biologia i ochrona przyrody

Zwierzę w domu to mniej stresu, samoprzytulenie się kogośżywegoobniża poziom stresu,spada poziom kortyzolu, adrenaliny i innych hormonów nadnerczy, wydziela się oksytocvyna,która wprawia nas w dobry nastrój,spada ciśnienie krwi, spada liczba godzin z wyższym ciśnieniem, spada prawdopodobieństwo zawało iwylewu, nawet spada poziom trójglicerydów i LDL.

Pies zmusza do spacerów co najmniej 3 razy dziennie, ruch dotlenia,zwiększa liczbę oddechów, skurczy serca, serce szybciej pompuje krew z glukozą, tlenem, rośnie wrażliwoścna insulinę,spada prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę typu II, rozwijają się mięśnie, spala się tłuszcz, rozwijają się kości, stawy, powstaje witamina D. Dziś pies daje powód do pójścia na spacer. Starszym ludziom trzeba pomóc wyprowadzić psa. Musimy zając się opieką nad zwierzętami ludzi hospitaalizowanych, od zwierząt nie zarazimy się koronawirusem, nie mamy takiej możliwości, w ich komórkach korona nie inkubuje się, nie wnika do ich jąder, nie może się namnażać, nawet jak znajdzie się na futrze czy w nosie, wirus ginie od ciepła lub kiedy jest w pyszczku czy nosie zostaje zniszczony przez układ odpornościowy zwierzęcia, który wie, że to obce.

Kot uspokaja, mruczy, wygrzewa bolące miejsca, masuje jak mruczy, głaskanie każdego zwierzęcia to masaż dla stawów dłoni, usprawniają się ręce. Zarazki na futrze i w ślinie zwierząt uodparniają nas na ludzkie odpowiedniki chorób, układ odpornościowy pracuje, dzięki czemu nie ma alergii i autoimmunologicznych chorób. Wielu weterynarzy twierdzi, że kontakt ze zwierzęcymi koronawirusami chroni nas przed ludzkimi.

Przed kwarantanną w USA ludzie masowo brali ze schronisk psy i koty, dziś dla samotnych ludzi to jedyne towarzystwo, człowiek potrzebuje stada, zwierzę zaspokaja tę potrzebe, zwłaszcza teraz, gdy wielu ludzi jest odciętych od rodzin. Kiedy kwarantanna zostanie złagodzona można adoptować zwierzę w schronisku, domu tymczasowym lub fundacji zajmującej się znajdowaniem domów dla zwierząt, można wziąć małego lub stareńkiego kota wolnożyjącego już teraz. Psy i koty miały już pierwsze i cieczki i ruje, po 3 miesiącach od urodzenia można adoptować młode.

Dzięki zwierzęciu człowiek się nie nudzi, zwierzę wymaga uwagi, zabawy, karmienia, pojenia, wyprowadzania/zmieniania żwirku w kuwecie, coś zrzuci, cały czas coś się dzieje, wielezakładów pracy nie działa, dzięki zwierzęciu nie jest nudno. Doktor Sabina Oleh Condor odkryła, że pośród 100 pacjentów odporniejsi i lepiej znoszący choroby sąci mający psy i koty, to samo dotyczy pracowników jej szpitala. Chodzi o reakcję krzyżową na zwierzęce choroby. Również weerynarz dr Dorota Sumińska mówi, że zwierzęta uodparniaja nas na koronę. Psy mające kontakt z dziećmi chorymi na odrę są odporne na nosówkę, dzieci mające kontakt z nosówką są odporne na odrę.

https://pulsmedycyny.pl/nie-zarazimy-sie-koronawirusem-sars-cov-2-od-zwierzat-domowych-986586

https://plus.gloswielkopolski.pl/wlasciciele-psow-i-kotow-sa-odporniejsi-na-koronawirusa-wedlug-lekarki-z-hiszpanii-zwierzeta-domowe-moga-zwiekszac-odpornosc-u/ar/c1-14883093

Od jakiegoś czasu rośnie aktywność wulkaniczna, budzą się wulkany drzemiące i wygasłe. Zjawisko to dotyczy całego świata. Obecnie mamy minimum aktywności słonecznej Landscheidta, które trwa od 2004 r, wg Landscheidta ma trwać 60 lat, wg obecnych astrofizyków i heliofizyków 120 lat (cykle Gleisberga trwają 60-120 lat). Ppoprzednim minima słoneczne Daltona (lata 1790–1830), Maundera (lata 1645-1717) i Spörera (1420-1470) również towarzyszyły erupcje wulkanów, które początkowo brano za przyczynę małych epok lodowcowych. Dziś wiemy, że to Słońce, jego aktywność, a także położenie i nachylenie Ziemi względem niego (cykle Milankovicia) to głównie czynniki sterujące klimatem na Ziemi (wpływ wulkanów jest słabszy od wpływu Słońca i trwa krócej, wyjątek to superwulkany). Jednak każdemu z minimów towarzyszy wzrost erupcji wulkanicznych. Dlaczego?

Czyżby Słońce wpływało nie tylko na klimat, ruchy planet i grawitację, ale również na aktywność sejsmiczną? Co daje minimum oprócz mniejszego nagrzania Ziemi, dłuższych zim, krótszych i chłodniejszych lat i skrócenia pośrednich pór roku? Daje osłabienie pola magnetycznego Słońca, zwiększoną ilość promieniowania kosmicznego docierającego do Ziemi. Tylko, że tam gdzie powstają trzęsienia Ziemi jest już promieniowanie ze skał.

Aktywność sejsmiczna zależy od ruchów kontynentalnych. Płyty kontynentalne są w ciągłym ruchu, tak samo jądro płynne i stałe. Ruch kontynentów powoduje zmiany ciśnienia w płaszczu i skorupie Ziemi, gdzie zbiera się mieszanina gazów, pyłów i upłynnionej skały, czyli magma, kiedy ciśnienie rośnie, magma szuka ujścia i wypływa jako lawa, razem z nią wydobywają się gazy i pyły. Najwięcej wulkanów i trzęsień Ziemi jest w strefie subdukcji, gdzie kontynenty się stykają. Tam też zachodzą ruchy górotwórcze, czyli rozchodzenie się lub zderzanie płyt, którym towarzyszą trzęsienia Ziemi i wybuchy wulkanów. Ruchy górotwórcze są krótkie, ale silne. Obecne kontynenty powstały w wyniku zderzeń i rozejść innych kontynentów, czego pamiątką są uskoki, taki uskok idzie m. in. przez Góry Świętokrzyskie, gdzie są wygasłe wulkany.

Dzisiaj rośnie liczba wybuchów wulkanów i trzęsień Ziemi. Wiemy, że na orbitę Ziemi wpływa przyciąganie innych planet, Księżyca i Słońca. Nie wiemy czy wpływa ono na dryf kontynentalny. Wiemy, że spadek aktywności Słońca nie wpływa na jego przyciąganie. Nie wiemy jak wygląda sytuacja sejsmiczna na innych planetach. Wiemy, że w poprzednie minima słoneczne również rosła aktywność sejsmiczna. Wielu naukowców zauważyło związek między spadkiem aktywności słonecznej a wzrostem aktywności sejsmicznej. Nikt nie wie dlaczego tak jest. Wiemy, że w kosmosie działają na planety inne siły np. czarne dziury stabilizują galaktyki, których większość kręci się wokół czarnych dziur, same galaktyki wpływają na siebie. Czyżby silna aktywność słoneczna niwelowała jakąś siłę, która wpływa na ruch kontynentalny Ziemi? Czy ta sama siła wpływa na aktywność Słońca? Warto się nad tym zastanowić.

Co z superwulkanami? One wybuchają co kilkaset tysięcy lat, czyli przetrwały bez erupcji wiele słonecznych minimów i maksimów. Np Yellowstone trwa bez erupcji 600000 lat, wiele zmian solarnych tak przeżył, więc oddziałująca na Ziemię siła jest dość mocna, by pobudzić lub obudzić słabsze wulkany, ale za słaba, by wpłynąć na aktywność silniejszych, więc przynajmniej od superwulkanów jesteśmy bezpieczni w czasie minimum słonecznego.

allelopatie to związki chemiczne wytwarzane przez rośliny, które wpływają korzystnie lub niekorzystnie na inne organizmy. Związki te ograniczają lub stymulują wzrost innych roślin, ograniczają rozwój chorób oraz niszczą pasozyty. Aksamitka Tagetes sp.-pierzastodzielne liście, listki owalne, wrzecionowate, ząbkowane, brzeżne kwiaty języczkowe duże, małe środkowe rurkowate zebrane w koszyczki, łodyga rozgałęzionaprzywabia do siebie nicienie, dzieki czemu omijają one warzywa i truskawki, wilczmlecz Euphorbia sp., cesarska korona Fritilaria imperialis i bazylia Ocimum basilicum odstraszaja gryzonie od upraw, mięta pieprzowa Mentha piperita odstrasza mszyce, nasturcje Tropaeolum sp. i nagietki Calendula officinalis przyciągaja mszyce do siebie chroniąc uprawy. Mrówki, mszyce i bielinki kapustniki odstraszają też lawenda Lavandula sp., majeranek Origanum majorana i tymianek Thymus vulgaris. Dodatkowo Mięta, tymianek, majeranek tanowią przyprawy do wielu potraw, paki nasturcji zastępuja w kuchni kapary, aksamitka ma jadalne kwiaty, zioła te mają także działanie prozdrowotne, dlatego warto zasadzić grządki pomiędzy uprawami. Bazylia i komosa Chenopodium sp. odstraszaja zapachem krety, bazylia to przyprawa, komosa biała Chenopodium album ma jadalne nasiona i młode liście, korzeń i ziele leczą kaszel i choroby oskrzeli. Posadzenie na miedzy krzaczka czarnego bzu Sambucus nigra odstraszy nornice, podobnie jak cesarska korona, czosnek Allium sp., wilczomlecze i nostrzyki Melilotus sp. Szałwia Salvia sp. chroni przed bielinkami, wrotycz przed muchami i mrówkami Tanacetum sp. Cykoria podróznik Cichorium intybus zwalcza nicienie w burakach, mięta chroni przed kiła kapuścianą, a czosnek chroni fasolę przed chorobami bakteryjnymi i grzybiczymi. Lucerna Medicago sp., zyto i cebula Allium cepa wydzielaja toksyczne związki dla mątwika buraczanego Heterodera schachtii, żyto i owies dla mątwika korzeniowego. Lawenda Lavandula sp. odstrasza mrówki zapachem. aksamitki, macierzanka, czosnek, szałwia, tymianek i hyzop lekarski Hyssopus officinalis odstraszają ślimaki. 
Allelopatie to też stymulacja zrostu roslin przez rośliny tak cząber ogrodowy Satureja hortensis pobudza wzrost i owocowanie fasoli i cebuli, warto go posadzic pomiędzy grządkami. korzenie pomidorów wytwarzają związki pobudzające wzrost selerów, dlatego warto by pomidory i selery sąsiadowały ze sobą. Czosnek i cebula wytwarzają fitoncydy bakteriobójcze i grzybobólcze związki chemiczne chroniące truskawki przed plesniami, dlatego w okolicy truskawek warto posadzić czosnek i cebulę, szałwia lekarska Salvia officinalis i tymianek odstraszaja bielinki, dlatego są dobrym sąsiedstwem dla kapusty, brukselki, kalarepy, posadzona w pobliżu kapusty fasola również odstrasza bielinki, za to kapusta wydziela substancje pobudzające jej wzrost, podobnie pobudza wzrost rzodkiewki, ogórków, ziemniaków i selerów. 
Pokrzywa zwyczajna Urtica dioica sprzyja tworzeniu próchnicy w glebie, dlatego nie warto jej tępić, kozłek lekarski Valeriana officinalis przyciąga spulchniająca glebę dżdżownice, krwawnik pospolity Achillea millefolium stymuluje wzrost warzyw, wrotycz pospolity Tanacetum vulgare odstrasza mrówki. Bliskie towarzystwo pokrzywy, rumianka pospolitego Matricaria chamomilla i miety pieprzowej odstraszy szkodniki i podniesie odpornośc warzyw i owoców, dlatego warto posiać miętę i pozwolić żyć rumiankom, pokrzywom, komosie, krwawnikowi, nagietkom-wiele z tych roslin mimo, że chwasty oddziałuje na uprawy korzystnie. Fiołek polny i wyka Vicia sp. wspomagają wzrost żyta, cebula i kalarepa Brassica oleracea var. gongylodes na buraka, fasole Phaseolus sp, groch Pisum sativum, kukyrdzę Zea mays, rzodkiew Raphanus sp. i słonecznik Helianthus sp. warto miec obok ogóków Cucumis sativus. Kapusta brassica oleracea, kukurydza, chrzan Armoracia rusticana, len Linum sp. stymulują ziemniaki Solanum tuberosum. Groch, sałata Lactuca sativa, cebula, por Allium porum, pomidor Lycopersicon esculentum stymuluja marchew, kukurydza, kąkol Agrostemma githago chaber bławatek Centaurea cyjanus stymuluja pszenicę, koniczyna i lucerna stymuluja trawy, w tym zboża, lnicznik Camelina sp. stymuluje len, marchew Daucus carota, rzodkiew, truskawka Fragaria ananassa, ogórek, szpinak Spinacia oleracea stymulują sałatę, ziemniak, seler, koper, szałwia, burak, cebula stymuluja Brassicaceae, rzeżucha Cardamine sp. stymuluje szarłat Amaranthus sp.,  ziemniak, groch, fasola, ogórek, dynia Cucurbita pepo, kabaczek Cucurbita pepo convar. giromontiina, pszenica, bobik Vicia faba stymulują kukurydzę, ziemniak, marchew, ogórek, kapusta stymulują fasolę.
Jeśli chcemy zwalczyc chwasty: pszenica Triticum sp. hamuje wzrost bratka polnego Viola pratensis. Substancje wydzielane przez nasiona buraka Beta vulgaris hamują rozwój kąkolu polnego Agrostemma githago, rumianu polnego Anthemis arvensis i maruny bezwonnej Matriciara maritima. Wydzieliny z korzeni owsa Avena sp. zyta Secale sp. i lucerny Medicago sp. ograniczają kiełkowanie kąkolu, maruny bezwonnej, ostrożnia polnego Cirsium arvense i sporka polnego Spergula arvensis. Mięta pieprzowa, macierzanka pospolita Thymus vulgaris, szałwia lekarska Salvia officinalis hamują kiełkowanie gorczycy polnej Sinapis arvensis i ostów Carduus sp. zboża ozime: odmiany jęczmienia Hordeum sp. pszenicy, przenżyta Triticosecale sp. żyta hamują kiełkowanie rumianku pospolitego Matricaria chamomilla  i przytulii Galium sp.
Fitoncydy czyli środki bakterio, grzybo i pierwotniakobójcze mają jałowiec Juniperus sp. cebula Allium cepa, czosnek Allium album, czarna porzeczka Ribes nigrum, warto posadzić krzaczki na miedzy lub pomiędzy grządkami, na mniejszych działkach można posadzić warzywa w pobliżu porzeczek, warto na miedzy posadzić brzozy Betula sp., topole Populus sp., dęby Quercus sp. orzechy Juglans regia, sosny Pinus sp.
Gryka Fagopyrum sp. zwalcza perz właściwy Elymus repens, może zastąpić środki na perz, chaber bławatek stymuluje rozwój żyta.

Zwierzęta wykazują altruistyczne zachowania, altruizm to zdolność do pominięcia własnej korzyści, dla innego osobnika, na nawet gotowość do własnej niedogodności. Wolnobiegający pies potrafi zanieśc jedzenie drugiemu psu na łańcuchu, kot potrafi przynieśc upolowane zwierzęta chorym, starym, niepełnosprawnym członkom kolonii, wilki zwracają pokarm nie tylko dzieciom, ale starszym i niepełnosprawnym członkom stada też, nietoperze wampiry zwracają krew osobnikom,które nie zdążyły się napić. Są próby wytłumaczenia tego przetrwaniem populacji i genów nie samych osobników, gdyż zwracający wilk czy nietoperz sam zje mniej i mniej dostanie zasobów. Jednak altruizm sprzyja przetrwaniu osobnika. Zachowania egoistyczne są dobre na chwilę, altruizm opłaca się na dłuższą metę, wszystko chce jak najdłużej przeżyć w jak najlepszej formie. Siła, sprawność, szybkość zmieniają się wraz ze stanem zdrowia, połogiem,ciążą,porami roku, ranami, wiekiem, dziś jeden osobnik pomoże drugiemu, jutro pomoże mu ten drugi, dzięki temu funkcjonuje populacja, dzięki temu każdy osobnik ma jednakowe szanse, nawet słabszy. Altruizm krewniaczy to altruizm względem spokrewnionych osobników, potomstwa, rodziców, rodzeństwa. W stadach słoni, małp, wilków samice opiekują się wspólnie swoimi dziećmi. Szczury potrafią pomóc uwolnić się z zamknięcia innym szczurom i dzielą z nimi jedzeniem, szczury i myszy widzą,kiedy inne osobniki cierpią i starają się nie powodować ich bólu,mangusty karmia chore osobniki ze stada, mrówki i pszczoł dbają o członków swojego roju. Trzmiele skracają przespany czas, by opiekować się czerwiami. Największy altruizm okazują ssaki społeczne, ale i zwierzęta domowe w stosunku do pana, innych zwierząt tego samego gatunku lub innych np. psy broniące pana, koty znoszące upolowane myszy panu, psy i koty dzielące się jedzeniem, często zwierzęta ratują inne zwierzęta, panów, dzieci, nawet bóbr potrafił ogrzać dziecko, by nie zamarzło, pies potrafi wezwać pomoc do chorego pana, tak samo kot. Zwierzęta potrafią wezwać pomoc do drugiego chorego zwierzęcia, potrafią wychować młode innego gatunku jak własne, suka tygrysiątka, świnia pieski, kotka jeże, często kotka opiekuje się szczeniaczkami, suczka kociętami, karmia je piersią razem ze swoimi dziećmi. Psy potrafią wezwać pomoc nawet do obcych ludzi i zwierząt np.po zasłabnięciach. Altruizm odwajemniony polega na tym, że jeden osobnik pomoże drugiemu, potem drugi pierwszemu, ale psy są bezinteresowne, kochają nawet najgorszych panów. Ludzki altruizm też polega na zgodnym funkcjonowaniu rodziny, przyjaciół, społeczeństwa, ale psy są bardziej bezinteresowne od ludzi.

Drzewa zmieniaja jesienią kolory w wyniku rozkładu chlorofilu i innych barwników, które są przetwarzane na zapasowe związki organiczne, które są magazynowane w pniach i korzeniach i z nich wiosną jest produkowana energia do rozpoczęcia nowego sezonu wegetacyjnego. Ale niektóre drzewa jak klon czy jesion jesienią produkują dodatkowo anucyjanidynę, czerwony barwnik. Na produkcję barwnika trzeba energii, a liście i tak opadną, więc dlaczego te drzewa to robią? Synteza antocyjanów, w tym antocyjanidyn jest wspólna z syntezą flawonoidów. Prekursorami są 3 cząsteczki malonylo-CoA i 1 p-kumaroilo-CoA, z których dzięki syntazie chalkonowej powstaje 4,2,4,6-tetrahydroksychalkon. Potem izomeraza chalkonowa izomeryzuje go do naringeniny, która jest hydroksylowana do dihydroflawonoli przy pomocy 3 enzymów hydroksylaza 3 flawononowa (F3H), 3’–hydroksylaza  flawonoidowa (F3’H) i 3’5–hydroksylaza flawonoidowa (F3’5’H). Wtedy zostaje określony  stopień hydroksylacji pierścienia B antocyjanidyny. W wyniku reakcji zależnie od enzymu ją katalizującego powstają dihydroflawonole: dihydrokempferol, dihydrokwercytyna i dihydromyrycytyna, które 4-reduktaza dihydroflawonolu zmienia w leukocyjanidyny. Potem syntaza antocyjanidynowa (ANS) przekształca leukoantocyjanidyny w antocyjanidyny, które mogą podlegac glikozylacji przez 3-glukozylotransferazy do antocyjanów. Antocyjanidyny są w kwiatach i owocach jako wabik dla zapylaczy i zwierząt jedzących owocnię. Są też w liściach zaatakowanych przez grzyby jednokomórkowe, jesienią grzyby owocują, ponieważ jest odpowiednia wilgotność, a rośliny muszą się bronić, żeby pozostałe barwniki zdążyły się rozłożyć i zostać pobrane w częsciach zimujących rośliny oraz, żeby dzięki parowaniu utrzymac parcie krozeniowe, gdyż woda i biogeny porzebne są do przeprowadzania reakcji biochemicznych. Pierwiastki są kofaktorami enzymów, kttóre umozliwiają ich pracę, rozkład chlorofilu i innych barwników jest z udziałem enzymów. Grzyby spowodowałyby wczesne opadnięcie liści przed pełnym rozkładem barwników i pełnym pobraniem potrzebnych materiałów, które z nich powstały. równiez same grzyby odebrałyby substancje odzywcze z liści dla siebie i roślina nie mogłaby pobrać ich do zimotrwałych części ciała. Antocyjaniny toksyczne dla grzybów zmniejszają to ryzyko,dlatego roślina synteztyzuje je tuś przed zrzuceniem liści.