Najnowsze wpisy, strona 192


sie 30 2021

Znaczenie tlenu dla skóry


Komentarze (0)

Teraz coraz bardziej modne sa kosmetyki zawierające tlen, czy rzeczywiście są nam potrzebne? Otóż wprawdzie przez skórę zachodzi wymiana gazowa, nie ma ona jednak znaczenia dla całego organizmu, powierzchnia skóry jest za mała w stosunku do ilości komórek reszty organizmu by mogła zaopatrzyć ciało w tlen, skóra jest też za gruba, posiada rogową wartswę ochronną, która zatrzymuje szkodliwe substancje środowiska, ale też gazy obecne w atmosferze (im mniejsza cząsteczka, zbudowana z mniejszej liczby atomów i lżejsza, tym większa szansa przeniknięcia przez filtr jakim jest skóra), tlen O2 jest dośc mały, masa 16 unitów, może więc przenikać przez skórę do naczyń w skórze właściwej, ale podaż tlenu jst zbyt mała by miała znaczenie dla całego organizmu, inaczej udusilibyśmy się pod kołderka zimą albo w zimowych ubraniach. Największe znaczenie ma tlen dostarczany drogą płucną, w zamkniętych pomieszczeniach maleje stęzenie tlenu, a rośnie stęzenie CO2, dlatego ważne są rosliny zielone, które pobierają CO2 i oddają tlen, sukulenty oddaja tlen nocą, reszta w dzień, ważny jest ruch na świeżym powietrzu, zimą, gdy wracamy do domu po zmroku ciężko o spacery, ale teraz jest to możliwe, im większy wysiłek (dostosowany do stanu zdrowia), tym lepsze dotlenienie, hiperwentylacja zwiększa podaż tlenu, spacer musi być na terenach zielonych, lasy mają więcej tlenu niz zarośla, zarosla niż łaki ze względu na powierzchnie fotosyntetyzującą, praca na działce, weekendowe pikniki, kiedy cały dzień spędzamy na świeżym powietrzu są bardzo ważne, wakacje na wsi wśród zieleni, sport jak wycieczki rowerowe, spacery, nawet przejście piechotą do i z pracy dotlenia, gra w piłke na świeżym powietrzu, dawniej pod wzgledem boisk górowały miasta, teraz i na wsiach można pograć w piłkę, siatkówkę czy koszykówkę. Wymiana gazowa przez skórę ma znaczenie dla samej skóry, dlatego jeśli pogoda pozwoli trzbea jak najwięcej odsłaniać ciała, są oczywiście miejsca jak biura, Kościoły, szkoły, gdzie obowiązuje odpowiedni dress code, ale na działce, spacerze czy pikniku szorty i bluzeczka na ramiączkach powinny byc obowiązkowe, kolejna korzyśc takiego stroju to witamina D. Kremy z filtrem blokuja nie tylko produkcje tej witaminy, ale i wymianę gazową, powłoka kremu tworzy fizyczną blokadę. Spacery i wspólne spędzanie czasu scala rodzinę, zimą i jesienią warto podkręcić kaloryfery do 4 poziomu by odpowiednio nagrzać mieszkanie, duża powierzchnia odsloniętej skóry również umozliwia wymianę gazową, zimą zakrywana i niedotleniona skóra zaczyna reagować zaskórnikami i pryszczami, za które odpowiadają bakterie beztlenowe, dlatego latem kondycja skóry sie poprawia, gdyż dociera do niej więcej tlenu. Makijaż też nie wpływa pozytywnie  na dotlenienie skóry, również tworzy fizyczna barierę dla gazu oddechowego. Cwiczenia w domu równiez pogłebiają oddech i dotleniają. Przebywanie na lonie natury pobudza inne zmysły, spiew ptaków, zapachy kwiatów, drzew, ziemi, trawy, widok zieleni i pieknych kwiatów, czucie promieni slonecznych na skórze itd. A same kremy często zawieraja nadtlenek wodoru, czyli wode utlenioną, którą używa się m. in. do odkażania ran, można rozcieńczyć ją zwykła wodą i spryskać ciało z atomizery, oszczędzimy jakieś 70 zł, druga sprawa w przyp;adku wody utlenionej działa tlen atomowy, w przypadku tlenu atmosferycznego jest tlen cząsteczkowy, po burzy jeszcze jest ozon, w moim dzieciństwie wychodziło sie po burzy na ganek by oddychac ozonem, uważano, że jest zdrowy, ludzie zostali ci sami, sam ozon wykorzystywany jest nie tylko do odkażania, ale i do produkcji kosmetyków. Są jakuzi z ozonem, maty ozonowe dotleniające właśnie skórę, wykorzystywany jest przy leczeniu miażdżycy, łączy sie z hemoglobiną, dotlenia organizm, pozwala przywrócić prawidłowe krążenie, korzystnie wpływa na prace wątroby, dotlenia, pomaga w chorobie niedokrwiennej serca, łagodzi stany zapalne skóry, odlezyny, ciężkie oparzenia i odmrożenia, nawet stopę cukrzycową. Wygładza skórę, poprawia jej ukrwienie, teraz ozon owiano zła słąwą, ale ludzie, którzy wystawiali się po burzy by pooddychac ozonem dzis zyja, mają zdrowe dzieci, wnuki i prawnuki, wnioski niech każdy wyciągnie sam wg. własnego sumienia.

sie 30 2021

kilka pojęć związanych w wulkanizmem


Komentarze (0)

Erupcja freatyczna, czyli erupcja pary wodnej spowodowana kontaktem wody z parą wodną, dotyczą podwodnych wulkanów oraz tych wulkanów, których kratery stanowią jeziora, w kontakcie z magmą rosnie temperatura wody, jej ciśnienie, w końcu para uchodzi na zewnątrz formułując kształt grzyba, para zawiera też materiał piroklastyczny, zaleznie od wielkości zbiornika wodnego i ilości wody różna jest ilośc pary wodnej, której temperatura sięga ponad 100 stopni. Taka temperatura niszczy wszystko w okolicy zasięgu erupcji pary, podczas takiej erupcji powstają maary, czyli wyrwane przez parę zagłebienia w ziemi przypominające lejki. Maar może gromadzić wodę i zmienić się w jezioro maarowe.  Ciekawostka-czlowiek jest w stanie przeżyc kontakt z temperutą pary 100 st. C i niższą taka temperatura panująe w saunie. a sam czas trwania fali pary w takiej temperaturze trwa krótko i temperatura spada wraz z odległościa od wulkanu. Dłuższy czas w temperaturze gazu (para wodna to gaz) przekraczającej 100 st. może poparzyć.

Powódź glacjalna/lodowcowa, islandzki-jökulhlaup, angielski-glacier outburst flood, kiedy woda wylewa się z koryta rzeki zalewając sąsiednie tereny, wodę z rzeki zasilają wody powstającew wyniku topnienia lodowców, aktywnośc wulkaniczna m. in. wody hydrotermalne, które podnosząc sie roztapiają lodowiec oraz podnosząca się magma z gorącymi gazami wulkanicznymi, które też topią lód. Lód topniejąc spływa zasilając rzeki, zalewając doliny rzeczne i dalsze tereny, woda płynie w korytach i z góry na dół pod wplywem grawitacji, tak samo wody glacjalne spływają do rzek, które płyną w zagłebieniach, gdy ich za dużo jest powódź, często gdy topnieje wieczna zmarźlina np. w 2010 roku podczas wybuchu wulkanu Eyjafjöll w Islandii do wód spływaja osady z podłoża, gleby, kamyki itd. Takżde odwodnienie jezior zatamowanych przez lodowiec sprzyja powodzi glacjalnej.
Spływ/potop/lawina piroklastyczny, nie jest to spływ lawy, a spływ pyłów wulkanicznych, materiału piroklastycznego i gazów wulkanicznych, który spływa niczym lawina zabierając i paląc wszystko po drodze. Spływ zawiera tez kamienie, okruchy skalne i zabrane materiały, które nie zdąża sie spalić-stopione metale np. z samochodów itd. Lawina osiąga temp. do 1000 st. C, nad nia unosi sie chmura gazów poruszająca się z prędkością 300 km/h. Często jedynym miejscem, gdzie ludzie sa zdolni przeżyc sa dobrze zabezpieczone, podziemne miejsca, jak piwnice, dawne lochy, winiarnie. Wybuch Montagne Pelée na Martynice przeżył więzień, który zatkał mokrymi ubraniami wszelkie dziury w celi.
Lahar czyli spływ popiołowy gdy skraplająca się para wodna powstała w wyniku wybuchu ściąga popioły na ziemię, które plyną wraz z wodą lub roztopiony snieg, który zbiera popioły, powstaje rzeka, która zbiera kamieni, głazy, drzewa, fragmenty budynków, porusza się z prędkością 100 km.h, nie ma dużej temperatury, ale jest niebiezpieczna ze względu na prędkość i niesione materiały, często duże i ciężkie. Porywa też zywe organizmy.
Wahania pogody, pyły i para wodna ograniczają dostęp promieni slonecznych do Ziemi, problem lokalny, ale chmury pyłu mogą przelecieć w inne miejsce, takie zablokowanie promieni slonecznch obniża temperaturę powietrza, ogranicza lub blokuje syntezę witaminy D, para wodna z czasem się skrapla powodując opady, równice temperatur powodują wyładowania atmosferyczne, burze, gwałtowne wiatry spowodowane róznicą cisnień, ochłodzenie temperatury powietrza, generalnie wulkany zmieniaja pogode na niekorzyść. 

 

Dlaczego wulkanom towarzyszą pioruny-róznica temperatur pomiędzy powietrzem a gazami wulkanicznymi i parą wodną powoduje pioruny, para wodna ochladzając się skrapla się i powstają chmury burzowe, także naładowane cząsteczki pyłu powodują wyładowania elektryczne.
sie 30 2021

Odkleszczowe choroby kotów


Komentarze (0)

O chorobach odkleszczowych u psów napisano wiele prac, natomiast wszystkie kręgowce chorują na te same choroby bakteryjne i wiele chorób pasozytniczych. Tak psy jak koty sa narażone na choroby odkleszczowe, oba gatunki berdziej od ludzi ze względu na futro, czlowiek ma większa powierzchnię skóry łysą, można więc łatwozobaczyc i usunąć kleszcza, zwierzę trzeba regularnie sprawdzać. Kleszcze wbijają sie tam, gdzie skóra jest cienka i mają blisko do naczyń rkwionosnych, u kotów to kark, szyja, pierś, lopatki i skóra pomiędzy nimi, ramiona, pachy, pachwiny, głowa, podbródekale też na lapkach, ogonie, całych plecach, brzuchu. Ciężko uchwycić kleszcza ze względu na futro i ruchy zwierzaka, kot broni sie przed bolem, często czlowiek ciągnąć za kleszcza wyrywa mu wlosy, a kot na dolnej stronie ciała ogranicza dostęp do kleszcza, uniemozliwia odsunięcie wlosów, im dłuższy czas przyczepienia kleszcza i kontakt ze sliną, tym więcej bakterii i pierwotniaków przedostaje sie do ustroju, małą ich liczbę ogranizm może zwalczyć, im więcej tym gorzej.

Choroby odkleszczowe kotów to babeszjoza wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Babesia sp. które wnikaja do wnętrza czerwonych krwinek i niszczą je, powoduje uszkodzenia wielu narządów wewnętrznych np. serca, nerek, anemię, objawy to osłabienie, gorączka, żółtaczka, częsciowe zatrzymanie moczu, biegunka, bladość błon śluzowych, niewydolnośc oddechowa, babeszjozę przenoszą kleszcz łakowy Dermacentor reticulatus, psi Rhipicephalus sanguineus i koci Ixodes ricinus.
Borelioza wywołuja ja krętki Borrelia sp. gł. Borrelia burgdoferi przenoszą kleszcze z rodzaju Ixodes sp. objawy to obrzek wokół miejsca wkłucia, rumień wędrujący, bóle stawów, nadwrażliwość skóry, zaburzenia neurologiczne i uszkodzenie mięśnia sercowego. Leczenie to antybiotyki, długotrwała kuracja, trzeba obserwować miejsca po kleszczu i od razu zaprowadzić kotka do weterynarza.
Anaplazmoza czyli choroba bakteryjna wywołana przez Anaplasma phagocytophilum, które atakuja granulocyty i Anaplasma platys atakująca płytki krwi, oba szczepy roznosza kleszcze Ixodes sp. objawy to gorączka, bóle mięśni, biegunki, wymioty, duszność, kaszel, zaburzenia krzepliwości, krew w moczu i krwawienia z nosa, leczenie odpowiednimi antybiotykami.
Hepatozoonoza wywoływana przez pierwotniaka Hepatozoon sp. atakuje kości, wątrobę, naczynia włosowate mięśnia sercowego, objawy to powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, brak apetytu, krwista biegunka, objawy neurologiczne, przeczulica skóry, matowienie sierści.

 

Europejskie odkleszczowe zapalenie mózgu, choroba wirusowa, inny szczep atakuje ludzi, inny psy, inny koty, to rodzaj Alphavirus sp. z rodziny Flaviviridae. Objawy to gorączka, światłowstręt, nadwrażliwośc na dźwięki, zaburzenia równowagi, bóle kostno-stawowe,  porażenia kończyn, silne bóle głowy, nie ma lekarstwa [http://www.e-lecznica.pl/artykul/choroby-odkleszczowe]. Trzeba też regularnie podawać kotom środki przeciw kleszczom, obróżki, kropelki, zakraplamy im skóre między łopatkami, na środku pleców i nad ogonkiem, w gabinetach weterynaryjnych sa dostępne rózne środki przeciw kleszczom przeznaczone dla zwierząt o róznej masie ciała, jesli uzywamy jednego środka dla psów i kotów, kotu zakrapiamy raz pomiędzy łopatkami, psu 3 razy w górze, dole i środku pleców, taki preparat wysusza obecne już kleszcze, ale można je wyrwać. Preparat zakrapiamy co 3 miesiące lub częściej (zależy od preparatu, informacje sa na pudełku), obrózki też są aktualne jeden sezon. Nic nie chroni w 100%, trzeba kota sprawdzać po powrocie do domu i wyrywać, jesli ktos nie ma wprawnych palców, może użyć obcążek lub specjalnego sprzętu do kupienia w aptekach. Kleszcza łapiemy za odwłok paznokciami trzymając tułów i wyciągamy, można przekręcić lub pociągnąć, wycisnąc można dopiero po wyrwaniu ze skóry. U ludzi wychodzi gładko, u zwierząt może zostać kawałek w ciele. Nie smarujemy niczym kleszcza, odgarniamy sierść, łapiemy i ciągniemy. Resztę trzeba wyjąc, by nie zakażała dalej, sama wyjdzie, ale trzeba ja wyjąć nożyczkami czi pęsetą (nożyczki udają chwytak). Sama wyrywam rekami tak ludziom, jak zwierzętom, u ludzi idzie gładko, pęsetą nigdy nie próbowałam, u zwierząt gorzej ze względu na sierść i ich ruchy, ale w 90% kleszcze wychodzą całe na różnych etapach wypełnienia.
sie 30 2021

Rola witamin w życiu roślin


Komentarze (0)

Witaminy maja równiez znaczenie dla roślin.

Witamina E, jak odkryła Tammy Sage z University of Toronto i Michigan State University umożliwia transport blonowy substancji odżywczych w niskich temperaturach, witamina E wpływa na tworzenie kalozy w komórkach, która uniemozliwa transport składników pokarmowych, dzięki temu rośliny mające duże stężenie witaminy E są lepiej odżywione w nieprzyjaznych warunkach np. wysoko w górach, daleko na północy i południu, rosliny z dostateczną ilością witaminy E robią więcej nasion i produkuja większe owoce, gromadzą więcej materiałów zapasowych. Wzbogacenie roślin nawozami z witaminą E pozwoli lepiej dostosować się roslinom z innych stref klimatycznych zwiększając mrozoodporność, co ważne w ogrodnictwie i sadownictwie.
Witamina B1 stymuluje wzrost korzeni, ułatwia przyjęcie sie zaszczepek, przyspiesza regenerację po zaszczepieniu gałązkami innych gatunków, rosliny wzbogacone witaminą B1 lepiej rosną, są silniejsze i odporniejsze na choroby, spełnia rolę w rozkładzie cukrów zlozonych m. in. skrobii, kalozy na proste węglowodany, jest tez składnikiem akceptora fotonów w czasie fotosyntezy.
Witamina B2 ma udział w procesach energetycznych komórek.
wittamina B3 prekursor NAD i NADP, koenzymów utlaniania i redukcji metabolizmu komorkowego.
Witamina B5 to składnik koenzymu A, który jest waznym enzymem przenoszącym grupy acylowe w cyklu kwasu cytrynowego i fotosyntezie.
Witamina B6 jest składnikiem enzymów biorących udział w metabolizmie tluszczów.
Witamina B9 bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych
Witamina B12 pomaga roslinom rosnąc pod wodą, algi tworzą ja same, inne rosliny musza pobierać ją z zewnątrz, w terenie pobierają ja z nawozu organicznego (rozkładających się szczątków).
Witamina C uodparnia na smog, podnosi wydajność fotosyntezy, neutralizuje wolne rodniki, rosliny tworzą ja dzięki enzymowi fosforylazie GDP-L-galaktozy, która także pod wpływem swiatła powoduje magazynowanie tej witaminy, witamina C przyspiesza także wzrost i rozwój roślin.
Witamina D u roslin stymuluje rozwój korzeni i kiełkowanie nasion.
Witamina A jest składnikiem olejków eterycznych i żywicy, wspomaga podział komórek.

 

Witamina K filochinon to akceptor elektronów w procesie fotosyntezy, uczestniczy w szlaku elektronów.
sie 30 2021

Uprawa mchu


Komentarze (0)

 Mchy lubią wilgotne ogrody, z pozostałościami murów i fundamentów, lubią tereny zadrzewione, szczególnie nadają się do zazielenienia terenów pomiędzy drzewami. Pionierskie mszaki, porastające mury, dachy, kamienie, gleby dobrze znoszą suszę i nasłonecznienie, one przygotowują te tereny pod dalszą sukcesję roślin. Są pierwszymi producentami próchnicy. Takim odpornym na susze i słońce, niewymagającym, pionierskim mchem jest pędzlik murowy Tortula muralis, porasta mury, ściany, kamienie, nieużywane chodniki, dachy, jest rśliną pionierską, dobrze radzi sobie w miastach, jest jednym z najpospolitszych mchów w Polsce. Porasta tereny niezarośnięte przez inne rosliny, dlatego nadaje się na nasłonecznione ogródki, często samoistnie porasta gołą ziemię na podwórkach. Jako, że w przyrodzie porasta kamienie piaskowiec nadaje się do jego uprawy, nie jest mchem wymagającym. Pisałam o mchach lubiących wilgotne i ocienione tereny oraz mchach lubiących słońce, są różne gatunki mchów: naskalne, epifity, naziemne, które potrzebują danego podłoża, tak samo w zależności gatunku zamieszkującego dane środowisko mają różne upodobania co do wilgotności, cienia i minerałów w podłożu. Pędzlik murowy dobrze znosi suszę i słońce oraz radzi sobie w większości warunków, do póki jego tereny nie porosną większymi roślinami, z którymi może przegrać konkurencję o dostęp do słońca, wody czy biogenów, dlatego trzeba takie niechciane rośliny usuwać. Chyba, że wśród mchu mają rosnąć inne ozodbne wyższe rośliny, ale teżtrzeba o całość dbać i usuwać chwasty. Pędzlik porasta też korę drzew, dobrze radzi sobie też na stanowiskach wilgotnych, mchy same potrafią chłonąć wodę jak gąbki, dlatego rosliny w takim ogordzie powinny być raczej higrofilne. Jako odporna roślina pionierska mech nie wymaga specjalnej pielęgnacji, wystarczy pilnować by przyjął się na kamieniu, pędzlik porasta płyty nagrobne zrobione z różnych materiałów, takżę z piaskowca, więc nie bęzie problemu z jego utrzymaniem, porasta też azbestowe dachówk.

W ogrodach często mchy są sadzone jako rosliny okrywowe, czyli zastepują trawnik. 
Co do innych gatunków mchów to często przesadzenie ich z miejsc wystepowania do ogrodu nie skutkuje, takie mchy umierają. Jednak jeśli w ogrodzie panuja dogodne warunki mchy pojawiają się same, dzięki zarodnikom, większość mchów lubi cień, wilgoć, w miejscach ocienionych gromadzą wode z rosy, która wolno paruje, w miejscach slonecznych mozna je zraszać, ale krople skupiając promienie słoneczne mogą oparzyć listki, dlatego lepiej proszę posadzić głodek kaukaski lub karmnik ościsty, małe, podobne do mchów roślinki, które dobrze znoszą suszę [http://www.wymarzonyogrod.pl/eksperci/odpowiedzi/8828,nawierzchnia-i-mech]. Ogród z mchem to mechownik, czasem pod drzewami zamiast trawy pojawia się mech, trawy to rosliny lubiące słońce, czasem drzewa zasłaniając je uniemożliwiają trawom wzrost i pojawia się cieniolubny mech. Zwykle od północnej, ocienionej strony. Odpowiednie posadzenie drzew od południa może sprzyjać powstaniu mechownika, ważne jest usuwanie innych roślin spod drzew, by nie zarastały gleby, wtedy powstanie nisza dla mchów. Zwykle mchy same rosną tam gdzie im dobrze, także w ogrodach, można im pomóc tworząc odpowiednie warunki np. cień, wilgoć, są gatunki odporne, pionierskie, które radzą sobie ze słońcem i suszą, jak pędzlik, samo przesadzanie mchó rzadko daje efekty, ale zabranie gotowych porosniętych mchem kamieni i zapewnienie podobnych warunków jakie miały w miejscu występowania może spowodować ich przetrwanie. Warto także zadbac o zraszanie kamieni, ale wieczorem, gdy słońce nie jest już tak silne jak w dzień albo wcześnie rano, ale lepiej wieczorem w okolicach zachodu słońca.

 

Po ogólnych informacjach odpowiem na Pana pytania. Pewnie Pana ogród jest niejednorodny ze względu na różne naslonecznienie terenu, także różne gatunki mchu mogą stanowić dla siebie konkurencję, zwykle miejscowy wyprze ten sprowadzony. Pędzlik na kamieniach powinien się utrzymać chociaż, lepiej byłoby sprowadzić kamienie czy fragmenty gruzu z mchem, jakiś czas mech może funkcjonować w słoiku, ale nie długo, one nie lubią przesadzania. Co do ogródka to zarastanie wszystkimi roślinami trwa powoli, trzeba zapewnić odpowiednią wilgotność w miejscach nalonecznionych, najlepiej wieczorem, by wyrównac tempo wzrostu, warto zadbac o równomierne ocienienie lub oświetlenie (zależy jaki Pan ma ogródek). równomierne warunki ujednolicą wzrost mchów, trzeba usuwać inne, niepożądane rosliny, może nierównomierny wzrost ma związek z allelopatiami albo z konkurencją o minerały i wodę, tu gdzie sa inne rośliny, mech może rosnąć słabiej. chyba, że chodzi o drzewa i krzewy, wtedy w ich cieniu mech rosnie szybciej. Są też nierówności terenu, gdzie zbiera się woda, z wyższych terenów spływa, szybciej schną, więć mech rośnie slabiej, trzeba zadbać o równy teren, by woda równomiernie sie rozchodziła. Nasłonecznienie sprzyja rozwojowi traw, a trawy zagłuszają mech, dlatego trzeba pozbyc się traw z ogrodu. Samym mchom wystarczy wilgoc z powietrza, chłona wodę z powietrza całym ciałem, są odporne na choroby i ostry klimat, ale wrazliwe na zanieczyszczenia, ważne jest czyste powietrze. Mchom sprzyja zbita, ciężka gleba, intensywne podlewanie i cień, lubia pH ok. 5,5 gleby, źródło minerałów stanowi dla nich filc i martwe części trawy, słąbe zwarcie darni. Ta strona podaje jak pozbyc się mchów, ale opisuje najlepsze dla nich warunki i może być wskazówką jak stworzyć im przyjazne warunki kosztem traw: http://www.klinikaroslin.com/ochrona-w-miastach/20-zwalczanie-mchu-w-trawniku