Codzienność, strona 17

Ruja to okres płodności u samić ssaków łozyskowych, pokrywa sie z owulacją (jajeczkowaniem), ruja ma kilka etapów: faza przedrujowa (proestrus) polega na przekrwieniu pochwy i wydzielaniu zawierającej feromony wydzieliny, feromony wabia samce, to substancje zapachowe, które docierają do obszarów w mózgu odpowiedzilanych za popęd płciowy. Samiec dostaje informację o gotowości samicy do rozrodu, dojrzewaja u niej pęcherzyki Graffa. Estrus, czyli ruja właściwa, czyli zdolnośc samicy do rozrodu, jest owulacja, czyli uwolnienie oocytów z pęcherzyków Grafa do bańki jajowodu, u kotek owulacja jest prowokowana kopulacja na zasadzie sprzężenia zwrotnego, podraznienia zakończeń nerwowych w pochwie aktywuje podzwgórze do wydzielania gonadoliberyny GnRH, która stymuluje przysadkę do wydzielania gonadotropin, one wpływają na hormonalną regulację owulacji, wydzielina staje się śluzowa, znikaja śladuy krwi obecne w proestrus. Metestrus, faza porujowa, kiedy tworzą się ciałak żółte, następuje wyrzut progesteronu, towarzyszy to zapłodnieniu i ciąży, anestrus, to brak aktywności jajników, okres spoczynku, nastepuje gdy nie dojdzie do zapłodnienia.
Ruja u kotek zaczyna się w lutym i trwa do końca marca, apogeum przypada na marzec, w fazie proestrus kotka wytwarza wabiące samców feromony, czuje gotowośc do kopulacji, więc nawołuje kocury, jest wtedy pobudzona, miauczy, gdy nie chcemy kociąt można ją zaszczepić lub podawać jej co tydzień tabletki antykoncepcyjne, które wycisza ruję (wszystkie zjawiska zachodżące w czasie rui są zalezne od cyklicznego wydzielania hormonów plciowych, jak u kobiety). mozna ją wysterylizować, można sprowadzić jej kocura, gdy jest niewychodząca. Kotki wychodzące będa kopulować ze wszystkimi kocurami z okolicy, ona chce mieć dzieci i je ochronic, kocur chce przekazać swoje geny, w tym celu jest gotowy zjeść miot innego ojca, by ochronić młode kotka w czasie rui kopuluje ze wszsytkimi kocurami z okolicy, wtedy one pamiętając akt nie mają pewności czy narodzony kotek jest ich, więc go nie zjedzą. kotka wychodząca nawołuje samców, a oni idą do niej jako do partnerki rozrodczej. Kocury walczą ze sobą, by zdominowac i odstraszyc konkurencję. Też można je wykastrować albo zamknąć na ten czas w domu, można podenerwowanemu kotu niewychodzącemu sprowadzić samicę. A wychodzące koty i kotki warto zamknąć w domu na czas rui. Trzeba zająć im czas, głąskać uspokajająco, bawic się nimi np. sznurkiem, paskiem, sztuczną myszką by się zmęczyły. U jednej kotki ruja trwa ok. 2 tygodni, ale jedne kotki kończa inne zaczynają, w marcu i lutym jest najwięcej kotek w rui, która może pojawić się i w winnych miesiącach, gdy są kocury.
Na miauczącego i chcącego wyjść z domu kota poradzi kocimiętka. Kocimiętka własciwa Nepeta cataria z jasnotowatych Lamiaceae ma naprzeciwległe, krótkoogonkowe, ząbkowane, dołem trójkątne, góą sercowate liście, wargowe, kielichowate kwiaty, białe lub rózowe, dolna warga purpurowo nakrapiana, zebrane w okółki w groniasty kwaitostan, łodyga rozgąłeziona, owoce to gladkie nagie rozłupnie, wydziela koci feromon nepetalakton, który koty uspakaja, sprawia, ze się relaksują, zaczynaja mruczeć, skropienie poduszeczki kota feromonem albo wyciągiem z kocimiętki lub połżenie suszu w torebeczce uspokoi kotka i przytrzyma w domu, warto połączyć efekt zapachowy z głaskaniem i tuleniem. Kocimietka pobudza koty seksualnie, ale będzie to podniecenie nieinwazyjne jako zastępstwo aktu miłosnego, kotek zajmie się ocieraniem o poduszeczkę z woreczek z suszem i przestanie sie interesować płcia przeciwną. Młode kotki moga niereagowac na kocimiętkę ze względu na brak dojrzałości płciowej i wrażliwości na feromony, wrażliwośc jest dziedziczna, to cecha genetyczna są koty odporne i mniej wrażliwe. Mozna kupić u lekarza weterynarii leki uspakajające dla kotów.

Na stronie Chwili dla Ciebie można podyskutować o tym czy poprawianie sobie humoru jedzeniem jest w porządku czy nie. Coż różne sprawy mogą stać się problemami gdy nie ma prawdziwych.
Jedzenie jest potrzebą fizjologiczną jak sen, bez jedzenia człowiek nie przeżyje. Człowiek potrzebuje glukozy, aminokwasów egzogennych, tłuszczy, witamin, biogenów oraz różnych substancji roslinnych regulujących zdrowie jak przecwiutleniacze, wspomagacze metabolizmu jak kapsaicyna czy wspomagaczy układu odpornościowego jak allicyna i siarczan allilu, tych substancji jest wiele. Jedne sie wzajemnie wzmacniają, inne osłabiaja swoje działanie. Jedzą zróżnicowane posiłki dostarczamy wszystkiego w odpowiednich proporcjach. Bez regularnych dostaw tych związków chemicznych nasz emtabolizm jest rozregulowany, a zdrowie szwankuje.
Czy jednak jedzenie może byc uznawane za nagrodę lub pocieszenie? Czemu nie, jedzenie to przyjemność. Zmysł smaku to jednen z 6 zmysłów dzięki, którym możemy funkcjonować. Tak jak zmysł równowagi pozwala nam sie poruszać, słuch komunikować sie i identyfikować bodźce dźwiekowe, wzrok orientować się w przestrzeni, rozpoznawać ludzie, zwierzęta, rosliny, zdobywac jedzenie, identyfikować zagrożenie itd. węch określić czy cos nadaje sie do jedzenia czy nie, czy coś zagraża czy nie np. dym to mozliwość pożaru, czucia pozwala określić dotyk, strukturę przedmiotów, posługiwać się narzędziami, określić temepraturę otoczenia itd. tak samo smak pozwala nam określić czy cos jest jadalne czy nie. Smak należy do zmysłów, rozróżniamy 5 smaków: słodki z receptorami na końcu języka, słony po bokach bliżej końca, kwaśny po bokach bliżej nasady, a słony u nasady,ostry odczuwany jest na całej powierzchni języka, smaki potraw to suma tych 5 smaków w różnych proporcjach, niektórzy rozróżniają smak glutaminiamnu sodu, ale osobiscie nie zaznałam. W czasie jedzenia substancje smakowe czyli związki chemiczne zawarte w jedzeniu rozpuszczaja się w slinie, na powierzchni języka są kubki smakowe otoczone komórkami podstawowymi z komora smakową w środku w komorze jest nerw, jego zakończenie wystaje przez otwór smakowy, substancje rozpuszczone w slinie podrażniają nerw smakowy, jest depolaryzacja błony komórkowej i generacja impulsu, przy powstawaniu smaku bierze udział 3,5-cykliczny adenozynomonofosforan cAMP-neuroprzekaźnik, przpowstaniu smaku słodkiego zamyka on kanały potasowe, przy smaku słonym jest napływ jonów sodu do wnętrza komórki, gorzki to również zamykanie kanałów K+ lub hamowanie cAMP, kwaśny to zamykanie kanałów K+ lub napływ jonów wodoru, smak ostry to podrażnienie receptorów bólowych, jednak nie ma nieprzyjemnych wrażeń bólowych tylko czujemy ostrość. Kubki smakowe są w brodawkach smakowych języka, brodawki smakowe sa grzybiaste, okolone i lisciaste, nitkowate nie maja kubków. Tak więc zmysł smaku jest jednym z naszych zmysłów wrażliwych na bodźce zewnętrzne, zmysły nie służą tylko poruszaniu się w świecie, ale też dostarczają wrażeń estetycznych i przyjemności. Tak jak lubimy piekne widoki, obrazy, kwiaty, rzeźby, zdjęcia, krajobrazy, rośliny, wierzęta korzystając ze zmysłu wzroku, lubimy sluchać muzyki, spiewu ptaków orzystając ze zmysłu słuchu, lubimy zapach kwiatów, perfum, aromatoterapia jest uznana metodą leczniczą a wykorzystuje zmysł węchu, jak opalanie, kapiele, masaże, miękki materac w łózku działają na zmysł dotyku, to dlaczego zmysł smaku ma być traktowany jako cos gorszego też należy do zmysłów i jest ściśle związany ze zmysłem węchu, tym zmysłem odbierany smak miętowy, który ma wiele podsmaków.
Przyjemne jest to co potrzebne nam do przeżycia, ciepło, czyli odpowiednia temperatura, odpowiednie powierzchnie, czyli takie, które nie czynia krzywdy np. miekkie powierzchnie, łagodne krawędzie są przyjemne, miłe zapachy sa miłe bo nie robią krzywdy, szkodliwe rzeczy śmierdzą, tak samo smaki, smakuje nam to czego potrzebujemy, takie jedzenie nam smakuje na jakie organizm ma zapotrzebowanie. Smak daje zmysłową przyjemność, możemy z niej korzystać, jeśli nie tracimy na jedzenie wszystkich pieniędzy, rachunki mamy opłacone, dzieci nakarmione, domyte, z pełnym zestawem podręczników i przyborów szkolnych, w czystym, zadbanym domu cały niezbędnik mebli i sprzętów to dlaczego za pozostałe pieniądze mamy nie przekąsić czegos slodkiego? Dlaczego mamy sie ograniczać?
W artykule pojawiła sie kwestia nadwagi, to kwestia braku ruchu, a i tak osoby z genetyczną sklonnościa będą tyły na listku salaty, a osoby genetycznie  szczupłe zostaną szczupłe na diecie złozonej z czipsów i koli. To kwestia genów jak kolor włosów czy wzrost. Ludzie są rózni: wysocy, niscy, blondyni, bruneci, matematycy, poloniści trzeba sie pogodzic z tym, że są chudzi i grubi, nie jestesmy swoimi klonami. Każdy powinien jesć to co lubi, nie można sie katować dietami, jesli jest możliwość sprawienia sobie drobnej radości to warto to zrobić, nie mozna sugerować się wyglądem tylko gustem.
Jedzenie może byc nagrodą i pocieszeniem tak jak inne zmysłowe przyjemności.

Kastracja i sterylizacja polegają na pozbawieniu możliwości rozmnażania zwierząt domowych, polega na usuwaniu narządów rozrodczych. Jest to ingerencja medyczna, która może powodować powikłania np. zakażenia, jednak prawidłowa opieka weterynaryjna i domowa minimalizują ryzyko. Z biologicznego punktu widzenia jedna ingerencja chirurgiczna mniej obciąża organzim od wielokrotnej ciąży i połogu. Z jeden strony usunięcie gonad powoduje zmianę gospodarki hormonalnej i stan podobny do naszej menopauzy i andropauzy, zwierzę staje się podatne na choroby układu krążenia. Można je wyeliminować odpowiednią dietą, dawką ruchu. Nieposiadanie potomstwa u samic może być przyczyną nowotworów przydatków, jednak wystarczy dopuścić do pierwszej ciąży. Gdyby wszystkie zwierzęta zostały pozbawione możliwości rozmnażania, wyginęły by dane gatunki, dlatego warto prowadzić świadomy rozród. To my decydujemy, kiedy dopuszczamy zwierzęta do godów. Zaletą sterylizacji jest fakt, że ciążą bardzo obciąża organizm samicy, a suki i kotki mogą mieć kilka miotów w roku, wielokrotne ciąże i porody mocno nadszarpują ich zdrowie, powikłania są te same co u ludzi. Kotki w czasie rui uprawiają miłość z każdym napotkanym kocurem, żeby ochronić dzieci przed potencjalnym zjedzeniem (kocur pamięta partnerkę i myśli, że jej dzieci są jego). Wielu partnerów to ryzyko zarażenia chorobami wenerycznymi oraz FIV i FeLV, to dotyczy kotki i kocury, tak samo jest u psów, które również mają wielu partnerów i są narażone na różne choroby. Niewychodzące koty i psy na zagrodzonych podwórkach w czasie rui i cieczki bardzo się męczą. Kiedy czują potrzebę, której nie mogą zrealizować bardzo cierpią, pozbawienie gonad powoduje pozbawienie instynktu rozrodczego o potrzeb seksualnych, dzięki czemu zwierzęta mają komfort psychiczny. Niewykastrowane zwierzęta mogą atakować te wykastrowane, dobrze by było, gdyby ludzie swoje kastrowali i sterylizowali. Kastracja i sterylizacja eliminuje oznaczanie terenów u kotów i zmniejsza u psów. Niewykastrowane samce walczą o samice, zostają ranne, gryzą się, zarażają chorobami przenoszonymi przez krew. Rany mogą być wrotami zakażenia dla bakterii, wirusów i grzybów, może dojść do posocznicy. Niekontrolowany rozród to niechciane młode, wolnożyjące kocięta często nie dożywają roku, ludzie często wyrzucają kotki lub pieski albo oddają byle komu, kto nie umie się nimi zająć. Kontrolowany rozród to mniejszy miot, mniej bezdomnych zwierząt, większy procent zwierząt oddanych w dobre, sprawdzone ręce ludzi, którzy umieją się nimi zająć i mają odpowiednie warunki. Prościej znaleźć dobry dom dla kilku kotków czy piesków niż dla kilkudziesięciu. Odpowiednio prowadzone psy i koty żyją ok 20 lat. Kastracja i sterylizacja to prewencja nielegalnych hodowli, gdzie zwierzęta żyją w szkodliwych dla nich warunkach. Brak cieczki u suki to spadek ryzyka pogryzienia człowieka przez psa – psy nie gromadzą się w jednym miejscu i nie są podenerwowane. Pierwsza ciąża młodej samiczki minimalizuje ryzyko nowotworów kobiecych, wystarczy jedna, dwie, potem można ją wysterylizować, tak samo można dopuścić młodego samczego do niej i go wykastrować.

Pisałam o psach, pora na koty, które podobnie jak psy oddają nam przyjaźń i miłość. Również przywiązują się, czekają na właściciela, cieszą się z jego powrotu do domu, tylko okazują tę radość inaczej, mrucząc, ocierając sie o nogi, wskakując na kolana, koty podobnie jak psy to dobrzy terapeuci. O ile pies bardziej stanowczo nawiązuje z nami kontakt, całą swą postawą wręćz mówi, jestem twoim przyjacielem, pobaw się ze mną, o tyle kot komunikuje się bardziej dyskretnie, wystawia się do głaskania pokazując część ciałą, w ktorą chce byc głaskany, mruczy, przeciąga się, tak okazuje radość. Kot jest ciepły i miękki jak przytulanka, pies zmusza do aktywności kot do tulenia jak pluszowy miś, tylko, że o ile tuląc maskotkę nie trzeba zachować delikatności o tyle kot gdy coś mu sie nie spodoba ucieknie. Kot masuje nasze mięśnie poprzez wibracje wytwarzane w czasie mruczenia i grzeje-żywa poduszka elektryczna i tak jak z misiem ta poduszka wymaga delikatności. Głaskanie kota to doskonała terapia dla osób z artretyzmem, niedowładem dłoni i wszelkimi schorzeniami ruchowymi, dłoń dostosowuje się do ciałka kota. Kot często znajduje na naszym ciele chore miejsca i tuli sie do nich-chore miejsca to stan zapalny, stan zapalny to podwyższona temperatura, koty lubią ciepło, dlatego kładą się na telewizorach, laptopach oraz w pobliżu chorych miejsc. Kot sam jest ciepły więc wygrzewa człowieka, ciepło łagodzi ból, poprawia ukrwienie, działa jak ciepły okład. Spokojny, majestatyczny kot uspakaja innych, łagodzi ADHD i inne zaburzenia. Obecność zwierzęcia jakiegokolwiek łagodzi stres, poprawia humor, daje radośc, dlatego koty ważne są dla osób starszych i schorowanych. Obecność zwierzaka obniża ciśnienie tętnicze, dzięki czemu korzystnie wpływa na pracę serca i układu krążenia. Jakiekolwiek zwierzę wymaga opieki, dostawy jedzenia, leczenia, czystego miejsca do spania, więc zmusza pana do aktywności, nawet jeśli ktoś nie ma siły lub nie chce iść po zakupy dla siebie, musi kupić jedzenie kotu lub psu, kota trzeba wypuścić na zewnątrz na wsi lub opróżnic kufetę w mieście, psa trzeba kilka razy dziennie wyprowadzić, jest to aktywność fizyczna, te czynności wspomagają też pamięć, trzeba o tym pamiętać, a anwet jak się zapomni to zwierzę sie upomni. Spacery o każdej porze roku stymuluja odporność. Wiele osób wczasie terapii woli koty ze wzgledu na to, że tu ludzie sami decydują kiedy i na ile nawiążą kontakt, pies decyduje o tym sam. Także kot jest spokojniejszy i łagodniejszy, cichszy co jest ważne dla dzieci, które pewne rzeczy mogą przestraszyć. Kot tak jak pies cieszy się na nasz widok, łasi się, chce się bawić z nami, potrzebuje naszych pieszczot i uwagi, tylko okazuje to w inny sposób, mruczy gdy jest szczęśliwy, wystawia się do głaskania, ociera się i tuli, śpi na kolanach lub przytulony do nas. Kot jest bardzo wierny, w dowód wdzięczności przynosi nam złapane gryzonie, ptaki, krety itd. Robi to ponieważ nie wie, że my jemy inny pokarm, jesteśmy jego rodziną, a on znosi nam jedzenie w zamian za naszą dobroć, karanie kota za to jest niewdzięcznością, koty, które uciekają obrażaja się za to. Wyobraście sobie gotujecie obiad jaki Wam smakuje, liczycie, że posmakuje innym, a tamci wyrzucaja wszystko do śmieci i jeszcze na Was krzyczą. Koty jak psy wyczuwaja nasze emocje i przywiązują sie do nas. Mająć jakiekolwiek zwierzę musimy zapewnić mu opiekę i wyżywienie.

Modny ostatnio i w sumie wdzięczny temat. Jaki kolor ma sukienka, niebiesko-czarny czy biało-złoty, są ludzie poszczegający ja jako błekitno-brązową oraz cała gamę innych kolorów. O tym, że poszczeganie bodźców jest subiektywne pisałam przy wpisach o świetle i dźwiękach, wiedziałam też, że poszczeganie kolorów to pojęcie względne. Wszystko zależy od interpretacji bodźca w mózgu. Wiedziałam o względnym poszczeganiu kolorów od ćwiczeń z biochemii, kiedy izolując aminokwasy miał w probówce pojawić sie fioletowy pierścień, który każdy widział w innym kolorze-niebieski, granatowy, rózowy, czerwony, brązowy, żółty, pomarańczowy, błekitny, bordo, seledynowy, bezowy itd. Z 15-osobowej grupy każdy widział inny kolor pierścienia. Pierścień miał jeszcze tęczową obwódkę.
W przyrodzie są też inne rzeczy, które każdy widzi inaczej np. pobrana zylna krew jest poszczegana jako purpurowa lub czarna. Powidok po spojrzeniu w źródło jaskrawego światła jest najpierw zielony lub niebieski-zależy od człowieka. Nie zawsze widać wszystkie kolory tęczy w tęczy, ale i patrząc na tę samą tęczę różne osoby mogą dojrzeć mniej lub więcej kolorów. Jednym ze złudzeń optycznych jest zieleń czystego nieba pomiędzy ciemnymi, deszczowymi chmurami, gdy pomiędzy ciężkimi chmurami na po przeciwnej stronie niz słońce widac kawałek nieba jest ono zielone, glina jest przez róznych ludzi postrzegana jako beżowa, żółta, brązowa, pomarańczowa lub czerwona.
Wszystko co widzimy, słyszymy i czujemy jest interpretacją mózgu na temat dochodzących do niego bodźców. Każdy z nas inaczej postrzega świat nawet ból czy komfort są względne. Ale dlaczego jednak akurat ta sukienka, na tym zdjęciu spowodowała taki efekt? Dlaczego na innych, podrasowanych zdjęciach widać ją normalnie lub tak jak postrzega ją druga grupa widzów?
Wiadomo, że zdjęcia zmieniają kolory rzeczywistych przedmiotów, w mojej galerii rózowy powój wyszedł biały, chociaż w rzeczywistości był różowy na zdjęciu wyszedł biały, są obiektywy, które przyciemniają lub rozjaśniaja cerę, zmieniają oświetlenie pomieszczeń i jak wspominałam kolory przedmiotów. Tu musiało dojść do rozejścia pikseli, często widać na zdjęciach oddalonych przedmiotów rozejście np. obiekt jest z jednej strony czerwony, z drugiej zielony (chyba, że ktoś widzi inne kolory), tu był duży obiekt, więc nie było widać mocnych róznic, ale mózgi jednych ludzi zobaczyły część białą i złotą, drugich niebieską i czarną, ci co widzieli niebiesko-brązową widzieli sumę pikseli, jakby granatowa farbkę pomieszać z białą, a ciemną ze złotą. Stąd taka interpretacja.
Były tez inne tłumaczenia tego zjawiska, że jedni założyli światło dzienne i widzieli białą inni ciemne miejsce i granatową, w końcu biały nie zawsze jest biały, biała ściana na zachodzie rano jest niebieska, późnym popołudniem żółta, a potem pomarańczowa do czerwonej, zależnie jakie pada na nią swiatło, tak nasze mózgi zinterpretowały sukienkę i całe jej otoczenie. Były tłumaczenia o filtroaniu przez mózgi róznych oddcieni barw, co pasuje do mojego tlumaczenia o wadzie zdjęcia i zobaczeniu jednej składowej koloru kosztem filtrowania drugiej.
Dlaczego tak się dzieje? Kolor to pojęcie psychologiczne, każdy z nas ma inne doświadczenia, różne zainteresowania, wiedzę, charakter i usposobienie, byc może postrzeganie kolorów, zwłaszcza nowych przedmiotów, gdzie kolor nie jest oczywisty to pewien analog testu Rorschacha, gdzie to jacy jesteśmy decyduje o tym co widzimy.