Archiwum sierpień 2021, strona 46


sie 30 2021 rodzaje chmur
Komentarze (0)
przyroda 

Każda chmura zbudowana jest z pary wodnej, czyli maleńkich cząsteczek wody lub kryształków wody, które powstają w wyniku łączenia się cząsteczek pary wodnej - chmury wodne lub jej krystalizacji - lodowe. Chmury powstają dzięki parowaniu wody z powierzchni wszelkich cieków i zbiorników wodnych na Ziemi. A także w wyniku parowania wody z powierzchni roślin.

Ze względu na budowę chmurą są wodne,zbudowane tylko z kropelek wody, leżą na małych wysokościach, wodno - lodowe, dołem mają kropelki wody, środkiem przechłodzone kropelki wody, poniżej 0 st., ale nie zamrzające, górą mają kryształki lodu, chmury lodowe, zbudowane są z lodu, leżą na dużych wysokościach, gdzie przez cały rok jest ujemna tempratura. Chmury dzielimy na:
Chmury pierzaste cirrusy Ci, są to chmury wysokie, zbudowane z kryształków lodu, dobrze widać przez nie słońce, wokół któego tworzy się halo, czyli tęczowy krąg będący załamaniem światła na kryształkach lodu, chmury te nie dają opadów. Cirrusy wyglądają jak włókna lub warstwy chmur na niebie.
Chmury kłębiasto - pierzaste cirrocumulus Cc, chmury wysokie, zbudowane z kryształków lodu, nie dają opadów deszczu. Mają postać drobnych ziarenek, kłaczków, zmarszczek, kędziorków podobnych do zmarszczek na powierzchni wody lub piasku.
Chmury warstwowo - pierzaste Cirrostratus Cs chmury piętra wysokiego, wyglądają jak cienka, przejrzysta, biaława zasłona pokrywająca całkowicie lub częściowo niebo, czasem można wyróżnić włóknistą strukturę, są to chmury lodowe, dają halo, nie powodują opadów.
Chmury średnie kłębiaste Altocumulus Ac chmury piętra średniego, tworzą warstwę lub ławicę brył lub walców, najmniejsze walce są cienkie i mogą dawać cienie na sąsiednich bryłkach. Ich elemnty grupują się w jednym lub dwóch kierunkach,nie daja opadów.
Chmury średnie warstwowe Altostratus As chmury piętra średniego, ktorych góra może sięgać piętra wysokiego, ich wysokość w pionie sięga kilku km, jest to płat lub warstwa szarawych albo niebieskawych chmur. są tochmury mieszane z kropelek wody i płateczków sniegu, dają opady, zasnuwają całe niebo lub jego część, może być widać przez nie słońce jako jaśniejszą plamkę. Opady z tych chmur zanim dotrą do ziemi wyparowują, zimą pada z nich śnieg.
Chmury warstwowo - deszczowe Nimbostratus Nb mają wspólne pochodzenie z Altostratus, ich grubość ma kilka km, sięgają od piętra niskiego do średniego, częstodo górnego, górą budową przypominają Altostratus, dołem są mieszaniną kropelek wody i śniegu, są ciemnoszare, nie widać przez nie slońca, pada z nich ciągły deszcz i śnieg, pod warstwą chmur deszczowych mogą być skupienia niskich, poszarpanych chmurek.
Chmury kłebiasto - warstwowe Stratocumulus Sc chmury piętra dolnego zbudowane z ławic lub warstw szarych lub białawych chmur w postaci dużych walców i zaokrąglonych brył, które tworzą regularne szeregi, zbudowane z drobnych, jednorodnych kropeleczek wody, sporadycznie dają mżawkę i śnieg.
Chmury niskie warstwowe Stratus St chmury dolnego piętra atmosfery, są położone najbliżej ziemi - już od kilkudziesięciu m, zbudowane są kropelek wody, wyglądają jak szara zasłona, może być widoczne słońce, dają deszcz, krupę śnieżną, drobny śnieg lub słupki lodowe, nie powodują halo.
Chmury kłębiaste Cumulus Cu chmury piętra dolnego i środkowego, gęste, pojedyncze lub skupione w grupy baranki, obłoczki, mają wyraźne kontury, rozwijają się w pionie w postaci kalafiorków, kopół, górek, wież, są białe, spodem płaskie i ciemniejsze, czasem wyglądają jak szare obłoczki z białymi obwodkami, są zbudowane z kropelek wody i zwykle nie dają opadów.
Chmury kłębiaste deszczowe Cumulonimbus Cb chmury w postaci dużych, kłębiastych, wypiętrzonych pionowo skupisk, sięgają od piętra dolnego do górnego, całkowicie zasłaniają niebo i słońce, w dole mają mieszaninę kryształków lodu i róznej wielkości kropelek wody, w górze zbudowane są z lodu, ich wierzchołki są spłaszczone mają włóknistą, prążkowaną strukturę i często przybierają kształt kowadła, powodują silne deszcze, opady śniegu, krupy śnieżnej i grad, są to ciemne chmury burzowe.

 

Mgła tochmury naziemne, leżą przy gruncie, dzielimy je na mgły radiacyjne, powstające podczas wyżowej, bezwietrznej pogody, kiedy nocą powietrze ochładza się, a para wodna ulega skropleniu, po ogrzaniu przez slońce mgła znowu paruje. Często sąpodkoniec sierpnia, kiedy dni są bardzo ciepłe, ale noce zimne.  Mgły adwekcyjne powstająkiedy ciepłe masy powietrza przesuwają się nad chlodnym podłożem, gdzie para wodna skrapla się do postaci mgły. Są to mgły nadmorskie, latem chłodne powietrze znad morza tworzy mgłę nad ciepłym lądem, zimą chłodniejsze powietrze nadmorskie ochładza się nad zimniejszym lądem. mgły z parowania powstają kiedy parująca z ciepłych zbiorników woda ochładza się przy kontakcie z chłodnym powietrzem, często dzieje się tak rankiem jeziorami, gdzie wolno oddające ciepło jezioro paruje, a w kontakcie z szybko wychłodzonym powietrzem para wodna skrapla się do postaci mgły. http://meteorologiaonline.republika.pl/chmury.htm#cumulonibus
sie 30 2021 Rośliny wydmowe
Komentarze (0)
przyroda 

 Nasze rodzime nadmorskie rośliny, często należące od halofitów i roślin pionierskich.

Rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides rozgałęziony krzew lub drzewo z młodymi pędami zakończonymi kolcami, mają jajowate miedziane pączki, młode gałązki są miedziane, starsze szarawe, pędy z cierniami tworzą rozgałęzienia 2 rzędu, liście są lancetowate, krótkoogonkowe, srebrzysto omszone, wierzch szarozielony, spód srebrzysty, podwinięte brzegi, roślina dwupienna, kwiaty męskie są żółtozielone rosną w pęczkach, żeńskie pojedynczo, owoce to pomarańczowe pestkowce, roślina ozdobna, jadalna, owoce nadają się na soki, dżemy i przetwory, lecznicza, wzmacnia odporność, działa przeciwbólowo, leczy reumatyzm, choroby żołądka, skóry, przeziębienia, leczy konie z robaków, poprawia wygląd ludzkiej skóry, opóźnia starzenie, odporny na mróz, suszę, zanieczyszczenia powietrza, lubi silne zasolenie.
Honkenia piaskowa Honkenya peploides głeboki system korzeniowy, prosta, czworogranista, płożaca łodyga, ulistnienie naprzeciwległe, liście jajowate, mięsiste, zaostrzone, zrosnięte u nasady, kwiaty na długich szypułkach, 5 jajowatych, okrągłych działek, 5 iałych płatków, 10 pręcików z żółtymi pylnikami u nasady, zalążnia jajowata, 3 szyjki słupka, zółte, kuliste torebki z jajowatymi nasionami, roślina ozdobna.
Groszek nadmorski Lathyrus japonicus pokrój rozesłany, sinozielone pędy, mogą być nagie lub owłosione, liście zlożone, listki eliptyczne, podsadki mają wąsy, przylistki sa duże, jajowate, trójkątne, kwiaty mają purpurowy żagielek, różowawe lub bladoniebieskie skrzydełka i białawą, nieoskrzydloną łódeczkę, są zebrane w minimum 3 - kwiatowe kwiatostany, owoce tostrąki, dojrzałe są nagie.
Rukwiel nadmorska Cakile maritima silnie rozgałęziona łodyga, wzniesiona lub pokładająca się, palowy, wrzecionowaty korzeń, ulistnienie skrętoległe, lancetowata lub jajowata blaszka liściowa, calobrzega lub ząbkowana, jest pierzastodzielna, górne liście pierzastodzielne i siedzące, odcinki siedzące, kwiaty na grubych szypułkach zebrane są w grona na szczytach rozgaęłzień pędów, 4 działki kielicha, 4 białe, liliowe lub fioletowe płatki, są odwrotnie jajowate, wyciągnięte w paznokieć, owoce to mięsite, groniaste, zielone, brązowiejąće łuszczyny, roslina jadalna, ma jadalne pędy.
Piaskownica zwyczajna Ammophila arenaria zgięte łukowato źdźbła, liście podlugowate, cienkie, kwiaty zebrane w walcowate wiechy, krótkie gałązki, kłoski drobne, wrzecionowate, skierowane ku góze, owoce to ziarniaki.
Wydmuchrzyca piaskowa Leymus arenarius kłacza o piętrowej budowie, masywna, gsto kepowa trawa, źdźbło pojedyncze, nagie, wzniesione, liście lancetowate, sztywne, mocne, od spodu gładkie, z wierzchu szorstkie, krótkie, owłosione języczki, pochwy nagie, mają wąskie, zgięte uszka, kwiaty zebrane w geste, sztywne kłosy, kłoski niemal bez szypułek, spłaszczone, ustawione naprzemianlegle parami na osadce, ostre, sztywne plewy długości kłosków, plewki sztywne, owłosione, owoce to ziarniaki.
Turzyca piaskowa Carex arenaria prosto rosnące, pdoziemne rozłogi, łodyga wzniesiona, ma ostre kanty, w czasie kwitnienia pochyla się w dół, liście długie, sztywne, cienkie, lancetowate, rynienkowate, pochwy brązowe, kwiaty żeńskie zebrane są w jajowate kłosy, szczytowe, szerokie u nasady, w górze wąskie kłosy męskie, plewy żółtei wkąskie, owoce to orzeszki w spłaszczonych, oskrzydlonych pęcherzykach z dzióbkami.
Sałata tatarska Lactuca tatarica sztywna,prązkowana łodyga, korzeń ma korzenie boczne z pąkami odrośli korzeniowych, liście skupione w dole są równowąskie, zwężone ku nasadzie, zielone lub sine, mogą być pierzastodzielne i ząbkowane, dolne mają oksrzydlone ogonki, górne obejmują łodygę nasadami, fioletowe kwiaty zebrane są w koszyczki zebrane w wiechy lub grona, walcowata okrywa koszyczka z wiekiem robi się walcowata, owoce to rónowąskie niełupki z białym puchem kielichowym.
Połonicznik nagi Herniaria glabra palowy korzęń, od ktorego odchodzą widlasto rozgałęzione, płożące lodygi, są nagie lub słabo owłosione, żółtozielone, liście są całobrzegie, eliptyczne, naprzeciwległe, mają błoniaste przylistki, drobne, żółtozielone kwiaty z nitkowatymi płatkami zebrane są w pachwinach liści w kłębiki, kielich nagi, działki tępo zakończone, roślina lecznicza, ziele działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, stosowany przy zapaleniach pęcherza moczowego, przetwory niszczą bakterie atakujące drogi moczowe.
Czerwiec trwały Scleranthus perennis łodyga niska,sztywna, sinozielona, zdrewniała przy nasadzie, ma 2 rzędy włosków, liście są równowąskie i zaostrzone, kwiaty są drobne, bialozielone, dno kwiatowe rozszerza się kieklichowato kryjąc zalążnię, pręciki długości błoniasto obrzeżonych działek, które otaczają owoce.
Rozchodnik ostry Sedum acre tworzy niska darń, płożaca łodyga, może się wznosić, liście jajowate, zwężają się ku nasadzie, żółte, pięciopłatkowe, talerzykowate kwiaty, płatki się rozchodzą, zebrane są w podbldachy, gładkie nasiona, owoce to torebki, roslina ozdobna i lecznicza, ziele leczy nadciśnienie i miażdżycę.
Sporek wiosenny Spergula morisonii silnie rozgałęziona łodyga, krótkopędy z równymi liśćmi w okółkach, nitkowate, jednonerwowe liście z błoniastymi przylistkami, kwiaty zebrane w dychotonicznie rozgałezione wierzchotki, są płątki i działki, białe jajowate płątki, kwiaty mają długie szypułki, owoce to torebki.
Łyszczec baldachogronowy Gypsophila fastigiata łodyga rozgałęziona, czerwonawa, lancetowate, długie, zaostrzone liście w okółkach, zielone, kwiaty białe, 5 - krotne, płatki podłużne, zaokrąglone, zebrane w wierzchotki jednoramienne, zielonobrązowe działki otaczają dno kwiatowe, długie, białe pręciki wystają poza okwiat.
Rogownica pięciopręcikowa Cerastium semidecandrum cienka, rozgałęziona, rozesłana łodyga, jajowate liście, nasady liści wrosłe, całobrzegie, ulistnienie naprzeciwległe, 5 białych, eliptycznych, na końcu rozciętych płatków, 1 słupek otacza 5 pręcików. 5 grubych, ząbkowatych działek kielicha. Rośnie na polach, miedzach, przydrożach, w ogródkach.
Gęsiówka piaskowa / rzeżusznik piaskowy Cardaminopsis arenosa łodyga szorstko owłosiona, liście rozetkowe są pierzastowcięte, grubo ząbokowane, łodygowe są lancetowate, zatokowo-ząbkowane lub całobrzegie. Kwiaty białe na szypułkach, zebrane w grono na szczycie pędu,  4 płatki rozchodzą sie parami, owoc to odstające luszczyny. rosnie w polach, na łąkach, miedzach, przydrożach, podwórkach.
Chroszcz nagołodygowy Teesdalia nudicaulis ma prostą łodygę, pierzasto-lirowate liście tworzące rozetke przy ziemi, białe, czteropłatkowe kwiaty zebrane w grona. Owoce wklęsłe łuszczynki. Rośnie na polach, wrzosowiskach, wydmach.
Świetlik wyprężony Euphrasia stricta łodyga rozgałęziona, pędy łukowato wzniesione, naprzeciwległe, jajowate l;iście z ostrymi ząbkami, kwiaty dwuwargowe, białe lub lilabiałe, żółta plama na trójdzielnej, dolenj wardze, końce odgałęzień, amją 2 karby, górna warga jest parasolowato zgięta, owoce to torebki, roslina lecznicza, pomaga w chorobach oczu.
Przetacznik Dillena Veronica dillenii ma ciemnozieloną, błyszczącą, krótko owłosioną, rozgałezioną łodyge, podługowate, owłosione liście w okółkach, czteropłatkowe, niebieskie kwiaty, płatki mają ciemnoniebieskie, podłużne prążki, u nasady są kremowe, rośnie na polach, podwókach, w ogrodach, lasach.
Macierzanka piaskowa Thymus serpyllum łodyga podnosząca lub płożąca, tworzy darnie, u nasady zdrewniała, ukorzeniająća się, owłosiona, okrągła lub kanciasta, ulistnienie nakrzyżległe, liście podługowate z orzęsionymi brzegami, główkowate kwiatostany z różowoliliowymi kwiatami, kielich dwuwargowy, dolna warga ma 2 lancetowate ząbki, górna 3 trójkątne, korona dwuwargowa, górna warga ma 2 ząbki, dolna 3, jedne kwiaty mają długi słupek i krótkie pręciki, inne odwrotnie, owoce to droben orzeszki, roślina lecznicza, działa dezynfekująco, wykrztuśnie, przeciwzapalnie, poprawia trawienie, wiatropędnie, płucze się naparem gardło przy stanach zapalnych jamy ustnej i paradontozie, pomaga przy ukąszeniach owadów, roslina ozdobna i przyprawa do farszów, mięsa, rosołu, sosów, wykorzystawana w perfumeryjnym przemyśle i razem z żywicą i innymi ziołami jako składnik kadzidła.
Przetacznik kłosowy Veronica spicata zielona lub sinozielona, owłosiona krótkimi włoskami i omszona włoskami gruczołowymi łodyga, liście krótkoogonkowe lub siedzące, eliptyczne dołem, górą lancetowate, karbowane o całobrzegich końcach, owłosione krótkimi włoskami, nasady zwężaone, końce tępe lub zaostrzone, kwiaty zebrane w szczytowe gorna, gęste, ciemnoniebieskie kwiaty, przysadki równowąskie, działki wąskie i ogruczolone, korona dzwonkowata z zaostrzonymi łatkami, owoce to ogruczolone, maleńkie torebki, roślina ozdobna, całkowicie mrozoodporna.
Jasieniec piaskowy Jasione montana łodyga wzniesiona, rozgałęziająca się, dołem ulistniona, lancetowate liście o falujących brzegach, jasnoniebieksie lub białe kwiaty zebrane są w główki, listki okrywy są zaostrzone, ząbkowane i owłosione, kielich i korona podzielone, mają po 5 łatek, owoce to dwukomorowe torebki, drobne, liczne nasionka wiatrosiewna roslina ozdobna.
Zawciąg pospolity Armeria maritima podnoszące kłącze z belistnym kłabikiem, z którego wyrasta łodyga kwiatonośna, liście równowąskie, zaostrzone, równej długości, tworzą rozetę, są nagie lub owłosione, orzęsione na brzegach, kwiaty na kłąbiku są dzwonkowate, zebrane w główkę, różwoliliowe lub białawe, kwiatostan otaczają lancetowate listki okrywy, kielich to ząbkowana rurka, która potem otacza też owoce - torebki, roślina ozdobna, skalniakowa, lecznicza, działa odchudzająco i leczy zapalenia cewki moczowej.
Goździk kartuzek Dianthus carthusianorum pojedyncza, sztywna, u góy kanciasta łodyga, czasem się rozgałezia, ulistnienie naprzeciwległe, nasady zrosnięte w pochwy, różowe, 5-krotne kwiaty bez szypułke zebrane sa w główki, jajowate podsadkiowoce to podłużne torebki, płaskie nasiona, rozgaęłzione kłącze, roslina ozdobna.
Goździk kropkowany Dianthus deltoides płożaca, rozgaęłziona, lekko wzniesiona łodyga, tworzy darnie, naprzeciwległe ulistnienie, równowąskie, całobrzegie liście, są omszone i zrośnięte nasadami, różowe, 5-krotne kwiaty zerbane sa w wiechy, kielich zrośnięty w rurkę, owoc to torebka z 4 ząbkami, wiele nasion, roślina ozdobna.
Goździk piaskowy Dianthus arenarius łodyga wzniesiona, naga, prosta i rozgałęziająca się, ma kolanka, z których wyrastją liście, liście naprzeciwległe, całobrzegie, zrośnięe u nasady w pochewkę, równowąskie,kwiaty wyrastają na szczytach rozgałęzień łodygi tworząc wiechy,kielich ma trójkątne, lancetowate działki, zrośnięte w rurkę, białe, postrzępione płatki tworzą pięciopłatkową koronę, słupek ma 2 szyjki, owoce to torebki otwierające sie 4 ząbkami, z miseczkowatymi nasionkami.
Szczaw polny Rumex acetosella cienka, wzniesiona, rozgałęziona łodyga, liścielancetowate, zaostrzone, ogionkowe, z dwoma odstającymi, ostro zakończonymi łatkami, przylistki zwinięte pochwą, podsadki bez łatek. Dolen liście wieksze, kwiaty zebrane w grona na szczycie łodygi, wiele gron na osobnych szypułkach, 6 listków okwiatu, palowy system korzeniowy, owoc to trójgraniasty orzeszek. Roślina jadalna, je się liście. Rosnie na polach, przydrożach, podwórkach.
Komosa sina Chenopodium glaucum łodyga płożąca, liście dłoniastozłozone, zatokowo ząbkowane, od spodu owłosione, drobne kwiaty zebrane sa w kłosy rzekome, młode liście sa jadalne. Rośnie na polach, podwórkach i miedzach.
Komosa czerwonawa/czerwona Chenopodium rubrum łodyga naga, gruba i zwniesiona, nagie, trójkątne, oszczepowate, zaostrzone na końcach liście, mogą być podługowate i całobrzegie, kwiaty rosną w kątach liści tworząc kłąbiki, które tworzą kłosy, kwiaty mogą mieć 4 -5 listków okwiatu i słupek spłąszczony górą lub 2- 3 listki okwiatu i słupek spłaszczony bocznie, kwiaty czerwonofioletowe, mięsiste, owoce to drobne, spłaszczone orzeszki, roslina jadalna, młode listki można na surowo, z nasion można robić kaszę.
Lepnica wąskopłatkowa Silene otites wzniesiona, owłosiona,pojedyncza, górą rozgaęłziona i naga łodyga, dolne liście zebrane w rozetę, lancetowate lub łopatkowate, długoogonkowe, górne siedzące, lancetowane, kwiaty jednoplciowe, działki zrosłe, kielich zakończony 5 ząbkami, zółtozielone niepodzielne płatki, 10 pręcików w męskich kwiatach, żeńskie mają 3 szyjki słupka, owoce to jajowate, gładkie torebki z nerkowatymi nasionkami.
Kocanki piaskowe Helichrysum arenarium podziemne kłącze, pęd i liście pokryte są srebrnymi, filcowatymi włoskami, łodyga rozgałęziona, ulistnienie skrętoległe, liście równowąskie, tępo zakończone, kwiaty żółte i pomarańczowe, zebrane są w kuliste koszyczki, koszyczki zebrane są baldachokształtna wiechę, okrywa kwiatowa błoniasta i sucha, brzeżne kwiaty są żeńskie i języczkowe, wewnętrzne rurkowe i obupłciowe, owoc to pięciokanciasta niełupka z puchem kielichowym, roślina ozdobna i lecznicza, odwar z kwiatów leczy choroby wątroby i woreczka żółciowego, działa, żółciopędnie, moczopędnie, przeczyszczająco, pomaga przy reumatyzmie. Rośnie na polach, ugorach, miedzach, nieużytkach, polnych drogach.
Wilczomlecz sosnka Euphorbia cyparissias zdrewniałe, rozgałezione kłącze, łodyga rozgałeziona, ulistnienie skrętoległe, liście równowąskie, liście wspierające liście też, z pachwin liści wyrastają pędy płonne z nitkowatymi liścmi. Żółte kwiaty zebrane są w wierzchotkę, kwiat słupkowy otaczją kwiaty pręcikowe. Owoc to trójkomorowa rozłupnia, ma okrągłe, szare nasiona z wyrostkiem. Roslina lecznicza, leczy kurzajki, piegi i brodawki. Rosnie na polach, miedzach, przydrożahc, ugorach. 
Jastrzębiec kosmaczek Hieracium pilosella nierozgaęłziona, bezlistna łodyga, liście odziomkowe odwrtonie jajowate, zwężone ku nasadzie, biało owłosione  zich kącików idą rozłogi, kwiaty zebrane w koszyczki, brzeżne jezyczkowe sa żółte, okrywy koszyczka łuskowate, owłosione, owoce to żeberkowane niełupki, roslina lecznicza, leczy wrzody żółdka i dwunastnicy, biegunki, czerwonke, kamicę nerkową, choroby płuc, rany, wrzody, czyraki, ropną wysypkę.
Pięciornik srebrny Potentilla argentea rozgałęziona łodyga z białym kutnerkiem, dłoniastodzielne, pięciolistkowe liście z podwiniętymi brzegami, małe, żółte, pięciokrotne, promieniste kwiaty, okrągławe płatki, rośnie na przydrożach, zrębach, zaroślach, kamienistych i piaszczystych drogach.
Gorysz pagórkowy Peucedanum oreoselinum łodyga obła, naga, walcowata, podłużnie bruzdkowana, liście zielone, lśniące, pierzastosieczne, tworzące rozetę z jajowatymi, ostro ząbkowanymi odcinkami, kwiaty białe zebrane w baldachy złożone, pokrywy ostre i omszone, pokrywki biało obrzezone lancetowate, owoce to rozłupnie z oskrzydlonych rozlupek.
Bylica polna Artemisia campestris ma silnie rozgałęzioną łodygę, pierzastodzielne liście z łatkami, koszyczki z wieloma żółtymikwiatami,na brzegu sa brunatne kwiaty żeńskie. Rośnie na murawach, miedzach, nieużyutkach, ugorach.
Nicennica drobna Filago minima łodyga wzniesiona, widełkowato rozgałęziona, cała roślina delikatnie omszona, ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate, kwiaty zebrane w koszyczki, zebrane w jajowate główki, listki okrywy tępe, filcowane, górą nagie, wewnętrzne kwiaty rurkowate, obupłciowe, brzeżne żółe, slupkowe niteczkowate, owoce to jasnoszare, owłosione niełupki.
Koniczyna polna Trifolium arvense łodyga kosmato owłosiona, rozesłana lub wzniesiona, liście trójlistkowe, listki drobno ząbkowane, owalne, kwiaty motylkowe, najpierw białe, potem różowe, zebrane w walcowate główki, nie maja przysadek, od zewnątrz gęsto owłosiona, rurka kielicha w środku naga. Roslina pastewna i lecznicza, odwar leczy biegunki. Rośnie na polach, łakach, miedzach, nieużytkach, podwórkach, przydrożach, w ogródkach.
Babka piaskowa Plantago arenaria łodyga wzniesiona, rozgałęziona, międzywęźla skrócone, pokryta półprzylegajacymi włoskami, korzeń palowy, cienki, liście siedzące, równowąskie, naprzeciwległe, stępione na końcach, kwiaty zebrane w jajowate kłosy, mają krótkie szypułki, lancetowate przysadki podkwiatostanowe z kończykami, korona rurkowata,kielich z 4 działek, owoce to elipsoidalne torebki pękające w dolnej połowie, roślina lecznicza, nasiona działają przeczyszczająco i jadalna, młode liście jemy na surowo lub po ugotowaniu.
Mietlica psia Agrostis canina źdźbło pokładające, zakorzenia się w kolankach, liście lancetowate, o otwartych pochwach dłuższych od blaszek i ostrych, długich języczkach, odziomkowe są szczeciniaste, kwiatostany to rozpierzchłe wiechy, kłoski jednokwiatowe na długich gałązkach, dolna plewka bez ości, górna niepozorna, owoce to ziarniaki.
Kostrzewa owcza Festuca ovina sztywne, proste źdźbła i podługowate liście, kwiaty zebrane w wiechy, kłosy są pękate, owalne, owoce to ziarniaki.
Szczotlicha siwa Corynephorus canescens źdźblo proste, liście długie, podługowate, sztywne, odziomkowe, idą do góry lub pokładają się, kwiaty zebrane w kłosy, kłoski owalne, naprzemianlegle ułozone, owoce to ziarniaki.
Strzęplica sina Koeleria glauca źdźbło sztywne, proste, liscie lancetowate, krótsze od łodyg, odziomkowe, ostre, kwiaty sinoniebieskie, zebrane w zwarte, walcowate, ostre wiechy, gaąłzki krókie, kłoski długie, owoce to ziarniaki.
Stokłosa dachowa Bromus tectorum źdzbło pod kątem ostrym do ziemi, podziemnie kłącze z drobnymi, nitkowatymi korzeniami, ulistnienie okółkowe na pędach plonnych, skrętoległe na generatywnych, liście podługowate, kwiaty zebrane w zwisające wiec cienkie, wiszące gaąłzki, kloski długie, plewy rozgałęzione, mają kilka ostrych ości, owoce to ziarniaki.
Palusznik krwawy Digitaria sanguinalis źdźbło pokładające się, ma kilka międzywęźli, tworzy luźne kepy, liście z owłosionymi, zamkniętymi pochwami, błoniastym, tępym języczkiem, są podługowate, od spodu owłosione, kwiaty zebrane w kłosy z lancetowatych klosków wyrastające parami, plewy są 3, druga ma owłosiony grzbiet, trzecia brzegi, pierwsza jest większa od reszty, owoce to podłużne, oplewione, żółte ziarniaki, roslina jadalna, ziarniaki sa jadalne dla ludzi.
Turzyca wrzosowiskowa Carex ericatorum łodyga dłgua, wzniesiona, prosta, liście podługowate, cienkie, długie, zaostrzone, zgięte wzdłóż środkowego nerwu, kwiaty zebrane w kłosy, 2 małe, okrągłe żeńskie, długi, palczasty, szczytowy męski, owoce to orzeszki.
Turzyca owłosiona Carex hirta łodyga owłosiona, wloski odstające pod kątem prostym, liście długie, lancetowate, skierowane do góry, zgięte wzdłóż nerwu środkowego, kwiaty zebrane w grube, walcowate kłosy, kłoski trójkątne, mają kończyki, owoce to orzeszki. 

 

I wiele innych gatunków.
sie 30 2021 Dlaczego astma niszczy serce
Komentarze (0)
przyroda 

Zadano mi kiedyś takie pytanie. Dlaczego u ludzi chorych na astmę wysiada serce i dlaczego często astmie towarzyszy nadczynność tarczycy? Tu chodzi o astmę oskrzelową, spowodowaną uczuleniem na wiele różnych czynników (i pyłki i sierść i czynniki chemiczne naraz). Otóż głównym skutkiem astmy jest zwężenie światła oskrzeli, czyli zmniejszony przepływ powietrza. Wiemy, że my wdychamy powietrze nosem lub ustami, potem idzie do krtanii, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików i płuc. Podczas astmy w wyniku stanu zapalnego wywołanego alergenem dochodzi do opuchlizny śluzówki oskrzeli i zwężenia lub w skrajnych przypadkach zamknięcia się oskrzeli co poraża wymianę gazową. 99% wymiany gazowej zachodzi w pęcherzykach płucnych, ale najpierw powietrze musi tam dotrzeć, podczas astmy ma częściowo zamkniętą drogę.

Do pęcherzyków płucnych dociera zbyt mało tlenu, w wyniku oddychania komórkowego, które trwa cały czas, dostały do wnętrza organizmu tlen jest zużywany, a nie ma nowych dostaw. W wyniku oddychania komórkowego powstaje CO2, który zakwasza krew,  chemoreceptory w ośrodku oddechowym reagują na spadek pH osocza i ośrodek stymuluje układ oddechowy do intensywniejszej pracy, dochodzi do skurczów klatki piersiowej, ale droga dalej jest zamknięta. Na spadek pH reaguje też podwzgórze, które dostaje sygnał o niedotlenieniu i przyspieszo tętno, by pozbyć się CO2 i rozprowadzić tlen, ale dostawy tlenu są zbyt słabe, a robi to poprzez wpływ na układ hormonalny. Dzieje się to poprzez oś podwzgórze-przysadka-nadnercza i podwzgórze-przysadka-tarczyca, dzięki czemu wytwarzają się hormony podnoszące ciśnienie krwi, tętno, by szybciej roznieść tlen - to samo jest, kiedy za długo wstrzymujemy oddech i serce zaczyna bić szybciej, ale podczas astmy ale tego tlenu i tak niewiele dociera. Serce pracując intensywnie, zbyt mocno i bez możliwości regenracji (te procesy trwaja cały czas) jest przeciążone i jak każdy mięsień zostaje uszkodzone. Dodatkowo uszkodzenia powoduje brak tlenu, w końcu pracując ciężej,serce potrzebuje więcej tlenu, ale go nie dostaje. Więc uszkodzenia postepują coraz szybciej i są coraz gorsze.
A jak to się ma do tarczycy, otóż podwzgórze cały czas stymuluje tarczycę do wydzielania jej hormonów, które nie tylko same podnoszą tętno i częstość oddechów, ale i stymuluje nadnercza do wydzielania hormonów steroidowych (kortyzolu) i katecholamin (adrenalina i noradrenalina), które dodatkowo podnoszą tętno i częstość oddechów. Tarczyca cały czas dostaje sygnał do wydzielania T3 i T4. Jej komórki cały czas syntetyzują i wydzielają te hormony. Taka wzmożona praca uszkadza komórki tarczycy, uszkodzenia stanowią prekursor stanu zapalnego, układ odpornościowy atakuje wadliwe komórki. Ważne jest leczenie astmy, które rozszerza światło oskrzeli i powoduje prawidłowy przepływ powietrza, dzięki czemu serce przestaje być przeciążone, a praca podwzgórza wraca do normy. Jednak uszkodzenia tarczycy zostają, powodując stan zapalny, ich praca zostaje zachwiana i rozwija się wtórna nadczynność. Nawet, kiedy na zasadzie ujemnego stężenia zwrotnego spada wydzielanie TSH, komórki zmienione tarczycy dalej wydzielają swoje hormony, negatywnie wpływając na układ krążenia. Dlatego jeśli nadczynność się rozwinie, koniecznie trzeba ją leczyć. Leczy się popczas leki hamujące wydzielanie jej hormonów. Uszkodzenia zwykle są na stałe, więc leki trzeba brać stale, na początku duże dawki, by ustabilizować stan chorego, potem dawki utrzymująće prawidłową pracę tarczycy. Trzeba też leczyć astmę poprzez leki niwelujące stan zapalny w oskrzelach i rozkurczające je. Nie wolno na pewno tych chorób lekceważyć, leczenie trzeba zacząć jak najwcześniej, kiedy stan jest w miarę dobry, a leczenie jeszcze w miarę proste. Przewlekły kaszel, duszności, świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej, nawet gwałtowne ataki kaszlu spowodowane np. dymem są sygnałem, że może dziać się coś złego i trzeba wtedy wybrać się do lekarza i zbadać się, tak na wszelki wypadek.
sie 30 2021 jarzębina i orzechy włoskie na bielactwo...
Komentarze (0)
przyroda 

Na podstawie owoców jarzębiny, czyli jarząbu oraz orzecha włoskiego można zrobić naturalne samoopalacze. Wprawdzie nic nie zastąpi naturalnej opalenizny, a wyciąg z owoców nie wytworzy nam witaminy D, ale są takie przypadłości,kiedy skóra nie wytwarza melaniny, oczywiście jest to problem tylko natury estetycznej, rezygnacja z opalania jest niezdrowa, powoduje niedobory witaminy D, obniża nastrój i ogólnie nie jest dla nas dobra, ale podczas opalania kontrast pomiędzy plamami, a resztą skóry rośnie. Trzeba więc czymś te plamy zabarwić,chemiczne samoopalacze są niezdrowe, ale natura dała nam inne możliwości. Można zabarwić skórę stosując bezpieczne barwniki roślinne. Pół szklanki owoców jarzębiny miksujemy, zalewamy litrem wrzątku i parzymy 15 minut pod przykryciem, potem odcedzamy i wlewamy do wanny, kąpiemy się 10 - 15 minut. napar można też wcierać w skórę, oczywiście w ten sposób zabarwimy cała skórę równomiernie i plamy pozostaną jaśniejsze, ale można napar wcierać tylko w zmienione miejsca, by wyrównać koloryt. Można także przemywać tylko plamy naparem na waciku albo robić na nie okłady z nasączonej w naparze szatki albo gazy. Drugim sposobem jest wcieranie w plamy papki z owoców orzecha włoskiego. Orzech włoski, którego część jemy to pestka, jego owoce to pestkowce, miąższ wyrzucamy albo pozwalamy mu zgnić, by odsłonił pestkę. A teraz jest sezon właśnie na owoce, które miskujemy i nakąłdamy na skórę, która łądnie zabarwi się na brązowo, można wycisnąć sok w sokowirówce i przemywać nim plamy na waciku albo szmatce. Można zrobić emulsję z olejem lub oliwką dladzieci, sok i olej wlewamy do jednej buteleczki i potrząsamy,aż do uzyskania emulsji. Taką emulsją można smarować plamy. Trzeba ją szybko zużyć, gdyż naturalne składniki szybko się psują, ale sok lub papkę z owoców orzecha włoskiego można zamrozić i mieć np. na zimę i wykorzystać na Sylwestra albo studniówkę. Latem namawiam do naturalnej, slonecznej opalenizny, ale kiedy z jakiś powodów słońce nie chwyta (melanina się nie tworzy) i trzeba wyrównać koloryt skóry, owocowe samoopalacze są najlepsze. Owoc orzecha włoskiego to ta zielona otoczka, którą teraz ściągamy i wyrzucamy, inaczej mówimy na niego łupiny orzecha włoskiego i ten sposób znany był już przed wojną. Smarowanie zmienionych miejsc trzeba powtarzać co kilka dni, ale i tak dłużej się utrzymuje niż chemiczne samoopalacze. Papkę trzymamy na zmianach ok. 5 minut. Pamiętajmy, że naturalne słońce to źródło witaminy D i żaden barwnik go nie zastąpi, ale czasem jest konieczność wyrównania kolorytu skóry i wtedy te metody są najlepsze i praktycznie darmowe. Jako samoopalacza można też użyć wywaru z łupin orzechów włoskich dodajemy łyżkę octu i tym można smarować zmiany. Barwiące wlaściwości mają też liście orzecha. Owoce i liście mają też cukry,witaminy i biogeny oraz przeciwutleniacze, które pielęgnują i odżywiają skórę niczym najlepsze kremy.

sie 30 2021 Ogródek łatwiejszy do wyplewienia
Komentarze (0)
piękny dom i ogród 

Jeśli chcemy uniknąć stosowania środków ochrony roślin, które są inne dla róznych grup roślin, możemy posadzić rośliny, które nie zarastają lub są latwe do plewienia. Słabo zarastają rośliny gęste, wysokie, szybko rosnące, które zagłuszają chwasty. Takie rośliny słabo zarastają, a jeśli nawet to są to pojedyncze chwasty łatwe do wyrwania. Do takich roślin ozdobnych należą irysy, liliowce, piwonie, sadźce, hortensje, floksy, frezje, łubiny, zwarte onętki, rozchodniki, astry, cynie, dalie, złocienie, margerytki, gęste i zwarte kępki aksamitek, ogrodowe odmiany maków i bławatków, trzeba je plewić, kiedy młode pędy wyrastają spod ziemi, kiedy się rozrosną, same zagłuszają chwasty. Wysokie malwy i lilie są proste do plewienia ze względu na pojedyncze pędy i wysoki wzrost, można do koła nich kosić. Słabo zarastają rośliny, które same są chwastami jak mięta, barwinek, pierwiosnki, stokrotki, poziomki, niezapominajki. Stokrotki, pierwiosnki i poziomki plewimy do okoła nich, a niezapominajki i mięta rozrastają się tak, że blokują wzrost innych chwastów, tylko nieliczne mogą się przez zwarte kępki przebić, a te łatwo powyrywać. Dobre są wysokie trawy ozdobne i krzewy jak tawuła japońska, pięciornik krzewiasty, migdałek trójklapowy, pigwa pospolita, która kwitnie wiosną. Krzewy owocowe warto prowadzić tak przy nadać im formę drzewek, wtedy łatwo je plewić i zbierać owoce. Tu nadają się wszystkie krzewy owocowe i ozodbne, które można pozostawić gałęzie przy gruncie, wtedy ograniczą rozrost chwastów. Źle plewi się krzewy pokryte cierniami, dlatego, że kłują. Poziomki owocują i wydają kwiaty przez cały sezon, tak samo stokrotki, są odmiany poziomek o kolorowych lub wysokich kwiatach, niezapominajki kwitną wiosną do połowy lipca, potem ich suche pędy kwiatowe i młode kępki liści również ograniczają wzrost chwastów. Wszystkie odmiany mięty bardzo szybki się rozrastają zagłuszając wzrost innych roślin, więc warto ograniczyć jej terytorium specjalnymi ogranicznikami, wszystkie gatunki jasnotowatych rosnące w naszym klimacie się nadają na taki ogródek. Te roślinki oprócz walorów ozdobnych i słabego zarastania oraz łatwego plewienia dodatkowo są przyprawami i mają lecznicze właściwości, a poziomki jadalne owoce, więc te roślinki nam się przydadzą w innych celach niż ozdobne. Dobrym rozwiązaniem są też skalniaczki, gdzie otoczone kamieniami rosną specjalne gatunki roślin, a dla chwastów jest mało miejsca, więc nie rozrastają się tak bardzo jak na dużej powierzchni gleby.