biologia i ochrona przyrody

Wszystkie rośliny wiedzą, kiedy pada na nie światło, a kiedy cień. Słoneczniki jednak ustawiają się tak, by nie rzucać cienia na siebie nawzajem. Słoneczniki ustawiają się koszyczkami w stronę światła, ale rosnąc blisko siebie odchylają się, tak by nie ocieniać sąsiada, rozróżniają też cień innych słoneczników od cienia budynku-czując cień budynku nie tracą energii na oddalanie się, bo budynek nie oddali się od nich dając im światło. Słonecznik czując innego słonecznika oddala się od niego, ten drugi oddala się od pierwszego, posadzone w gęstym rządku układają się w zygzag. Słoneczniki odchylają się od siebie w czasie wzrostu-potrafią przesunąć się o cm co kilka minut.Słoneczniki poruszają się dzięki heliotropizmowi-wyginają się w stronę światła.

Sposoby na ślimaki

Ślimaków można pozbyć się stosując pułapki=podstawki pod doniczki wypełnione piwem lub roztworem drożdży, ślimaki lubią zapach drożdży idą do podstawek i topią się. Podstawki trzeba częściowo przykryć, by deszcz nie rozcieńczał piwa i uzupełniać wyparowne piwo. Niskie koszenie, usuwanie gałęzi i kamieni niszczy ich kryjówki, zostawienie gałęzi, kamieni i roślin na trawniku to schronienie dla jaszczurek, biedronek-zjadają jaja ślimaków, jeży, ropuch. Można wokół grządek zrobić zapory ze sproszkowanej kawy, nasion cytrysów, kory dębu, skorupek jaj, popiołu drzewnego, ziarnami gorczycy. Są rośliny, których ślimaki nie lubią:
anginka-jej łodyga jest za gruba dla ślimaków, więc jej nie jedzą, lubi przepuszczalna ziemię dla roślin doniczkowych zmieszaną z garścią piasku lub żwiru, na dnie musi być drenaż, doniczka musi mieć odpływ, nie lubi stojącej wody, odrywamy gałązki, wkładamy do wody, gdy wyjdą korzonki sadzimy do doniczki, lubi słońce i ciepło, nie lubi zmian temperatur, nie toleruje temperatur poniżej 10 st., podlewamy co tydzień mała ilością wody
rozmaryn-ślimaki nie lubią jego zapachu, lubi słońce, wapienne, zasadowe gleby, znosi susę, siejemy od kwietnia do maja, młode podlewamy, przed przymrozkami wnosimy do domu, przycinamy wierzchołki
bylica jest gorzka, Schmidta lubi lekkie, przepuszczalne, średnio żyzne gleby, ciepłe, sloneczne miejsca, oporna na mróz, wrażliwa na nadmiar wody, do ziemi warto dodać piasku, dzielimy kępy, wiosną robimy sadzonki wierzchołkowe
inne bylice lubią słońce, znoszą półcień, lubią przepuszczalne, suche, ubogie gleby, pospolita znosi żyzną i wilgotną, sadzimy po ostatnich przymrozkach, rozmnażamy przez podział kępek, wiosną przed ruszeniem wegetacji przycinamy, podlewamy gdy ziemia wokół jest sucha na kilka cm, wiosną można dać kompost lub obornik, plewimy
gorczyca-ma silny zapach, biała uprawiamy po zbożach, nigdy po kapustnych, nawozimy glebę przed siewem azot-40-60 kg/ha, P2O5-30-40 kg/ha, K2O-40-60 kg/ha, siejemy na głębokości 1-3 cm 100-150 nasion na m2, plewimy, uprawiamy po orce zimowej, wiosna przed siewem ziemię spulchniamy, lubi słońce, wapienne, gliniaste do piaszczysto-gliniastych gleby przepuszczalne o pH 5,8-6,8, nie lubi podmokłych i nieprzepuszczalnych
szałwia-ślimaki nie lubią jej zapachu i włosków, błyszcząca lubi słońce, żyzne, wilgotne, lekko kwaśne gleby, znosi lekki cień i słabsze gleby, ale słabiej kwitnie, w ziemi znosi krótką suszę w doniczce nie, doniczkowym i na słabszych glebach w ogrodzie co 2-3 tygodnie dajemy nawóz dla kwiatów kwitnących, usuwamy zwiędłe kwiatostany, w 2 połowie maja sadzimy co 40 cm w rzędach co 25-40 cm, nasiona siejemy w lutym i marcu do skrzynek, trzymamy w 18 st, siewki są po 1-2 tygodniach, siewki z 1-2 liśćmi właściwymi pikujemy do doniczek, gdy ma 2 pary liści uszczykujemy wierzchołki, sadzimy do ziemi po 15 maja wcześniej hartując-stopniowo przyzwyczajając do warunków w ogrodzie
szałwia lekarska lekarska lubi przepuszczalną wapienną, żyzną, glebe, podlewanie, słońce, drenaż, w ogrodzie lubi słońce i półcień, pod osłonami siejemy w kwietniu, w maju do gruntu, na miejsce stałe sadzimy od maja do lipca w rozstawie 40x40 cm, wiosną kompstujemy, lubi osłonięte stanowiska
cząber-ma olejki eteryczne, lubi słońce, osłonięte od wiatru miejsca, gleby uniwersalne dla roślin kwiatowych z drenażem, można dawać biohumus i inne nawozy płynne, podlewamy regularnie, nie lubi przeciągów
rumianek-ślinaki nie lubią jego zapachu, lubi piaszczyste i gliniaste gleby świeżo uprawiane, żyzne, przepuszczalne, wapienne z piaskiem, słoneczne, południowe miejsca, na stałe miejsce wysiewamy wiosną lub jesienią, nasiona przyklepujemy nie przysypujemy, słabo podlewamy, by nie wymyć nasion
czosnek-nie lubia jego zapachu, złocisty czosnek złocisty lubi ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru miejsca, żyzne, próchnicze, przepuszczalne gleby z drenażem, znosi półcień, nie lubi zalegającej wody, cebulki sadzimy do ziemi we wrześniu i październiku na głebokości 3 razy większej od wysokości cebulli co 8-10 cm od siebie, co kilka lat w lipcu i sierpniu wykopujemy, czyścimy z liści, suszymy, oddzielamy przybyszowe cebulki, trzymamy w przewiewnym miejscu w temperaturze pokojowej, sadzimy w październiku przed kwitnieniem dajemy nawóz dla kwitnących roślin, gdy pojawią się pączki kwiatowe przerywamy nawożenie, na zimę okrywamy liśćmi, słomą, gałązkami iglaków, po zebraniu siejemy nasiona
czosnek ozdobny lubi piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne gleby, słońce, chłodną, wilgotną pogodę, cebulki sadzone we wrześniu zimują w glebie, po 2-3 latach latem zbieramy cebulki przybyszowe, po przesuszeniu jesienią sadzimy je do ziemi, złocisty kwitnie za rok, olbrzymi i okazały po 2-3 latach
czosnek jadalny lubi żyzną, przepuszczalną glebę, słońce, nie lubi zwięzłej gleby-trzeba pomieszać ze żwirem, jesienią przed sadzeniem wykładamy ziemię kompostem lub obornikiem, wiosną dajemy na ziemię nawóz uniwersalny, usuwamy kamienie i chwasty, sadzimy ząbki co 15 cm w rzędzie, rzędy co 30 cm, podlewamy, zabezpieczamy siatką, można sadzić w pojemnikach z siatki o średnicy 30 cm i głębokości 20 cm, sadizmy co 10-15 cm na głębokości 2,5 cm, podlewamy, plewimy, gdy liście żółkną nie poldewamy już, usuwamy głąbiki kwiatonośne, zbieramy główki gdy liście zeschną, liście, głąbiki i ząbki są jadalne
orlik pospolity ma niemiły dla ślimaków zapach, lubi słońce lub lekki cień, żyzne, próchnicze,umiarkowanie przepuszczalne podłoże, obojętne, sadzimy wiosną lub jesienią w rozstawie 40-40 cm, karłowate odmiany co 20-25 cm2, trzeba je plewić i nawadniać, nawozimy kompostem lub obornikiem, rozmnażanie przez nasiona robimy od marca do lipca (później można do gruntu), wschodzą po 6-7 tygodniach, kwitnie w czerwcu
ruta zwyczajna-odpycha je jej zapach, lubi słońce, żyzne, zasadowe gleby, zimowe okrycia w czasie ostrych zim, miejsca osłonięte od wiatru, przycinanie po przekwitnięciu i wiosną, rozsadzamy kępki, sadzimy co pół metra
piołun-ma silny zapach, toksyczne dla ślimaków olejki eteryczne, lubi słońce, otwarte stanowisko, lekkie, suche gleby, plewienie, siejemy nasiona co 20 cm w rzędach, rozmnażamy przez rozłogi
piwonia-jej olejki eteryczne odstraszają ślimaki, chińska  lubi żyzne, próchnicze, lekko kwaśne, umiarkowanie wilgotne, uprawione na minimum 50 cm, gleby, słońce, półcień, odporna na mróz, strefa mrozoodporności 5, jeśli musimy przesadzamy od połowy sierpnia do połowy września, lubi osłonięte od wiatru miejsca, ma odmiany o kwiatach pojedynczych-płatki w 1 okółku, japońskie, oprócz 1 okółka płatków, w środku są zmienione w płatki cienkie pręciki w innym kolorze, anemonowe-płatki zewnętrzne w kilku okółkach, środkowe szerokie, kuliste, pełne-najczęstsze w ogrodach, piwonie podlewamy, ściółkujemy, młodsze na zimę okrywamy stroiszem, agrowłókniną zimową, kopczykujemy, wcześniej przycinamy, inne gtunki też odstraszają ślimaki
płomyk wiechowaty-ślimaki nie lubią jego zapachu, pszczoły lubią, sadzonki sadzimy jesienią, lubią bardzo żyzne, stale umiarkowanie wilgotne gleby, dużą wysokość powietrza, osłonięte od wiatru miejsce, słońce i półcień, nie lubi gliniastych i podmokłych gleb, ściółkujemy je korą ogrodową, torfem, szyszkami i kompostem, w suszę podlewamy, zasilamy nawozami organicznymi, nie znoszą mineralnych, przesadzamy od marca do maja co 4-5 lat, przed zima ścinamy nisko ziele, zimują bez okrywania, rozmnażamy przez podział kęp, sadzonki korzeniowe i pędowe, w kwietniu lub końcem sierpnia wykopujemy karpy, dzielimy na części, usuwamy martwe, zdrewniałe części, korzenie skracamy o 5-10 cm, pędy o 10-20 cm, układamy w dołkach w ziemi co 20-30 cm, podlewamy, ziemię wokół kompostujemy, sadzonki korzeniowe pobieramy od grudnia do marca, tniemy korzenie o średnicy 1,5 cm na kawałki5-6 cm, sadzimy do skrzynek w ciepłym inspekcie, szybko się ukorzenią, wiosną dajemy do ogrodu, pędowe pobieramy od marca do czerwca, ukorzeniamy w wilgotnym torfowym podłożu
liliowiec ogrodowy-ma zbyt sztywne dla ślimaków liście, liliowce wokół rabat są barierą dla ślimaków, lubi żyzne, próchnicze, wilgotne gleby ogrodowe, słońce, półcień, odporne na mróz i suszę, w 1 miejscu rosną 20-30 lat, wiosną, w sierpniu i wrześniu dzielimy kłącza, sadzimy w rozstawie 60x30 cm
lawenda wąskolistna-ślimaki nie lubią jej zapachu i włosków na liściach,lubi duże donice z grubym drenażem, żyzne, lekkie, przepuszczalne, neutralne do lekko zasadowych, wapienne gleby, sadzonkę umieszczamy w ziemi, ubijamy ją, zwilżamy glebę, nasiona chłodzimy w -0-3 st przez 2 miesiące, w marcu i kwietniu siejemy-1 nasionko na doniczkę lub wiele i pikujemy siewki z listkami, przesadzamy co 2-3 lata, latem lubi ciepło i słońce, zimą do 18 st, światło i wentylację, podlewamy gdy ziemia przeschnie, nie może stwardnieć, najwięcej wody potrzeba siewkom, wiosną przycinamy pędy o 1/2, na przełomie sierpnia i września usuwamy przekwitłe kwiatostany
wilczomlecz mirtowaty-ślimaki nie tolerują jego wosku, lubi słońce, osłonięe miejsca, zimowe okrywy namiocikiem z agrowłókniny, przepuszczalne, lekko wilgotne gleby, ciężkie rozluźniamy, sadząc do dołków dajemy kompost, siejemy nasiona, pobieramy sadzonki zielne po pobraniu na 10 minut zanurzamy w wodzie, żeby uciekł sok mleczny, dzielimy kępki, samosiewny
bodziszek wspaniały-ma włoski, posadzony w grubach ochroni pobliskie rabaty, lubi słońce, półcień, wszystkie gleby oprócz podmokłych i kamienistych, odporna na mróz i suszę, dajemy nawozy organiczne, na zimę ścinamy przy ziemi, pobieramy sadzonki, siejemy nasiona,
krwawnik pospolity-liście i pędy pachną nieprzyjemnie dla ślimaków, lubi słońce, suche gleby, przepuszczalne, umiarkowanie żyzne gleby lekko zasadowe do obojętnych, radzi sobie w półcieniu i na ubogich glebach, nie lubi gliniastych i kwaśnych, na wilgotnych glebach rozwija części zielone, odporny na mróz, zanieczyszczenie, choroby, szkodniki, wszystkie gatunki nadają się do bukietów
rozchodnik-ma mięsiste, niejadalne liście, ogrodowy lubi słońce, przepuszczalne, słabo żyzne gleby ogrodowe, znosi suche ziemie, na żyznych i wilgotnych traci pokrój, odporny na mróz, wycinamy stare pędy, również pomoże obsadzenie rabat innymi gatunkami rozchodnika
nasturcja-ślimaki nie lubią gorzkiego smaku liści i zapachu kwiatów, większa lubi żyzne, przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe, umiarkowanie wilgotne gleby, słońce, półcień, nasiona siejemy w maju, mniejsza lubi zaciszne, osłonięte od wiatru miejsca, słońce, dobrze zdrenowane, żyzne, lekko wilgotne gleby o różnym pH, znosi lekki cień, co 3-4 tygodnie dajemy nawóz z większą ilością fosforu i potasu, w suszę podlewamy, w marcu siejemy nasiona do doniczek z ziemią dla nasion lub krążkami torfowymi, zasypujemy je piaskiem lub ziemią, po 2 tygodniach kiełkują, po 15 maja dajemy do ziemi, kanaryjska pnąca w 2 połowie maja siejemy do ziemi, lubi piaszczysto-gliniaste, żyzne, próchnicze, nie przenawożone gleby, słońce i półcień
przywrotnik ostroklapowy, miękki-ślimaki nie lubią jego liści, sadzimy 5-7 sztuk na 1 m2, lubi próchniczo-gliniaste, umiarkowanie wilgotne gleby, cień, półcień, w słońcu regularnie podlewanie, po przekwitnięciu usuwamy kwiatostany, wiosną ścinamy uszkodzone pędy, kępy dzielimy do kwietnia lub od października, rozluźniamy ziemię, wyciągamy bryłę widłami, usuwamy suche liście, płuczemy wodą, dzielimy kępy, sadzimy na tej samej głębokości, nasiona stratyfikujemy w +5 st przez 4 tygodnie w lodówce, siejemy wiosną w 10-15 st kiełkują w ciągu 2 tygodni, jeśli nie usuniemy zwiędłych kwiatów jest ssamosiew
wiesiołek krzewiasty-ma twarde liście, łodygi i olejki eteryczne, lubi słońce, lekki cień, dobrze zdrenowane, świeże, lekkie, próchnicze, lekko kwaśne gleby, nie lubi podmokłych, zbyt wilgotnych miejsc i cienia, młode roslinki podlewamy co kilka do do ukorzenienia, starsze w suszę, glebe spulhcniamy, plewimy, jesienią ściółkujemy kompostem, wiosną kompost zgrabiamy, jesienią tniemy 10 cm nad ziemią, po 3-4 latach w kwietniu i maju wykopujemy i dzielimy kłącze, każda część ma mieć 2-3 pąki, sadzimy od razu w nowe miejsce, w kwietniu pobieramy wierzchołkowe sadzonki-tniemy młode pędy na 10 cm części, sadzimy w podłożu do sadzonkowania, pod osłonami ukorzenią się po 3 tygodniach
bazylia-ślimaki nie lubią jej zapachu potrzebuje minimum 5 godzin nasłonecznienia dziennie, potrzebna osłona przed wiatrem i silnym deszczem, w czasie kwitnienia potrzebuje temperatury 20-25 st. podłoże musi być stale wilgotne, podlewamy rano lub wieczorem, w czasie upałów codziennie, można przy każdym podlewaniu dodawać do wody biohumus, wysiewamy do doniczek przez cały rok

Budleja Dawida kwitnie od czerwca do października na fioletowo, lubi przepuszczalne, żyzne, umiarkowanie wilgotne, obojętne do zasadowych, waienne gleby, słoneczne, ciepłe, osłonięte od wiatru miejsce, południowe ściany domów, na zimę okrywamy, odporna na zaneczyszczenie, sadzimy wiosną jedno i dwuletnie okazy na tej samej głębokości co rosły w doniczce, glebę pod nią ściółkujemy, latem glebę spulchniamy, dajemy cienką warstwę ściółki, kory sosnowej, torfu odkwaszonego, trocin, liści, podlewamy w suszę, usuwamy zwiędłe kwiatostany, na zimę kopczykujemy kompostem, okrywamy agrowłókniną, na ciepłych miejscach tylko kopczykujemy, wiosną wycinamy przemarznięte pędy, przycinamy od połowy marca do kwietnia o pół wysokości, młode do 1 m nad ziemią, starsze do 10 cm nad ziemią
bukszpan wiecznie zielony lubi żyzną, próchniczą, przepuszczalną glebę, obojętną lub lekko zasadową, umiarkowanie suchą, słońce, cień i półcień, woli piaszczyste i gliniaste gleby, potrzebuje okrycia na zimę, raz na początku wiosny obcinamy pędy o 1.3 długości, drugi raz w połowie lata
Budleja Wejera ma kwiaty zebrane w główki, kwitnie późną latem, na zimę okrywamy i kopczykujemy, wiosną przycinamy chore pędy, lubi ciepłe, słoneczne stanowiska, piaszczysto-gliniaste, obojętne, żyzne, wilgotne gleby, w suszę podlewamy
Budleja główkowata od wiosny do końca lata ma złote główkowate kwiatostany, lubi śłońeczne, zaciszne, ciepłe miejsca, obojętne do zasadowych, żyzne, przepuszczalne, wilgotne gleby, na zimę kopczykujemy korą lub liśćmi, znosi suszę, po kwitnieniu przycinamy do mocnych pąków gałęzie i usuwamy 1/4 starych pędów
Budleja skrętolistna kwitnie na różowo-fioletowo od czerwca do lipca-sierpnia, odmiana Unique ma 1 m wysokości, 70 cm szerokości, Argentea ma 3 m wysokości, ma srebrzyste liście i pędy, budleja skrętolistna lubi słoneczne, ciepłe, osłonięte od wiatru miejsca, żyzne, próchnicze, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne gleby, ściółkowanie, plewiąc uważamy na korzenie, wiosną kompostujemy glebe wokół krzewu, można dać wieloskładnikowy nawóz mineralny, na zimę kopczykujemy i okrywamy włókniną zwłaszcza młode okazy, wiosną przed kwitnieniem usuwamy przemarznięte, chore pędy w całości, po kwitnieniu robimy cięcie korygujące, rozmnażamy przez sadzonki półzdrewniałe-pobieramy je w 2 połowie lata, gałązki grubości ołówka tniemy na 10-15 cm, dolne części zanurzamy w ukorzeniaczu i umieszczamy w mieszance torfu z piaskiem, zimujemy w zimnym inspekcie lub szklarni, wiosną sadzimy w ogrodzie lub zdrewniałe-w październiku i listopadzie odcinamy 15 cm gałązki grubości ołówka z 2 parami pąków, zanurzamy w ukorzeniaczu, umieszczamy w doniczce z piaskiem, zimujemy w 0-5 st lub zimnym inspekcie utrzymując stale wilgotną glebę, sadzimy wiosną do ziemi
budleja karłowa odmiana budlei Dawida, kwitnie na czerwono i różowo od lipca do października, na zimę okrywamy, kopczykujemy korą lub trocinami, wiosną przycinamy wszystkie pędy, lubi słońce, umiarkowanie wilgotne, obojętne gleby ogrodowe
budleja trójkolorowa to odmiana budlei Dawida, kwitnie od czerwca do września, sadzimy od marca do listopada sadząc 3 róznokolorowe sadzonki w 1 dołku, lubi żyzną, zdrenowaną, lekko wilgotną, przepuszczalną, piaszczysto-gliniastą glebę obojętną, lekki cień, 2-3 razy w sezonie dajemy nawozy wieloskładnikowe w płynie lub posypowe, wczesną wiosną tniemy 20 cm nad ziemią, usuwamy zwiędłe kwiaty nozycami ogrodowymi, na zimę kopczykujemy kora, kompostem, trocinami, owijamy agrowłókniną

Mój Przyjaciel Pingwin opowiada o przyjaźni pingwina z mężczyzną, który stracił na morzu syna. Pan Joao uratował pingwina czyszcząc go z ropy, ptak pomógł mu uporać się ze stratą. Naukowcy chcieli zabrać Dindima do ośrodka badawczego, ale uciekł. W filmie była scenka sugerująca, że Dindim jest wcieleniem Migeula-scena kiedy idąc przez las do wioski przypomina sobie jak biegł pod gałęzią w przedostatnim dniu życia. Osobiście nie wierzę w reinkarnację, odrodzenie ani opętanie, chociaż spotkałam się z poglądem, że zmarli mogą wracać pod postacią zwierząt, to uważam, że wiara ta pomoże zwierzętom np. Dindim przypływał do Brazylii do przyjaciela, żyjąc tak był szczęsliwy, znieolenie go w ośrodku badawczym byłoby traumą dla wolnego ptaka, gdyby ludzie wierzyli, że to Miguel, nikt by go nie łapał. Używam dużych liter, bo ta historia wydarzyła się naprawdę. Dindim odwiedzał Pana Joao przez lata. W filmie pingwin pozwolił Człowiekowi odzyskać radośc życiaW prawdziwym świecie 71-letni Joao Pereira de Souza wyruszył na połów ryb i znalazł pokrytego ropą pingwina magellana, ptak nie mógł pływać ani polować. Pan de Souza zabrał go do domu, wyczyścił i nakarmił rybami, nazwał go Dindim. Wnuk Pana de Souzy nie umiał wymówić slowa pingwin i mówił dindim. Po tygodniu Rybak chciał wypuścić pingwina, ale on wracał do domu, po roku ptak wrócił do Argentyny, po kolejnym roku wrócił, na powitanie ocierał się dziobem o nos Pana Joao. Dindim pokonywał co roku przez 10 lat 8000 km do Przyjaciela, przez 5 lat nie przypływał, wrócił dzień przed urodzinami Pana Joao, nikomu innemu nie dał się dotykać i dziobał. Pingwin przypływał jeszcze 8 lat, potem przestał, być może poznał partnerkę. Pisarka Alayne Kay Christian opisała tę historię w książce Stary Człowiek i Pingwin. Wywiady na temat dindima z Panem Joao, jego Rodziną i Znajomymi można znaleźć w internecie https://gazette.com/life/the-story-of-dindim-the-penguin-who-travels-5-000-miles-every-year-to-visit/article_2ac589d2-7a40-11ed-adf9-bfc4bf12f3b0.html

Psy z filmu Timber Pies Odkrywca
Timber-husky zaprzęgowy pies ze wschodniej Syberii, gdzie żył 3000 lat temu, ciągnął zaprzęgi, w 14 r towarzyszył człowiekowi w wyprawie na biegun północny. Ma proporcjonalną głowę, trójkątne, wysoko osadzone uszy,miewa dwukolorowe oczy-brązowe i niebieskie, pies ma 53,5-60 cm, waży 20,5-28 kg, suka ma 50,5-56 cm, waży 15,5-23 kg. Sierść jest gęsta, bujna, czarna. Biała, ruda, srebrzysta, czekoladowa, złotobiała, czarnobiała, ogon-kitę. Co tydzień czeszemy, w porze linienia co dzień grzebienim o róznej długości zębach do długich włosów i średniej długości zębach do krótkich. Używamy kosmetyków do sierści huskich, kąpiemy sporadycznie z mata antypoślizgową. Husky znosi zimno, ale słabo znosi upał. Żyje 10-14 lat, po zimowym spacerze suszymy futro, bo się przeziębi. Choruje na dysplazję stawu biodrowego-potrzebuje suplementów na stawy, zmętnienie i owrzodzenia rogówki, niedoczynność tarczycy, przemieszczenie cewki moczowej. Energiczny, ruchliwy, radosny, przyjazny, kocha zabawę, przestrzeni, dużego podwórka, spacerów, zabawek, lubi pogonić zwierzęta, przyjazny, musi biegać 40 km tygodniowo, inaczej ucieka, trudno utrzymac go na smyczy. Jest towarzyski, lubi inne psy.
Kaja-lablador jest łagodny, zrównoważony, ufny, przyjazny, inteligentny, posłuszny, żyje 10-12 lat, pies mierzy 57-62 cm, waży 29-36 kg, suka mierzy 55-60 cm, waży 25-32 kg, sierść jest biszkoptowa, czarna, czekoladowa, ruda, brązowa, może mieć białą plamke na piersi, krótka z podszerstkiem. Labradory wywodza się od psów św Jana pomagających przy połowach w Nowej Fundlandii, powstały w 18 w. do ngli przybyły w 1830 r, rasę spopularyzowali hrabia Malmesbury u lord Eldon John Scott, początkowo były czarne, w 1899 r urodził się pierwszy biszkoptowy w hodowli majora Radclyffe'a. Brytyjski Kennel Club zaakceptował rasę na oczątku 20 w, w 1019 r zaakceptował je Amerykański Związek Kynologiczny. Tadeusz Chwalibóg sprowadził się do Polski w 1986 r. labradory masę dorosłego osiągają w 1 r. podszerstek nie przepuszcza wilgoci, czyścimy uszy, czeszemy futro, po kąpieli suszymy uczy. Labradory są inteligentne, towarzyskie, dobrze się uczą, lubią inne zwierzęta, lubią ruch, bieganie, zabawę w wodzie, w wychowaniu potrzeba konsekwencji. Może wytrzymać do kilku dni bez pana jeśli ma zabawki. Chorują na dysplazję stawów biodrowych i łockiowych, siatkówki, zaćmę, zanik siatkówki, alergie pokarmowe. To najczęściej pracujące psy jako psy towarzyszące osobom niepełnosprawnym. Labrador może jeśc suchą i mokrą karmę, ale dostęp do niej może mieć w czasie jedzenia, dzienną dawkę dzielimy na 2-3 porcje, nie karmimy przed i po wysiłku
Grilluś-buldog kontynentalny pochodzi ze Szwajcarii, uznany w 2022 r, w 2005 r, 2005 r, powstał celem wyeliminowania wad anatomicznych buldogów angielskich, przyjazny dla dzieci, dobroduszny, łagodny, wierny, zrównoważony, zdrowy, pies dla dzieci i rodziny, on ma 42-46 cm, ona 40-44 cm, ważą 20-30 kg, żyją 10-12 lat, ma krótko jednokolorową, pręgowaną lub łaciatą sierść, kwadratową głowę, wysoko osadzone małe uszy, szeroki pysk, grube wargi-górne zwisają zakrywając żuchwę, krótka, gładka, lśniąca sierść w każdym kolorze poza błękitu. Zwinny, wszechstronny, lubi ruch, ufny, kontaktowy, lubi pueszczoty, psy i ludzi, bywa uparty, ale nie agresywny. Łatwo się przywiązuje, musi mieć kilka spacerów dziennie, dajemy dobre karmy, zwykle zdrowy. Czeszemy go miękka szczotką, czyścimy łapy, tniemy pazury, oczyszczamy nos, oczy i uszy, odkleszczamy

Rasy psów z filmu Marmaduke
Marmaduke-dog niemiecki żyje 8-10 lat, suka waży 46-78 kg, ma 72-84 cm, pies waży 54-90 kg, ma 80-90 kg, ma krótką, prosta, gęstą, przylegającą do ciała sierść czarną, żółtą, pręgowana, arlekin, merle, błekitną. Jest spokojny, cierpliwy, przyjazny, przywiązany, inteligentny, uczuciowy. Przodkiem rasy był dog tybetański, sprowadzony do Grecji i Rzymu skąd dotarł do Srodkowej Europy, jego potomków bullenbeissery i psy mysliwskie skrzyżowano z chartami, w 1880 r w Niemczech ustalono wzorzec, w 1888 r nadano nazwę dog niemiecki. Do Polski sprowadzony w 19 w. jeden z największych psów na Ziemi, jest muskularny, ma silne kończyny, duża głowe, małe, ciemne oczy, zwisające uszy, grube, opadająće wargi, ogon sięga stawu skokowego, ślini się. Jest aktywny, ale lubi odpoczynek, nie przemęćzamy szczeniąt na spacerach, potrzebuje uwagi, wielu bodźców. Co tydzień czeszemy, częściej w czasie linienia, kąpiemy w razie potrzeby w szampnie dla krótkowłosych psów. Sprawdzamy uszy. Pies jest uczuciowy, rozpoznaje i wyraża emocje, szybko przyzwyczaja się do rodziny i zwierząt, nieufny do obcych, może broni opiekuna, potrzebuje uwagi, troski, lubi ruch i kanapę. Choruje na rozszerzenie i skręt żołądka, dysplazję stawów biodrowych, kardiomiopatię roztrzeniową, torbiele tęczówki, łysienie. Szczenięta rodziców merle są chorowite, ślepe, głuche, białe. Dog niemiecki grał w Pustyni i Puszczy, pies wychowywany od małego z kotem podporządkuje się mu, największy dog Zeus miał 111,8 cm, karmimy kilka razy dziennie, po posiłku 30 minut unikamy wysiłku, senirem staje się w wieku 5 lat. Karmę dobieramy do wieku i aktywności
Maja-owczarek australijski aussie on ma 23-29 kg i 51-58 cm, ona ma 18-25 kg i 46-53 cm, żyje 13-15 lat. Wytrzymały, łagodny, kocha ruch, jest spokojny, opanowany, znosi inne psy, ma różne kolory, jest umięsniony, ma średnio długa, prostą, gruba sierść białą, czarną, brązową, lekko niebieską, opadnięte uszy, prosty ogon, przyjazne spojrzenie. Co tydzień dokładnie czeszemy, w czasie linienia co 2-3 dni, sporadycznie kąpiemy, przycinamy pazury. Zaniedbany niszczy rzeczy. Łatwo się aklimatyzują, są posłuszne, dobre w podrózy. Choruje na zapalenie wewnętrznego przewodu słuchowego, gónych dróg oddechowych, biegunki, urazy, kontuzje, wrażliwe na leki, maja dysplazję stawów biodrowych, zaćmę, chorobę Legga-Calvego-Parthesa-jałowa martwicę kości udowej, zwichnięcie rzepki, anomalie oczu, wieloogniksową retinopatię, postępujący zanik siatkówki, kamicę nerkową, niedoczynność tarczycy, przetrwała błonę źreniczna, dwurzędowość rzęs, przewlekłe powierzchowne zapalenie rogówki, głuchotę, ślepotę, zaburzenia akcji serca, wnętrostwo, padaczkę idiopatyczną. Pochodzi z Ameryki Pn, przodkiem jest prawdopodobnie owczarek baskijski, który przywiezion do USA. W latch 60 pokazywano go na zawodach rodeo, w 1957 r australisjki klub ASCA stworzył księge hodowlaną, standard utworzono w 77 r, standard amerykańskiego klubu AKC stworzono w 93 r
Bosco-owczarek francuski krótkowłosy beauceron od 1896 r osobna rasa, komisja pod przewodnictwem Emanuela Bouleta orzekła, że krótkowłosy owczarek to beauceron, długowłosy briard. Stara rasa powstała w Le Beauce, pierwsze zapiski pochodzą z 15 w. Ksiądz Rozier w Księdze Rolniczej z 1890 r wyodrębnił krótkowłosego owczarka z gór, który chronił stada przed drapieżnikami i ługowłosego owczarka z nizin, który pilnował i zaganiał owce. W 20 w powstał Club Francais Chien de Berger, gdzie opracowano rasom wzorce, suczka beaucerona Bergere de la Chapelle pierwsza została wpisana do księgi rodowodowej. Beauceron najpierw polował na dziki, był psem pasterskim, walczył w wojnach światowych, dostarczał meldunki żółnierzom, dziś pracuje w służbach mundurowych, jest tez psem rodzinnym, do Polski sprowadził go Antoni bojanowski w 1990 r, wtedy rozpoczęto hodowlę u nas. Pierwszy opis briarda pojawił się w 8 w w kronice Alberica de Troisfontaines-opisano 2 psy z dworu karola Wielkiego, jest wiele rysunków tej razy z tamtego czasu, Napoleon Bonaparte miał dwa briardy, w 1987 r opracowano wzorzec rasy, ulepszono go w 1925 r, briardy także walczyły na wojnach. Beauceron jest silny, umięsniony, ma owalne, ciemnobrązowe do orzechowych oczy, wysoko osadzone uszy, nisko noszony ogon w kształcie litery J, waży 30-50 kg, on ma 65-70 cm, ona 61-68 cm, sierśc gładka, błyszcząća, osiąga 3-4 cm długości, bywa dłuższa zaleznie od części ciała, ma włos okrywowy i podszerstek, jest czarna podpalana, znaczenia ma nad oczami, po bokach pyska, pod szyją, ogonem, na klatce i nogach, wiewiórcze podpalenia wyglądają jak czerwona pończocha, arlekin ma szara sierść z czarnymi łatami i podpaleniem, szary i czarny są równomiernie rozłożone po ciele, na piersi biała plamka. Briard ma 25-45 kg, on ma 62-68 cm, ona 56-64 cm, ma szare, płowe, czarne futro, proporcjonalna budowę, mocne kości i mięśnie. Beauceron czeszemy co tydzień szczotka z włosia, w czasie linienia furminatorem, myjemy, gdy się ubrudzi, używamy nabłyszczających sierśc odżywkek, dpłukujem, suszymy, czyścimy uszy, przycinamy za długie pazury, czyścimy zęby. Briarda czeszemy kilka razy w tygodniu do samej skóry szczotką szpilkową i grzebieniem do podszerstka, kąpiemy co tydzień lub co miesiąc zależnie od stylu życia. Beauceron jest odważny, pewny siebie, bezpośredni, oddany jednej osobie, opiekuńczy wobec dzieci, broni domu, do obcych przyzwyczaja się stopniowo, nie wolno mu się narzucać, dominujący wobec innych psów, zwłąszcza dużych, dobrze wychowany lubi koty. Potrzebuje przestrzeni, uwagi, dobrego wychowania, sanowczości, dużego wybiegu, potrzebuje obecności ludzi, może zostawać sam na kilka godzin, do nieobecności ludzi przyzwyczajamy go stopniowo, legowisko stawiamy tam gdzie przebywamy, potrzebuje ruchu, zabaw, Briard jest inteligentny, szybko się uczy mowych rzeczy, samodzielnie myślący, potrzebuje ruchu, stymulacji, doświadczonego opiekuna, jest czuły i lojalny wobec rodziny, socjalizujemy od szczenięctwa, troskliwy wobec dzieci, zównoważony, potrzebuje socjalizacji w kontaktach z psami. Obie rasy są częścia rodziny. Beauceron zyje 10-13 lat, choruje na dysplazje stawów biodrowych i łokciowych-szczeniąt nie męczymy chodzeniem po schodach, posepujący zanik siatkówki, rozszerzenie i skręt żołąka, dajemy zbilansowaną dietę, BARF lub wartościowe mięśne karmy z białkiem, tłuszczem, witaminami i biogenami, dzienne porcje dzielimy na mniejsze części. Briard żyje 12 lat, ma opadającą grzywkę-dbamy o higienę oczu, choruje na dysplazje stawó łokciowych i biodrowych, rozszerzenie i skręt żołądka, alergie, dysplazję siatkówki, wrodzoną slepotę, postępujący zanik siatkówki, zwichnięcie rzepki, odśrodkowy postepujący zanik siatkówki, zaćmę, dystrofie rogówki, przetrwałą błonę źreniczą, chłoniaki, mięsakochłoniaki, raka kolczystokomórkowego palca, alergiczne zapalenie skóry, niedoczynniśc tarczycy, długie włosy między palcami powodują kołtuny i zabrudzenia. Dajemy mu dobre, mięsne karmy lub BARF, dzienne racje dzielimy na mniejsze części, karmy muszą mieć dużo tłuczu, białka, witaminy i biogeny
Isabel-collie pochodzi ze Szkocji, jest spokojny, przyjazny, czuły, wrażliwy, myskularny, ma długie futro, potrzebuje czesania. Dawny pies pasterski. Najlepszy pies dla dzieci, łatwo się przywiązuje, przystosowuje do warunków, odbiera nastrój opiekuna, łatwo się uczy. W kłębie ma 55-60 cm, waży 18-25 kg, ma mocny tułów, szeroką klatkę, płaską mózgoczaszkę, długa, gęstą sierść marmurkową, sniadobiałą, trójbarwną podpalaną. Sable-white śniada z białym, jasnozłota do mahoniowej, biała strzzałka, skarpetki, koniec ogona, kołnierz, blue-merle-niebieska marmurkowa, czarne plamy, białe maziaje na srebszystoniebieskim tle, tricolor-podpalenia na ogonie i głowie. Potrzebuje stałej obecności pana. Potrzebuje ruchu, zabaw, biegu, sportu. Lubi dzieci, akceptuje inne zwierzęta, pieszczoty, potrzebuja spokojnych, zrównoważonych ludzi. Collie żyje 14-16 lat, są odporne, choruja na wrodzony niedorozwój siatkówki, nielactwo, zapalenia skórno-mięśniowe, dwurzędowośc rzęs, wyspiaka rzęs, dysplazję stawów biodrowych wrzodziejące idiopatyczne zapalenie skóry mikroftalię i anoftalię, nadwrazliwośc na niektóre leki i antybiotyki, dzieci 2 owczarków niebieskich marmurkowych może być ślepe lub głuche. Karma dla psa powinna być dobrej jakości, pies musi mieć 2 posiłki dziennie i stały dotęp do wody. Co tydzień czeszemy, kąpiemy co pół roku, kontrolujemy oczy. W Polsce pojawił się w 1924 r. niemcy i USA maja swoje owczarki
Grom i Błysk-pinczer miniaturowy ma 20-30 cm, waży 4-6 kg, umięśniony, zwarty, wydłużona głowa, ciemne owalne oczy, stojące, czasem załamane uszy, ma jaśniejsze plamy na kończynach, twarzy, klatce, żyje 12-15 lat, inteligentny, energiczny, przyjazny, oddany, zadziorny, pewny siebie, ma krótką, przylegającą sierść lśniącą czarną podpalaną, rudą, powstał w wyniku selekcji pinczera średniegp końcem 19 w, tępił gryzonie, wzorzec opracoł Werner Jung, Józef Bert hodował psy, rasa uznana w 1936 r, popularny stał się dzięki wystawie w Chicago. Co tydzień czeszemy miękką szczotką, przecieramy delikatnym ręcznikiem, kapiemy gdy trzeba, od jesieni do wiosny potrzebuje ubranka. Choruje na choroby przyzębia-trzeba dbac o zęby, obcinać pazury. Wierrny, przyjazny do ludzi, kocha ludzi i zwierzęa mieszkające w domu, odważny, lubi spać na kolanach, potrzebuje, zabaw, ruchu, uwagi, lubi towarzyszyć ludziom, dobry dla dzieci, choruje na zwichnięcia rzepki, ukrzycę, zwochnięcie rogówki, zapadnięcie tchawicy. Karmimy często małymi porcjami karmami dla małych ras suchą i mokra w stosunku 1:1
Buster i Chupadogra-mastif angielski mocny muskularny pies z dużą głową, pies ma 74-78 cm wzrostu i waźy 90-100 kg, suka 70-74 cm, waży 70-8- kg, sierśc krótka, przylegająca, brzoskwiniowa, płowa, przejrzysta, bywa ciemno pręgowana z czarną maską i uszami, małe uszy, zwisające wargi, szeroką, głeboką klatkę, zwisający ogon, silne, proste, szeroko rozstawione kończyny. przodkiem rasy jest dog tybetański, z niego powstał dog asyryjski, potem mastif, był psem stróżującym, potem bojowym wyorzystywanym przez Celtów, Persów, Aleksandra Macedońskiego, do Europy przewieźli go Fenicjanie, do Brytanni zabrali go Rzymianie, angielscy kró,owie wykorzystywali je do walki z niedźwiedziami, w 1835 r parlament zakazal walk zwierząt, w 1860 r pojawiły się na wystawie, w czasie 2 wojny niemal wyginęły, sprowadzono je potem z USA, w Polsce hodowle zaczęto w latach 90, raz w tygodniu czeszemy, w porze linienia codziennie, czyścimy zwisające uszy płynami weterynaryjnymi, sprawdzamy czy nie ma stanu zapalnego, miewa odchylenia dolnej powieki, choroby oczu, trzeba przemywać oczy roztworem soli fizjologicznej. Dobrze e prowadzony mastif jest spokojny, zrównoważony, uczuciowy, kocha pieszczoty, potrzebuje bliskiego kontaktu z ludźmi, potrzebuje socjalizacji od małego i czułości. Żyje 9-11 lat, choruje na dysplazję stawów biodrowych, łokciowych, rozszerzenie i skręt żołądka, zapalenie kaletek maziowych, wrodzone zwichnięcie rzepki, martwicę kostno-stawową stawów ramieniowych i kolanowych, młodzieńcze zapalenia kości, wywinięcia powiek, wypadnięcie gruczołu 3 powieki, postępujący zanik siatkówki, przerost pochwy, cystynurię, alergiczne zapalenie skóry, niedoczynność tarczycy. Pies Baskervillów i Saba z Pustyni i Puszczy to mastify, w 1989 największy pies to 155 kg masif Aicama Zorba. Stosujemy dietę dla dużych psów, pilnujemy wagi, dzienna rację dzielimy na 3-4 posiłki, po jedzeniu przez godzinę pies musi unikać wysiłku, po poworcie ze spaceru czekamy pół godziny z jedzeniem
Giuseppe i Raisin-kundelek kundle czyli psy bez rodowodu są najwiernejsze i najmądrzejsze, są zdrowe, żyją do 20 lat. Mają różne rozmiary, kolory, długość sierści, łap, charaktery, każdy jest inny. Profesor Wiesław Bogdanowicz twierdzi, że kundle to międzynarodowa rasa psów stanowiąca 75% wszystkich psów, czyli kundle to jedna rasa, mieszańce dwóch lub więcej ras to mieszańce. Kundle mają różny wygląd i charakter, każdy inteligentny, kochający, wytrzymały, przystosowany do środowiska, odporny na choroby, chętny do nauki. Kundle bywaja agresywne, kiedy nie znają ludzi lub doznały krzywdy z rąk ludzi. Kundle ze schroniska są wierne, wdzięczne i kochające. Kundle przywiązuję się do swoich ludzi. Kundle są tanie lub darmowe zależnie od źródła, długowieczne, wdzięczne, kochające. Biorąc szczeniaka nie wiadomo na kogo wyrośnie, ale można go wychować, dorosły pies ma ukształtowany charakter. Psy karmimy gotowymi karmami suchymi i mokrymi, gotowanym mięsem bez przypraw, makaronami, kaszami, gotowanymi warzywami jak marchew, ziemniaki-psy trwawia skrobię, domowa karma to gotowane dowolne mięso z kaszą lub ryżem. Duży pies potrzebuje więcej jedzenia niż mały. Kundle kapiemy, czyścimy uszy, przycinamy pazurki, czeszemy sierść, zapewniamy spacery, uwagę, zabawę.
Carlos-kot syjamski ma niebieskie oczy smukłe ciało, cienki ogon, 20-25 cm, kotka waży 3-4 kg, kot do 5kg, mają prosty nos, migdałowe oczy, cienki podszerstek, kocięta rodzą się białe, potem ciemnieje m ogon, twarzyczka i kończyny, seal point ma czarne znaczenia na kremowej lub jasnobrązowej sierści, blue-point biały z niebieskoszarym znaczeniem, chocolate-point mlecznoczekoladowe znaczenia na tle kości słoniowej, lilac-point jasnoszaroróżowe znaczenia na białym lub bladoliliowym tle. Lubi ruch, łątwo się przywiązuje i uczy dopóki się znudzi, wtedy daje znać. Nie lubi samotności, potrzebuje uwagi, pieszczot, lubi wychodzić, ale musi być zabezpieczony, musi mieć drapak, inne koty. Nie lubi zimna i wilgoci, mokrego trzeba wysuszyć. Regularnie go czeszemy, zimą leży przy źródle ciepła z daleka od przeciągów. Choruje na choroby serca, naczyniowe, nowotwory gruczołu sutka, zez, oczopląs, postępujący zanik siatkówki, zespół Pica-syndrom łaknienia spaczonego-kompulsywne jedzenie niejadalnych rzeczy. Żyje 15-20 lat. Wazna jest dobra karma, miski z wodą w całym domu. Syjamy żyły w świątyniach Tajlandii, końcem 19 w Phi i Mia przypłynęły do Angli jako prezent króla ajlandii dla brytyjskiego konsula generalnego i pierwsze koty hodowlane w Angli, w 1892 r ustalono wzorzec rasy, obecny wygląd rozwinął się w latach 70, pierwitną rasę nazywamy tajskimi kotami.