Przyroda, strona 41

Paprocie:

Długosz królewski Osmunda regalis podziemne, rozgałęzione kłacze, sa liście asymilacyjne i liście zarodnionoście, liście asymilacyjne mają jajowate odcinki, część ich blaszki jest podzielona na długie, karbowane odcinki, górna część ma sporofilostany. Roslina ozdobna.
Jezycznik zwyczajny Phyllitis scolopendrium niepodzielne, zaostrzone liście z łuskowatymi ogonkami, zarodnie wyrastają w szeregach, otoczone są zawijkami, krótkie, podnoszące się, łuskowate kłącze. Roślina ozdobna.
Marsylia czterolistna Marsilea quadrifolia cienkie, podwodne kłącze, liść podzielony na 4 okrągłe odcinki, roslina jednoroczna, produkuje makrospory i mikrospory, przedrosle opada na dno, na wiosnę wypływa i rozwija się nowy organizm.
Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana liście długie, trójkątne, listki szerokorozstawione, mają owalne, karbowane odcinki, na spodzie liścia drobne kupki zarodnionośne. Roslina lecznicza, kłącze leczyr any, gościec i pasożyty.
Nerecznica samcza Dryopteris filix-mas kłącze ma korzenie przybyszowe, liście są trójkątne, młode pastorałowato zwinięte, starsze trójkątne, pierzastodzielne, odcinki drugiego rzędu są jajowate, leża blisko siebie, na spodzie liścia są zarodnie pod zawijkami. Roslina lecznicza, kłącze leczy rany, gościec i tasiemce.
Orlica pospolita Pteridium aquilinum długie, poziome, rozgałęzione kłącze, duże, trójkątne, poziome liście, są podwójnie pierzastodzielne, listki są w pewnej odległości od siebie, ich odcinki przylegaja do siebie, brązowe, kolczaste zarodniki, roślina jadalna, młode liście można jeść.
Paprotka zwyczajna Polypodium vulgare pierzaste liście z długimi, zaokrąglonymi listkami, kupki zarodnionośne leżą w 2 rzędach na spodnich stronach listków, brunatne, czołgające się kłącze z lancetowatymi łuskami.
Nerecznica górska Dryopteris expansa liście na ogonkach, są pierzastodzielne, trójkątne, listki tez pierzastodzielne na podługowate, karbowane listki, młode liście pastorałowato zwinięte, kłacze rozgałęzione, brązowe, na spodzie listkó okrągłe kupki zarodnionośne.
Nerecznica grzebieniasta Dryopteris cristata grube kłącze, liście poierzastodzielne, trójkątne, odcinki trójkątne, naporzemianległe, końcowe odcinki pilkowane, na spodzie sa kupki zarodnionośne.
Nerecznica szerokolistna Dryopteris dilatata trójkątne, skosnie wyrastające liście, pierzastodzielne na pierzastodzielne, jajowate odcinki, ogonki łuskowane, liście zarodnionośne mają na spodzie sori-kupki zarodnionośne.
Paprotnica górska Cystopteris montana liście potrójnie pierzastodzielne, końcowe odcinki jajowate i karbowane, dolne liście najdłuższe, kłącze czołgające się.
Paprotnica krucha Cystopteris fragilis liście pierzastodzielne, listki i odcinki są rozstawione, odcinki okrągłe i piłkowane, długie, rozgałezione kłącze.
Paprotnica sudecka Cystopteris sudetica liście rozety trójkątne, pierzastodzielne, ogonek nagi, odcinki długie.
Paprotnik Brauna Polystichum braunii liście rozety trójkątne, pierzastodzielne, krókoogonkowe listki, zarodnie grupowo zebrane na spodzie listków, kłącze z brunatnymi listkami.
Paprotnik ostry Polystichum lonchitis kąłcze się ukorzenia, pokrywają je nasady ogonków, sztywne, pokryte łuskami pierzastodzielne liście rozety, długie, pojedyczne odcinki, brunatne zarodniki. 
Pióropusznik strusi Matteuccia struthiopteris liscie wyrastaja pionowo, są podługowate, zaostrzone, rozszerzają sie ku górze, są pierzastodzielne, odcinki są karbowane, sori na brzegach blaszek liściowych.
Podrzeń żebrowiec Blechnum spicant liście asymilacyjne podługowate, pierzastodzielne na nitkowate odcinki, długie, proste liście zarodnionośne, mają na spodzie zarodnie, długie, brązowe kłącze z korzeniami.
Rozrzutka alpejska Woodsia alpina liście pierzastodzielne, naprzemianległe listki również, listki sa trójkątne, końcowe odcinki sa okrągłe, zarodnie pod zawijkami, krótkie kłącze.
Salwinia pływająca Salvinia natans pionowe, pływające kłacze, ulistninie okółkowe, liście pływające są pierzastodzielne na okrągłe odcinki, podwodny przypomina korzeń, zarodnie otoczone podwójną zawijką są w kulistym sporokarpie, leżącym w kącie liścia pływającego.
Wietlica alpejska Athyrium distentifolium podziemne, rozgałęzione kłącze, gęste, trójkatne, podwójnie pierzastodzielne liście rozety, listki lacetowate, kuliste zarodnie pod zawijkami są na liściach zarodnionośnych identycznych z płonymi.
Wietlica samicza Athyrium filix-femina podziemne, rozgałęzione kłącze, trójkątne, poziome liście z trójkątnych, równowąskich, pierzastodzielnych odcinków, odcinki drugiego rzędu piłkowane, sori pod zawijką sa w 2 rzędach wzdłóż nerwu głównego.
Zachyłka/Cienistka Robarta Gymnocarpium robertianum pojedyncze, długoogonkowe, trójkątne, potrójnie pierzastodzielne liście, odcinki są trójkątne, liście płonne i zarodnionośne są takie same, płodne mają skupiska nagich kupków zarodnionośnych.
Zachyłka/Cienistka trójkątna / cienistka trójkątna Gymnocarpium dryopteris liście dłoniastodzielne na trójkątne, podwójnie pierzastodzielne odcinki, końcowe odcinki podłużne, mają na spodnich brzegach sori, słabo rozgałęzione kłacze z brunatnymi luskami.
Zanokcica zielona Asplenium trichomanespodziemne kąłcze, ogonkowe, pierzastodzielne liście, jajowate, krótkoogonkowe, naprzeciwległe, karbowane listki.
Zanokcica kończysta Asplenium onopteris liście ogonkowe, pierzastodzielne podwójnie, listki i liście trójkątne, końcowe odcinki odwrotnie jajowate, szerokoogonkowe, ściśle chroniona, wymierająca.
Zanokcica niemiecka Asplenium germanicum długoogonkowe liście pierzastodzielne, listki jajowate, podobne do łyżeczek, początkowe dłoniastokarbowane, mają krótkie ogonki.
Zanokcica ciemna Asplenium adiantum-nigrum liście pionowe, cienkie, tójkątna, podwójnie pierzastodzielne, odcinki sa blisko siebie, sori na spodniej stronie liści.
Zanokcica klinowata Asplenium cuneifolium nagie, gęste liście, są jajowate, potrójnie pierzastodzielne, odcinki 3 rzędu są owalne, sori na spodzie liści.
Zanokcica murowa Asplenium ruta-muraria liście podwójnie pierzastodzilne, końcowe odcinki są łopatkowate, ogonkowe, równowąskie sori na spodzie listków, okrągłe kłacze z pionowymi korzeniami.
Zanokcica północna Asplenium septentrionale podługowate, rozwidlone liście, mają podługowate odcinki, podługowate sori zajmują dolna powierzchnię listków, liście tworzą gęsta kepę, posziemne kłącze z korzeniami.
Zanokcica serpentynowa Asplenium adulterinum podługowate, pierzastodzielne liście mają okrągłe odcinki, są ułozone naprzeciwlegle i karbowane, sori sa na wszystkich liściach, na spodnich stronach, rozgałęzione kłacze jest krótkie i grube.
Zanokcica skalna Asplenium trichomanes pierzastodzielne, ogonkowe, podługowate liście na jajowate odcinki, ogonki cienkie, sori na spodzie listków, roslina lecznicza, ziele działa wykrztuśnie.
Skrzypy:
Skrzyp bagienny Equisetum fluviatile wysoka, prążkowana, rozgałęziona łodyga z przewodem powietrznym, ulistnienie okółkowe, liście ząbkowate, pochwy otulają węzły, jajowate zarodnie są na szczycie zielonych pedów zarodnionośnych, liście tych pędów są małe, pekate i ustawione ku górze, kłącze ma przewód powietrzny..
Skrzyp błotny Equisetum palustre podziemne kłącze tworzy poziome rozłogi, ma przewód powietrzny, od niego odchodzą wiązki korzeni, mogą być bulwki magazynujące skrobię, zielona, rozgałeziona łodyga z przewodem powietrznym, ulistnienie okółkowe, pochwy walcowate, liście długie, cienkie, okrągłe, ustawione ku górze, na kłasach zarodnionośnych są łuskowate liście, na szczycie sa szpiczaste zarodnie.
Skrzyp leśny Equisetum sylvaticum żebrowata, rynienkowata, rozgałęziona łodyga z przewodem powietrznym, gałęzie zwisają łukowato, ulistnienie okółkowe, liście nitkowate, pierzastodzielne, zwisające, odcinki nitkowate, kłącze długie i rozgałęzione, ma powietrzny przewód, zarodnie na szczycie kłosów zarodnionośnych, które początkowo są brunatne, potem zielenieją, rozgaęłziają się, tworzą liście, jajowata zarodnia na brunatnym trzonku, kłos zarodnionośny po wysypaniu zarodników odpada.
Skrzyp łakowy Equisetum pratense łodyga prosta, wyrasta z pełzającego, podziemnego kłącza z nitkowatymi korzeniami i powietrznym przewodem, jest zielona, ma przewó powietrzny, liście są długie, pierzastodzielne na małe, jajowate listki, parasolowato zagięte w dół, ulistnienie okółkowe, kłosy zarodnionośne w międzywęźlach mają brunatne łuski, liście są małe, parasolowato opadają w dół, ulistnienie okółkowe, jajowate zarodnie na szczytach kłasów zarodnionosnych.
Skrzyp olbrzymi Equisetum telmateia rozgałęzione kłącze podzielone na węzły i międzywęźla, jest owłosione, ma przewód powietrzny, łodyga prosta, zielona, z przewodem powietrznym, ulistnienie okółkowe, liście są długie, nitkowate, podnoszące się, zrośnięte pochwami, kłosy zarodnionośne bezzieleniowe, okryte brunatnymi, trójkątnymi łuskami, na szczytach są jasne, jajowate zarodnie. Roślina ozodbna i jadalna, je sie młode pędy zarodnionośne, lecznicza, ziele zapobiega kamicy nerkowej, miażdżycy, leczy astmę, choroby oskrzeli układu moczowego.
Skrzyp polny Equisetum arvense prosty, bezzieleniowy kłos zarodnionośny, okryty łuskami z trójkątnych, brązowych, okółkowych liści, podłużna zarodnia, pęd płonny jest zielony, ma powietrzny przewód, ulistnienie okółkowe, liście cienkie, długie, parasolowato zgięte do góry, kłącze brunatne, czołgające się z przewodem powietrznym. Roślina lecznicza, ziele zapobiega miażdżycy i kamicy nerkowej, leczy miażdżycę, choroby oskrzeli, astmę i choroby układu moczowego, roślina kosmetyczna, zapobiega trądzikowi, czyrakom, ujędrnia skórę.
Skrzyp gałęzisty Equisetum ramosissimum kłącze podziemne, ma w środku przewód powietrzny, może mieć bulwki ze skrobia, w węzłach rosną pędy, korzenie nitkowate, pędy płonne zielone, żeberkowane, mają przewody powietrzne, ulistnienie okółkowe, liście zrośnięte nasadami tworzą pochwę otulającą łodygę, mają kształt drobnych, wolnych ząbków, kłos zarodnionosny zielony, ma pochwy liściowe otulające go, na szczycie jest zielona, jajowata zarodnia.
Skrzyp pstry Equisetum variegatum pędy żeberkowane, w środku mają przewód powietrzny, sa silnie rozgałęzione, pokładajace się, ulistnieni okółkowe, pochwy dzwonkowate, liście w wformie drobnych ząbków, klos zarodnionośny zielony, otula go czarna pochwa liściowa, wyrastaja z niej kremowe ząbki, żółta, okrągława zarodna na szczycie.
Skrzypo zimowy Equisetum hyemale łodyga prosta, sztywna z przewodem powietrznym, okalają ją brązowe pochwy liściowe i zrośnięte białe liście, klosy zarodnionosne sa takie same, na szczytach maja zarodnie z kończykami, kłącze długie, ma przewód powietrzny, nitkowate korzenie leżą okółkowo. 
Skrzyp pośredni Equisetum litorale łodyga i kłącze mają przewód powietrzny, kłącze długie, brunatne, łodyga prosta, zielone, ulistnienie okółkowe, liście długie, cienkie, maleja ku górze, sa odięte łukowato do góry, bezzieleniowe kłasy zarodnionosne, węzły pokryte pochwami liściowymi i drobnymi łukami, na szczycie są jajowate zarodnie.
Widłaki:
Widłak goździsty Lycopodium clavatum długie, płożące pędy, widlasto rozgałęzione, ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate, całobrzegie, prostopadłe do lodygi, liście zarodnionośne długie, lancetowate, zebrane w walcowate kłosy na szczycie pędu, korzenie są rozgałęzione, wyrastają z całego, podziemnego pędu. Roślina lecznicza, działa moczopednie, leczy kamienie moczowe, choroby wątroby, rany, wypryski, luszczycę.
Widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum czołgający pęd widlasto się rozgaęłzia, ulistnienie skrętoległe, małe, lancetowate, całobrzegie lub piłkowane liście, kłosy zarodnionosne na szczytach pędów, są z jajowatych liści zarodnionośnych, kłosy są brunatne, roślina lecznicza, zarodnijki lecza rany, skałdnik zasypek dla niemowląt.
Widłaczek torfowy Lycopodiella inundata pełzające, widlasto rozgaęłzione, ukorzenione na całej długości nitkowatymi korzeniami pędy, ulistnienie skrętoległe, liście drobne, lancetowate, na szczytach pędów są kłosy zarodnionośne z żółtych, lancetowatych, skrętolegle ułożonych liści zarodnionosnych.
Widlicz cyprysowy Diphasiastrum tristachyum krótkie łodygi, ulistnienie skrętoległe, liście długie, podługowate, podnoszące, na szczytach widlasto rozgałęzionych łodyg są żółte kłosy zarodnionośne z drobnych, lancetowatych, skrętoległych liści zarodnionośnych, pod ziemia łodyga ukorzenia się.
Widlicz Isslera Diphasiastrum issleri łodyga widlasto rozgaęłziona, pod ziemią ukorzeniona, ulistnienie skrętoległe, liście drobne, cienkie, długie, kłosy zarodnionośne na szczycie pedu są długie, walcowate, tępo zakończone z masywnych, skrętoległych, jasnozielonych, lancetowatych, przylegających do siebie liści.
Widlicz spłaszczony Diphasiastrum complanatum łodyga widlasto rozgałęziona, liście też widlastorozgaęłzione, splaszczone, odcinki długie, płaskie, ulistnienie nakrzyżległe, na szczytach pedów na długich trzonkach są żółte, walcowate kłosy zarodnionośne z drobnych liści zarodnionośnych, roslinam lecznicza, robi się z niej zasypki dla niemowląt, leczy wszy i inne pasozyty, z zarodników robi się formy odlewnicze. 
Widlicz Zaillera Diphasiastrum zeilleri łodyga widlasto rozgałęziona, liście też, listki składają sie z drobnych, owalnych odcinków, przypominaja warkocz, na długich, rozgałęzionych na szczycie trzonkach sa kłosy zarodnionosne, są żółte, z okrągłych liści zarodnionośnych, przypominaja warkocz, pęd ukorzenia sie pod ziemią.
Widlicz alpejski diphasiastrum alpinum widlasto rozgałęzione łodygi mają liście ułosone skrętolegle, liście sa grube, łuskowate, pęd z liśćmi przypomina warkocz, na szczytach pędów są grube, jasnozielone, walcowate kłosy zarodnionosne z grubych liści zarodnionośnych, przylegających do siebie. 
Wroniec widlasty Huperzia selago wzniesiona, widlasto rozgałęziona łodyga, ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate, całobrzegie lub piłkowane, odstające od pędów, brak kłosa zarodnionosnego, nerkowate zarodnie w kątach liści zarodnionośnych.  
Widliczka ostrozębna Selaginella selaginoides rozgałęzione pędy, są pędy wzniesione i czołgające, ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate, ostre, kłosy zarodnionosne na szczytach pędów, liście zarodnionośne sa brunatne, długie, lancetowate, cieniek, odstają od siebie, zarodnie dolne sa suże, mają 4 makrospory, góne są małe, nerkowate, robia mikrospory.
Widliczka szwajcarska Selaginella helvetica widlasto rozgałęziona, pęzająca łodyga, liście ułozone skrętolegle, są drobne, jajowate, siedzące, kłosy zarodnionośne są długie, brunatne, długie trzonki okryte są jajowatymi, czerwonawymi łuskami, liście zarodnionośne zielone, przezroczyste, jajowate, w ich katach sa okrągłe zarodnie.
Poryblin jeziorny Isoëtes lacustris tworzy kepy, łodyga jest krótka i bulwiasta, korzenie cienkie, wiąskowe, liście są długie, szydlaste, tworzą rozetę, przy korzeniach sa grubsze, są kłacza, roślina ozdobna, akwariowa.
Poryblin kolczasty Isoëtes echinospora długie, grube korzenie, mała, bulwiasta łodyga, liście grube, mięsiste, podługowate, jest kłącze.
Podejźrzon księżycowy Botrychium lunaria podziemne kłącze i 1 liśc, dzieli się on na 2 części, część zarodnionośna jest kilkukrotnie pierzastodzielna, część płonna pojedynczo pierzastodzielna, listki siedzące, okrągłe, całobrzegie.
Podejźrzon marunowaty Botrychium matricariifolium liśc dzieli się na częśc zarodnionosna, jest kilkukrotnie rozgałęziona, na rozgałęzieniach są brązowe, okrągłe zarodnie, część płonna jest pierzastodzielna na okrągłe, siedzące odcinki.
Podejżrzon pojedynczy Botrychium simplex z kłącza wyrasta liśc, jest podzielony na długą, cienką, zygzakowato ppogiętą część zarodnionośną z gronem okrągłych zarodni na szczycie i część płonną, okrągłą, pierzastodzielną na czworokątne, siedzące odcinki.
Podejźrzon rutolistny Botrychium multifidum liście wyrastają z kłącza, są dwukrotnie pierzastodzielne, trójkątne, końcowe odcinki są okrągłe, liśc zarodnionośny na długim, grubym trzonku, rozgałęzia sie w wiechę z zarodniami.
Podejźrzon wirgilijski Botrychium virginianum liście rozety trójkątne, podwójnie pierzastodzielne, końcowe odcinki siedzące, naprzeciwległe, okrągłe, liście poziome, liście zarodnionośne s na długich trzonkach, na szczytach maja grona żółtych zarodni.
Nasięźrzał pospolity Ophioglossum vulgatum krótkie, podziemne kłącze, 1 liśc podzielony na część płonną, która jest duża, całobrzega, jajowata, tepa, zarodnionośna ma postać okrągłego, długiego trzonka z gronem żółtych, okrągłych zarodni na szczycie. 

Wiele osób skarży sie, że zwyczajne dźwieki są dla nich nie do zniesienia, jednak wiele osób jest na te dźwieki wyczulonych. I reakcja na dźwieki wcale nie jest związana z głośnością dlatego często leczenie często jest podpinane pod psychoterapię. A przecież dźwiek oprócz głośności ma jeszcze czestotliwość, która również na nas wpływa. Ten wpis dotyczy dźwieków słyszalnych, gdyż o takich jest mowa, różni ludzie róznie postrzegają dźwieki zależnie od częstotliwości i głośnego, to co dla jednego jest hałasem dla drugiego jest do zniesienia. Skalą akustyczna pomiaru dźwięku przez ludzkie ucho jest fon, jest on liczbowo równy poziomowi natężenia o częstotliwości 1 kHz.
Parametry dźwieku:
-wysokośc dźwieku, czyli częstotliwość tonu podstawowego,
-głośność dźwięku, czyli maplituda i siła głosu, to subiektywne zjawisko pomiaru głosności dźwieku, zaczyna się w uchu, intepretowane jest w ośrodku słuchu, to indywidualne wrażenie słuchowe zalezne od człowieka, zależy od czasu trwania dźwieku, im dłużej słyszymy stały dźwięk tym ucho bardziej sie przyzwyczaja i impulsy nerwowe wysyłane do mózgu sa coraz słabsze (analogicznie z dotykiem, gdy opieramy sie o ściane czujemy ja wyraźnie, gdy trochę postoim wrażenie ucisku słabnie) dlatego np. syrena strażacka jest najgłośniejsza na początku i od cisnienia akustycznego panującego w ośrodku akustycznym (tu gdzie rozchodzą się fale dźwiekowe, fale to drgania materii, gazu, cieczy, czy ciała stałego).
-czas trwania dźwieku, trwa tak długo do póki instrument np struny głosowe wprawiają osrodek akustyczny np. powietrze w ruch, w raz z kocem drgań instrumentu kończy drgac powietrze, chyba, że fale odbiją się od materii np. gór, powierzchni lasu itd.-echo
-barwa dźwieku zalezy od ilości, rodzaju i natężenia tonów składowych, widmo akustyczne  to rozkład natężenia składowych dźwięku w zależności od ich częstotliwości.
Częstotliwość to liczba drgań w jednostce czasu.
Co nie co o procesie słyszenia
Narządem słuchu jest ucho, małżowina uszna działa jak antena skupiająca dźwieki, małzowina i kanał słuchowy przekazuja dzwieki na błonę bębenkową, która zaczyna drgać, odpowiednimi drganiami, błona przekazuje drgania na młoteczek, kowadełko i strzemiączko, które wprawiaja w ruch płyn-endolimfę w slimaku, endolimfa z kolei porusza rzęskami w narządzie Cortiego, zwanym też narządem spiralnym jest on w slimaku, komórkami rzęsatymi na powierzchni nabłonka wyscielajacego ślmak, rzęski mają zakończenia nerwu słuchowego, róznią sie od siebie, każdy rodzaj rzęski rejestruje inny ton czy częstotliwośc, to dzieki pobudzeniu odpowiedniej gr rzęsek rozrózniamy barwę głosu. Budowa rzęsek jest uwarunkowana gentycznie. I tu dochodze do aspektu fizjologicznego nadwrazliwości, niektórzy ludzie mogą mieć rzęski o lepszym powinowactwie na dane dźwieki niż inni, a ci inni za to sa wrażliwsi na inne dźwięki. Ludzie o wrażliwszych rzęskach są bardziej wrazliwi na dane dźwieki niz inni. Drgania rzęsek pobudzaja nerw sluchowy, którym impuls elektryczny płynie do ośrodka słuchu, gdzie dźwieki sa interpretowane, interpretacja może sie zmieniać np. osoby, które utraciły wzrok maja wyostrzony słuch, budowa ucha sie nie zmienia, ale zmienia się interpretacja w mózgu. Czasem na poziomie sslimaka wystepuje efekt maskowania czyli zagłuszanie jednego tonu innym, też jest to związane z wiekszym powinowactwem jednych rzęsek niz innych. Są 2 rodzaje komórek rzęsatych-zewnętrzne OHC wzmacniaja i zaostrzaja dany dźwięk i wewnętrzne przekazujące go do mózgu, tu sa zakończenia dendrytów nerwu słuchowego. Białko stereocilina ma duże znaczenie w odbieraniu dźwięków. Rzęski ułozone w 3 rzędach o rosnącej długości, połączone są zapieciami wzdłuz koniuszków i łacznikami, brak stereociliny spowodował niewytworzenie połaczeń i póxniejszą głuchotę, tak więc mutacje genu stereociliny mogą równiez spowodować nadwrażliwość na dane dźwieki, szczególnie, że ta często towarzyszy niedosłuchom (jedne dźwieki sa zbyt silne inne za słabe).
Reasumując nawrażliwość na dźwięki wcale nie musi być zjawiskiem psychologicznym a może byc fizjologicznym. Trzeba by zbadać czy grupa dźwięków na które dany człowiek xle reaguje nie ma podobnej częstotliwości, sa odpowiednie urządzenia pomiarowe. Warto przyzwyczajać się do dźwięków za dnia, ale jesli ktos w nocy nie zaśnie bez zatyczek, to nie powinien z nich rezygnować, niektórzy ludzie, nawet nie nadwrażliwi na dźwieki potrzebuja idealnej ciszy by usnąć, sa tacy co światło im nie przeszkadza a dzwieki tak i to normalne, zwierzęta społeczne i ludzie bardziej reagują wybidzeniem na dźwięki niz światło, to dla nich sygnał, że w ich społeczeństwie cos sie dzieje. Sa tez ludzie, którzy bez łagodnej muzyki czy tykania zegara nie zasną, są dzieci, które nie asną przy zgaszonym swietle, wszystko jest indywidualne, zależne od potrzeb czlowieka. Każdy z nas jest inny, zamiast z tym walczym trzeba to zakaceptować, to dzieki różnicą genetycznym człowiek skolonizował wszystkie środowiska lądowe.

Narwal to szczeniak znaleziony w Missouri, ktoś go wyrzucił. Znaleźli go pracownicy ośrodka opieki nad zwierzętami Mac'sMission,który zajmuje się bezdomnymizwierzętami w stanie Misssouri. Narwal ma 10 tygodni, miał odmrożoną lapkę, na razie nie nadaje się do adopcji, bo musi zostać ostatni raz zaszczepiony, ale jest jest zdrowy. Czeka w schronisku w Jackson. Piesek urodził z ogonkiem na czole. To jest pozostalość po wchłoniętym bliźniaku, czasem silniejszy płód wchłania słabszy. Często wchlonie w calości, czasem zostają części ciała wchłoniętego plodu, u Narwala to ogonek. W medycynie nazywa się to zjawisko bliźniakiem pasożytniczym, gdzie wchłonięty fragment bliźniaka rozwija się i żyje podłączony do układu krążenia i nerwowego bliźniaka. Wewnątrz ciała może uszkadzać narządy zdrowego bliźniaka, jako dodatkowa konczyna nie zawsze przeszkadza. Takie bliźniaki zdażają się u wszystkich zwierząt i ludzi. Ogonek Narwala to fałd skórny wypełniony mięśniami i tkanką łączną niepołączony z kośćmi. Szczeniak nie może nim machać, ogon nie przeszkadza,nie boli, więć weterynarze postanowili go zostawić. Nie wiadomo czy ogonek urośnie wraz z Narwalem. Schronisko w Jackson przyjmuje zdeformowane zwierzęta, które same sobie nie poradzą. Zajmuje się nimi Zalożycielka Rochelle Steffen,która daje kalekim zwierzętom szanse na normalne życie. Wszędzie potrzeba takich Ludzi,którzy opiekują się chorymi zwierzętami. Piszęo Pani Rocgelle ponieważ trzeba honorować ludzi, którzy opiekują się zwierzętami, nie tylkozdrowymi, ale i chorymi, starymi, okaleczonymi, zdeformowanymi np. z rozszczepem podniebienia, bez kończyn lub z dodatkowymi kończynami.

W przyrodzie jest wiele zadziwiających rzeczy.

Trzeci liścień, przedstawiciele rodziny psiankowatych Solanaceae i kaktusowatych Cactaceae mogą mieć 3 liścienie. Są to rosliny dwuliścienne, ale czasem niezależnie od gatunku pojawia 3 liścień. Sa u pomidorów Lycopersicon sp. papryki Capsicum sp. pitaii Hylocereus sp. Mutacja odpowiedzialna za powstanie 3 liścienia decyduje też o wytworzeniu kilku pedów głównych. Za trzeci, a nawet czwarty liścień odpowiada mutacja genu AMP1.

Góra żar i Sidzin, w Sidzinie wydaje się, że woda płynie pod górę, na Górze Żar butelki i inne przedmioty toczą się pod górę. W rzeczywistości to złudzenie optycznie, na Górze Żar na drodze idącej w górę jest zakręt, to tam przedmioty spadają do góry, ale na tym zakręcie jest odcinek biegnący w dół, ludzkie oko nie zauważa go z powodu zakrętu i reszty drogi idącej w górę, więć w rzeczywistości przedmioty te spadają. Podobna sytuacja jest w Siedzinie, niby woda płynie do góry, jest podobna sytuacja, na pewnym odcinku idącym w górę jest spadek, któego ludzkie oko nie zauważa, można to potwierdzić badając teren poziomicą.

Kryształowa Rzeka, tu woda mieni się kilkoma kolorami, niebieskim, zielonym, czerwonym, fioletowym, rózowym, granatowym i żółtym, znajduje się w Kolumbii, oryginalna nazwa to Caño Cristales, jest w parku narodowym. Kolorystyka to wypadkowa żółci i zieleni piasku, zieleni glonów, błekitu wody oraz czerwieni roślin z rodziny zasennikowatych Podostemaceae Macarenia clavigera. Są to czerwone, od łodyg odchodzą ogonki liściowe na ich są owalne liście o cienkich blaszkach.

Krzywy las we wsi Nowe Czarnowo w Zachodniopomorskiem, rosnące tu sosny Pinus sp. sa zgięte pod kątem prostym od 20 sm do 3 m wysokości, potem rosną normalnie, uważa się, że celowo zdeformowano je nakładając na młode rośnki specjalne formy by wykorzystać je potem do produkcji mebli i elementów łodzi. Deformacje dotyczą tylko sosen z tego lasu. Dowiedizałam się z Funpage'u Ekologii, że sosny skrzywiono przez obcięcie pędu głównego i pozostawienie pędu bocznego, gałęzi, która przejęła jego funkcję. Dziękuję:)

Catatumbo, najdłuższa burza świata, w Wenezuelskim Parku Narodowym przy ujściu rzeki Catatumbo do jeziora Maracaibo burze trwają pół roku, pioruny we wszystkich kolorach uderzają do 480 razy na minutę, ostatnia burza trwa ponad pół roku, burze prawdopodobnie powoduje ukształtowanie terenu jezioro, do którego rzeka wpada znajduje się w obszarze wysokiego cisnienia, okoliczne góry niskiego. Ciepłe powietrze idzie do góry spotyka sie z chłodnym górskim i powstaje burza. Czerwone pioruny są czerwone dzięki metanowi, który wytwarza się w czasie rozkładu liści roślin porastających okoliczne lasy.

Ogniste tornado, powstają w czasie pożarów, kiedy temperatura powietrza jest niższa od temperatury ognia, powstaje wtedy wir płomieni.

Trąba wodna, tornado powstające nad tafla wody, zasysa ją, powstaje wodny wir.

Czerwone i niebieskie duszki, wyładowania elektryczne w chmurach burzowych na wysokosci 30-90 m. Powstają w wyniku oddziaływań pomiędzy chmurą burzową a jonosferą. Mają różne kolory dominuje czerwony i niebieski.

Rzeka Ognia, rzeka Rio Tinto przepływa przez złoża żelaza i siarki, zaweira kwas siarkowy i metale ciężkie, żyją tam bakterie, które wydzielaja kwas jako efekt uboczny metabolizmu, żyja też glony, pierwotniaki, bezkręgowce.

Halo, zjawisko optyczne zachodzące w atmosferze w okół Słońca lub Księżyca, można je zaobserwować w okół Słońca kiedy jest ono częściowo przesłonięte chmurami, ale przez nie prześwituje, wtedy widać wokół Słońca tęczowy okrąg lub dwa okręgi w pewnej odległości od siebie, halo wywołuje załamanie i odbicie światła od kryształków lodu w chmurach warstwowo-pierzastych kąta wysokiego Cirrostratus.

Mamy w mitochondriach komórek całego ciała cytochrom p450, który neutralizuje ksenobiotyki, w tym toksyny i leki, najwięcej go wątrobie. To grupa 57 enzymów, z których 12 neutralizuje toksyny. Cytochrom p450 bierze tez udział w syntezie hormonów sterydowych i witaminy D. Ma dwa zadania, syntezę hormonów i odtruwanie organizmu, jest wapniozależny, dlatego wapn i witamina D są niezbędne do odtruwania organizmu. Potrafią rozłożyć nawet organiczne związki rakotwórcze. CYP to białka transbłonowe, które przenoszą elektron z NADPH na tlen, w reakcji uczestniczy hem cytochromu b łańcucha oddechowego w razie konieczności na FMN, FAD, hem cytochromu b i substrat, czyli ksenobiotyk. Cytochrom p450 jest w wątrobie, dlatego silne zatrucie niszczy wątrobę, leki, narkotyki, alkohol, środki ochrony roślin niszczą wątrobę.

Ksenobiotyk to jest wszystko, co obce, a dostanie się do organizmu i może oddziaływać na metabolizm. Wątroba neutralizuje toksyny i leki, dzięki czemu zmniejsza ich oddziaływanie na organizm, pozwala się najpierw zmienić je w mniej toksyczne lub obojętne związki i pozbyć. Komórki wątroby maja cytochrom p450, ten cytochrom to grupa oksygenaz utleniających ksenobiotyki. Ich liczba rośnie wraz z zanieczyszczeniem lub podażą ksenobiotyków, dlatego ludzie przyzwyczają się do używek i do leków, których potrzebują coraz więcej, by osiągnąć odpowiedni efekt np. jak ktoś nie bierze leków przeciwbólowych wystarczy jedna tabletka, by go znieczulić, ale jak ktoś bierze dużo danego leku, potrzebuje znacznie więcej, by przestać czuć ból, tak samo alkohol, ktoś kto nie pije, upije się jednym kieliszkiem wódki, ten kto dużo pije, wypije kilka butelek i może rozmawiać, a nawet robić prace domowe. Tak samo przyzwyczajamy się do substancji czynnych zawartych w ziołach i chociaż mają silne działanie lecznicze i zwykle używane są jako przyprawy, to ludzie, którzy dużo jedzą ziół potrafią bazylię, miętę, chili, oregano, czosnek, cebulę, pasternak, rozmaryn, lubczyk, cynamon, goździki, mniszek lekarski, pokrzywę, podagrycznik, jasnotę, pietruszkę, chrzan i musztardę na bazie gorczycy jeść w takich ilościach jak ludzie nieużywający ziół jedzą inne warzywa. W ten sam sposób przyzwyczajamy się do toksyn ze środowiska. Słabsze ksenobiotyki jak substancje czynne z ziół jesteśmy w stanie jeść w dowolnych ilościach, silniejsze jak leki, środki ochrony roślin, słabsze trucizny roślinne, toksyny z pleśni niszczą wątrobę w dużych ilościach, z silnymi truciznami roślinnymi i grzybowymi wątroba sobie nie poradzi, dlatego nie można jeść nieznanych roślin i grzybów.