Obecna systematyka kaktusów opiera się o pokrewieństwo genetyczne, dawniej opierała się na podobieństwie szparek, areoli, żeber, pokroju, ale większość ludzi zna dawne rodzaje. Kaktusy należą do rodziny kaktusowatych Cactaceae. Wyróżniamy 3 podrodziny: Peireskioideae, Opuntioideae i Cereoideae. Peireskioideae są najprostsze, mają liście, proste kwiaty zebrane w grona, Opuntioideae mają zredukowane liście, gruboszowate łodygi, mają glochidy, kwiaty są pojedyncze, typowe kaktusy to podrodzina Cereoideae. Niektóre rodzaje są do siebie podobne, inne różnią się nawet odmianami żyjącymi w tym samym środowisku. W przypadku słabych różnic oprócz odmian wyróżniamy formy, stąd forma rubra, aurea, monstrosa. Książka Zdeneka Fleischera i Bohumila Schutza Kaktusy wydana przez Państwowe Wydawnictwo rolnicze i Leśne w 1978 r, na której na ten wpis się opiera opisuje tylko te rodzaje, które interesują hodowców.
Akantokalicjum Acanthocalycium Bckbg. Średnie, kuliste kaktusy z pięknymi cierniami, małe kwiaty z łuskowanymi zalążnią i rurką kwiatową, łuski są pergaminowe, górskie rośliny lubiące świeże powietrze, jest 12 gatunków, najczęściej uprawiane to A. violaceum z żółtymi kwiatami i fioletowymi cierniami, A. klimpelianum z białymi kwiatami, A. spiniflorum z różowymi kwiatami, tu są podobne do lobiwii kwiaty z kwiatami wyrastającymi z bocznych areol np. A. chionanthum. Pochodzi z pn-zach Argentyny
Ancistrokaktus Ancistrocactus Br. et R. kulisty do niskiego cylindrycznego, ma rzepowate korzenie, jeden ze środkowych cierni jest haczykowato zgięty, są 4 gatunki, wrażliwe kaktusy. Z Teksasu i pn Meksyku.
Aporokaktus Aporocactus Lem. Krzewiasty pokrój, cienkie, długie, zwisające pędy, krótkie, gęste pędy, średnie, symetryczne kwiaty, dobrze rosną na oknie bez specjalnych zabiegów, pokojowe rośliny, jest 5 gatunków, najpopularniejszy to A. flagelliformis z pędami osiągającymi 1 m długości, karminowymi kwiatami, większe kwiaty mają mieszańce. Z pd i środkowego Meksyku.
Arekipa Arequipa Br. et R. najpierw kuliste potem kolumnowe kaktusy dorastające do 0,5 m, kwiaty mają długą rurkę, pędy gęste ciernie, jest 8 gatunków, nadają się do dużych profesjonalnych kolekcji. Z pd Peru i pn Chile.
Ariokarpus Ariocarpus Scheidw. Z środkowego i pn Meksyku, pd Teksasu, małe, płaskie, podobne do porośniętych porostami kamieni kaktusy, pokryte są szarobrunantymi do szarozielonych brodawkami, mają białe, żółte, różowe, fioletowe kwiaty, trudne w uprawie kaktusy, potrzebują dobrze przepuszczalnego, zasobnego podłoża, pełnego słońca i suszy poza czasem wegetacji, jest 8 gatunków A. furfuraceus, A. trigonus, A. retusus, A. scapharostrus maja brodawki w kształcie ostrosłupa z haczykowatym końcem, A. fissuratus, A. lloydii, A. intermedius i A. kotschoubeyanus maja płaskie pobrużdżone brodawki z rowkiem pośrodku, jest tu też A. agavoides.
Astrofytum Astrophytum Le. Z północnego i środkowego Meksyku i południowego Teksasu, jest tu 6 gatunków w całości pokrytych wełnistymi włoskami, mają duże miseczkowate nasionka i duże żółte kwiaty czasem z czerwonym środkiem, najtrudniejsze w uprawie, potrzebują bardzo przepuszczalnego, mineralnego substratu, silnego słońca, każdy gatunek ma kilka form i odmian, A. asterias jest płaski, tarczowaty, bez cierni, ma 8 żeber, A. myriostigma nie ma cierni, A. myriostigma var nudum nie ma wełnistych włosków, A. coahuilense ma większe i gęstsze kłaczki i czerwony środek kwiatu, A. capricorne, A. seline i A. niveum mają 8 żeber i długie ciernie, A. ornatum przekracza m wysokości, największy astrofyt, ma 8 żeber, mocne, proste ciernie, w kolekcjach są też mieszańce.
Ajlostera Aylostera Speg. Z północno-zachodniej Argentyny i południowej Boliwii, małe kuliste do nisko cylindrycznych roślinki, rozgałęziają się tworząc podusiowate skupiska, rurka kwiatowa zrośnięta z szyjką słupka ma włoski i szczecinki, górskie kaktusy, łatwe w uprawie, znoszą słabsze nasłonecznienie, kwitną wcześnie i obficie, jest 20 gatunków, A. deminuta z ciemno pomarańczowymi kwiatami, A. fiebrigii ma żółtoczerwone kwiaty, A. spinosissima ma gęste ciernie i ceglastoczerwone kwiaty, A. kupperiana ma pomarańczowe kwiaty, A. heliosa ma pomarańczowe kwiaty.
Aztekium Astekium Bod. Ze środkowego Meksyku, jedyny gatunek to A. ritteri, jest mały, płaski, szarozielony, ma 9-11 żeber, dobrze widać międzyżebrza, w areoli jest 1-3 słabe ciernie, różowe kwiateczki mają 8 mm średnicy, trudny w uprawie, wrażliwy, najlepiej go szczepić, cenny w uprawie.
Bartszella Bartschella Br. et. R. z Półwyspu Kalifornijskiego, jedyny gatunek B. schumanii jest mały, podobny do mamillarii, uprawiany tylko szczepiony na Eriocereus jusbertii.
Blossfeldia Blossfeldia Werd. Z pn-zach Argentyny, pd Boliwii, najmniejsze kaktusiki, mają 10-15 mm średnicy, rozgałęziają się w małe skupienia, nie maja żeber ani cierni, mają małe kwiaty, trudne w uprawie, górskie kaktusy, lubią je kolekcjonerzy miniaturek, jest 6 podobnych do siebie gatunków
Brazylikaktus Brassilicactus Bckbg z Rio Grande do Sul w pd Brazylii, kulisty kaktus do 10 cm średnicy, żebra są podzielone na małe brodawki, mają gęste, krótkie ciernie, średnie kwiaty, łatwe w uprawie jeśli chronimy je przed nadmiernym nasłonecznieniem, są 3 gatunki, 2 z nich w uprawie, B. graessneri z zielonymi kwiatami i złotymi cierniami i B. haselbergii cały pokryty białymi cierniami, ma pomarańczowoczerwone kwiaty.
Karnegia Carnegia Br. et. R. z Arizony, jest 1 gatunek A. gigantea, u siebie dorasta do 12 m, zagrożony.
Cefalorecereus Cephalocereus Pfeiff. Z Hidalgo w środkowym Meksyku, jest 1 gatunek głowa starca C. senilis, w naturze dorasta do 15 m, u nas to mały słupek z gęstymi, długimi, białymi włosami, bardzo wrażliwy, wymaga bardzo przepuszczalnego, mineralnego substratu, słońca, latem ostrożnie podlewamy, w spoczynku wymaga suszy, zimą źle znosi temperatury poniżej 10 st.
Ceresu Cereus Mill. Dawniej Piptanthocereus. Rośnie na wschód od Kordylierów, są tu kolumnowe kaktusy, powszechny rodzaj w całej Ameryce Południowej, pędy maja kilka żeber, minimum 4, dobrze rosną w hodowli, można latem sadzić w ogródku, jest 45 gatunków, najczęstsze to C. dayamii, C. stenogonus będące dobrymi podkładkami do szczepień, inne dobre podkładki to C. peruvianus, C. jamacaru, dają mieszańce w ogrodach botanicznych, gdzie kwitną.
Chamecereus Chamaecereus Br. et. R. z pn Argentyny, ma jeden gatunek C. silvestrii, to jeden z najpowszechniej uprawianych kaktusów, ma jasnozielone pędy grubości i długości palca, tworzy gęste krzaczki, łatwy w uprawie, w zimie potrzebuje dużego chłodu, zasuszony znosi kilkustopniowe mrozy, wiosną kwitnie na czerwono.
Czileorebutia Chileorebutia Ritt. Z Chile, miniaturowe kaktusy z rzepiastymi korzeniami, mają różne odcienie pędów, krótkie ciernie białe, szare lub czarne, trudne w uprawie, konieczne szczepienie, jest 20 gat. Najpopularniejsze to Ch. glabrescens, Ch. esmeraldana, najpiękniejsze Ch. odieri, Ch. krausii, Ch. malleolata.
Kleistokaktus Cleistocactus Lem. z Boliwii, Peru, Paragwaju, Urugwaju, pn Argentyny, niskie, smukłe, krzewiasto rozgałęzione kaktusy, mają areole blisko siebie, ciernie delikatne i gęste, kwiaty wałeczkowate o zagiętej rurce, są łatwe w uprawie, jest 50 gatunków, najpiękniejszy jest C. strausii, ma białe ciernie, tworzy smukłe kolumny, C. baumannii ma kolorowe ciernie, w tym rodzaju kwitną nawet młode okazy.
Kapiapoa Capiapoa Br. et. R. z pd Chile, kuliste lub nisko cylindryczne kaktusy, rozgałęziają się, wierzchołek ma gęste, filcowate włoski, rośnie na bardzo suchych pustyniach, lepiej rośnie na własnych korzeniach niż szczepiony, lubi dobrze przepuszczalny, zasobny substrat i silne wietrzenie, w zimie lubi suszę i chłód, jest 50 gatunków, najpiękniejsze to kredowobiałe z czarnymi cierniami C. cinerea i C. lembckei, oliwkowoszarozielona C. haseltoniana, C. gigantea i inne, długie, białe włoski ma C. krainziana, miniaturowe są ciemnobrunatne do czarnych, bujnie kwitnące C, hypogaea i C. tenussima.
Koryfanta Coryphantha Lem. Z Meksyku, USA, pd Kanady, małe, kuliste lub nisko cylindryczne kaktusy, czasem rozgałęziają się w poduszkowate kępki, brodawki są ułożone spiralnie, na szczycie mają podłużne bruzdy, z których wyrastają kwiaty, gatunki o rzadkich cierniach np. C. elephantindens, C. bumamma, C. andreae uprawiamy jak mamillarie, twarde o gęstych cierniach np. C. cornifera, C. pallida, C. dificilis uprawiamy jak astrofyta, zimotrwałe kaktusy z północy jak C. vivipara latem uprawiamy w ziemi, zimujemy w niskiej temperaturze.
Demnoza Demnoza Br. et. R. z pn-zach Argentyny, w przyrodzie ma 30 cm średnicy i 1,5 m wysokości, koralowoczerwone rurkowate kwiaty są górą zwężone, jedyny gatunek D. erythrocephala w młodości ma długie, czerwone ciernie, z czasem zastępowane włoskami, kwitną starsze okazy, niewymagający kaktus.
Dyskokaktus Discocactus Pfeiff. Z Brazylii, Paragwaju, Boliwii, płaskie, tarczowate rośliny z cefalium na wierzchołku pędu, duże, białe kwiaty pojawiają się w nocy, jest 20 gatunków, najbardziej znany jest piękny D. horstii, cały rodzaj ciepłolubny
Dolichotele Dolichothele Br. et. R. ze środkowego i północnego Meksyku i pd Teksasu, spokrewnione z mamillariami, maja długie brodawki, czasem wielkie kwiaty, łatwe w uprawie, 15 gatunków, D. camptotrich i D. decipiens maja bardzo długie brodawki, podobne do nich D. sphaerica i D. melaleuca są lubiane, mają wielkie, żółte kwiaty, D. baumii jest drobny, ma białe ciernie, D. surculosa ma niskie, poduszkowate, gęste kępy żółtych kwiatów.
Echinokaktus Echinocactus Lk. Et O. ze środkowego i pn Meksyku, pd USA, to duże, kuliste, starsze nisko cylindryczne rośliny, są tu największe kuliste kaktusy, maja duże żebra, duże ciernie, wierzchołek z gęstymi filcowatymi włoskami, u nas szybko rosną, dobrze żyją, rzadko kwitną, jest 10 gatunków, najpopularniejszy to jeden z najpiękniejszych E. grusonii ze złotymi cierniami, młode E. ingens, E. grandis, E.palmeri, E. visnaga są nie do rozróżnienia, w przyrodzie osiągają 1 m średnicy i 3 wysokości, ważą do kilkuset ton, mniejszy, krócej żyjący jest E. horizontalonius.
Echinocereus Echinocereus Eng. Ze środkowego i pn Meksyku, południowych stanów USA, jedne gatunki to miękkie, płożące pędy, inne to krótkie słupki, słupek ma zielone znamię, kwiaty są piękne kolorowe, rurka kwiatowa i zalążnia mają kolce, kaktusy tworzą duże kolonie, kępy się rozrastają, najpiękniejsze są mniejsze od reszty E. pectinatus z gęstymi, krótkimi cierniami, najmniejszy jest E. davisii, już 8-10 mm roślinki wydaj zielone kwiaty, ten rodzaj ma 90 gatunków.
Echinocefossulokaktus Echinocefossulocactus Lawr. Synonim Stenocactus, pochodzi ze środkowego i pn Meksyku, średnie, kuliste kaktusy, mają wiele żeber, czasem ponad 100, żebra są faliste, mniej lub bardziej zależnie od gatunku, jedne gatunki mają długie i proste ciernie, inne płaskie pergaminowate, potrzebują zasobnej, dobrze przepuszczalnej ziemi, pełnego słońca, chłodnego i suchego miejsca zimą, wtedy łatwo się je uprawia, jeśli mają dużo światła kwitną wczesną wiosną, jest 40 pięknych gatunków, najmniej żeber ma E. coptonogognus, najwięcej E. multicostatus i E. zacatecanensis.
Echinomastu Echinomaastus Br. et. R. z pn Meksyku, pd USA, średnie kuliste lub cylindryczne kaktusy, żebra mają garbki, piękne, trudne w uprawie, spokrewnione z telokaktusami, najlepiej je szczepić, jest 11 gatunków, w Czechosłowacji najpopularniejsze były E. macdowelli z gęstymi, białymi cierniami
Echinopsis Echinopsis Zucc. Z Boliwii, pd Argentyny, pd Brazylii, Urugwaju i Paragwaju, kuliste i cylindryczne kaktusy, bywają rozliczone, czasem się rozgałęziają, mają mocne, długie żebra i lejkowate, długie kwiaty rozwijające się w nocy, źle znoszą duże upały, poza tym łatwe w uprawie, jest 50 gatunków, E eyriesii to jeden z najpopularniejszych kaktusów, nadaje się na zewnętrzny parapet, E. leucantha ma długie, zgięte w górę ciernie, E chacoana ma długi i prosty środkowy cierń, E. werdermanniana ma największe, często różowe kwiaty
Epifyllum Epiphyllum Haw. Z Meksyku i pd Ameryki, inaczej Phyllocactus, maja krzaczaste pokroje, spłaszczone lub trójkrawędziste, liściopodobne pędy, często uprawiane kaktusy liściaste, są mieszańce o pięknych dużych kwiatach, uprawiamy je jak epifity
Epitelanta Epithelantha Br. et. R. z zachodniego Teksasu i pn Meksyku, podobny do mamilarii, ma krótkie, białe ciernie, w kolekcjach są szczepione, najpopularniejszy to E. micromeris, gatunki są bardzo podobne do siebie.
Eriokaktus Eriocactus Bckbg z Paragwaju i pd Brazylii, krewny notokaktusów, jest duży, ma ukośnie pochylony wierzchołek, w przyrodzie osiąga 1-2 m, E. leninghausi ma długie, złote ciernie, E. schumannianus na wierzchołku gęstą, biała pilśń i długie ciernie, inne gatunki to E. grossei, E. magnificus i E. claviceps.
Eriocereus Eriocereus Ricc. Z Paragwaju, Urugwaju, pd Brazylii, wschodniej Argentyny, ma długie, cienkie, płożące lub pnące pędy, uprawiany na podkładki do szczepień, E. jusbertii, E. bonplandii, E. martinii, który ma piękne kwiaty, wcześnie, obficie kwitnie w nocy
Eriosyce Eriosyce Phil. Z Chile, największe kuliste kaktusy Ameryki Południowej, mają pół m średnicy i 1 m wysokości, górskie kaktusy, potrzebują świeżego powietrza, w zimie suszy i chłodu, wolno rosną, warto je szczepić, gatunki za młodu są do siebie podobne, uważa się, żę to podgatunki E. ceratistes, rzadko uprawiane
Eskobaria Escobaria Br. et. R. z pn Meksyku i Pd stanów USA, małe rośliny, krewne koryfantów, najlepiej udają się w substracie z kruszyw mineralnych, trudne w uprawie, lubią je hodowcy miniatur, jest 20 gatunków, najpiękniejsze to E. nelliae, E. leei i E. hesteri.
Epostoa Epostoa Br. et. R. z pd Ekwadoru i pn Chile, kolumnowe kaktusy pokryte białymi włoskami, które na wierzchołku splatają się w splot podobny do wacika, piękne są siewki, rosną w górach przy równiku, w chłodne dni ostrożnie podlewamy, w zimie musi mieć ponad 8 st, jest 10 gatunków, Pseudoepostoa to osobny rodzaj, najbielsza jest E. lanata, czerwone środkowe ciernie ma E. mirabilis, E. melanostele ma rzadsze włoski i szybko rośnie.
Ferokaktus Ferocactus Br. et. R. z pd stanów USA, Meksyku, Półwyspu Kalifornijskiego, kolejne największe kuliste kaktusy, maja silne żebra, duże ciernie, czasem haczykowato zgięte, mogą być szerokie do 10 mm, siewki dobrze rosną, starsze nie tolerują zasadowej gleby, potrzebują dużo światła i świeżego powietrza, dobre warunki sprawią, że rosną duże, jest 40 gatunków, prosty w uprawie, najpopularniejszy jest F. Histrix, F. Glaucescens ma niebieski nalot i złote ciernie, F. Pringlei ma czerwone ciernie i białe włoski, z haczykowatymi cierniami popularny w uprawie jest F. Latispinus jest spłaszczony i ma piękne ciernie.
Frailea Frailea Br. et. R. z Br. et. R, pd Brazylii, pn Argentyny, Kolumbii, małe kaktusiki o krótkich cierniach, mają różne kolory, kwitną maleńkie roślinki, kwiaty otwierają się tylko w pełnym słońcu, bez pełnego słońca są kwiaty klejstogamiczne, nasiona są w pąku kwiatowym, wiele ma małe wymagania, jest 40 gatunków, najpiękniejsza jest zielona F cataphracta z małymi półksiężycami pod areolami oraz F.asterioides i F. castanea z brunatnymi pędami, są podobne do Astrophytum asterias.
Gymnokalicjum Gymnocalycium Pfeiff. Z Paragwaju, Urugwaju, pd Brazylii, Argentyny na wschód od Kordylierów, średnie, kuliste kaktusy, są i miniatury, mają różne kształty pędów i cierni, łatwe w uprawie, radzą sobie ze słabszym nasłonecznieniem, jest 100 gatunków, ze względu na kształt nasion dzielimy je na 5 podrodzajów, Gymnocalycium ma duże nasiona, tu jest G. denutanum z przylegającymi cierniami, G. uruquayense z żółtymi i różowymi kwiatami, G. fleischerianum i G. paraquayensis z białymi kwiatami z różowymi środkami, Ovatisemineum ma czarne, 1-milimetrowe, kuliste nasiona, to najpowszechniejsze jest G. gibbosum z białymi kwiatami i wieloma odmianami, jest bardzo odporny, tak samo jak G. baldianum z czerwonymi, pięknymi kwiatami, Microsemineum ma drobne, mniejsze od 1 mm nasionka, tu jest wiele gatunków, najbardziej znany G. saglionis jest największy, ma piękne ciernie, G. multiflorum i G. monvillei o bursztynowych cierniach, G. weissianum i G. nidulans z długimi cierniami, G. bicolor ze sztywnymi dwubarwnymi cierniami, G. horridispinum ma długie, zjeżone ciernie, Muscosemineum ma małe, brązowe nasionka przypudrowane kakaowym proszkiem, tu jest G. mihanovicii, G. damsii, G. pungens z długimi, odstającymi cierniami i średni G. megatae, Trichosemineum ma muszelkowate, brązowe, błyszczące nasiona, większość ma rozbudowana osnówkę, tu są spłaszczony, szarobrunatny G. quehlianum, G. asterium, G. riojense, G. occultum, G. moserianum, G. kozelskyanum i inne.
Haageocereus Haageocereus Bckbg. Z Peru smukłe, pięknie zabarwione kolumny o pięknych cierniach, powszechnie uprawiane w szklarniach, tworzą malownicze grupy, jest 50 gatunków, wiele odmian, łatwe w uprawie.
Hamatokaktus Hamatocactus Br. et. R. z pd Meksyku, Teksasu, Nowego Meksyku, spokrewnione z ferokaktusami, piękne, bujne, łatwo kwitnące kaktusy, uprawiamy jak ferokaktusy, H. setispinus jest mały, łatwy w uprawie, ma żółte kwiaty z czerwonymi środkami, H. hamatacanthus jest większy, ma długie, czerwone i żółte ciernie.
Heliantocereus Helianthocereus Bckbq. Podobny do trichocereusa,
hliocereus Heliocereus Br. et. R. z Meksyku, Gwatemali, krzewiasty pokrój, płożące pędy, piękne, kolorowe kwiaty, uprawiamy jak epifity, H. speciosus i H. cinnabarinus były krzyżowane z epifyllum.
Homalocefala Homalocephala Br. et. R. z Teksasu, Nowego Meksyku, pn Meksyku, jedyny gatunek H. texensis ma 30 cm średnicy, jest tarczowaty, wymagający w uprawie, potrzebne szczepienie.
Horridokaktus Horridocactus Bckbg. Z Chile, średnie kaktusy o pięknych cierniach, trudne w uprawie, szczepimy je, w zimie potrzebują suchego im chłodnego miejsca.
Islaja Islaya Bckbq. Z pd Peru, średnia, krótkocylindryczna, ma wiele, mocnych kolorowych cierni, kwiaty w większości żółte, szeroko otwarte z krótkimi rurkami, najbardziej znane są I. bicolori, I. copiapoides, I. flavica, I. minor, są piękne, ale trudne w uprawie, zalecane szczepienie.
Kraincja Krainzia Bckbg Z Meksyku, podobne do mamilarii, mają haczykowate środkowe ciernie i duże kwiaty, trudne w uprawie na własnych korzeniach, trzeba szczepić, 2 gatunki, K. guelzowiana z gęstymi, białymi włoskami i czerwonymi środkowymi cierniami i dużymi kwiatami oraz K.longiflora z rzadszymi włoskami i mniejszymi, różowymi kwiatami.
Lojchtenbergia Leuchtenbergia Hook. Ze środkowego i północnego Meksyku, jedyny gatunek L. principis to jeden z najosobliwszych gatunków kaktusów, ma długie brodawki do 10 cm długości o 3 krawędziach, z areol na końcach brodawek wyrastają długie, pergaminowe ciernie, duże, żółte kwiaty, uprawiamy ją jak ariokaktusy.
Lobiwia Lobivia Br. et. R. z pn Argentyny, Boliwii, zasięg do środkowego Peru, niewielkie rośliny rosnące w małych koloniach, mają krótkie, lejkowate kwiaty z owłosionymi rurkami, górskie kaktusy, potrzebują duże świeżego powietrza, niższych temperatur zimą, wtedy dobrze rosną, jest ponad 100 gatunków, mają różny wygląd, kolor kwiatów i ciernie, najdłuższe ciernie ma L. boliviensis, najpiękniejsze kwiaty mają L. jajoiana, L. nigristoma, L. haageana, L. famatimensis.
Lofofora Lophophora Coult. Ze środkowego meksyku i pd Teksasu, kulistospłaszczone kaktusy, są szare, nie mają cierni, mają małe kwiaty, narkotyzujące, obrzędowe, jest 7 bardzo podobnych gatunków, najbardziej znany to L. williamsii, uprawiany jak ariokaktus, to peyotl, halucynogenny.
Loksantocereus Loxanthocereus Bckbq. Z Peru, krzewiasty kaktus, pędy to cienkie słupki, czasem płożące, kwiaty grzbieciste, szeroko otwarte w dzień, już młode okazy kwitną, w upały trzeba delikatnie cieniować, zimują w cieplejszych miejscach, wolny wzrost przyspiesza szczepienie, 27 gatunków, płożący L. gracilis, podobne do siebie L. acanthurus i L. eriotrichus.
Mamilaria Mammillaria Haw. Z pd stanów USA, od Meksyku po Wenezuelę i Kolumbię, nie ma żeber, tylko brodawki, kwiaty są między brodawkami w zagłębieniach, tworzą wianuszek wokół wierzchołka, są małe, liczne, owoce są gładkie, bez łusek, bezzieleniowe, dojrzewają w środku pędu, po osiągnięciu pewnego wieku wydostają się na zewnątrz, lubią silne wietrzenie, pełne słońce, dobrze u nas rosną, jest ponad 300 gatunków, podzielone są na grupy oparte na podobieństwie, są zielone mamilarie M.centricirrha, M. carnea, M karwinskiana i inne, barwne-M. rhotantha, M. pringlei, M. spinosissima, białe-M. Elegans, M. plumosa, M. hahniana i inne, z haczykowatymi cierniami-M. Bocasana, M. bombycina, M. moelleriana, są miniaturowe, piękne i cenne okazy-M. herrerae, M. lasiancantha, M. albicoma i inne, cenne są M. saboae, M. theresae, M. goldii to małe kaktusiki z dużymi kwitami.
Matukana Matucana Br. et. R. z Peru, starsze kolumnowe, wszystkie piękne, górskie kaktusy, maja wielkie grzbieciste kwiaty, jest 13 gatunków, najbardziej znany to M. haynei z pięknymi czerwonymi kwiatami.
Mediolobiwia Mediolobivia Bckbg. Z Salty i Juyjuy w Argentynie, małe kaktusiki, pędy przypominają rebutie, kwiaty lobiwie, tu zgromadzono rodzaje Pygmaeolobivia Bckbq. Cylindrorebutia Fric. I Digitorebutia Fric. Dobrze rosną w uprawach, zimowane w chłodzie bujnie i pięknie kwitną wiosną, szczepione mają więcej kwiatów i są większe, jest 20 gatunków, M. aureiflora ma odmiany z złotych kwiatach, M. euranthema i M. pectinata mają czerwone kwiaty, M. karreri, M. einsteinii, M. steinckei, M. rubroviridis są cenne i czasem opisywane jako osobny rodzaj Cylindrorebutia.
melokaktus Melocactus Lk. Et O. z Meksyku, Gwatemali, małych i Wielkich Antyli, Brazylii, Wenezueli, Peru, zainteresowali się nim odkrywcy Ameryki, ma cefalium, pęd rośnie do pewnego wieku, potem na wierzchołku powstaje kuliste, filcowate cefalium, nie ma cierni tylko małe kwiaty podobne do kwiatów mamilarii i owoce, trudny w uprawie, altem ma mieć ciepło i wilgotno, zimą ciepły pokój, jeśli w czasie wegetacji mają wilgotno i dużo biogenów pięknie rosną i już w wieku 8-10 lat mają cefalia, popularne gatunki to M. oreas z długimi cierniami, M. azureus, M. concinnus, M. uebelmannii z cierniami do 30 cm, M. brederooinus ma cefalium już jako młody kaktus.
Monwilleia Movillea Br. et. R. ze wsch Brazylii, Wenezueli, Ekwadoru, Peru, pn Argentyny, Paragwaju, podobna do cereusa, ma słabe rozrastające się płożące pędy, rośnie bujnie, ma 16 gatunków, najpopularniejsze to M. cavendishii i M. spegazzini z marmurkowym deseniem, odpowiednio prowadzone szybko kwitną.
Myrtillokaktus Myrtillocactus Cons. Z Meksyku, Gwatemali, krzewy i niskie drzewa o dużej liczbie pędów, z 1 areoli wyrasta po kilka pąków kwiatowych, jadalne owoce podobne do borówki są jadalne, są 4 gatunki, najbardziej znany to M. geometrizans, ma niebiesko oszronioną skórkę, siewki szybko rosną, szczepi się na nim bezzieleniową Gymnocalycium fredrichii, nie znoszą zimowania w chłodzie.
Nawahoa Navajoa Croiz. Z Arizony, drobne rośliny z korkowymi cierniami, są 2 gatunki N. peeblesiana z białymi cierniami i N. fickeisenii z białymi cierniami do 35 cm długości, łatwo rozmnażają się z sadzonek, najlepiej szczepić je na Trichocereus pasacana.
Neobesseja Neoesseya Br. et. R z Teksasu, Oklahomy, Montany, Nowego Meksyku, Kolorado, Kanzas, poduszkowaci krewni kryfantów, mają czerwone owoce i czarne nasiona, uprawiamy pod gołym niebem i chronimy przed deszczem, po przekwitnięciu oszczędnie podlewamy, gleba musi być bardzo przepuszczalna, zimujemy w niskich temperaturach, w przyrodzie wytrzymują silniejsze mrozy, jest 6 podobnych do siebie gatunków, najczęstszy to N. missouriensis.
Neobuksbaumia Neobuxbaumia Bckbg. Z Meksyku, występuje w skupieniach w postaci wielkich kolumn, są 4 gatunki, najlepszy do uprawy to N. polylopha, potrzebuje ciepłego zimowania, N.tetetzo dorasta do 15 m, ale w hodowli usycha
Neogomezja Neogomesia Cast z Tamaulipas w Meksyku, jeden gatunek N. agavoides jest krewnym ariokaktusów, tak samo go uprawiamy.
Neolojdia Neolloydia Br. et. R. Z Meksyku i Teksasu to kuzyn koryfantów, na wierzchołku ma wielkie, kolorowe kwiaty, cylindryczny, krzewiasto rozgałęziony pęd, suchy owoc wygląda jak z papieru, owoce są matowe i czarne, udaje się szczepiony na Trichocereus schickendantzii i na echinopsisie, nie lubi bujnie rosnących podkładek, jest 8 gatunków, najczęstsze w uprawie to N. ceratites, N. conoidea, N. grandiflora, N. odorata ma 4 środkowe ciernie haczykowate, inne pędy i owoce.
Neoczilenia Neochilenia Bckbg. Z Chile, średnie kaktusy z owłosiona rurką kwiatową, przeniesiono tu gatunki z Chileorebutia, właściwe neoczilenie to N. jussieui, N. fusca, N. hankeana, niebieskoszaro oszroniona jest N. paucicostata, najlepiej je szczepić i trzymać w półcieniu.
Neoporteria Neoporteria Br. et. R. z Chile, najpierw kuliste potem cylindryczne kaktusy z długimi, czerwonymi kwiatami z cienką rurką kwiatową, gatunki lekko różnią się kwiatami, znoszą chłody w czasie zimowania, niektóre kwitną od jesieni do zimy, jest 20 gatunków, najpiękniejsza N. senilis (N. gerocephala) ma miękkie, ciernie, spokrewniona z nią N. multicolor ma splątane włoski w różnych kolorach od białych po czarne, gatunki są zmienne.
Notokaktus Noocactus Berg. Z Urugwaju, Paragwaju, pd Brazylii, Argentyny, są znane, lubiane, mają duże żółte kwiaty, słupki czerwone znamiona, łatwe w uprawie, nie lubią suszy wiosną, jest 150 gatunków, najpopularniejszy to N. nottonis, ma 40 odmian i form, var vencluianus ma czerwone kwiaty, najpiękniejszy jest N. scopa z żółtymi kwiatami, są różnokolorowe odmiany, N. rutilans kwitnie na różowo i jest maleńki, N. herteri ma największy 15 cm kwiat, kwitnie na czerwono, N. uebelmannianus podobny do Gymnocalycium denutatum kwitnie na czerwono.
Obregonia Obregonia Fric. Z Meksyku, jest 1 gatunek O. denegrii, ma łukowate brodawki, jest rzadki, potrzebuje bardzo przepuszczalnej ziemi i cieniowania w upały, silne słońce to parzy.
Opuncja Opuntia Mill. Żyje od Kanady po Patagonię, najpowszechniejsze kaktusy z płaskimi pędami, okrągłe pędy mają pokrewne rodzaje Austrocylinroopuntia, Tephrocactus i Cylindroopuntia, opuncje i pokrewne rodzaje szybko rosną, O. robusta ma niebieskawo oszronione, płaskie, piękne okrągłe człony dorastające do 25 cm średnicy, O. microdasys jest mała, ma kolorowe glochidy, Tephrocactus ma mniejsze, kuliste człony, piękne ciernie, szczepimy go na opuncji, by dobrze rosły, opuncja ma ponad 300 gatunków i wiele odmian, O. humifusa, O.rhotantha, O. fragilis i inne są mrozoodporne, uprawiane w alpinariach.
Oreocereus Oreocereus Ricc. Z Boliwii, Pn Argentyny, Peru, to krzewiaste, cereoidalne dorastające do metra i ponad metra kaktusy, pędy maja grubość do 12 cm, maja długie, białe włoski otaczające barwne ciernie, dobrze rosną szczepione i na własnych korzeniach, potrzebują dużo świeżego powietrza, żyznego podłoża, niewłaściwa uprawa daje plamy na pędach, najbardziej znany jest O.neocelesianus ze złotymi i czerwonymi środkowymi cierniami i O. trolli z wysokości ponad 3500 m n.p.m. ma jedwabiste włoski, jest niższy, O. hendriksenianus i O. fossulatus są cieńsze, na wierzchołku maja wełniste włoski od ciemnobrązowych do czarnych, ma wiele odmian.
Oroja Oroya Br. et. R. z Peru, tu są kuliste kaktusy z płasko przylegającymi cierniami, małe, nagie woskowate, czerwone lub pomarańczowe kwiaty wyrastają z wierzchołka, jest 6 wysokogórskich gatunków O. neoperuviana rośnie do 5000 m n.p.m, oroje wolno rosną, trzeba je szczepić, rzadko kwitną.
Pachycereus Pachycereus Br. et. R. z pn i środkowego Meksyku, monumentalne kolumnowe, potem rozgałęzione kaktusy, mają wiele gałęzi, osiągają ponad 10 m, jest 7 podobnych do siebie gatunków, siewki dobrze rosną, starsze zamierają.
Parodia Parodia Speg. Z pd Boliwii, pn Argentyny, Paragwaju, środkowej i pd Brazylii, spokrewnione z notokaktusami, maja podobne nasiona, owoce są suche, pokryte cienką błonką, jest 200 gatunków, pędy mają białe lub kolorowe ciernie, liczne żółte lub czerwone kwiaty, są 2 podrodzaje, Parodia ma małe, proszkopodobne, brązowe nasiona, Protoparodia ma większe, czarne nasiona, brazylijskie maja nasiona podobne do nasion notokaktusów, może to być osobny podrodzaj Brasiliparodia, najpiękniejsze, czerwone kwiaty ma P. sanguiflora, najdłuższe ciernie do 15 cm P. maxima.
Pediokaktus Pediocactus Br. et. R. z Kolorado, Montany, Nowego Meksyku, Idaho, kuliste potem wydłużone rośliny, w przyrodzie wytrzymują silne mrozy, P. simpsonii jest podobny do mamilarii, wrażliwy na złe warunki, P. knowwltoni z Kolorado jest maleńki, łatwy w uprawie.
Lofofory są zabronione w Polsce ze względu na halucynogenne i narkotyczne właściwości