biologia i ochrona przyrody

Osmotyk to roztwór W stężonych roztworach cukrów jest ich hydratacja, czyli mniej cząsteczek wody, gdy wiąże sie z cukrem, rośnie stężenie, spada objętośc wody, też na to daje się poprawki. Ψw to różnica potencjału wody w danym miejscu (tw,  wakuoli μw) i czystej wody pod ciśnieniem atmosferycznym. Wartości bezwzględne μw i μw0 nie są znane. znana jest różnica między nimi, któa zawsze jest ujemna, dlatego, że odejmujemy od roztworu gdzie jest mniej wody niż w czystej wodzie. Ψw=(μw - μw0)/Vw. Vw to stała wartość potencjalnej objętości molowej wody. To potencjał chemiczny czystej wody oznaczony w jednostkach ciśnienia J/m2. J=Nm Pa=Nm3. są cztery parametry osmotyczne: Π* potencjał osmotyczny, ciśnienie osmotyczne, ciśnienie sprężystości i turgor. w komórce jest potencjał osmotyczny. Gdy pobiera ona wody potencjał maleje, jest efekt rozcięczenia. Turgor na początku jest zerowy, potem rośnie. Zdolnośc komórki do pobierania wody to -Ψw. -Ψw=Π*-p, gdy p=0 -Ψw=Π*, gdy Π*=0 -Ψw=p. Plazmoliza w roztworach, gdzie Π* roztworu zewnętrznego jest większe niż soku komórkowego jest migracja wody z komórki do środowiska, jest to plazmoliza, podczas plazmolizy spada wartość turgoru, protoplast odstaje od ścian komórkowych. Ma to związek z kurczeniem się wakuoli. Czasami widoczne są nici Hechta, są to obkurczone plazmodesmy (wypustki plazmatyczne). Za pomocą plazmolizy odróżniamy komórki żywe od martwych. Włożenie splazmolizowanej komórki do czystej wody lub w roztworze o niższym potencjale potencjale osmotycznym daje dysplazmolizę, pod warunkiem, że nici Hetcha nie są zerwane. W zależności od roztworu (plazmoticum), kształt plazmolizy może mieć różny wygląd. Np. w roztworach jonów jednowartościowych K, Li plazmoliza ma regularny kształt, związany z hydratacyjną rola jonów jednowartościowych. W roztworach jonów dwuwartościowych Ca, Mg jest dehydratacja cytoplazmy i plazmoliza ma nieregularny kształt. Jony dwuwartościowe wiążą się z dwoma różnymi cząsteczkami co daje utrzymanie struktury cytoplazmy, plazmoliza ma kształt gwiazdki. Jony rodnikowe np. CSN dają kształt kołpaczkowaty. związane jest to z większą przepuszczalnością plazmolemy dla dużych jonów niż tonoplastu, w wyniku ich oddziaływania plazmoliza przyjmie kształt kołpaczka. Komórka ma kanały wodne, transport błonowy podlega kontroli ze względu na małą przepuszczalność lipidów dla wody. Jest duży przepływ wody przez błony biologiczne. Są białka kanalowe tworzące pory w błonach przez, które woda idzie do komórki. Są to akwaporyny, są to integralne bialka błonowe, łańcuch polipeptydowy 6 razy przebija błonę, N koniec i C koniec są po stronie cytoplazmy. Światło poru wynosi 0,15-0,20 nm. średnica cząsteczki wody ma około 0,15 nm. Błona komórkowa ma białka im lipidy. Metody pomiaru potencjału osmotycznego:  plazmolityczna, polega na umieszczeniu skrawka tkanki w roztworach o różnym stężeniu molowym sacharozy (niedysocjujący roztwór) i odnalezieniu roztworu, w którym 50% komórek jest zplazmolizowanych.  komórka zplazmolizowana to komórka z nawet najmniejszym odłaczeniem protoplastu od ściany komórkowej. W takim roztworze turgor ma 0. Metoda krioskopowa to wyciśnięcie za pomocą prasy soku komórkowego z tkanki i zamrożenie soku. /dokładne centymetry, gdzie stopien jest podzielony na 100 podjednostek mierzą temperaturę, w której pojawiają się kryształki lodu. Zgodnie z prawem Raoulta jednomolowy roztwór obniża tempo zamarzania o 1,33 st. C. Znając wartość temperatury obliczamy stężenie. Modyfikacja tej metody pozwala na oznaczenie potencjalu osmotycznego w pojedynczej komórce. Wybieramy do tego duże komórki np. glon krynicznik Nitella sp. i mikropipetą pobieramy sok komórkowy będący w podciśnieniu. Sok kładziemy na szkielko przedmiotowe i od razu polewamy kroplą oleju silikonowego. Kropla wysycha po 5 s, tyle trwa doświadczenie. Preparat umieszzczamy w roztworach HCl o różnym stężeniu. Roztwory te wyznaczają wartość bezwzględnego potencjału osmotycznego. Szkielko kładziemy na miedzianej płytce połączonej z zamrażalnikiem i kładzie na stoliku mikroskopowym. Zamraża się ja do -20 st. C i stopniowo odmraża. Kontrolujemy temp. w której kryształki lodu rozmarzaja. Porównujemy z próbami kontrolnymi w NaCl. Określa to stężenie zwiaków odmotycznie czynnych. Metoda pomiaru potencjału wody w tkankach, skrawki tkanek umieszczamy w roztworach o różnym potencjale osmotycznym, po czasie inkubacji szuka sie roztworu, gdfzie masa tkanki nie zmieniła się. W roztworze, gdzie potencjał wody jest niższy od potencjału wewnątrz krzywa rośnie do stałej wartości, gdy stężenie roztworu jest stałe wzrost stężenia daje ubytek tkanki do czasu, gdy komórki przestają tracić wodę. Pęcznienie jest to proces pobierania wody (płynu lub pary) przez substancje wielkocząsteczkowe (ośrodek pęczniejący). Daje to zmianę objętości, jest to wynik efektów koloidalnych i kapilarnych. W cytozolu przeważa pęcznienie koloidów np. białek, w ścianie są efekty kapilarne, nagromadzenie się wody między mikrofibrylami i przestrzeniach międzymicelarnych i efekty koloidalne, uwodnienie polisacharydów gł. hemiceluloz. Wakuola nie ma ośrodka pęczniejącego. Potencjał osmotyczny zastepuje sie tu potencjałem matrycowym Πτ. W niektórych częsciach roślin np. w nasionach , haustoriach pobieranie wody jest tylko na zasadzie pęcznienia (haustoria mają pasożytnicze rośliny np. storczyki Orchidaceae). Woda wnika do pęczniejącego ośrodka na drodze dyfuzji, dlatego szybkośc pęcznienia zależy od temperatury. Zaqtrzymane przez ośrodek pęczniejący cząsteczki tracą energie kinetyczną, która jest zamieniona na ciepło. ciepło pęcznienia mierzymy termometrem w czasie zanurzenia kiełkujących nasion w termosie. Powinowactwo ośrodka pęczniejącego do wody jest duże, w jego czasie powstaje ciśnienie do kilkudziesięciu megapaskali. Wykorzytsywano to rozkruszania skał i preparacji czaszek. Namaczane nasiona grochu Pisum sp. umieszczano w skałach, suche drewno zmoczone w wodzie pęcznieje. Synonim pęcznienia to imbibicja. Przepływ masowy wody jest to transport długodystansowy pomiędzy organami rosliny, jeog wartość zależy od promienia naczynia (r), lepkości płynu (η) i wielkości gradientu ciśnienia (Δp/Δx). Wzór to Πr4/8ηxΔp/Δx. Przepływ zależy od cisnienia i objętości, nie zależy od stężenia roztworu do czasu ż nie zmieni się lepkośc. Przy podwojeniu promienia wartość przepływu rośnie o wektor 16. Gospodarka wodna rośliny, rosliny lądowe żyją w otoczone powietrzem atmosferycznym, jest to źródłem CO2, niezbędnego fotosyntezie, ale atmosfera jest sucha. może dać odwodnienie rosliny. Rosliny maja adaptację do życia na lądzie, one kontrolują gubienie wody i umożliwiają jej szybki transport z gleby, żeby zrównoważyć jej parowanie do atmosfery, pozwlają też na dyfuzję CO2 w roslinie.  Zawartośc wody w glebie i natężenie ruchu wody zależy od rodzaju gleby, najsuchszy jest piasek, którego cząsteczki mają do 2 mm średnicy i mają małą powierzchnie wyrażoną na m2 na 1 gram. Są duże kanały między cząsteczkami gleby, 1 g gleby może mieć 10 - 100 g wody. Najwilgotniejsza gleba to glina, ma cząsteczki poniżej 2 μm. Powierzchnia w m2 na gram wynosi 100 - 1000. Pomiędzy cząsteczkami gleby są kapilarne przestrzenie międzycząsteczkowe, mają powietrze lub wodny roztwór substancji. Gdy gleba jest silnie uwodniona ma wodę grawitacyjną, rosliny rzadko z niej korzystają, spływa ona do głębszych warstw gleby. Woda grawitacyjna uzupelnia wodę w kapilarach glebowych, z tej wody korzystają rosliny. Ciąglośc wody w kapilarach decyduje o jej podciąganiu do wyższych warstw. Oprócz tych rodzajów wody jest woda higroskopijna (błonkowata), która jest silnie związana z cząsteczkami gleby. Jest niedostępna dla roślin, jej odłaczenie od cząsteczek gleby wymaga dużej energii. Zawartość tej wody w glebie rośnie wraz z rozdrobnieniem gleby. Pjemnośc polowa wody to ilośc wody, mogąca być związana przez daną masę gleby. jeśli w glebie zostanie tylko woda błonkowata roślina uschnie.  Określamy ilość wody błonkowej w glebie przez pomiar jej masy w czasie więdnięcia rosliny. i po jej napowietrznym wysuszeniu.  jest to woda/punkt trwałego więdnięcia. Woda dostępna dla rośliny Wd, woda trwałego więdnięcia WtNW, woda polowa Wp, Wd=Wp-WtNW. Rosliny mają różne sposoby pobierania wody. Pobieranie poikilohydryczne mają ziarna pyłku, nasiona, mchy i zielenice oraz bakterię, sinice, porosty, grzyby. Nie mają one systemu korzeniowego, pobierają wodę całą powierzchnia ciała. Mają formy przetrwalne oraz wytwory: śluzy, egzopolisacharydy lub splecione plechy. co pozwala na spowolnienie metabolizmu w czasie stresu wodnego i na przeżycie. Mchy i porosty tak mają. Cudu bitechnologiczny bakterii Xanthomonas campestris tworzy dużo pilisacharydów, och 1 g wiąże 6 l wody. Stosuje sie je w kosmetyce. Sinice żyjące na piaszczystych glebach  tworzą 4 polisacharydy, choduje się je do nawadniania piasków, nostok Nostoc robią śliską warstwę, żyją w ciepłym klimacie. Homeohydryczne to mszaki Bryophita, paprotniki Pteridophyta, kwiatowe Angiospermae mają wakuolę, kutikulę, aparaty szparkowe i system korzeniowy o rżónym zasięgu. Soczewica Lens sp. ma 0,70 m, lucerna Alfalfa, 5 m, im dłuższe korzenie tym głębiej roślina sięga do wody gruntowej. Żyto Secale sp. ma powierzchnie całego korzenia z włosnikami 639 m. Włośniki mają pow. 43, 2 m, korzenie bez włośników 622 m. Dobowy przyrost korzeni bez włośników to 4,99 km, samych włośników 89 km. Korzeń otoczony jest pochwą śluzowatą, chroniącą komórki przed uszkodzeniem w czasie wzrostu, tak samo czapeczka. Strefa wzrostu korzenia i włośniki pobierają wodę, pobieranie wody w korzeniu jest blisko wierzchołka wzrostu, gdzie komórki epiglemy mają cienkie ściany i liczne włośniki. Pobieranie wody jest wtedy, gdy potencjał wody włośników jest niższy od potencjału gleby. O wartościpotencjału w młodych korzeniach głównie decyduje potencjał osmotyczny. potencjał wody gleby wynika z oddziaływania sił matrycowych. Silnie nasycone gleby mają niski potencjał wody, bo oddziałuje ona z jonami soli, tu dużą rolę ma potencjał osmotyczny. Gleby silnie zasolone mają niski potencjał wody, więc jest ona słabo dostępna lub niedostępna dla roślin. Halofity, rosliny żyjące na zasolonych glebach (słonorośla) pobierają duże ilości soli, gromadzą ją w wakuolach, co obniża potencjał wody we włośnikach, jest on bardziej ujemny niż w glebie i woda jest pobierana. NAdmiar soli w wakuoli jest groźny, obniża on potencjał wody w komórkach. Ilośc wody pobieranej przez korzeń zależy od różnicy potencjału między korzeniem i glebą i suma oporó napotykanych przez wodę w czasie wędrówki. W to ilość wody, A pow. wymiany W=A. Σy to suma oporówna potykanych przez wodę (Ψgleby-Ψkorzenia)/Σy.  W miarę wzrostu korzenia komórki ulegają suwerynizacji. Strefa włośnikowa przesuwa się w dół i stale jest odtwarzana. Transport wody między glebą a atmosferą w roślinie, włośniki to wypustki komórek epiglemy. Na 1 mm2 może ich być kilka tysięcy. Woda przenika do korzeni na zasadzie różnicy potencjału wody, od wyższego w glebie, do niższego we włośnikach, potem w epidermie, 2 warstwie korzenia. Jest przepływ wody do komórek kory pierwotnej. Są 3 drogi transportu. Apoplastyczna, gdy ściany i przestwory komórkowe są wypełnione wodą. Symplastyczna, z cytoplazmy 1 komórki, do cytoplazmy 2. Komórki są połączone plazmodesmami - cytoplazmatycznymi wypustkemi. Przez wakuole na zasadzie różnicy potencjału wody pomiędzy sąsiadującymi wakuolami. Komórki łączą się plazmodesmami. Plazmotubula przebija ściany 2 komórek i łaczy je. Po korze pierwotnej jest endoderma (śródskónia), jej ściany mają suwerynę, jest niedrożna dla wody, ale co jakiś czas komórki przepustowe, są cienkościenne. Pomiędzy tymi warstwami jest transport wody. Z endodermy woda idzie do walca osiowego. W korze pierwotnej są zatrzymywane cząsteczki wody. Przez endodermę woda idzie przez komórki przepustowe, na zasadzie symportu lub przez sąsiadujące wakuole na zasadzie różnicy potencjału wody. W komórkach walca osiowego jest taki sam transport jak w korze pierwotnej, jest on pomiędzy sąsiadującymi naczyniami lub cewkami. Do wiązek przewodzących woda idzie z komórek miękiszowych . Transport jest bez nakładu energii. Z ostatniej warstwy komórek walca osiowego przylegających do wiązek przewodzących jony są aktywnie transportowane, spada potencjał wody w naczyniach. Woda jest transportowana z komórek miękiszowych do elementów przewodzących przez gradient potencjalu wody.  Transport aktywny wymaga nakładu energii. Jest ona wykorzystywana tylko do transportu jonów. Ksylem transportuje wodę do wyżej położonych organów dzięki działaniu parcie korzeniowego i transpiracji, w przypadku tarcia korzeniowego jest wzrost ciśnienia, transpiracji podciśnienie. Wiosną z brzozy płynie płyn (płacz roślin), ciśnienie w parciu korzeniowym ma 0,1-0,8 MPa. Zjawisko to jest wtedy gdy jest pozyskiwana energia z procesów oddechowych. Warunki beztlenowe hamują proces. Parcie korzeniowe daje gutację, gdy nie ma parowania, na koniuszkach traw są kropelki wody. Gutacja jest przed rozwojem liści, gdy nie ma transpiracji, np. wczesną wiosną parcie korzeniowe uruchamia krążenie wody w roslinie. Płyn z naczyń jest wyciskany przez szparki wodne (hydratory). Powstają gutakrople. Parcie korzeniowe nie może podnieść poziomu wody powyżej pewnej granicy. 

Udział transpiracji (parowania) w w transporcie wody. Transpiracja daje zasysanie wody. Jest tylko u żywych istot, są mechanizmy, które ją ograniczają. Utratę wody martwej materii, cegły, drewna itd. daje ewaporacja. Woda w naczyniach jest pod mniejszym ciśnieniem hydrostatycznym (barwnik w naczyniach przesuwa się ku górze, zamiast rozchodzić). Utrzymanie słupa wody w naczyniu wymaga dodatkowych sił. Teoria Dixona i Joliego: dzięki siłom kochezji woda tworzy w ksylemie słup cieczy, który ma znaczne wysokości, podciąga go do góry ciśnienie hydrostatyczne wywołane parowaniem. Komórki liścia stykają się z atmosferą, tracą wodę, spada jej potencjał, daje to przemieszczanie się wody z komórek miękiszowych liścia, komrórek bezpośrednio przylegających do naczyń i z drewna. Słup wody podciągany jest do góry, straty zawartości wody w ksylemie są usupełniane pobieraniem wody z gleby. Przepływ wody w układzie gleba - roślina - atmosfera zależy od gradientu potencjału wody i sił oporu, jakie napotyka woda w czasie wędrówki Δ-Ψw/Σ(r/τ)=δ. Siły kochezji dają wzajemne przyciąganie się cząsteczki wody, utrzymują słupo wody pod napięciem, każda przerwa w ciągłości mas wody np. przez napowietrzenie przerwałaby transport wody, chroni przed tym droga apoplastyczna. Woda nie ma kontaktu z powietrzem. Kawitacja to zapowietrzenie, przejście wody w gaz w podciśnieniu. Szybkośc przepływu wody w drewnie zależy od jej ilości w czasie. O przepływie wody decudują powierzchnia naczynia, wielkośc oporów jakie napotyka wędrująca woda, stan fizjologiczny rośliny np. stopień rozwartości szparek, czynniki środowiska. W drzewach z dużymi naczyniami woda idzie 26-45 m/ha, z małymi 1-6 m/ha, liany 100-150 m/ha. Liany są drzewiaste, maja najszybsze przewodzenie wody. Metody pomiaru szybkości przewodzenia wody. Metoda wskaźnikowa, kładziemy odcięty pęd rośliny w roztworze barwnej cieczy, znamy wyjściowy czas przepływu, barwnik może być inaczej transportowany niż woda. Jest absorbcja na powierzchni ścian. Metoda pierwiastków znakowanych potrzebny izotop, licznik Geigera i znanie wysokości naczynia. Liczymy czas przepływu wody z izotopem. Metoda bez odcinania fragmentu rośliny. Liczymy przepływ na drzewie, metoda termoelektryczna polega na umieszczeniu na drzewie termoelementu podgrzewającego wodę w naczyniach, wyżej jest galwanizator, gdy woda do niego dojdzie on się odchyla. Wysokość i czas regulują szybkość pobierania i ruchu wody w roślinie i z gleby. Dostęp do wody reguluje napowietrzenie wody i temperatura napowietrzenia, oddychanie korzenia. Azot bez tlenu ogranicza pobieranie wody u bagiennych roślin. Wiosną, gdy jest zimne położe i ciepła atmosfera rosliny nie pobierają wody, jest parowanie. O parowaniu decyduje temperatura, wilgotność powietrza, wiatr, W roślinie decyduje wielkość powierzchni parowania, jej przepuszczalność dla wody, absorbcja wody, liczba aparató szparkowych i stopień rozwarcia szparek. Atmosferyczne pobieranie wody w ciągu dnia jestściśle związane z transpiracją, zachodzi tym szybciej im większa jest różnica stężenia pary wodnej pomiędzy powierzchnią parującą i powietrzem, im większy jest gradient prężności pary wodnej. Woda paruje z całej powierzchni rośliny, ze skutynizowanej epidermy też, jest to transpiracja kutikularna. Stanowi 2-5% całej transpiracji. Z powierzchni pokrytej suweryną (korka, łodygi) do perydermalna. Z wewnętrznej powierzchni liścia to szparkowa. Przestwory międzykomórkowe liści są zwykle całkowicie nasycone parą wodną.  Ogrzanie liście daje wzrost ciśnienia pary wodnej (rośnie potencjał wody liścia), względem stałgo ciśnienia pary w powietrzu. Rośnie gradient prężności pary wodnej pomiędzy oboma środowiskami. Wzrost temperatury pobudza transpirację i przepływ wody wraz ze związkami mineralnymi przez roslinę. W czasie parowania wody z powierzchni komórek otaczających przestwory komórkowe jest zmiana fazy płynnej na gazową i para wodna idzie na zewnątrz przez szparki. Z powierzchni liścia najpierw para idzie do warstwy granicznej, potem otaczającego powietrza, wiatr usuwa parę wodną z warstwy granicznej i przyspiesza parowanie. Pomiar nateżenia transpiracji, które określamy w gramach utraconej wody na godzinę na 1 g masy lub 1dm-2 liścia. Metoda fotometryczna, oparta na założeniu, że ilośc pobranej wody jest równa ilości wody wyparowanej, przy założeniu, że bilans wody w roślinie jest dodatni. Metoda komorowa oparta na absorbcji promieniowania podczerwonego przez parę wodną, czynniki roślinne wpływają na natężenie transpiracji, większość parującej wody pochodzi z roztworów międzykomórkowych, do których woda jest oddawana przez komórki miękiszowe. Przestwory stanowią 10-70% ogólnej objętości liścia, rośliny rosnąc w nasłonecznionych warunkach mają lepiej rozwiniętą powierzchnię wewnętrzną. Budowa liścia wpływa na szybkość transpiracji, która zależy od oporów dyfuzyjnych wyrażonych w jednostkach prędkości cm/s. Opór dyfuzyjny warstwy granicznej zależy od kształtu i powierzchni liścia. Opór dyfuzyjny kutikuli zależy od jej budowy i grubości. liście roslin wilgociolubnych mają cienką kutikulę, sucholubne i rosnące w silnym nasłonecznieniu mają grubą i mają woski. Kutikula chroni przed parowaniem, nie jest lita, ma wiele warstw, stanowi opór dla dyfuzji pary wodnej. Opór dyfuzyjny szparek zależy od apertury (rozwartości) szparki, od jej woelkości i liczby szparek na powierzchni liścia i lokalizacji w aparatach szparkowych. Powierzchnia szparek jest mała 3-5% powierzchni liścia. Natężenie wymiany gazów jest proporcjonalne do średnicy otworu szparki, nie jej powierzchni. Dla parowania bardziej korzystne są liczne i mniejsze szparki niż duże i rzadkie. Występujące cząśteczki wody wydonywające się z na obwodzie szparki łatwiej dyfundują do atmosfery niż te, które wydobywają się ze środkowych obszarów szparki. Jest to efekt marginalny (brzeżny) - przepływ cząsteczek na obwodzie, gdzie cząsteczki się nie odpychają. Efektywność wykorzystania wody WUE to stosunek produkcji suchej masy do ilości zużytej wody. Ile trzeba zużyć wody, żeby zrobic kg suchej masy. Zboża wykorzystują 500-600 l, drzewa strefy umiarkowanej 200-350 l, drzewa strefy gorącej 600-900 l. Na bilans wodny rośliny wpływają pobieranie i przewodzenie wody, straty związane z transpiracją, jeśli szybkość tych procesów jest wyrównana to ustala się w roślinie stan równowagi. W przyrodzie bilans wodny wykazuje stałe oscylacje w ciągu dnia. Zwykle jest ujemny i dopiero nocą jest uzupełnienie wody w tkankacvh, po okresach suszy są fluktuacje sezonowe. Wskaźnikiem zmiany bilansu wodnego mogą być zmiany potencjału chemicznego wody, w badaniach tkanek bezpośrednim skutkiem nawet małego deficytu wody jest spadek turgoru. Funkcje wody w roślinie: jest dobrym rozpuszczalnikiem, stanowi środowisko wielu reakcji biochemicznych, jest środowiskiem dla ruchu cząstek wewnątrz i między komórkami, utrzymuje turgor rosliny, umożliwia szybki wzrost elongacyjny, uczesstniczy w krótko i długodystansowym transporcie związków mineralnych i organicznych, może obniżać temperaturę organów przez parowanie. Oznaczanie wody w materiale roślinnym: metoda ważenia suchej masy, bierzemy świeżą masę, ważymy ją, suszymy w 105 st.C do uzyskania suchej masy, gdy drugie ważenie po pewnym czasie będzie identyczne jest sucha masa. 105 st do kompromis termiczny, jest wyższa od temp. wrzenia wody, niższa od temp. rozkładu związków organicznych (110st.C), ta metoda nadaje się do mierzenia materiału bez łatwolotnych związków węgla i gdy chcemy wykorzystać białka do dalszej analizy. Metoda liofilizacji, polega na zamrożeniu tkanek i poddaniu podciśnieniu, nie ma zmian chemicznych ani strat. Metoda techniczna polega na pomiarze oporu elektrycznego, wysuszony materiał ma duży opór elektryczny. Rośnie on w miare schnięcia. Hipotezy wyjaśniające mechanizm ruchu, przemiany metaboliczne. Zmiany potencjału osmotycznego komórek szparkowych, następstwem zmian skrobii w glukozę w dzień i glukozy w skrobię w nocy. Nocą szparka jest zamknięta, CO2 z oddychania zakwasza cytoplazmę, jest synteza skrobii w chloroplastach, w dzień szparka otwiera się jest fotosynteza, redukcja CO2, pH zasadowe, zanik skrobii w chloroplastach, przy pH 7, skrobia+fosforan, jest fosforylacja skrobiowa, w pH=7 jest rozpad do glukozofosforanu, przy pH 5 reakcja przebiega odwrotnie. Jest to związane ze zmianą fosforylaz skrobiowej w pH obojętnym lub alkalicznym, daje to rozpad do glukozofosforanu w dzień, w nocy jego syntezę. Nocą szparki są zamknięte, CO2 oddechowyobniża pH, fosforylaza daje kondensację cząsteczek glukozofosforanu w skrobię, w dzień szparki są otwarte, jest fotosynteza, konsumpcja CO2, wzrost pH, fosforylaza skrobiowa rozbija skrobię do glukozy. Jest to hipoteza historyczna, ruch szparek nie działa na tej zasadzie. Co2 obniża pH o 0,02 jednostki, glukoza nie jest osmotikum komórek szparkowych. Hipoteza właściwa, SPR, jony potasu to osmoticum, zmiany potencjału wody wynikają z cyklicznych zmian koncentracji jonów potasu w komórkach szparkowych. Gdy szparka jest zamknięta jony K idą do sąsiednich komórek, gdy jest otwarta idą do wakuoli komórek szparkowych. Wraz ze wzrostem liczby jonów K w wakuolach komórek przyszparkowych rośnie też stężenie jonów chloru Cl., jako przeciwnika jonowego. Gdyby był sam potas byłaby naruszona równowaga elektryczna. Mikrosonda elektronowa połaczona z mikroskopem to bada. W czasie otwarcia i zamnkięcia szparki jest przemieszczenie jonów potasu. Znaczenie potasu w regulacji ruchu aparatów szparkpowcy. Zawartość jonów K jest skorelowana z otwieraniem i zamykaniem szparek. 25-50% substancji osmotycznie czynnych, zmiany koncentracji jonów potasu mają powszechny charakter i są u wszystkich znanych gatunków. Zmiany koncentracji K są ściśle powiązane z aktywnością H+pompy (pompy protonowej), pompy są w plazmolemie, sterują sekrecją jonów wodorowych H+ do protoplastu. Aktywność pompy wymaga nakładu energii, udziału odpowiednich ATPaz, enzymów rozkładających ATP. Ze wzrostem koncentracji jonów K+ jest powiązana odpowiednia zawartość jonów Cl-, gdy jest ich ograniczona dostępność jest uruchomiona synteza jabłczanów, są one źródłem protonów dla elektrogenicznych pomp protonowych i ujemnie naładowanych jonów jabłczanowych. Ważne są też jony wapnia Ca, stymuluja one zamykanie szparek, w pplazmolemie komórek szparkowych są 2 rodzaje pompy H+ i ATPaz. Zależna od wapnia ATPaza ogranicza transport jonów K do środka komórek szparkowych. Inne czynniki ruchu komórek to źródła ATP to osforylacja oksydatywna z procesów oddechowych i fosforylacja z procesów fotosyntezy. Ważne jest światło. Chloroplasty komórek szparkowych mają małą aktywnośc cyklu Calvina-Bensona (etap ciemny fotosyntezy). Mają fotosystemy I i II (PSI i PSII), robią NADPH2 i ATp. Światło niebieskie i czerwone mają znaczenie dla regulacji ruchu jonów. Światło niebieskie stymuluje syntezę jabłczanów, transpirację i wzrost objętości protoplastów, wzrost przewodnictwa CO2 i wpływ CO2 do komórki. Wzrost stężenia CO2 w powietrzu stymuluje reakcję zamknięcia szparki, powietrze pozbawione CO2 indukuje otwarcie szparek nawet w nocy. CO2 zmienia właściwości plazmolemy, wpływa na stopień zakwaszenia cytoplazmy, HCO3- to przeciwnik jonowy dla kationów, są zmiany oporu dyfuzyjnego, CO2 hamuje fosforylację. Na otwieranie szparek wpływają fitohormony. W czasie zamknięcia szparki w komórkach szparkowych jest wzrost koncentracji endogennego kwasu abscyzynowego ABA, działa on przy plazmolemie, zmienia jej przepuszczalność, ztymuluje wpływ jonów K i Cl- z komórek szparkowych, przeciwstawnie działają auksyny i fuzikokcyna. Światło niebieskie aktywuje pompę H+, transport protonów do appoplastu, wyjście protonów na zewnątrz potrzebuje energii, jest ATPaza. Jony są w wakuoli, w cytozolu zniszczyłyby białka, jony dehydratują, w cytoplazmie musi być wyróównanie potencjału jonowego wody, osmoticum dla cytozolu to sacharoza, cukry proste są reaktywne, więc żeby wyrównać potencjał wody są w cytoplazmie oligosacharydy. Za dnia skrobia się rozpada, jest transportowana do cytoplazmy, jony fosforanu odwrotnie. Aldechyd 3-fosforoglicerynowy zmienia się w fosfoenolopirogronian, jabłczan i kwasy organiczne lub powstaje z niego glukoza. Stopień apertury szparek decyduje o natężeniu parowania, szybkie zamykanie szparek chroni rośliny przed nadmierną utratą wody. Ze względu na szybkość natężenia utraty wody rośliny dzielimy na hydrostabilne, które mają depresję południową transpiracji, związaną z zamykaniem szparek w południe, potencjał wody i zawartośc wody w tkankach są na stałym poziomie. Rośliny hydrolabilne, ich aparaty szparkowe wolniej reagują na zmiany utraty wody, brak depresji południowej, transpiracja w tych godzinach, maksymalnie rośnie ich potencjał wody i spada zawartość wody w tkankach. Ten podział dotyczy transpiracji szparkowej, kutikularna jest niezmienna dla wszystkich roślin.

Ten wpis mówi o fizjologii roslin. Fizjologia odpowiada na pytanie dlaczego dana roślina ma daną cechę np. sukulenty grubą kutikulę, epifity welamen. Fizjologia opiera się na anatomii, morfologii, chemii, fizyce, cytologii, podstawą fizjologii jest biochemia. Fizjologia korzysta z badań ekologii. Ekologia bada zachowanie roślin w warunkach naturalnych, fizjologia w kontrolowanych. Fizjologia to nauka doświadczalna, analizująca różne czynniki, pomiary pokazywane są w liczbach. W badaniach fizjologicznych wszystkie czynniki są na stałym poziomie oprócz jednego badanego. W ekologicznych badaniach warunki są zmienne. Obie nauki uwzględniają indywidualne różnice pomiędzy osobnikami. W krótkotrwałych pomiarach używa się jednej rośliny, w długotrwałych kilku. Analiza statystyczna określa stopień wiarygodności wyników. 

U dwuliściennych korzeń zarodkowy długo się rozgałęzia i rośnie, Hypokotyl, liścienie, stożek wzrostu pędu są nad lub pod powierzchnią gleby. Jednoliścienne mają pod lub nad ziemią albo w nasieniu. Zanika korzeń zarodkowy, pojawiają się korzenie przybyszowe, w nasionach mogą być ich zawiązki. Trawy mają osobny typ rozwoju. Us torczyków Orchidaceae zarodek zarodek w dojrzałych nasionach nie ma organów ani tkanek. Nasiona odłączają się od rośliny macierzystej w globularnym stadium zarodka. Zarodek jest kulisty lub maczugowaty. Nie ma tkanek ani organów. Storczykowate nie mają bielma, są małe i lekkie nasiona. Storczykom  epifitom wiatr przenosi nasiona na inne drzewa. Nasiona te nie dotykają gleby. Zarodek traw jest najbardziej złożony, ma dodatkowe struktury. Na początku rozwoju komórka jajowa przyrasta doośrodka woreczka zarodkowego. Jest zgięta, nie ma osi mikropylarno - chalazalnej. Jest podział na CA i BC. Ściana jest budowana ukośnie, Są dalsze podziały komórek, zarodek dzieli się na CA i BC. Z CA powstaje zarodek właściwy, z BC wieszadełko. Jest stadium globularne, wypiętrza się liścień. Wieszadelko jest ustawione bocznie. Wzrasta pęd. Dojrzały zarodek pszenicy Triticum sp. Jest owoc, ziarniak - łupina nasienna zrośnięta z owocnią. Jest bielmo. Są nasiona bielmowe, liścień ma postać skutellum (tarczki). Jedna z warstw tarczki styka sie z bielmem. Przy kiełkowaniu hydrolizuje białka i skrobię i ściąga je do zarodka. Wierzchołek wzrostu pędu otaczają primorgia liści. Im bliżej stożka, tym są młodsze. Dookoła jest koleoptyle, gdy siewka kiełkuje rozwijają się liście właściwe. Korzeń zarodkowy ma czapeczkę, otacza go koleoryza, jest prokambium, wierzchołek wzrostu korzenia, powstaja korzenie przybyszowe. Korzeń zarodkowy ginie. U pszenicy na przeciw tarczki jest wyrostek (epiblast), u kukurydzy Zea mays go nie ma. Nie wiadomo do czego epiblast służy. W czasie kiełkowania siewka wyrasta z ziarniaka, jest hydroliza warstwy aleuronowej i skrobii, związki odżywcze są przekazywane do zarodka. Liścień przebija koleoptyle, z drugiej strony rośnie klorzeń zarodkowy. Potem korzen degeneruje powstają przybyszowe, trawy maja typ embriogenezy Graminad (Poad). Na końcu rozwoju są organy traw. W trakcie rozwoju jest wieszadełko. Niezapominajka Myosotis sp. i fiołek Viola sp. nie mają wieszadełka. Wieszadełko ma różną strukturę u różnych roślin. Może być pojedynczą, jednojądrową komórką lub składać się z wielu komórek. kokmórki mogą być nitkowate, jednojądrowe lub wielojądrowe. Cenocyt to poliploid, komórki mogą mieć endoreplikacje. Fasola Phaseolus sp. ma wieszadełko o różnym stopniu poliploidyzacji. Tasznik Capsella sp. ma lepszą wakuolizację wieszadełka niz zarodek. może cytoplazma suspensora mieć więcej rybosomów, może mieć plastydy, głównie leukoplasty. Komórki wieszadełka mają ścianę transferową. U fasoli wielokwiatowej Phaseolus coccineus jest 4096n. Powstają chromosomy olbrzymie (politeniczne). U fasoli pnące P. multiflorus komórki wieszadełka są ulożone liniowo. U trzodrzeńca (żarnowca) Citisus tworzą kulę. Groch Pisum sativum ma kampylotropowy zalążek, z 4 komórek. 2 są długie i wielojądrowe, mają ok. 64 jądra, 2 są małe, 8 - jądrowe, za nimi jest zarodek właściwy. Komórka wieszadełka go otaczają. U storczyków nie ma bielma, zarodki są niezróżnicowane. Odżywia je wiezadełko Wanda Vanda sp. ma mało podziałów, zarodek jest w stadium globularnym, wieszadełko otula zarodek. Cymbidium Cymbidium sp. ma globularny zarodek i nie równomiernie rozwiaja się wieszadełko, jest poliploidalne, ma palczaste wyrostki wrastające w między komórki tkanki ośrodka i pobierające z nich pokarm. Nasturcja Tropaeolum sp. wieszadełko z dwoma komórkami haustoralnymi. Jedno haustorium wrasta do wiązki przewodzącej, drugie do ściany zalążni. Wieszadełko ma funkcje mechaniczne, łączy zarodek z bielmem. U grochu pobiera z bielma i tkanki sporofitu substancje odżywcze dla zarodka. Starszy zarodek sam pobiera pokarm z bielma. Wieszadełko ma ściany transferowe. Wieszadełko może być poliploidem, ma chromosomy politeniczne. Jest w nim intensywna synteza białek i innych związków chemicznych, jest synteza i przetwarzanie pokarmu dla zarodka, w młodszych stadiach zarodka dostarcza hormony zarodkowi: auksyny, gibereliny. U storczyków zastępuje bielmo. Typ zarodka storczyka, zarodek ma oś dwubiegunowa, która wyznacza rejon hypokotylowo - korzeniowy, jest epikotyl, ma na szczycie wierzchołek wzrostu pędu. W czasie rozsiewania nasion zarodek jest niezróżnicowany. Ma okres spoczynkowy, gdy odłącza się owoc, takie nasiono to organ przetrwalnikowy. Paspżyty, półpasożyty, epifity mają małe zarodki bez histogenezy, merystemów apikalnych i liścieni. Jaskrowate Ranunculaceae np. jaskier Ranunculus sp., zawilec Anemone sp.,kaczeniec Caltha palustris też maja takie nasiona. Najsłabiej zróżnicowany zarodek ma korzeniówka jednokwiatowa Monotropa uniflora. Nasiona mają dwukomórkowy zarodek, jest CA i BC. Później jest stadium globularne, komórki tego stadium mogą różnić się ilością organelli i genów. Te zarodki nigdy nie były zróżnicowane na tym etapie rozwoju. Jest to przystosowanie do pasożytnictwa. Zarodek rozwija sie przy kontakcie z tkanka gospodarza. pasożyty korzeniowe czerpią substancje odżywcze z korzeni gospodarza. Zarodek nadrabia opóźniony rozwój, najpierw wybija się korzeń zarodkowy, Kiełkowanie barszczu Heracleum sp. poprzedza pobieranie wody przez nasiono, jest uruchomienie cyklów komórkowych i wzrost pracy hormonów. Wzrost jest kosztem materiałów z bielma. Gdy wyrasta korzeń zarodkowy, pęka łupina nasienna, jest to kiełkowanie. Rośliny ozime i wieloletnie przechodzą wernalizację, aktywację enzymów biorących udział w kiełkowaniu przez niską temperaturę. Najdłuższy okres dojrzewania zarodkó ma żeń-szeń właściwy Panax ginseng. nasiono dojrzewa i spada do ziemi w sierpni, wiosną następnego roku, w czerwcu zarodek ma stadium sercowate, jesienią we wrześniu są liścienie, w maju kolejnego roku kiełkuje. Ma korzeń zarodkowy, epikotyl, liście właściwe, liścienie zostają w nasieniu jako haustorium. Są rośliny, któe w czasie rozwoju mają wiele zarodków w nasionach. Jest to poliembrionia. Zaczyna się rozwijać dwa lub więcej zarodków. W dojrzałym nasieniu może kiełkować więcej niż jeden zarodek, jest tak wtedy, gdy prazarodek rozszczepi się na dwie części. W stadium globularnym jest pączkowanie z komórek wieszadełka, dając dodatkowy zarodek, może zacząć się dzielić synergida. Synergida daje haploida, zapłodniona komórka jajowa diploida. Może wniknąć do woreczka druga łagiewka pyłkowa i komórka plemnikowa zapłodni synergidę. Powstaje wtedy inny genetycznie zarodek niż zarodek powstały z połączenia komórki jajowej i plemnikowej. Zalążek ma dwa woreczki z komórkami jajowymi, zarodek może być też z somatycznej komórki ośrodka, jest to poliembrionia przybyszowa. Jądrowa jest gdy komórka dzieli się na globularny prazarodek, wrasta on do woreczka i czerpie z niego substancje odżywcze. Może powstać wiele zarodków np. z komórek intergumentu. Jądrowa poliembrionia jest u cytrusów Citrus sp. rodzina rutowate Rutaceae. Tu może być do 47 zarodków. Cytryna Citrus limon ma wiele zarodków w nasieniu. U storczyków degenerują komórki ośrodka, jest poliembrionia jak u cytrusów. Zarodek storczyka nie potrzebuje bielma. Podobnie jest u kaktusów Cactaceae, liliowatych Liliaceae, nanerczowatycch Anacardiaceae. 

Budowa ścian zależy od taksonu u Brassicaceae ściany są robione, gdy jest od kilkunastu do kilkudziesięciu jąder. U traw w stadium kilku tysięcy jąder. Trawy mają długo stadium cenocytu. Budowa ścian może być po dwóch mitozach. Wakuola maleje, wypiera ją cytoplazma.  W czasie podziałów w cytoplazmie są małe wakuole, potem powstaje drugie pasmo jąder, jest pod pierwszym. Potem jest cytokineza. Cytokineza może byc równoczesna, gdzie wszystkie jądra otaczają się ścianą równocześnie lub stopniowa: najpierw buduje ściany biegun chalazalny albo mikropelarny. W stadium dwóch warstw komórek jest budowa ścian zawsze budowane są od brzegó cenocytu. U wielu roślin część chalazalna lub mikropylarna zostaje bez ścian i tworzy haustoria. Chalazalna tworzy boczne haustoria. HAustoria rosną w okół tkanek woreczka zarodkowego i ściągają związki pokarmowe dla zarodka. Typ komórkowy tworzy ściany po każdym podziale, Po pierwszej mitozie jest cytokineza, zachodzi zależnie od ułożenia wrzeciona cytokinetycznego. Wrzeciono jest poziome lub pionowe, kolejne komórki również maja mitozy z cytokinezą. Komórki przy powierzchni bielma tworzą haustoria. Mogą być w części środkowej, chalazalnej lub mikropylarnej. Jedna z komórek rośnie jest jądro i cytoplazma, jądro dzieli się. Haustoria są cenocytowe lub komórkowe po cytokinezie. Endosperma helobilna pośredniczy pomiędzy tymi typami. Po pierwszym podziale jest budowana ściana komórkowa poprzecznie do długiej osi woreczka zarodkowego. Ściana jest budowana przy biegunie chalazalnym, blisko antypod. Jest tu duża część mikropylarna i mała chalazalna. Te dwie komórki tworzą komory, każda ma inny rozwój. Mikropylarna ma wolne podziały jądra, trwa to długo, potem jest celularyzacja. Powstaje wiele jednojądrowych komórek. Chalazalna może być jednojądrowa, ma endoreplikację. Rośnie stopień ploidalności. Komórka chalazalna robi chaustoria, jedno jądro ma kilka mitoz, zostaje cenocytem, rozrasta się, może mieć dużo mitoz. Kariologia bielma, ma endoreplikację, rośnie stopień ploidalności, są inne procesy zwiększające ploidalność np. zaburzenia mitoz. Zwykle chromosomy rozchodzą się rególarnie na bieguny, ale chromatydy mogą się nie rozdzielić lub podzielićza późno, są mosty anafazowe i telofazowe. W anafazie możę być nierównomierne rozchodzenie chromosomów, gdy chromosomy nierónomiernie się rozejdą, robi się otoczka jądrowa i jest jądro restytucyjne o większym stopniu ploidalności. Gdy w ko,mórce są dwa jądra i dzielą się równocześnie powstają wrzeciona i płytki metafazowe, jądra mogą dzielić się już na biegunach, wskutek tego jeden biegun ma jedno jądro, drugi ma kilka. Połączenie płytek i wrzecion daje jądra płatowate. Są tryz rodziny, gdzie nie ma bielma lub hamowany jest jego rozwój. Jest pdowójne zapłodnienie i degeracja bielma, może nie być kokmóki centralnej. U storczykowatych Orchidaceae wcześnie degeneruje, zarodekjest odżywiany przez wieszadełko. U kotewkowatych Trapaceae np. kotewka orzech wodny Trapa natans bielmo przestaje sie rozwijać, zarodek odżywia wieszadełko. U zasennikowatych Podostemaceae nie ma bielma, komórki ośrodka rozrastają się, tworzą cenocyt, który jest pod zarodkiem i robią haustoria, którymi odżywiają zarodek. Jest to fałszywy woreczek zarodkowy. Jest celularyzacja komórek, mają one materiały zapasowe: węgklowodany, białko i tłuszcze. Mogą być w jednej komórce lub każda komórka ma inny związek. Białka tworzą w komórce ciała bialkowe, tłuszcze ciała lipidowe, węglowodany są jako skrobia. Ściany mogą mieć zapasową hemicelulozę. Związki te powstają ze związkó pobranych ze środowiska.Transportowane są wiązką przewodzącą, synteetyzowane w ciele rośliny i idą do bielma i zarodka. Skłąd chemiczny bielma zmienia się w toku rozwoju. Wczesne stadium bielma ma płynną postać, ziarna kukurydzy mają stadium dojrzałości mlecznej. Kokos ma mleczko koskowe. Substancje zapasowe są wspólne dla wielu gatunków. Bielmo ma witaminhy, hormony. Gdy bielmo się rozwija, na części mikropylarnej jest zarodek. Zalążek rośni staje się nasieniem, na jego powierzchni powstaje łupina nasienna, są to przekształcone osłonki zalążka. Gdy zalążek staje sięnasieniem są zmiany osłonek, u niekórych gatunków mięśnieją, gdy mają dużo miękiszu. Gdy jest mało miękiszu, dużo tkanek wzmacniających powstają owocnie suche. Owoc to owocnia, z przekształconych ścian zalążka, w środku są nasiona. Całośc stanowi dany typ owocu. Owoc mięsisty ma skórkę egzokarp, miąższ mezokarp i wewnętrzną część endokarp, która okrywa nasiono. Owoc mięsisty to szupinka np gruszka, owoc gruszy Pyrus communis, jabłko: owoc jabłoni Malus sp., część jadalna to zrośnięte dno kwiatowe, owocnia właściwa okrywa nasiona. Skórka okrywa części zmięśniałe. Szupinka powstaje przez obrośnięcie kilku słupków przez dno kwiatowe, dno i słupki mięśnieją, Owoce mięsiste mają owocnię zmięśniałą barwną, słodką i pachnącą, stanowi pokarm zwierząt i ludzi, przystosowanie do endozoochorii. Są tu pestkowce, gdy nasiono jest otoczone zdrewniałą, wewnętrzną częścią owocni (endokarpem), tworzy pestkę, zwykle jednonasienny np. sliwki Prunus sp., czereśnie Prunus avium, wiśnie Cerasus vulgaris, wielonasienny jest u bzu czarnego Sambucus niger. Typ jagoda ma całą owocnię zmięśniałą, owoc jest jednonasienny lub wielonasienny u pomidora Lycopersicon esculentum. Owoc pojedynczy powstaje z jednego słupka, to jagoda i pestkowiec, owoc zlożony powstaje z wielu zalążni znajdujących się w pojedynczym kwiecie. Każda zalążnia przekształca się w pojedynczy, zamknięty owoc, owoce połączone są wspólnym dnem kwiatowym. Owoc złożony to szupinka, kolejny typ to owoc złożony pestkowy np. malina Rubus idaeus, jeżyna Rubus saxatilis, kilka zrośniętych pestkowców leży na wspólnym dnie kwiatowym. Owoc zlożony orzeszkowy, orzeszki są osadzone na zrośniętym i zmięśnialym dnie kwiatowym np. u poziomki Fragaria vesca i truskawki Fragaria ananasa. Hipancjum, gdy orzeszki są otoczone zrośniętym dnem kwiatowym np. owoce róży Rosa sp. Owocostany powstają w wyniku przekształcenia całego kwiatostanu. Wskład owocostanu wchodzą jagody u ananasa Ananas comosus, orzeszki u morwy Morus sp. i figi Ficus carica. Owocostan morwy powstaje z działek kielicha, u figi jest to zmięśniały osadnik kwiaty. Owoce suche mogą być pękające, gdy po dojrzeniu owocnia pęka i uwalnia nasiona oraz niepękające, zamknięte, tu dojrzała owcnia nie otwiera się ale owoc może rozpadać się na mniejsze części, zbudowane z fragmentu owocni i mające nasiono. Owoce pękające tomieszek, powsteje z zalążni zrośniętej z jednego owocolistka, pęka wzdłóż szwu np. jest u kaczeńca Caltha palustris. Strąk powstaje z zalążni zrośniętej z jednego owocolistka, jest wydłuzony i spłaszczony, pęka wzdłóż szwu i nerwu, jest u motylkowatych Papilionaceae. Łuszczyna powstaje z zalążni zrośniętej z dwóch owocolistków, pęka wzdłóż szwów na dwie klapy, jest wydłuzona i spłaszczona, może być krótka i szeroka, wtedy jej długość nie przekracza trójkątnej szerokości, jest to łuszczynka, są u krzyżowych Cruciferae. Torebka powstaje z zalążni zrośniętej z dwóch lub więcej owocolistków, może być spłaszczona, może pękać wzdłóż szwów, otwierać się wieczkiem lub porami, jest u maku Papaver rhoeas. Do niepekających zaliczami owoce mięsiste i suche niepękające, któe mają owocnię suchą, skórzastą lub zdrewniałą. Orzech powstaje z jednokomorowego słupka, w środku, któego rozwija się jedno nasiono, ściana owocni zrasta się z łupiną nasienną, jest silnie zdrewniała, jest u orzecha laskowego, owocu leszczyny pospolitej  Corylus avellana, małe orzechy o słabiej zdrewniałej ścianie to orzeszki.Ziarniak powstaje z jednokomorowego słupka, w środku, któego rozwija się jedno nasiono, ściana owocni jest skurzasta, zrasta się z łupiną nasienną, łupina zrasta się z bielmem wtónym, jest u traw Poaceae. Niełupka powstaje z jednokomorowego słupka, w środku, którego rozwija się jedno nasiono, skurzsat ściana owocni zrasta się z łupiną nasienną, jest u złożonych Compositae. Rozłupnia powstaje ze słupka wielokomorowego,w któym rozwija się dwa lub więcej nasion, dojrzała rozpada się na dwie rozłupki, jest u baldaszkowatych Apiaceae, może być łuszczyna przewięzista, któa po dojrzeniu rozpada się na jednonasienne części. Strąk przewięzisty po dojrzeniu rozpada się na jednonasienne częśći, jets u seradeli pastewnej Ornithopus sativus. Skrzydlak, owocnia ma wyrostki ułatwiające wysiewanie, przystosowanie do wiatrosiewności (anemochorii), może być modyfikacją ziarniaka, orzecha, niełupki jest np u klonu Acer sp. Komórki bielma sa bogate w substancje odżywcze, któe w czasie rozwoju zaodka są w całości zużywane, gdy nasiona są dojrzałe nie ma już bielma. Niektóre rośliny mają bielmo trwałe, jest w dojrzałych nasionach. Bielmo trwałe ma materiały organiczne potrzebne dpo rozwoju siewki. Związki te zasilają siewkę w czasie kiełkowania. Obielmo (perysperma) rozrasta się, gromadzi substancje zapasowe, jest słaby rozwój bielma. Osłonka staje się łupiną nasienną, powstaje perysperma. Są nasiona obielmowe, bielmowe i bezbielmowe. Gdy nasiona są bielmowe mają komórki bielma ściśle wypełnione materiałem zapasowym, zarodek czerpie z niego substancje odżywcze i trawi bielmo. Zarodek jest sercowaty, niezróżnicowany. Nasiona bezbielmowe, zarodek szczelnie wypełnia lupinę nasienną, jest rozwinięty, ma organy, korzeń zarodkowy, hypokotyl, wierzchołek wzrostu, wierzchołek wzrostu pędu. Bezbielmowe ma fasola Phaseolus sp. na powierzchni jest łupina nasienna, pod nią jest zarodek, zmięśniałe liścienie mają skrobię i ziarna aleuronowe z białkami zapasowymi. Zarodek ma korzeń, hypokotyl i bezbarwne, małe liście. Pomiędzy liśćmi jest wierzchołek wzrostu pędu. Nasiona obielmowe ma burak Beta vulgaris, jest silnie rozwinięty zarodek, dookoła ma obielmo. Są resztki endospermy, na czas kiełkowania jest obielmo. Obielmo rozwija się z ośrodka zalążka. Rozwój zarodka to embrigeneza. Prawidłowy rozwój zarodka i bielma/obielma daje powstanie diaspory (nasienia). Żeby powstała diaspora tkanki muszą współpracować, gdyż każda ma inny kod genetyczny. Zarodek ma DNA komórkim jajowej i plemnikowej, komórka centralna też, ale komórki plemnikowe mogą się różnić między sobą składem genetycznym. Zarodek i bielmo mają inny stopień ploidalności. Łupiny nasienne są z tkanki somatycznej sporofitu, czyli rosliny macierzystej. Diploidy mają diploidalne sporofity, ale ich komórki mają inny genom niżkomórki zarodka. W rozwoju roślin jest przemiana pokoleń, zarodek to nowy sporofit. Woreczek zalążkowy to gametofit. Zapłodnienie komórki jajowej rozpoczyna życie zygoty. Jest koniec syngamii (plazmogamii i kariogamii) jest zygota, ta komórka jest spolaryzpwana, wynika to z polaryzacji komórki jajowej. Jądro i cytoplazma są przesunięte na biegun chalazalny, mikropylarny jest zwakuolizowany. Gdy zygota ma jeden cykl życiowy jest replikacja chromatyny jądrowej od ojca i matki, chromatyny mieszają sie, powstaje zygota, rosnie, dziękim uwodnieniu komórki. Po zapłodnieniu spada uwodnienie, potem jest pobieranie wody, wakuolizacja i wzrost komórki. Jądro zostaje przy chalazie. U maku Papaver rhoeas i kukurydzy Zea mys idzie do części mikropylarnej. Rośnie komórka i ilośc cytoplazmy, zygota może mieć pozorny stan spoczynku. W komórkach zygoty rośnie ilośc skrobii i lipidów, rybosomy połączone w polisomy intensywnie robia białka. Pracuje szorstka siateczka śródplazmatyczna, dzielą się mitochondria i plastydy. Są aktywne aparaty Golgiego. Jest reorganizacja ściany komórkowej.