryty łuseczkami, gdy opadną jest biały, owocnik biały, zaokrąglony, małe, okrągłe zarodniki, endoperydium, cienkie, brązowoszare, ujście rurkowate na szczycie, egzoperydium błoniaste
Berłóweczka łuskowata Tulostoma squamosum trzon długi, cynamonowy, równy, pusty, owocnik stożkowaty, kasztanowobrązowy, pozostają na nim resztki osłonki, ujście okrągłe, rurkowate na szczycie, egzoperydium wydłużone, spłaszczone lub okrągłe
Berłóweczka rudawa Tulostoma melanocyclumkulista główka owocnika,egzoperydium cienkie, ochrowe, cebulkowate endoperydium jest popielatoochrowe, ochrowordzawe lub rdzawobrązowe lub białe, ujście ciemne, brązowe, rurkowate, trzon jest ochrowobrązowy, kasztanowaty do ciemnobrązowy, może się spiralnie skręcać
Bialokrowiak trójbarwny Leucopaxillus cutefractus parasolowaty, kremowobiały owocnik, przypomina odwrócony stożek o pofałdowanej podstawie, trzon białawy, rozszerza się lekko ku dołowi, hymenofor blaszkowaty, blaszki jasne, kremowobiałe, góra kapelusza lekko wklęsła, brązowocynamonowa.
Biedronecznik Jeckera Punctelia jeckeri szarozielona, listkowata plecha o rozgałęzionych, zaokrąglonych brzegach, spód jasnobrązowy,cienkie chwytniki, reszta porostów w dziale nasze chronione porosty.
Błyskoporek podkorowy Inonotus obliquus tworzy czarne popekane narośle na pniach drzew, żółta, rdzawoczerwona lub brązowa grzybnia, żółtooliwkowe, uchowate owocniki, miąższ korkowy, suchy, twardy, łamliwy, hymenofor kremowy.
Boczniak mikołajkowy Pleurotus eryngi blaszki kremowe,potem szarokremowe zbiegają się przy trzonie, trzon cylindryczny, zwęża się ku dołowi,najpierw biały, potem kremowy, kapelusz biały w szare plamki, lekko spłaszczony,brzegi okrągłe, miąższ biały i mięsisty, wysyp zarodników jest biały
Borowiczak dęty Suillus cavipes kapelusz matowy, suchy z kosmkami, kolor ma od jasnożółtego do ciemnobrązowego, niekiedy cynamonowobrązowy, pomarańczowożółty lub cytrynowożółty, brzegi zwisające, rurki żółte, potem zielonożółte, zbiegają się do trzonu, trzon jaśniejszy od kapelusza, ma białą pochwę, miąższ kapelusza białawy, trzonu brązowawy, wysyp zarodników żółtooliwkowy lub jasnożółtozielonawy, forma żółta ma jasno lub cytrynowożóły kapelusz, jaśniejszy trzon
Borowik korzeniasty Boletus radicans owocnik półkolisty, starszy pofałdowany, skóka biaława, pilśniowana, ciemnije przy ucisku, pory i kanciaste rurki są bladocytronowożółte, później brudnooliwkowożółte z oliwkowozielonym odcieniem, przy ucisku niebieszczeją, trzon bulwowaty, bulwkowata podstawa trzonu, kolor żółtawy lub cytrynowożółty, może mieć brunatne plamy z delikatną siateczką w swoim kolorze, miąższ cytrynowożółty, pod rurkami białawy niebieszczeje przy ucisku, oliwkowobrązowy wysypzarodników
Borowik królewki Boletus regius duży owocnik jest kulisty, wypukły, potem spłaszczony, powierzchnia matowa, lepka, podwinięty brzeg, kolor żółty lub różowy, starsze okazy są żółtawe lub płowoczerwone z włóknistymi różowymi lub karminowymi strzępkami, pory i rurki są cytrynowożółte, złotożółte, z wiekiem zielonożółte, trzon cylindryczny lub zgrubiały na środku, cytrynowożółty lub chromowożółty z delikatną, różową siateczką, podstawa może być różowawa, miąższ, cytrynowożółtawy do chromowożółtawego, dołem zaróżowiony, zarodniki gładkie walcowato-wrzecionowate, wysyp oliwkowy
Borowik szatański Boletus satanas kapelusz ma popielaty, szary, siwy, u dojrzałych ma żółtawy odcień, zielonkawy, po uściśnięciu brązowochrowy, młody półkolisty do wypukłego, potem powyginany, spłaszczony, gruby, skórka sucha, matowa, zamszowa, potem gładka nie oddziela się od miąższu, rurki najpierw żółtawe, potem zielonożółte, z wiekiem staja się oliwkowe, uszkodzone sinieją, początkowe krótkie, potem długie, zatokowo wycięte, pory u młodych bladożółte, u dojrzałych pomarańczowe, karminowe, purpurowe, krwistoczerwone, u starych brązowooliwkowe, po dotknięciu błękitnieją, drobne okrągłe lub okrągławe, wysyp zarodników oliwkowy lub oliwkowobrązowy, trzon żółty w górze, różowo nabiegły w środku, w dole brązowy, rzadko całkowicie żółty lub czerwony, kulisty, baryłkowaty, pękaty, w środku bulwiasto zgrubiały, pełny od góry do polowy wysokości pokryty drobną, różową lub purpurową siateczką żyłek, miąższ białawy, kremowy, żółtawobiały, po przekrojeniu błękitnieje, sinieje, mięsisty
Borowik żółtobrązowy Boletus appendiculatus owocnik półkolisty, potem wypukły, żółtobrązowy, czerwonobrązowy do jasnobrązowego, powierzchnia włóknista, naga lub omszona, z wiekiem pęka, brzeg podwinięty,ostry z wystająca skórką, uścisnięty ciemnieje, kanciaste drobne pory są cytrynowożółte, z wiekiem jasnożółte, oliwkowożółte i brązowiejące, uszkodzone robią się zielonobłękitne, rurki koloru porów, ściśnięte bęłkitnieją, trzon żółty lub złoty, ściśnięty ciemnieje, młody ma żółtąlub brązową siateczkę lepiej widoczną w górze, która z wiekiem zanika, miąższ w kapeluszubiaławy lub żółty, w trzonie żółty, u podstawy trzonu brązowawy lub różowobrązowawy, wysyp oliwkowobrązowy.
Buławka obcięta Clavariadelphus truncatus owocnik maczugowaty, ucięty na szczycie, gładki lub pionowo bruzdkowany, kolor żółtawy, ochrowy, cynamonowy, może być czerwonawy, miążśz białawy, żóławy pod skórką, szarzeje i brązowieje
Buławka pałeczkowata Clavariadelphus pistillaris długi, maczugowaty owocnik z zaokrąglonym wierzchołkiem, bruzdkowany, matowy, nagi, młody jasnożółty, z wiekiem ciemniejszy, pomarańczowo-brązowy do brązowo-żółtego i cynamonowo-brązowego z liliowym odcieniem, ściśnięty robi się fioletowobrązowy, miąższ biały, gąbczasty, włóknisty, miękki, ściśnięty robi się fioletowobrązowy, kremowy wysyp zarodników
Buławka spłaszczona Clavariadelphus ligula maczugowaty, spłaszczony lub pofałdowany owocnik zwęża się ku dołowi, młody jest gładki, potem się marszczy, jest pusty w środku, kolor żółtawobiaławy, później żółtawobrązowy lub brązowawy z odcieniem fioletowo-brunatnym, miąższ białawy,miękki i gąbczasty, wysyp białawy
Chróścik palczasty Stereocaulon dactylophyllum szara skorupkowata popękana plecha z miseczkowatymi, brązowymi,szaro obrzeżonymi apotecjamiChróścik tasiemcowaty Stereocaulon taeniarum szarozielona, rozgałęziona, kutnerowana grudkowata plecha,którarośnie do góry i na boki, płaskie, brązowe apotecjaCzareczka długotrzonkowa Microstoma protractum różowoczerwone lubczerwone, okrągławe owocniki, początkowo mają mały otworekna szczycie,potem otwierają się coraz bardziej, brzegi mają pofałdowane, trzon rozgałęziony, trzonki rozszerzają się ku górze,każdy ma miseczkę na szczycie, żóławy wysyp zarodników
Czarka jurajska Sarcoscypha jurana okrągły czerwony, z wierzchu biało omszony owocnik, otwiera się tworząc miseczkę, brak trzonka
Czasznik modrozielony Icmadophila ericetorum porost o skorupiastej,szarej, grudkowanej plesze z różowymi, grudkowatymi apotecjami.
Dwupierścieniakcesarski Catathelasma imperiale kapelusz początkowo półkuliscie wypukły, póżniej rozpostarty i spłaszczony, czasem lejkowaty, brzegi ma faliście podwinięte, wierzch brązowy, mogą być reszty osłonki, gęste blaszki są białawe,z czasem brązowieją, trzon łuskowaty, bladoochrowy z 2 pierścieniami, góny pochodzi z osłonki częściowej, dolny z całkowitej,miąższ twardy i zwarty, wysyp biały.

Dzbankówka kulista Sarcosoma globosum owocnik czarnobrązowy, brodawkowany, przypomina nieregularnie okrągły woreczek, ujście okrągłe, pofałdowane, hymenofor czarny, miąższ biały.
Dzwonkówka bagienna Entoloma cuspidiferum trzon szarobrązowy, równy, cienki, długi, kapelusz stożkowaty, brązowoszary, jasno obrzeżony, hymenofor blaszkowaty, blaszki rzadkie, szare, miąższ szary
Dzwonkówka ciemniejąca Entoloma turci kapelusz duży, spłaszczony, brązowy, brzegi wygięte do góry, blaszki beżowobrązowe, rzadkie, trzon wypukły, górą beżowy, dołem jaśniejszy z czasem ciemnieje
Dzwonkówka szarofioletowa Entoloma bloxamii kapelusz szarobiały kapelusz, początkowo owalny, z czasem rozpostarty, ciemnieje z wiekiem, trzon pękaty, biały, blaszki kremowe, wysyp różowy
Dzwonkówka torfiasta Entoloma sphagnorum kapelusz brązowy, stożkowaty, wierzch zaokrąglony, trzonek długi, zwęża się ku górze, podstawa jaśniejsza, góra ciemniejsza, trzon długi, blaszki rzadkie
Galaretnica sztywna Collema flaccidum czarna, listkowata, głęboko klapowana grzybnia, rozgałęzienia zaokrąglone, plecha czarna, wypukła, przypomina galaretkę, owocniki rzadkie, wypukłe lub płaskie, czerwone
Gąska pomarańczowa Tricholoma aurantium kapelusz gładki, płaski, rondo okrągłe, kolor miodowobrązowy, pomarańczowy, środek ciemniejszy, brązowy lub czerwonawy, brzegi jaśniejsze, blaszki białe , trzon maczugowaty, brązowożółty, miąższ biały, u podstawy trzonu czerwony,wysyp biały
Góralka sorediowa Montanelia sorediata plecha listkowata, brązowozielona, galaretowata, mocno rozgałęziona, gałązki cienkie i zaokrąglone, pomarszczone, mocno rozgałęzione i pofałdowane, owocniki na trzoneczkach, brązowe, czarne lub zielone albo w połączeniu tych kolorów
Gwiazda wieloporowa Myriostoma coliforme owocnik to kulista główka z białą lub ochrową lub brązową osłonką zewnętrzną, wewnętrzna pęka gwiaździście, początkowo jest biała, potem robi się ochrowa i brązowieje, pęka i odpada tworząc rowki, jest wiele porów dla zarodników, wysyp brązowy
Gwiazdosz angielski Geastrum berkeleyi cały przypomina kwiatuszek, kuliste owocniki są białe, różowawe, osłonka zewnętrzna jest twarda ochrowa albo czerwonobrązowa zamoczona brązowieje, wewnętrzna jest ochrowobrązowa, ciemnobrązowa, szarobrązowa, okrągła lub spłaszczona, kuliste, brodawkowane zarodniki
Gwiazdosz brodawkowy Geastrum corollinum owocnik kulistogruszkowaty, osłona zewnętrzna pęka, jest jasna, szaroohcrowa do orzechowej, wewnętrzna kulista, początkowo jasna potem ciemnieje, jest ochrowobrązowa, szarobrązowa, siedząca, zarodniki kuliste, brązowe, brodawkowate
Gwiazdosz bury Geastrum elegans owocniki zamknięte, białe lub różowawe, egzoperydium jest białe, ochrowe, brązowe lub orzechowe, endoperydium kuliste lub wydłużone, jasnoorzechowe, kuliste, brodawkowane zarodniki
Gwiazdosz czteropromienny Geastrum quadrifidum jasnobrązowy, zamknięty, kulisty owocnik, osłonka zewnętrzna pęka na 4 rogi, które odginają się tworząc nóżki, zewnętrzna strona warstwy włóknistej jest biała, gładka lub pomarszczona, warstwa mięsista szaropopielata, wewnętrzna osłonka jest szarobrązowa, kulista lub odwrotnie jajowata, kuliste, brodawkowane zarodniki
Gwiazdosz karzełkowaty Geastrum schmidelii kulisty owocnik z czasem się rozpłaszcza, pokryty białawymi włókienkami, egzoperydium pęka do połowy długości, szarobiała warstwa mięsista brązowieje z wiekiem, białe endoperydium w środku jest niebieskoszare, u góry brązowe lub brązowoszare, wierzch pofałdowany, talerzykowaty perystom, zarodniki ciemnobrązowe, kuliste, grubo brodawkowate
Gwiazdosz kwiatuszkowaty Geastrum floriforme kulisty lub odwrotnie jajowaty owocnik, egzoperydium brudnobiałe, warstwa włóknista biała, żołtobeżowa, późnej szarobrązowa, cienka, gładka, mięsista białoochrowa do ciemnobrunatnej, nietrwała, endoperydium siedzące, kuliste lub spłaszczone, ochrowe, szarobrązowe, frędzelkowaty, płaski perystom, zarodniki kuliste, bruzdkowane
Gwiazdosz węgierski Geastrum hungaricum osłonka zewnętrzna na zewnątrz biała, w środku ochrowożółta, potem brązowa, wewnętrzna okrągława, siedząca, szara lub brązowa, otwór włóknisty na czubku, w środku grzybnia jest brązowa
Gwiazdosz workowaty Geastrum saccatum owocnik kulisty, cebulkowaty lub gruszkowaty, egzoperydium ma różowobiałą warstwę mięsistą, która po wyschnięciu jest szarofioletowa, ochrowa lub ciemnobrązowa, endoperydium jest brązowe lub ochrowe z wałeczkiem, ujście jest wzniesione, brązowe, beczułkowate, do jego połowy sięga miękka, biaława, watowata kolumnella, zarodniki są kuliste, ciemnobrązowe, brodawkowate
Gwiazdosz wzniesiony Geastrum fornicatum kulisty owocnik spłaszcza się z wiekiem, egzoperydium pęka na 4 płatki, które odginają się tworząc nóżki utrzymujące owocnik jest kremowo białe, endoperydium kuliste i białe potem brązowieje i spłaszcza się, szyjka szarobrązowa, gruba, kolumnella niska, półkulista, miękka, watowata, delikatnie brodawkowate, kuliste zarodniki
Jamkówka białobrązowa Antrodia albobrunnea białe, kremowe lub słomkowożółte owocniki, rurki cienkie, pory białe, z wiekiem brązowieją, biały, watowaty miąższ,ciemnobrązowy przy podstawie, wysyp biały
Jamkówka kurczliwa Antrodia ramentacea białokremowe, plamkowate owocniki, mogą formować kapelusze przylegające do podłoża, górna powierzchnia ma rowki, może być ochrowa, żółta, zarodniki są eliptyczne, owalne lub cylindryczne
Jodłownica górska Bondarzewia mesenterica duży, łopatkowaty, lejkowaty lub rozetowaty kapelusz, czerwony owocnik z jasnym brzegiem, pofałdowana powierzchnia, biały lub ochrowy, rurkowaty hymenofor, białe lub ochrowe pory, miąższ biały, miękki, soczysty, elastyczny, środkowy lub boczny trzon pofałdowany lub bruzdkowany biały może być żółtobrązowy, orzechowobrązowy, beżowobrązowy, wysyp biały
Karlinka brodawkowana Pycnothelia papillaria szarozielona skorupiasta plecha zbudowana z małych grudeczek,owocniki na oliwkowozielonych trzoneczkach, wyglądają jak brązowe, zaokrąglone zakończenia podecjów
Kolczakówka dołkowana Hydnellum scrobiculatum kapelusz odwrotnie parasolowaty, białobrzegi, środek ma szary, krótki, okrągły, kremowobiały trzonek z długimi brodawkami na szczycie
Kolczakówka kasztanowata Hydnellum ferrugineum maczugowaty owocnik z czasem staje się lejkowaty, młody jest biały z czerwonymi kroplami, starszy staje się czerwony, kolce są białe, potem brązowe, trzon krótki, młody filcowaty,potem twardnieje, miąższ początkowo miękki z czerwonym sokiem, potem brązowieje i twardnieje, brązowe zarodniki o nieregularnym kształcie
Kolczakówka niebieskawa Hydnellum caeruleum kapelusz białoniebieski, potem brązowy, ma niebieskie kręgi, długie kolce są niebieskie, potem ciemno brązowe, długie kolce są niebieskie, potem ciemno brązowe, trzon krótki, pomarańczowożóły lub pomarańczowobrunatny, może być rdzawy, zwęża się ku dołowi, miąższ biały lub niebieskawy, potem jest brunatnopomarańczowy, brązowe zarodniki o nieregularnym kształcie
Kolczakówka piekąca Hydnellum peckii owocnik maczugowaty lub okrągły, potem lejkowaty, pręgowany,najpierw biały z kroplami czerwonego soku, potem brązowieje, rdzewieje, miejscami czernieje, ma łuseczki, gęste,białe kolce zbiegają się ku trzonowi i brązowieją z wiekiem, miąższ brązowawy, koncentrycznie strefowany, z wieloma czarniawymi kropkami, korkowaty, trzon rdzawobrązowy, czerwonobrązowy, cylindryczny, pełny, łykowaty, twardy, brązowe zarodniki o nieregularnym kształcie
Kolczakówka pomarańczowa Hydnellum aurantiacum owocnik wypukły, potem wklęsły i lejkowaty, brzeg ma pomarszczony, pomarańczowy lub pomarańczowobrunatny o jaśniejszym brzegu, ma jasne kręgi, pomarańczowawe kolce zbiegają do trzonu i ciemnieją z wiekiem, trzon wełnisty lub aksamitny, potem kosmkowaty, żółtawopomarańczowy, pomarańczowobrunatny do ciemnobrunatnego, brązowy wysyp zarodników, miąższ sferowany, pomarańczowy lub pomarańczobrunatny, brązowe zarodniki o nieregularnym kształcie
Kolczakówka sferowana Hydnellum concrescens owocnik brunatny, konmcentrycznie sferowany o jaśniejszym brzegu,jest lejkowaty, młody wypukły, brązowe kolce, powierzchnia łuseczkowata, trzon cylindryczny lub wrzecionowaty, koloru kapelusza lub jaśniejszy, jasnobrązowy, słabo strefowany, skórzasty, korkowaty dołem zdrewniały, brązowe zarodniki o nieregularnym kształcie
Kolczakówka wonna Hydnellum suaveolens nieregularny, cylindryczny lub stożkowaty owocnik, młody białoniebieskawy, starszy brązowy, pomarszczony, brzegi ma jaśniejsze, kolce białe, rzadkie, rozgałęzione, potem są kasztanobrązowe, trzon brązowy z jaśniejszymi końcami kolców, miąższ twardy biały z niebieskimi lub brązowymi kręgami, zarodniki brązowe
Kolczakówka żółtobrązowa Hydnellum compactum kapelusz żółtoochrowy, potem żółtobrunatny do brunatnego, powierzchnia omszona, prążkowana, czerwienieje przy dotyku, może mieć oliwkowy odcień, trzon krótki, gruby, aksamitny, brązowy lub czerwonobrązowy, w kolorze kapelusza lub ciemniejszy, miąższ bladożółty w kapeluszu w trzonie brunatny, brązowe, nieregularne zarodniki z brodawkami
Koronica ozdobna Sarcosphaera coronaria owocnik podziemny, kulisty, może wystawać nad ziemię, dojrzewając pęka na kilka płatków i wystaje nad ziemię, białe, potem fioletowe, potem jasnobrązowe, zewnętrzna powierzchnia jest biała z fioletowym odcieniem, miąższ biały i kruchy
Krążkówka żyłkowana Disciotis venosa owocnik początkowo okrągły, zamknięty, przypomina woreczek, jest żółtobrązowy, miseczkowaty, półkolisty, potem płaski, żyłki zbiegają się do środka, zewnętrzna powierzchnia omszona, biała lub ochrowa ze zbiegającymi się żyłkami, trzon krótki, szarobrązowy, tkwi w ziemi, miąższ cienki, kruchy, brązowawy, wysyp biały
Kruchaweczka meduzogłowa Psathyrella caput-medusae kapelusz okrągły, początkowo kulisty i silnie brodawkowaty, biały, potem biały, powierzchnia pokryta brodaweczkami, na środku brązowy, kształt wypukły, blaszki szarawe, luźne, trzon długi, cienki,biały pokryty łuseczkami,ma brązowobiały pierścień, miąższ jasny
Kruchaweczka plamista Psathyrella maculata parasolkowaty kapelusz, najpierw jest okrągły, potem rozpostarty, brązowy, płaski, może być rozwarty,blaszki szarawe, luźne, trzon długi, biały, łuseczkowaty, cienki i może się zginać
Kurzawka bagienna Bovista paludosa duży, okrągły, potem gruszkowaty owocnik, jest pomarszczone, białe egzoperydium z czasem szarzeje lub kremowieje, może być gładkie, włókniste, pilśniowe, włókniste, endoperydium gładkie lub pomarszczone, żółtobrązowe, czerwonobrązowe do czarnobrązowego, nieregularny otwór na szczycie, kuliste, żóławe, brodawkowate zarodniki
Lakownica żółtawa Ganoderma lucidum owocnik płaski, kulisty lub nerkowaty, bocznie osadzony na trzoneczku, lśniący, guzkowaty, nierówny, młody żółtobrązowy, żółtoczerwony, z wiekiem staje się pomarańczowobrązowy, czerwonobrązowy, okrągławe, białawe pory, brązowieją z wiekiem, rurki ochrowe, brązowawe, jednowarstwowe, trzon boczny, powyginany, czerwonobrązowy, miąższ białawy lub ochrowy, wysyp brązowawy
Lipnik lepki Holwaya mucida owocnik jest jajowaty, jasny, beżowoszary owocnik, jest miękki i spłaszczony, trzonek ciemny, ciemno oliwkowy lub czarny, gruby, rośnie pojedynczo lub w kępkach
Łuskwiak włóknistołuskowaty Hemipholiota heteroclita parasolkowaty kapelusz jest żółtoochrowy lub jasnożółty, z wiekiem brązowieje, gęste,przyrośnięte blaszki, są żółtoochrowe lub jasnożółte, potem brązowieją, żółtawy, maczugowaty trzon z włókienkowatym pierścieniem, wysyp brązowy, zarodniki elipsoidalne
Małozorek zielony Microglossum viride oliwkowozielony grzyb na grubych, rozgałęziających się trzoneczkach, apotecja stanowią jajowate zgrubienie na końcu trzoneczka, całość przypomina węża

sie 30 2021 Trzmielce
Komentarze (0)

Trzmielce Psithyrus sp. podobnie jak trzmiele i pszczoły należą do rodziną pszczołowatych Apidae. Jest to podrodzaj rodzaju trzmieli Bombus sp. Trzmielce majajendoroczny cykl życiowy, są pasożytami. Samice usuwają królowe trzmieli i zajmują ich miejsce, składając jaja w zbudowanych przez samice trzmieli komórkach. W Polsce mamy 9 gatunków trzmielców:

Trzmielec ogrodowy Psithyrus barbutellus tułów ma żółtoczarne pasy, odwłok jest czarny, ma biały koniec, mniejsze i drobniejsze samce zapyplają żmijowiec zwyczajny, ostrożeń warzywny, osty i dziewięćsił zwyczajny, większa i masywniejsza samica zapyla wiele roslin ogrodowych.
Trzmielec gajowy Psithyrus bohemicus czarna głowa z żółtą czapeczką, czarny tułów z żółtym szaliczkiem i odwłok w szaroczarne paseczki z białym końcem, zapylają mniszek lekarski, chabry nadreńskie, ostrożeń warzywny, wierzbówke kiprzycę i wrzos zwyczajny, zamieszkuje lesne łąki i polany.
Trzmielec żółty Psithyrus campestris czarny z zółtymi pasami u nasady i końcu tułowia i jasną plamą na końcu odwłoka, zapyla wykę, wrzos zwyczajny, koniczynę, krwawnicę pospolitą i jasnotę białą, samiec jest mniejszy i drobniejszy, ma mniej wyraziste pasy, największa jest królowa, lebi tereny zadrzewione i zarośla.
Trzmielec północny Psithyrus flavidus ma na tułowiu, głowie i odwłoku beżowe, brązowe,kremowe i żółte pasy na czarnym tle.
Trzmielec górski Psithyrus norvegicus czarny tułów z żółtym kołnierzem i białe pasy na odwłoku,koniec odwłoka czarny, zapyla głównie osty i osttrożnie.
Trzmielec pirenejski Psithyrus quadricolor czarny, tułów ma żółty kołnież, na końcu odwloka są beżowe i pomarańczowe pasy, żyje w lasach i na podmokłych łąkach.
Trzmielec czarny Bombus rupestris tułów i głowa czarne, odwłok w czarnopomarańczowe pasy, zapylakwiiaty głogu, mniszka lekarskiego,ostrożnia lancetowatego, dziewięćsiła pospolitego i wrzosu zwyczajnego, zamieszkuje otwarte tereny, jak pola, przydroża i łąki.
Trzmielec leśny Psithyrus sylvestris czarny z żółtym kołnierzem i jasnożółtoczarnymi pasami na odwłoku, żyje w lasach,zapyla pierwiosnki, ostroznie, chabry, macierzankę i mniszek lekarski.
Trzmielec ziemny Psithyrus vestalis czarny w żółtoczarne pasy na tułowiu i odwłoku,koniec odwłoka ma biały, zapyla dziewięćsiły pospolite i wrzosy zwyczajne, zyje na terenach otwartych. http://www.wigry.org.pl/trzmiele2.htm

 

Trzmielce sa pasożytami społecznymi, wykorzystują robotnice trzmieli, które zbieraja nektar, by karmić ich larwy, samica składa jaja w komórkach przygotowanych porzez krolową dla jej jaj i przejmuje jej obowiązki. Trzmielce nie mają aparatu potrzsebnegodo zbierania i przenoszenia pyłku, mogą przenosić pyłek na odnóżach, jeśli sie do nich przyczepi. Trzmiele na goleniach tylnych nóg mają koszyczki - zagłębienie w goleni, do którego składane są porcje pyłku, u trzmielców goleń jest wypukła i równomiernie owłosiona. Jednak nawet kolonia opanowana przez trzmielce zapyla kwiaty. Dojrzałe samice trzmielcy opuszczają kolonie, by założyć skolonizować nowe i cykl się powtarza. Samce służa zapładnianiu krolowej http://www.biodar.com.pl/ekologia_trzmiele_rozpoznawanie.php piszę królowej, ale nie jest królowa w sensie takim jak u pszczół, to samica, która wypiera królową trzmieli i przejmuje jej kolonię, składa jaja w jej komórkach, z jej czerwi rozwijają się nowe samice kolonizatorki i trutnie, które służą za samce rozpłodowe i również lecą do nektaru, którym się żywią i mogą przenosić go na grzbiecie i odnóżach. Włoski ułatwiają roznoszenie pyłku, ale aparatu służącego tylko temu trzmielce nie mają. jednka dzięki długiemu jężyczkowi mogą zapylać rośliny niedostępne dla pszczół jak lucerna czy koniczyna. Siegająć języczkami do nektaru zapylają wiele gatunków kwiatów.
sie 30 2021 Gatunki trzmieli
Komentarze (0)

Trzmiele to owady z rodziny pszczołowatych. Zakładające podziemne gniazda np. w mysich norach. Na poczatku kwietnia  samica budzi się i szuka miejsca na gniazdo,gdy je znajdzie zaczyna robić plastry, gdzie do 1 komórki składa od 15 do 22 jaj. Po wylęgnięciu się larw,samica karmi je nektarem,po 12-13 dniach jest przepoczwarzenie, robotnice dojrzewają po 2-3 dniach i wyruszają zbierać pyłek. One przejmują rolę królowej, która zajmuje się tylko rozrodem. Kiedy kończą się zapłodnione jaja zaczyna składać niezapłodnione,z których wylęgają się trutnie,zdolne do zapylania kwiatów i zbierania pylku i nektaru. Przetrawiony pyłek i nektar,którym trzmiele karmia swoje larwy to nakrop. Trzmiele zapylaja także trujące kwiaty jak tojad oraz dzięki długim języczkom, te kwiaty, doktórych ciężko dosięgnąć pszczołom, jak motylkowate wyki, lucerny, koniczyny. Robotnice zbierają także z kokonów wosk, z któregorobią nowe miseczki dla nowych jaj. Zimę przesypiają w jamie, wiosną samice szukają nowych jam do założenia własnego roju. Trzmiele zapylaja dłużej niż pszczoły o ok. 3 godziny, mogązapylać podczas lekkiegodeszczu i w temperaturach od 15 st. C. My mamy ich ok. 30 gatunków trzmieli,wszystkie są puszyste, duże, maja głowę tułów i odwłok.

Trzmiel ciemnopasy Bombus ruderatus ma czarnożółte pasy przez cała dlugośc ciała,ale może być odmiana cała czarna, jest wysmukły, na końcuu odwłoka ma białą plamę.
Trzmiel drzewny/parkowy Bombus hypnorum jest trójkątny w kształcie, ma czarne głowę i tułów, biały koniec odwłoka i rudą plamę na górze odwłoka, można zauważyć na odwłoku ciemniejsze i jasniejsze, czarne pasy.
Trzmiel gajowy Bombus lucorum masywny, z wyraźnie zarysowaną granicą między odwłokiem, a tułowiem, tułów ma zółto-czarne pasy, tak jak odwłok, który może mieć jeszcze biały koniec.
Trzmiel grzbietoplamy Bombus maculidorsis cały zółty z nieznacznie widocznymi czarnymi plamami na tulowiu i odwłoku, może byc cały czarny albo pomarańczowy z wyraźnymi czarnymi pasami i końcem odwłoka.
Trzmiel kamiennik Bombus lapidarius czarny, na tułowiu pod głową ma żółtą opaskę,koniec odwłoka pomarańczowy.
Trzmiel kołnierzykowy/wielki Bombus magnus czarny, ma zółty pas u nasady odwłoka i tułowia, koniec odwloka ma biały.
Trzmiel łakowy Bombus pratorum czarny, tułów w żółte pasy, odwlok z pomarańczowym końcem.
Trzmiel ogrodowy Bombus hortorum smuklejszy od innych, czarny, tułów ma w żółte pasy, koniec odwloka w biało czarne pasy, nasada odwloka jest żółta.
Trzmiel olbrzymi Bombus fragrans duży, cały w żółtoczarne pasy, na odwloku przedzielone czarnym pasem, odwłok jest długi,lekko zaostrzony.
Trzmiel ozdoby Bombus distinguendus odwłok długi o żółtej nasadzie  i w cienkie jasnożółte i czarne pasy, tułów w czarnożółte pasy.
Trzmiel paskowany Bombus subterraneus nasada i koniec tułowia pomarańczowe, środek czarny, tułów w cienkie, czarnożółte, jasniejące ku końcowi pasy.
Trzmiel rdzawoodwłokowy Bombus pomorum samiec czarny z pomarańczowym końcem odwloka, samica ma jasnożółte pasy u nasady i końca tułowia oraz żółtoczarno paskowany odwłok.
Trzmiel różnobarwny Bombus soroeensis tułów czarny w pomarańcozwe pasy u nasady i na końcu, odwłok czarny w żółte pasy.
Trzmiel rudonogi Bombus ruderarius cały czarny, odwłokma delikatne białe paseczki,koniec odwłoka jest pomarańczowy.
Trzmielrudoszary/lesny Bombus sylvarum cały w czarnoszare, cienkie pasy, odwłok ma cienkie,szarożółte paseczki.
Trzmiel rudy Bombus pascuorum wierzch rudy, na końcu tułowia żółty pasek, na odwłoku czarne pasy.
Trzmiel Schrencka Bombus schrencki głowa czarna, tułów i odwłok pomarańczowy, koniec odwłoka mniej owlosiony w czarnożółte pasy.
Trzmiel stepowy Bombus laesus włosy w kolorze cru, odwłol ma łyse czarne pasy, na tulowiu mogą być rude lub ciemne plamy, głowa także ecru z wyróżniającymi się czarnymi oczami.
Trzmiel sześciozębny Bombus wurflenii on czarny albo z żółtą nasadą tulowia, ona ma żółtą nasadę tułowia i głowę, może mieć też żółtą nasadę odwłoka, oboje maja pomarańczowy koniec tułowia, reszta ciała samicy jest czarna.
Trzmiel szary Bombus veteranus czarny z szarym futerkiem.
Trzmiel wąskopaskowy/zamaskowany Bombus cryptarum czarny, żółta nasada tułowia i odwłoka, na odwloku są białe paski, koniec odwloka jest bialy.
Trzmiel wielkooki Bombus confusus czarny z pomarańczowym końcem odwłoka.
Trzmiel wrzosowiskowy/tajgowy Bombus jonellus odwlok od góry żółty, czarny i biały, nasada i koniec tułowia żółte, środek czarny.
Trzmiel wschodni Bombus semenoviellus tułów ma żółtą nasadęi koniec, resztę czarną, czarny odwłok ma pomarańczową nasadę i pasy w kolorze ecru z końcem też ecru, jest pękaty.
Trzmiel wysokogórski Bombus pyrenaeus czarny, tułów ma żółty koniec i nasadę, odwlok żółtą nasadę i pomarańczowy koniec, może mieć rudy wierzch tułowia,ona ma głowę żółtą, on czarną.
Trzmiel wyżynny Bombus mesomelas żółty, tułów ma na górze czarną plamę, a kodwłok ciemniejsze pasy.
Trzmiel zachodni Bombus cullumanus duży albo czarny z rudym końcem odwłoka albo żółty z czarnymi psasami na odwłoku i plamą na tułowie i pomarańczowym końcem odwłoka.
Trzmiel ziemny Bombus terrestris czarny w żółte pasy, koniec odwłoka ma biały.
Trzmiel zmienny Bombus humilis ma żółte futerko w czarne paski, wierzch grzbietu jest pomarańczowylub czarny,może być czarne w żółte paski.
Trzmiel żółtopasy Bombus sichelii czarny,masywny w żółte pasy,koniec odwłoka jest intensywnie żółty.
Trzmiel żółty Bombus muscorum wierzch ciała ma pomarańczowy, spód czarny,m wierzch może być w żółto pomarańczowe pasy z rudą plamą na grzbiecie tułowia.
Um trzmieli można spotkać zapylające samce i samice. Zbierają pyłek również z roślin trujących,dlatego ich nakrop nie jest dla nas jadalny, może powodować wymioty i biegunkę, niektórzy i tak robią na jego bazie alkohole, a w czasie wojny, kiedy po bitwach wszystko było splądrowane celowo zakopywano naczynia, w których trzmiele zakładały kolonie, by przez gazę odfiltrować nakrop i w czasach głodu zaspokoić zapotrzebowanie na cukier. Trzmiele zapylajawiele gatunków roślin, co ma ogromne znaczenie dla bioróżnorodności,same sąodporne na ilości trucizn zawarte w niektarze tych trujących.

 

sie 30 2021 kukułka
Komentarze (0)

Ciekawy ptaszek, który podrzuca swoje jaja innym ptakom. Kukułka pospolita Cuculus canorus jest ptakiem wędrownym, który odlatuje od nas już pod koniec sierpnia, by powrócić w kwietniu następnego roku. Kukułki nie zakładają gniazd, żyją na całym niżu, na wszystkich siedliskach ich samce wydają rytmiczne dwusylabowe dźwięki kuku. Tak wabią samice. Kiedy samica ma zlożyć jajo poszukuje odpowiedniego gniazda ptaków z rodziny wróblowatych głównie świergotków, pliszek, pokrzewek, gąsiorków, trzcinniczków i czeka aż zamieszkujące je ptaki oddalą się od niego. Samica potrafi przez kilka dni czekać i obserwowac wybrane gniazdo. Kiedy ptasi rodzice przegonią ją, potrafi walczyć z nimi, czekać dalej albo znaleźć inne gniazdo. Gdy uda jej sie doczekac ich nieobecności, znosi szybko jajo i odlatuje. Kukułka otrafi złożyć 16-22 jaja w róznych gniazdkach podobne do jaj właścicieli wybranego gniazdka, przez co ptasi rodzice go nie rozpoznają. Nowi rodzice wysiadają je. Pisklę kukułki szybko się wykluwa i dzięki budowie kręgosłupa, która wygina kręgosłup i biodra w postać łopatki wyrzuca pozostałe jaja. Pisklaczek podkłada konie ctułowia pod jaja i wyrzuca je z gniazda. Jeśli jajo kukułki zostanie złozone późno i pojawią się inne pisklęta, mała kukułeczka szybko sie rozwija,szybciej niż wróblowate i również potrafi wyrzucić w ten sam sposób pozostałe ptaszki. Ptasi instynkt nakazuje rodzicom reagować na wydawane przez młode piski. Im więcej ptaszków, tym więcej slychać głosów, co każe rodzicom przynosić więcej jedzenia. jedno pisklę to jeden głos, 2 to dwa głosy,ptaki słyszą te głosy i przynosza odpowiednią ilość jedzenia. Pisklę kukułki dzięki budowie swojej krtanii potrafi śpiewać wieloma głosami, przez co nowi rodzice myślą, że jest wiele dzieci i przynosza jedzenia tyle dla jednej kukułeczki, ile przynosiliby wielu pisklętom. wiewiórka szybko rośnie, najpierw jest łysa,potem pojawia się szary puch, który przechodzi w szare pióra, bardzo szybko kukułeczka przerasta swoich rodziców. Kukułki jedzą owady w postaci larw i doroslych okazów. dorosłe kukułki opuszczają Polskę, wracają w kwietniu, by zlożyć jaja http://ptaki.info/kuku%C5%82ka Kukułki są pasożytami lęgowymi,ich ludowe nazwy to gżegżółka i zazula. Kukułki żyją w calej Europie oprócz Islandii, w całej Azji oprócz terenów najbardziej północnych i południowych i Subkontynentu Indyjskiego i w Pn Afryce. Zimują w Środkowej Afryce i w Pd Azji.

sie 30 2021 Hormony tarczycy na życzenie
Komentarze (0)

Tarczyca to gruczol dokrewny połozony z przodu szyi, tu wytwarzane są hormony tyroksyna T4, trójjodotyronina T3 i odwrotna trójjodotyronina rT3. Hormony te regulują metabolizm. Są one syntetyzowane w tarczycy z aminokwasu tyrozyny i atomów jodu dołaczanych do niej. Ich synteza jest regulowana przez podwzgórze i przysadkę, której przednia częśc wytwarza tyreotropinę TSH, która docierając z krwia do tarczycy powoduje syntezę jej hormonów. Podwzgórze stanowi jednostkę czynnościową kontrokująca prace tarczycy, kory nadnerczy i gonad. Tarczyca odpowiada za rozwój układu nerwowego,metabolizm organizmu, a przytarczyce odpowiadają za mineralizację kości. w wątrobie tarczyca pobudza glikogenezę, glukoneogenezę i lipogenezę, w sercu hormony tarczycy pobudzają receptory beta1 adrenergiczne, uwrażliwiają mięsień sercowy na adrenalinę, podnosząc siłe i częstośc skurczy. Hormony tarczycy zanim zostaną uwolnione do krwi moga być magazynowane w postaci jodowej tyreoglobuliny w żelu wewnątrzpęcherzykowym. Synteza tych hormonów zależy od stężenia TSH w osoczu, im wyższe stężenie TSH, tym więcej hormonów tarczcy zostanie wytworzonych, rosnie ich stężenie we krwi, płyną one po całym ciele, docierają do podwzgórza, gdzie łaczą się z odpowiednimi receptorami i powoduje wydzielanie tyreostatyny, która dociera do przysadki i hamuje wydzielanie TSH, którego stężenie spada, mniej dociera go do tarczycy, która produkuje mniej hormonów. i odwrotnie mniejsze stężenie hormonów tarczycy daje sygnał dla podwzgórza, by wydzielało tyreoliberynę TRH, ktora wzmaga w przysadce wydzielanie TSH, co z kolei zwiększa syntezę hormonow w tarczycy. jest to oś podwzgórze-przysadka-tarczyca,która reguluje się na zasadzie ujemnego stężenia wzrotnego,wzrost poziomu hormonow we krwi działa ograniczająco na ich syntezę w gruczole. By tarczyca działała potrzeba aminokwasów, w tym tyrozyny, od ktorego synteza jej hormonów się rozpoczyna i jodu, ktory musimy dostarczać z pozywieniem  np. z soli jodowanej albo drogą oddechową np.wdychając nadmorskie powietrze. Hormony tarczycy powstaja poprzez przyłaczenie do tyrozyny w odpowiednich pozycjach atomów jodu, pierwszy etap to powstanie 3-monojodotyrozyny MIT, atom jodu przyłaczany jest przy 3 atomie węgla w pierścieniu weglowym, przy piątym atomie węgla przyłacza się jod i powstaje 3,5-dijodotyrozyna DIT, przyłaczenie do tlenu z grupy hydroksylowej następnego pierścienia wodorowęglowego i dołaczenie do niego jodu daje 3,5,3'- trójjodotyroninę, czyli T3, przyłaczenie do dołaczonego lańcucha atomu jodu daje 3,5,3',5'tetrajodotyroninę, czyli tyroksynę. T3 i T4 zostają połaczone w tyreoglobulinę, czyli zbudowane z 115 podjednostek tyrozyny białko glikolizowane, powstaje w komórkach pęcherzyków tarczycowych, jest transportowane do światła tarczycy i tam magazynowane. Pod wpływem TSH jest wchlaniana do komórek pęcherzykowych na drodze pinocytozy i hydrolizowana do T3 i T4. niedobór jodu uniemozliwia syntezę hormonów tarczycy, która pordukuje ich za mało. Normy tyroksyny całkowitej wynoszą 57-154 nmol/l, wolna trójjodotyronina 3,5-6,5 pmol/l, hormoin tyreotropowy TSH 0,4-5 mU/l.Poniżej tych norm mamy niedoczynność, powyżej nadczynność, podczas badań tarczycy badamy też stężenie TSH, które równiez mówi o nieprawidłowościach, dlatego, że przy niedoczynności  przysadka dostaje sygnal, że mam za malo hormonów, chcąc pobudzic ich syntezę wytwarza więcej TSH i dowrotnie,kiedy ich za dużo, stężenie TSH maleje. Odwrotna trojjodotyronina ma 2 atomy jodu przy pierwszym, dołaczanym pierścieniu wodorotlenowym, T3 ma przy drugim, tym,do którego przyłaczony jest lańcuch węglowy. Hormony tarczycy podnoszą temperaturę ciała, zwiększają odporność na zimno, częstość oddechów, przyspieeszaja rytm serca, podnoszą ciśnienie krwi, przyspieszają metabolizm tłuszczy, węglowodanów i białek, przyspieszaja perystaltykę jelit. Ich nadmiar podnosi te wartości, a niedobór obniża. hormony tarczycy łacza się z receptorami błonowymi na powierzchni komórek, przenikają do wnętrza komórek, łaczą się z receptorami błon jądrowych i wnikają do wnętrze jądra komórkowego, gdzie wpływają na ekspresje genów i syntezę białek. Normy laboratoryjne hormonów tarczycy to TSH 0,4-4 mlU/l, FT3 2,25- 6pmol/l, FT4 10-25pmol/l. FT4 to wolna tyroksyna, FT3 to wolna trójjodotyronina. Odwrotna trójjodotyronina jest nieaktywnym izomerem T3, powstaje w czasie konwersacji T4 do T3. rT3 ma zdolność hamowania jej działania, czyli obniżania metabolizmu i parametrów życiowych, w wyniku nieprawidłowych procesów, kiedy powstaje jej zbyt dużo blokuje receptory dla T3 i T4 powodując spowolnienie metabolizmu.