biologia i ochrona przyrody

Nury mają krótkie ogony, opływowe ciała, błony pławne, krótkie ogony, gniazdują na lądzie mniejsze perkozy mają rozszerzone łopatkowato palce, perkoz rdzawoszyi zamieszkuje brzegi stawów i jezior z bujną, wędruje nocą, zimą bywa na terenie całej Polski, je ryby, żaby, skorupiaki, gniazdo to pływająca wyspa z roślin. Głuptaki to wielkie ptaki morskie, polują skacząc pionowo z wysoka w dół, pływają po wodzie szukając ryb. Brodzące mają długie nogi, szyje i dzioby, czaple zginają szyje w locie, bociany mają wyprostowaną. Łabędzie to duże ptaki wodne, mają długie szyje, w locie wyglądają potężnie, pływają z gracją, nasze są białe, gniazdują na ziemi. Gęsi to duże, hałaśliwe ptaki wodne, latają szybko, formują klucze i szeregi, żerują na lądzie, mają mocne szyję, żyją podmokłych łąkach, polach, pastwiskach, gniazdują na ziemi lub wśród skał, dobrze pływają

Nur rdzawoszyi startuje z powierzchni wody, nurkuje na 9 m, łowi ryby, gniazdo to jamka wypełniona roślinkami na brzegu i wysepkach, samica składa 2 jaja, je ryby i mięczaki, w czasie godów tańczy, nurkuje i bawi się w berka

Głuptak sporadycznie do nas przylatuje, gniazdo to konstrukcja z wodorostów na półce skalnej, jedno jajo ma 8 cm średnicy, rodzice je wysiadują przez 43-45 dni, młode dojrzewa płciowo po 5 latach, głuptak szuka ryb pływając, poluje pikując z wysokości

Fulmar, petrel rzadko u nas bywa, są dwie odmiany barwne jasna i ciemna, samica składa na półce skalnej lub we wgłębieniu jedno białe jajo, na dziobie ma otwory, którymi wydala sól, zdenerwowany wymiotuje wydzieliną z żołądka na drapieżnika

Czapla purpurowa gniazduje w trzcinowiskach, czaple mają długie szyje i dzioby, zginają szyje w locie, purpurowa gniazduje nad zbiornikami wodnymi z dużą liczbą ryb, czapla nadobna i ślepowron także gniazdują nad wodami i polują na ryby

Bąk żyje na trzcinowiskach, moczarach, brzegach stawów, zagrożony wyciąga szyję i udaje trzcinę, aktywny w nocy, samiec ryczy jak krowa

Warzęcha żyje w koloniach na porośniętych trzciną moczarach, zaroślach olchowo-wierzbowych, zarośniętych brzegach jezior, składa 4 białe jaja w czerwonawe plamki w gniazdach z połamanych trzcin

Łabędź czarnodzioby, łabędź Bewicka, mały u nas przelatuje, zamieszkuje płytkie, żyzne, słodkowodne jeziorka, gdzie je rośliny wodne, jego lotki szeleszczą w czasie lotu, żyje w stadzie, zimuje na brzegach i w głębi lądu

Gęś krótkodzioba, bywa u nas zimą, gniazduje w tundrze i na stokach Islandii, Grenlandii i Szpicbergu, na ziemi wyścielone jest puchem, białawe jaja wysiaduje mama, młode szybko opuszczają gniazdka, ale potem jeszcze rodzice się nimi opiekują, u nas są stadnie na wybrzeżu i w głębi lądu, jedzą trawy, korzonki, rośliny uprawne

Gęś białoczelna wędruje w stadach, czasem zimuje, gniazduje w tundrze do Morza Arktycznego, gniazdo buduje z trawy, mchu i porostów na suchych podwyższeniach, pisklęta po kilku godzinach opuszczają gniazdo, po 5-6 tygodniach latają, para łączy się na całe życie

Bernikla kanadyjska pochodzi a ameryki Północnej, żyje w parkach, zdziczała w Anglii, Skandynawii, Niemczech, Holandii, do nas zalatuje, gniazduje w koloniach

Bernikla bialolica gniazduje na Grenlandii, na Szpicbergu i Nowej Ziemi na skałach i półkach skalnych, samica wysiaduje 4-5 bladozielonych jaj przez 4 tygodnie, zjada trawy, mchy, porosty, wodorosty, do nas zima zalatuje

Bernikla obrożna gniazduje na Grenlandii, na Szpicbergu i Syberii, najmniejsza, najciemniejsza gęś, zamieszkuje delty rzek, jezior i tundrę, je wodorosty, halofity i drobne, morskie zwierzęta, zimuje na mokradłach i w deltach rzek, gniazduje w stadach

Ohar gniazduje w jamkach np. po królikach i na wydmach na brzegach słonych jezior i wybrzeżu, gniazdka wyściela puchem

Świstun buduje gniazda wśród gęstych roślin na płytkich, słonowodnych jeziorach z bujną roślinnością od lasów mieszanych do krzewiastej tundry, je rośliny wodne, owady, mięczaki, , czasem gniazduje na północy

Cyranka zimuje w Afryce, w czasie godów oboje partnerzy odchylają głowę do tyłu, gniazduje na brzegu w pewnej odległości od wody, w kwietniu samiec ma barwy godowe

Krakwa zamieszkuje płytkie, żyzne jeziora, pośród gęstej roślinności buduje wyścielane puchem gniazda, mama sama wysiaduje 8-12 śmietankowo żółtych jaj, regularnie gniazduje

Płaskonos zamieszkuje zamulone, słodkie i słona jeziora, dziobem filtruje drobne zwierzęta i larwy z górnych warstw wody, gody ma późna jesienią i zimą, rzadko u nas gniazduje

Rożeniec zamieszkuje tereny zalewowe i stojące wody śródlądowe, u nas wiosną i jesienią odpoczywa na jeziorach, odcedza pokarm roślinny z wody

ogorzałka gniazduje na Islandii, w Skandynawii i Syberii, zimuje na Bałtyku, na przybrzeżnych mokradłach, w ujściach rzek, w zatokach, gniazduje na torfowych jeziorach z wysepkami, gniazdka wyściela puchem

Edredon żyje na wysepkach i w zatoczkach, wyścielone puchem gniazdu robi wśród krzewów lub na kamienistym brzegu, przez 4 tygodnie samica wysiaduje 4-6 zielonkawych jaj, wystraszony wzlatuje i brudzi jaja odchodami, pisklęta opuszczają gniazdo, tworzą żłobki, edredon je małże, nurkuje za nimi na 25 m, pod wodą wytrzymuje 3 minuty, zalatuje do nas zimą

Markaczka czarna kaczka żeruje na otwartym morzu, żeruje w grupach, gniazduje na jeziorach i wolnych ciekach pod krzewami, żyje w Skandynawii, Islandii, na Syberii, zimuje na Bałtyku, uhla żyje do północnej granicy lasu świerkowego, poza okresem lęgowym żyje w małych grupkach lub pojedynczo pływając po wodzie, rzadko u nas zimuje

Szlachar, tracz długodzioby żyje w zatokach z wysepkami, stojące wody, jeziora i rzeki na północy w lasach iglastych, poluje na ryby, ma ząbkowany dziób, pływa z głową pod wodą, jak zobaczy rybę nurkuje, gniazduje na ziemi w zaroślach, gniazdo wydziela puchem, rzadko lęgowy

Tracz bielaczek często u nas zimuje, poluje w grupach, gniazduje na pn Europy i Syberii, w lasach na wolno płynących rzekach i jeziorach, gniazduje w dziuplach lub między kamieniami, gniazda wyściela puchem, mama wysiaduje żółtawe jaja, u nas żyje na jeziorach. latem je też wodne owady, ryby je przez cały rok

Tracz nurogęś w czasie godów pływa po zarybionych rzekach lub jeziorach z drzewami na brzegach, gniazduje w dziuplach, gniazdo wyściela puchem, pisklęta skaczą z dziupli, rzadko tu gniazduje, zimuje w morskich zatokach i na wodach śródlądowych

Lodówka gniazduje na wysepkach na płytkich wodach w tundrze, nurkuje na 30 m, poluje na małże, pod wodą jak jak alka, zimą przelatuje nad Bałtykiem, bywa nad lądem

Podgorzałka żyje na stepach Euroazji, zamieszkuje płytkie jeziora, gniazduje na stawach i jeziorach porośniętych roślinami, samica składa 7-11 jaj, wysiaduje je 24-25 dni, je larwy owadów i rośliny wodne

Mandarynka zamieszkuje śródleśne, śródlądowe wody, sprowadzona z Chin, gniazduje w dziuplach lub budkach lęgowych

Kaczki pływające, właściwe mają ukośnie podniesione ogony, zanurzają tylko głowę i szyję, sprawnie chodzą po lądzie, głosy kaczorów różnią się, kaczki nurkujące, nurkują, pływają pod wodą, mają spadzisty tułów, głosy kaczorów różnych gatunków są podobne.

Drapieżne mają ostre szpony, zakrzywione dzioby, szybują i latają lotem szybowym, zwykle samice są większe

Błotniak łąkowy żyje na równinach z bagienną roślinnością, łata poruszając skrzydłami i szybując na przemian, poluje na drobne ptaki i ssaki, człowiek przetrzebił populację, zimuje w Afryce

Błotniak zbożowy żyje na wilgotnych i podmokłych łąkach, stepach, ma najlepiej widoczna szlarę, samiec kopuluje z kilkoma samicami, pisklęta latają po 6 tygodniach od wyklucia

Sęp płowy żyje na półpustyniach, stepach, w górach, je padlinę, gniazduje na skałach, samice w koloniach składają po jednym jaju w roku, jajo ma brązowo-czerwone plamki, rodzice karmią pisklę padliną, czasem zalatuje do nas

Trzmielojad, pszczołojad latem je poczwarki i larwy os, obserwuje z wysokości gniazda os, rozkopuje je na 40 cm, para tańczy nad gniazdami os, gniazduje w lasach na drzewach, zimuje w Afryce

Drzemlik najmniejszy drapieżny Europy, gniazduje w tundrze na Islandii i w Anglii, gniazdo robi w skale lub w jamce w ziemi, zimuje nad otwartymi terenami

kuraki mają krótki, mocny dziób, opierzone nogi, masywne ciała, masywne palce do grzebania w ziemi

Pardwa górska mieszka w Skandynawii i Alpach od pasma kosówki do granicy wiecznego śniegu, ma gęste, białe pióra, zima wykopuje jamkę w śniegu, samica składa 6-9 jaj, wysiaduje sama

Przepiórka zamieszkuje ciepłe, lekko wilgotne łąki i pola zbóż, z których samica wyprowadza pisklęta do kartoflisk, najmniejszy kurak, zagraża jej rolnictwo, żyje na niżu, je głównie ślimaki, owady, pająki, pędraki

Chruściele mają spłaszczone ciała, by biegać wśród roślin wodnych, są płochliwe, zamieszkują podmokłe tereny, palce łyski służą do biegania po hydrofitach

Drop żyje na stepach, przetrzebiły go pestycydy, odławianie i technizacja rolnictwa, gniazdo to zagłębienie w ziemi otoczone trawami, wyścielone kilkoma źdźbłami, samica składa i wysiaduje 2 oliwkowe jaja, pisklęta od razu opuszczają gniazdo

Wodnik ma najdłuższy dziób, rzadko opuszcza gęstą roślinność nadwodną, gniazdo z daszkiem wije wśród trzcin i turzyc, żeruje na częściowo wyschniętych błotach, zimuje na południu, czasem u nas, gniazduje na gęsto porośniętych wodach i mokradłach, podobnie jak kureczka nakrapiana

Ostrygojad zamieszkuje wydmy, słone mokradła i tereny zalewowe, gniazduje w koloniach, jaja składa w płytkim dołku, rodzice przez 27 dni wysiadują 3 szarożółte jaja w czarne kropki, pisklęta od razu opuszczają gniazdo, zagrożony lata wokół napastnika i krzyczy

Szablodziób żyje na słonych mokradłach i wybrzeżu, samica składa 3-4 jaja do gniazda z kilkoma źdźbłami, rodzice wysiadują, żerując płynie, kosi wodę na boki dziobem, przerzuca muł i łapie małe zwierzęta, gniazduje w lagunach i bagnistych zatokach, rzadki u nas, szczudłak rzadko pojawia się w lagunach

Kulon żyje na otwartych suchych terenach, ugorach, stepach, w czasie godów para odwraca się od siebie z dziobami w dół, na ziemi mama składa 2-3 jaja

Mornel żyje w górach poza granicą lasu, na stepach i wrzosowiskach, poza lęgami jest brzegach wód i łąkach, w czasie godów samiec lata i śpiewa, je drobne zwierzęta, gdy drapieżnik zagraża pisklętom udaje, że ma złamane skrzydło

siewki brodzą w płytkich wodach i na terenach podmokłych, maja długie dzioby i nogi, słaby dymorfizm płciowy

Sieweczka obrożna żyje na piaszczystym wybrzeżu, żwirowych brzegach, na brzegach słonych jezior, terenach podmokłych, łachach i w dolinach dużych rzek, gniazdo to płytki dołek, rodzice wysiadują 4 żółte jaja w ciemne plamki, poza lęgami jest w głębi lądu, wyjada drobne zwierzęta z błota

Sieweczka morska żyje na słonych brzegach nad jeziorem Neusiedler, na wybrzeżu i bagnach, biega i się zatrzymuje, do dołka wyścielanego muszelkami i kamykami składa piaskowe jaja w ciemne plamki, rodzice je wysiadują, w czasie godów samiec lata trzepocząc skrzydłami i śpiewa, zagrożony krzyczy

siewka złota gniazduje na brzegu Bałtyku, nad nami wędruje, wtedy żeruje na polach łąkach i bagnach, samiec wydaje trele w locie, rodzice wysiadują 3-4 oliwkowozielone w ciemnobrązowe plamki, gniazduje w tundrze

Kamusznik przewraca dziobem kamienie, by znaleźć jedzenie, gniazduje na pn Europy i Syberii, mieszka w tundrze z niską roślinnością i miejsca z kamykami i żwirem, w czasie godów samce latają nad terytorium lęgowym i śpiewają, gniazdko to dołek w ziemi

biegus malutki najmniejszy biegus Europy, gniazduje w Tundrze, zimuje w Afryce, na Półwyspie Iberyjskim i nad Morzem Śródziemnym, gniazdo to jamka wyścielana źdźbłami, samice wysiaduje 4 jaja i wodzi młode, biegus mały, Temmincka gniazduje na Syberii i w Skandynawii, nad nami wędrują

Biegus krzywodzioby gniazduje na Syberii w arktycznej tundrze, u nas jesienią jest na podmokłych brzegach zbiorników wodnych, wędruje z innymi biegusami, zimuje w Afryce, pokarmu szuka na powierzchni błota lub w błocie, regularnie przelatuje

kwokacz gniazduje na pon Euroazji, zamieszkuje otwarte tereny, moczary, bagna, brzegi lasów i zamulone jeziora, gniazdo to jamka wysłana źdźbłami, 4 żółtobrązowe jaja wysiaduje samiec przez 3 tygodnie, zaniepokojony rozkłada skrzydła, nad nami przelatuje

Brodziec krwawodzioby zamieszkuje środkową Europę, żyje na wilgotnych łąkach, moczarach, słonych bagniskach, wybrzeżu, przelatuje nad zabłoconymi strefami pływów, gniazdo to dołek w ziemi

piaskowiec żyje na piaszczystych wybrzeżach, zimuje na plażach, biega za falami i wyjada pokarm, gniazdo to jamka w ziemi, samica składa 4 zielone jaja w ciemne, gniazduje w Arktyce, jesienią bywa na wybrzeżu

Szlamik rdzawy żyje w Skandynawii i na Syberii, gniazdo to płytka jamka wysłana roślinami, gniazduje w pn tundrze, zimuje w pn Afryce i Basenie Morza Śródziemnego, żerując wciska dziób w muliste dno, u nas jesienią jest na terenach podmokłych

Kulik wielki największy siewkowaty, żyje na łąkach, bagnach, moczarach z niskimi roślinami, osuszanie terenów mu szkodzi, poza okresem lęgowym są na wybrzeżu w strefie pływów, w czasie lęgów samce latają nad terytorium lęgowymi tokują, gniazdo to jamka wyścielana źdźbłami, kulik mniejszy gniazduje na pn Euroazji, nad nami wędruje

Samotnik, stalugwa żyje w północnych iglastych lasach Euroazji i na bagnach, gniazda robi w opuszczonych gniazdach innych ptaków np. drozdów lub w jamce na ziemi, nad nami przelatuje rzadko gniazduje, przestraszony wzlatuje pionowo i krzyczy, tęczak, trawnik gniazduje wyjątkowo

Kuliczek piskliwy zamieszkuje piaszczyste i żwirowe zarośnięte wysepki i porośnięte roślinkami brzegi wód, kołysząc się biega, wzlatuje, lata nad wodą machając skrzydłami, gniazdo to płytka jamka wśród roślin, 4 żółtobrązowe jaja wysiadują oboje rodzice, poza okresem lęgowym żyje na zbiornikach śródlądowych

Płatkonóg szydłodzioby wiosłuje nogami i obraca się na wodzie, ma błony pławne, gniazduje na pn Euroazji i na wyspach Atlantyku, zamieszkuje suche miejsca nad słodkowodnymi jeziorami i arktyczne tereny podmokłe, samiec wysiaduje 4 jaja i prowadzi pisklęta, nad nami wędruje jesienią, płatkonóg płaskonogi gniazduje w tundrze nad brzegami mórz, rzadko zalatuje w czasie jesiennej wędrówki

wydrzyki są silne, kradną zdobycz innym ptakom, mewy maja długie skrzydła, nad morzem i w głębi lądu żyją w stadach

Wydrzyk pasożytny, ostrosterny ma 2 odmiany, 1 ciemnobrązowa, 2 ma jasny spód, gniazduje na północy Euroazji i Ameryki Północnej i u wybrzeży Atlantyku, zimuje w zachodniej Afryce, Zatoce Perskiej i w Ameryce Południowej, nad nami wędruje, spotkać go można na wybrzeżu i w głębi lądu, kradnie zdobycz innym ptakom, je ryby i mniejsze ptaki

mewa mała przelatuje, wtedy żyje nad wodami śródlądowymi, zimuje na wybrzeżu, lata nad taflą wody i łapie owady, gniazduje na bagnach, gniazdo buduje na kępach traw, mewa czarnogłowa przylatuje z Basenu Morza Śródziemnego, gniazduje na wysepkach na jeziorach i lagunach

Mewa pospolita żyje na pn-zachodnich wybrzeżach Europy i na wodach śródlądowych, gniazduje kolonijnie na skalistych, piaszczystych i trawiastych wyspach przybrzeżnych Morza Północnego, na ziemi, wśród niskich roślin wije gniazdo z suchych części roślin, przez 3 tygodnie rodzice wysiadują 3 brązowe jaja w ciemne plamki, mewy jedzą pędraki, skorupiaki, owady, padlinę i odpadki, przelatuje nad Polską, gniazduje nad Wisłą

Mewa trójpalczasta żyje w Skandynawii, Anglii i na wyspach Atlantyku, gniazduje na półkach skalnych i we wnękach na brzegu, gniazdo wije w błota, wodorostów, szczątków roślin i odchodów, rodzice wysiadują 2 jaja, puchowe pisklęta zostają w gnieździe, po 5-6 tygodniach latają

Mewa żółtonoga żyje na wyspach Atlantyku, w Skandynawii, Anglii i Europie Zachodniej, poza okresem lęgowym jest nad dużymi zbiornikami wodnymi na lądzie, gniazduje w stadach, gniazdo jest w jamce w ziemi

Rybitwy mają smukłe ciała, długie dzioby, elegancki lot, polują głową w dół, trzepoczą skrzydłami, mają wąskie skrzydła, rozwidlone ogony, gniazdują na ziemi i skałach

Rybitwa krótkodzioba żyje na południu Europy, gniazduje w piasku lub trawie, gniazdko to jamka wyścielona źdźbłami, puchate pisklęta przylegają do ziemi, gdy są zagrożone, zimuje w Afryce, do nas zalatuje, je ssaki, jaszczurki i owady

Rybitwa zwyczajna, najliczniejsza rybitwa środkowej Europy, zamieszkuje wody śródlądowe, wyspy, ujścia rzek, przybrzeżne łąki, gniazduje z innymi rybitwami, gniazdo do dołek w piasku lub żwirze wśród niskich roślin, czasem składa jaja na kożuchach z roślin wodnych, je ryby, larwy owadów, skorupiaki, rodzice wysiadują jaja

Rybitwa czubata gniazduje na piaszczystych brzegach morza, w czasie godów samiec daje samicy rybkę w prezencie, gniazduje kolonijnie w jamce z piasku, puchate pisklęta zostają w gnieździe, starsze ostrzykują drapieżniki odchodami, zimuje na wybrzeżach Afryki

Rybitwa popielata gniazduje na słabo zarosniętych wybrzeżach i skrajach bagien, samica składa do jamki w ziemi 2 oliwkowe jaja w ciemne plamki, rodzice je wysiadują, poluje na ryby i ptaki nurkując, zimuje na wybrzeżach południowej Afryki i Antarktydy

Rybitwa białoczelna nasza najmniejsza rybitwa, gniazduje na piaszczystych brzegach, wydmach i miejscach słabo zarośniętych na słonowodnych jeziorkach, gniazdo to jamka wyścielona kawałkami muszelek, samica składa 2-3 piaskowe jaja w ciemne kropki, rodzice wysiadują jaja, w czasie godów nie dają sobie ryb, u nas nad morzem i dużymi rzekami gniazduje

rybitwa czarna gniazduje na płytkich jeziorkach, stawach z kępami roślin, bagnach z oczkami wodnymi, przelatuje nad wybrzeżem, zimuje w tropikalnej Afryce, gniazdo robi na pływającej platformie z roślin lub kożuchu, 2-3 jaja w ciemne plamki wysiadują rodzice, u nas na bagnach w dolinach rzek

Nurzyki mają wąskie skrzydła, krótki ogon, na lądzie są wyprostowane, polują na wodzie

Nurzyk popielaty gniazduje na stromych skalnych zboczach z półkami i wnękami, gdzie składa 1 jajo, 3 tygodniowe pisklęta skaczą ze skał do wody, ale rodzice dalej je prowadzą, zimuje na Morzu Barentsa, pn Atlantyku i Pacyfiku

Gołębie maja małe głowy, szpiczaste, szerokie skrzydła, czasem latają lotem ślizgowym, kukułka ma 2 palce skierowane do przodu, 2 do tyłu, sowy są aktywne nocą, pióra twarzy tworzą wieńce szlarę, która kieruje dźwięki do uszu, maja haczykowate dzioby i okrągłą głowę

Pójdźka żyje na otwartych terenach z pojedynczymi drzewami i ich kępkami, w kamieniołomach, ruinach, stodołach, starych, gniazduje w budynkach i dziuplach drzew, osiadła na nizinach, zagrożona kuca i się chowa

Włochatka wiosną samiec śpiewa, by znaleźć partnerkę, śpiewa z przerwami przez cała noc, żyje w górskich lasach iglastych, na północy niżej, gniazduje w dziuplach np. dzięciołów, samica składa jaja na dnie dziupli, je małe ssaki, małe ptaki, owady, jej występowanie pokrywa się z występowaniem świerka

sóweczka najmniejsza sowa wielkości gila aktywna w dzień, śpiewa na gałęziach drzew, inny śpiew ma jesienią, żyje w lasach iglastych i mieszanych, u nas na północnym wschodzie i południowym zachodzie Polski, samica wysiaduje jaja w dziuplach dzięciołów, samiec ja karmi, je drobne ptaki i ssaki, gniazduje w górskich lasach szpilkowych

sowa błotna w czasie lotów klaszcze skrzydłami pod brzuchem, aktywna w dzień, zamieszkuje łąki i mokradła, naziemne gniazdo jest osłonięte wysokimi roślinami, samica składa jaja co 2 dni, wędrowna

Sowa uszata zaniepokojona podnosi uszka i rozciąga się w górę, jedna z najpospolitszych polskich sów, pisklęta krzyczą po wylocie, zamieszkuje rzadkie lasy, parki, zarośla, je małe ssaki jak gryzonie, małe ptaki i owady, gniazduje w opuszczonych gniazdach wron, srok i drapieżnych, samica wysiaduje jaja przez 4 tygodnie, pisklaki wykluwają się po kolei, są różnej wielkości, koczuje od wiosny do jesieni

Kraskowate pochodzą z tropików, są kolorowe, gniazdują w dziuplach na drzewach i w norkach na brzegach i w żwirowniach, jaskółki mają szpiczaste skrzydła, haczykowate ogony, opływowy kształt ciała, polują w locie z otwartymi dzióbkami na owady, maja krótkie nogi z małymi palcami, dzięcioły mają mocne dzioby do wybijania gniazd w korze i drewnie, długi, szorstki, lepki język do polowania na owady, szeroki ogon do podpierania się w czasie chodzenia po pniu

Dzięcioł zielonosiwy mieszka w południowej i południowo-wschodniej Polsce, samiec bębni, poluje na owady, gniazduje w leśnych zaroślach, parkach, wybija dziuple w miękkich drzewach liściastych, gdzie samica składa jaja

Dzięcioł trójpalczasty ma 3 palce, 2 skierowane do przodu, 1 do tyłu, żyje w górskich lasach, głównie w iglastych, często bębni, osiadły, częsty na południowym wschodzie kraju

Dzięcioł czarny wybija owalny otwór, dzięcioł białogrzbiety żyje w lasach liściastych i mieszanych z dużą liczbą spróchniałych i starych drzew na wschodzie Polski, obie płcie bębnią

Dzięcioł średni lubi dąbrowy, ale zamieszkuje różne lasy na ciepłych nizinach, rzadko bębni

Skowronki żyją na ziemi na otwartych terenach, tam gniazdują i żerują, obie płcie są brązowe, poza lęgami żyje w stadach

Dzierlatka śpiewa z podwyższeń na ziemi i w czasie lotu, wzlatuje i śpiewa, żyje na otwartych terenach, lubi lotniska, tereny wyścigów, budynki kolejowe i przemysłowe, miasta, gniazdo robi na ziemi z trwa i korzonków, osiadła, żyje obok ludzi

Skowronek borowy, lerka śpiewa w koronach drzew i w czasie lotu, żyje w na suchych, słabo zadrzewionych stokach, wrzosowiskach, górskich łąkach ponad lasem, skrajach lasów, gniazduje na ziemi, gniazdko ukrywa wśród roślin, jaja są białe w brązowe plamki, gniazduje na nizinach, wędrowny

pliszkowate są szczupłe, mają długi ogon, szpiczaste dzioby do łapania owadów, obie płcie są takie same

Świergotek łąkowy śpiewa w locie, żyje na wilgotnych łąkach, bagnach, górskich pastwiskach, poza lęgami żyje na wilgotnych łąkach, blisko rzek i na wybrzeżu, gniazduje na nizinach wędrowny, świergotek polny gniazduje na ugorach i terenach ruderalnych, odlatuje na zimę

Siwerniak zamieszkuje górskie łąki nad i pod granicą lasu, poza lęgami jest w pobliżu wód, gniazdo jest ukryte na ziemi, samica wysiaduje w nim 4-5 jaj przez 2 tygodnie, jaja są w ciemne w ciemne plamki, rodzice karmią pisklęta, po 16 tygodniach młode opuszczają gniazdo, gniazduje w Karpatach i Sudetach, wędrowny, w czasie wędrówek jest na niżu

Pliszki kiwają ogonami w górę i w dół, żerują na ziemi biegając na długich i cienkich nogach, samiec ma silniejsze kolory

Pliszka górska zamieszkuje brzegi szybko płynących rzek i potoków głównie w górach, czasem brzegi jezior, stawów i kanałów, gniazduje w pęknięciach murów i skał, pod mostami, w szparach skalnych, samica składa 4-6 jaj, wysiadują je oboje rodzice, pisklęta wylatują po 12-13 dniach, lęgi ma 2-3 razy w roku, je drobne bezkręgowce, wędrowna, rzadko zimuje, gniazduje w górach

Dzierzby maja haczykowaty dziób, jemiołuszka czubek i jaskrawy kolor

Dzierzba rudogłowa zamieszkuje otwarte tereny z kępkami drzew, pola i łąki z drzewkami owocowymi, gniazduje kilka m nad ziemią w rozwidleniu gałęzi, samica wysiaduje sama 4-6 zielonkawobiałych jaj w szarobrązowe plamki, samiec ja karmi, wędrowna

Szpaki są hałaśliwe, ruchliwe, mają szpiczaste dzioby, gniazdują w dziuplach, krukowate są czarne, chodzą lub skaczą

Wieszczek zamieszkuje wysokie góry nad granicą lasów, zimą schodzi w doliny, żeruje przy ludziach, u nas rzadki, w alpach towarzyszy szałasom, zaniepokojony woła, gniazduje w koloniach we wnękach i szczelinach w skałach, jaja wysiaduje tylko samica, podobny tryb życia ma wrończyk

Pokrzywnica zamieszkuje leśne zarośla, gęste krzewy, parki, ogrody, kosodrzewinę, miseczkowate gniazdko jest zamaskowane, wędrowna, gniazduje od nizin po pasmo lasów

Płochacz halny macha skrzydełkami i kiwa ogonkiem, gniazduje na stokach, pastwiskach, skalnych stokach nad lasami i na stosach drzew, tam gdzie niska trawa, u nas jest w Tatrach

Pokrzewkowate są małe, ruchliwe, jedzą owady, są płochliwe, gniazdują w gęstych zaroślach w lasach lub przy wodach, są płochliwe, kryptycznie ubarwione, słychać je, ale nie widać

Świerszczak zamieszkuje wilgotne łąki z krzewami, brzegi stawów i rozlewiska rzek, wilgotne lasy, gniazdo wije na ziemi w gęstych zaroślach, para razem wysiaduje 4-6 jaj, wędrowna, brzęczka żyje na trzcinowiskach

Trzciniak jest ruchliwy, żeruje w niedostępnych miejscach, samiec śpiewa na czubku trzciny, zamieszkuje rozległe trzcinowiska, gniazdo to mocno spleciony koszyk zawieszony na źdźbłach trzcin, je owady jak jętki i komarnice, oboje rodzice wysiadują jaja

łozówka żyje w kępach krzewów na słabo wilgotnych łąkach i wzdłuż rzek

Pokrzywka ogrodowa zamieszkuje lasy z gęstym podszytem, polne zarośla i ogrodowe krzewy, gniazduje nisko nad ziemią na krzewach, samiec znosi materiały do budowy gniazda i śpiewa, pokrzewka jarzębiata gniazduje w zaroślach, wędrowne

pokrzewka czarnołbista podniecona stroszy skrzydła, ogon, pióra na ogonie, zamieszkuje lasy liściaste i mieszane, zarośla, ogrody, parki, kępy drzew, poluje na owady, latem je owoce, rodzice karmią młode po opuszczeniu gniazda

Cierniówka śpiewa na gałęziach i podczas lotu, zamieszkuje otwarte tereny z ciernistymi krzewami i żywopłoty, gniazdo z trawy buduje nisko nad ziemią, rodzice wysiadują 3-6ciemno nakrapianych jaj, wędrowna

Zaganiacz oboje rodzice karmią młode, samiec śpiewa w koronach drzew liściastych, naśladuje inne ptaki, zamieszkuje parki, ogrody, luźne lasy liściaste i mieszane, aleje, gniazdko buduje kilka m nad ziemią

Zniczek podniecony stroszy czapeczkę, żyje w lasach iglastych i mieszanych i kępach świerków, robi kuliste gniazdo, samica składa 8-10 jaj, rodzice karmią pisklęta, wędrowny, je owady, małe pająki, larwy

Piecuszek lata z drzewa na drzewo, zamieszkuje świetliste lasy liściaste i mieszane, parki, ogrody, polne zarośla, wędrowny, żyje od nizin po wyżyny, świstunka górska gniazduje na ziemi w górskich lasach

świstunki są skromnie ubarwione, gniazda z traw, liści, mchu, piór i włosia robią na ziemi, mysikróliki gniazdują w iglastych lasach na gałęziach, muchołówki siadają na końcach gałązek i drutach, skąd wypatrują owadów, łapią je w locie

Kląskawka żyje na ekstensywnie użytkowanych łąkach, ugorach, bagnach, gniazdo wije na ziemi ukryte w gęstej roślinności, samica wysiaduje 4-6 jaj, wędrowna, żyje na na niżu i wyżej położonych terenach południowej Polski

Białorzytka łapie owady w locie, zamieszkuje rumowiska, kamieniste łąki i inne kamieniste tereny, tereny ruderalne, wędrowna, namurnik skalny żyje głównie na nasłonecznionych, trawiastych stokach w górach i na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej

Słowik rdzawy śpiewa w nocy, żyje w parkach, ogrodach w lasach południo-zachodniej Polski

Drozdowate mają długie nogi, ogon i duże oczy, młode mają plamki, latem jedzą owady i mięczaki, zimą owoce i jagody

paszkot poza okresem lęgowym żeruje stadnie na łąkach na dżdżownice, gniazduje w lasach, parkach, ogrodach w rozgałęzieniach wysokich drzew, zimą je jagody jemioły, żyje na nizinach i przedgórzu

Droździk jesienią i zimą żeruje w stadach z kosami i śpiewakami, śpiewa z wysokich miejsc, wędruje śpiewając w nocy, zamieszkuje północną Europę, gniazduje w świetlistych lasach i bagnach, u nas jest na północnym-wschodzie, rzadko gniazduje

Drozd obrożny jesienią w stadkach je jagody, gniazduje na pniach drzew i krzewów iglastych nisko nad ziemią, czasem w skalnych szczelinach, wędrowny, u nas w Karpatach i Sudetach

Wąsatka żyje na trzcinowiskach i bagnach z trzciną, gniazdo wije zamaskowane na trzcinie, w czasie lęgów samiec stroszy brodę i podnosi pionowo ogon, białawe jaja w brązowe plamki i kreski rodzice wysiadują przez 11-13 dni, ptaki latają nisko nad trzcinami, latem je owady, zimą nasiona trzcin

Czarnogłówka na niżu zamieszkuje tereny podmokłe, w górach lasy iglaste i mieszane, wybija dziuplę z pniu, samica składa 6-0 białych jaj w różowe plamki, które wysiaduje przez 13-15 dni, częściowo osiadła, żyje w wilgotnych lasach

Sikorki są małe, zwinne, szukają pokarmy skacząc po gałęziach i trzcinach, zimują w stadach, wróble mają mocne dzioby do rozłupywania ziaren i nasion, są małe, skaczą po ziemi, latają w stadach

Rzepołuch zimuje z dzwońcami, ziębami i innymi ziarnojadami, żyje w okolicach Bałtyku i Morza Północnego, do nas przylatuje na zimę, zimuje na ugorach i rumowiskach, gniazduje na terenach z niska roślinnością i niskimi krzewami, gniazduje w koloniach na ziemi lub w szczelinach skalnych, jaja wysiaduje samica

Łuszczaki mają silnie dzioby przystosowane do jedzenia nasion, każdy gatunek ma inny dziób, otwarte gniazda wiją na drzewach i krzewach, poza okresem lęgowym żyją w stadach, śnieżka jest wróblowata, gniazduje w pęknięciach skał i murów, żyje w Alpach, do nas rzadko zalatuje zimą, jest w pobliżu kolejek górskich i chatek

Zięba jer przylatuje na zimę z północy i północnego wschodu Europy, żeruje na polach, łąkach, w ogrodach, parkach, lasach, żeruje stadnie z innymi ziarnojadami, gniazduje nisko nad ziemią, samica składa ok, 6 jaj

Czeczotka gniazduje w górskich świetlistych iglastych lasach, je nasiona drzew liściastych, olchy i brzozy, na zime przylatują stada jaśniejszych i większych czeczotek, samica składa 4-6 jaj, są niebieskawe w brązowe plamki, żyje w górach

Makolągwa zamieszkuje otwarte zakrzewione tereny, nasypy kolejowe, wrzosowiska z jałowcami, winnice, cmentarze, ogrody, gniazduje w gęstych krzewach do 2 m nad ziemią, samica wysiaduje sama jaja, częściowo wędrowna

kulczyk pojawił się w środkowej Europie w 18 w, lubi otwarte tereny z kępkami drzew, rzadkie liściaste i mieszane lasy, śródpólne zadrzewienia, parki i ogrody, małe gniazdko wije na drzewach i wysokich krzewach, mama wysiaduje sama, wędrowny, osetnik żyje w rzadkich lasach iglastych w Alpach, rzadko zalatuje

Potrzeszcz największy trznadlowaty w Europie, , samce śpiewają z widocznych stanowisk, lubi otwarte rzadko zadrzewione i zakrzaczone tereny, pastwiska, bagna, ma falisty lot, zamaskowane gniazdko wije w jamce na ziemi, częściowo wędrowny, część zimuje, trznadelek gniazduje w północnej Europie w wilgotnej tundrze z wierzbami, rzadko do nas zalatuje

Ortolan zamieszkuje suche, otwarte z niską roślinnością, słabo zarośnięte drzewami i krzewami tereny np. miedze przy polach zbóż, gniazdko wyścielane korzonkami, źdźbłami i sierścią wije w jamce na ziemi, samica sama wysiaduje białawe, nakrapiane jaja, wędrowny

Potrzos zamieszkuje trzcinowiska, brzegi rzek i stawów z trzcinami i bagniska, 1-2 razy w roku buduje w kępie traw na ziemi gniazdko, gdzie samica składa 3-6 brązowych jaj w czarnobrązowe kropki i cieniutkie kreski i sama je wysiaduje, oboje rodzice karmią pisklaczki, gniazduje w zaroślach trzcin i turzyc na niżu, wędrowny

Trznadlowate mają potężne dzioby, jedzą nasiona, owoce i owady, żyją na otwartych terenach, gniazdują blisko ziemi, samce są bardziej kolorowe

Cierlik zamieszkuje suche otwarte tereny rzadko porośnięte drzewami i krzewami, sady, winnice, gniazdko wije nisko nad ziemią na krzewach, mama sama wysiaduje jaja, do nas zalatuje wyjątkowo, głuszek gniazduje na suchych, stromych, skalistych stokach i hałdach, żyje m.in. w dolinie Renu, do nas rzadko przylatuje

Na podstawie Rośliny i zwierzęta, książka z kluczem do rozpoznawania, część 4/5, dodatek do Gazety Wyborczej z 2008 r, na podstawie NASZA PRZYRODA Rośliny i zwierzęta Europy wydanej przez Reader's Digest Przegląd sp. z oo z 2003 r oraz Atlasu Ptaków Polski z 2017 roku.

Patron to 3-letni Jack Russel terrier, od 2020 r jest pracownikiem Państwowej Służby Ukrainy do Sytuacji Nadzwyczajnych, zajmuje się poszukiwaniem min w obwodzie Czernichowskim. Jego człowiekiem jest Mychaiło Iljew, dowódca grupy pirotechnicznej. Patron ma swoje profile w mediach społecznościowych, gdzie uczy dzieci co mają zrobić w pobliżu pól minowych, jak się zachować w czasie ataku bombowego i kiedy znajdą ładunki wybuchowe. 8 maja został odznaczony przez Prezydenta Wołodymira Zełenskiego Medalem za Nienaganną Służbę, jego pan Orderem za Odwagę III stopnia. Patron jest maskotką Narodowego Centrum Koordynacji ds Rozminowania.

Pastor John Russel postanowił stworzyć rasę przydatną podczas polowań na borsuki i lisy, w 1980 r wziął suczkę, która dała początek rasie. Ostatecznie rasę uznano w 1990 r. w 99 r wyodrębniono 2 odmiany, angielską Jack Rusel terrier z krótkimi nogami i australijską parson Russel terrier z dłuższymi łapkami. Teriery potrzebują wyczesywania w czasie linienia, wiosną i jesienią.

Rasa jest ruchliwa, skoczna, ciekawska, potrzebuje ruchu i wrażeń, lubi kopać w miejscach, gdzie czuje nory innych, zwierząt. Ma silnie rozwinięty instynkt łowiecki i węch. Lubi zmiany, można zabierać go wszędzie ze sobą. Dobry pies dla dzieci, razem z dziećmi wybiega się, wzajemnie się zmęczą i dzięki temu usną w nocy. Pies i dzieci hasające po okolicy są dla siebie wzajemną stymulacją w dzień, zmęczone bieganiem lepiej śpią w nocy. Jack Russel terrier potrzebuje stanowczego człowieka, żeby go wychować. Najlepiej czuje się na wsi, w domach z dużym podwórkiem, pośród pól i nieużytków, gdzie może się wybiegać.

Może polować na małe zwierzęta. Z kotem ma dobre relacje, jeśli kot jest już w domu, a piesek zostaje zabrany od małego. Kiedy już mamy psa można rozwiązać problem trzymając zwierzęta w częściach domu np. kot na górze, pies na dole, albo kot w jednej części domu, pies w drugiej.

Jack Russel terier ma dobre zdrowie, może odnosić kontuzje rzepki, może chorować na zaćmę i jaskrę. Najlepiej karmić go karmą bezbożową z dużą ilością mięsa. Dobrze, by uprawiał psie sporty. Te teriery żyją ok. 15 lat.

Ochrona przyrody to ochrona bioróżnorodności, gatunków, siedlisk, czyli miejsc, gdzie te gatunki mieszkają i mają odpowiednie warunki oraz przyrody nieożywionej jak ciekawych formacji skalnych. Każde życie jest wartością samą w sobie. Co do przyrody nieożywionej to jest ochrona wody, która jest na Ziemi od początku jej istnienia, potrzebna do picia. Rośliny, zwierzęta, grzyby muszą ją pobierać, bakterie z miejsc pozbawionych wody same ją wytwarzają. Pustynne zwierzęta i niektóre mięsożerne jak koty także. Organizmy pobierają lub piją wodę, woda paruje z powierzchni roślin, z potu ludzi i niektórych zwierząt, paruje z powierzchni ziemi i skał oraz z rzek, jezior i innych wód, potem tworzy chmury, skrapla się i opada jako deszcz lub zamarza jako śnieg albo grad. Woda spuszczona do kanalizacji płynie do oczyszczalni, skąd po oczyszczeniu idzie do rzek, woda spuszczona do szamba jest wywożona albo do oczyszczalni albo wypuszczona tam, gdzie pan wywożący uzna za stosowne, tak czy inaczej wróci do ekosystemu. Woda jest potrzeba do utrzymania procesów metabolicznych i przepływu płynów ustrojowych, w tym soków roślinnych oraz wydalania szkodliwych metabolitów

Ochrona gleb, czyli mieszaniny zwietrzałej skały i próchnicy, czyli rozłożonych szczątków. Martwe organizmy rozkładają bezkręgowce, grzyby do prostych związków organicznych, bakterie rozkładają do nieorganicznych, powstaje gleba. Frakcja mineralna to pokarm dla roślin, rośliny pobierają z wodą biogeny potrzebne im do funkcjonowania, potem my je zjadamy, wbudowane w roślinę minerały jedzą zwierzęta. Próchnica jest ciągle uzupełniana przez opadłe liście, ciała roślin jedno i dwuliściennych, opadłe gałęzie, martwe organizmy i ich odchody. Rośliny ją stabilizują i chronią przed erozją.

Ochrona powietrza, które stanowi tlen powstały w wyniku fotosyntezy i azot powstały w wyniku denitryfikacji bakteryjnej martwej materii organicznej, pozostałe gazy to argon, neon, hel, wodór, CO2 ma tylko 3 promile, chociaż wszystkie organizmy tlenowe i wiele beztlenowców go wydycha zostaje przerobiony na glukozę i i inne związki organiczne w ciele roślin, podczas fotosyntezy, kiedy powstaje glukoza zostaje uwalniany tlen, którego mamy 20%.

woda, ziemia, powietrze to żywioły, wg europejskiej kultury jest eter, czyli promieniowanie elektromagnetyczne, światło widzialne potrzebne do widzenia i fotosyntezy, podczerwień, czyli ciepło niezbędne do utrzymania procesów życiowych, ultrafiolet dający witaminę D, pozwalający na utrzymanie homeostazy w organizmie, fale radiowe i mikrofale, które jak większość czynników są szkodliwe po przekroczeniu pewnego progu dawki i promieniowanie jonizujące, które jest bezwzględnie szkodliwe i przed którym trzeba bronić biosfery. Jednak ochrona radiologiczna dotyczy głównie szpitali, które i tak mają doskonałe zabezpieczenia, a środowiskiem zajmuje się wojsko, ratownictwo chemiczne i odpowiednie oddziały strażaków.

Jest jeszcze jeden żywioł bez którego przeżycie człowieka na północ od zwrotnika raka i na południe od zwrotnika koziorożca nie byłoby możliwe. Ogień, dzięki któremu przeżyliśmy epoki lodowcowe, mogliśmy wytwarzać nowe materiały poprzez np. wypalanie gliny, stapianie metali itd., dzięki któremu pokarm stał się lepiej przyswajalny, co dostarczyło nam energii do rozwoju mózgu. Nie tylko mu potrzebujemy ognia, sosna Banksa, eukaliptus, mamutowce potrzebują ognia do otwarcia szyszek i owoców (eukaliptus). Są też pirofilne owady, które zamieszkują uszkodzone ogniem drzewa, ciemnik czarny wyczuwa dym z 12 km i idzie w jego kierunku. Dla ludzi, organizmów ciepłolubnych, pozbawionych ochrony przed zimnem ogień jest jedyną możliwością przetrwania okresu od jesieni do lata. Ogień potrzebuje paliwa, najbardziej naturalne to drewno i węgiel drzewny. Drzewa też mają prawo do życia, ale skoro jemy owoce, nasiona z zarodkami roślin, kiełki, korzenie, całe rośliny to możemy wykorzystać drewno do ogrzewania domu. Węgiel drzewny wypala się z drewna. Torf to paliwo powstałe ze zbutwiałych roślin oraz łodyżek mchu torfowca. Węgiel powstał z widłaków drzewiastych w wyniku ich rozkładu. Gaz i ropa powstały z rozkładu zwierząt i roślin w odpowiednich warunkach. Drewno to najłatwiejsze do wykorzystania paliwo grzewcze. Tak jak możemy posadzić sobie warzywa i zjeść je tak musimy móc posadzić sobie drzewa i krzewy, które można spalić, nie trzeba wycinać całych drzew, wystarczy wyciąć gałęzie, z krzewów wystarczy wyciąć pędy. Tak jak możemy sprzedać swoje warzywa i owoce tak musimy mieć prawo sprzedać swoje drewno.

Z szybkorosnących drzew i krzewów np. wierzby wiciowej robi się pelety i brykiety. Również węgiel jest podstawowym paliwem. Ogień pozwolił nam przetrwać nieprzyjazne czasy, pozwala przeżyć nieprzyjazne pory roku, daje ciepło, radość, uspakaja, nie ma nic przyjemniejszego niż w zimowe popołudnie usiąść przy rozgrzanym do czerwoności piecyku lub kominku z otwartym paleniskiem i patrzeć na płomienie, czuć ciepło na ciele. Dawniej ogień oświetlał nam ciemności-świece, pochodnie, chronił przed drapieżnikami, które się go boją. Na węgiel jeździły pociągi, ciuchcie. Spalanie paliw kopalnych daje prąd.

Prawo do ciepła jest tożsame z prawem do życia. Bez wody i jedzenia przeżyjemy dłużej niż bez ciepła. Ciepło daje ogień. Ogień jest naszym dobrem naturalnym. Miłość do ognia i obcowanie z ogniem odróżnia nas od zwierząt. Ogień, czyli prawo do spalania węgla, drewna i ich pochodnych-ekogroszek to pochodna węgla powinno być podstawowym prawem, tak jak prawo do ziemi, wody i powietrza. Wiem, ze za nie płacimy, za wodę płaci się podatki, od gruntu, czyli ziemi są podatki. Światło wynika z ognia (spalanie paliw) też jest objęte podatkami, jedynie ultrafiolet i podczerwień latem ze Słońca są darmowe, ale za węgiel i drewno ze skupu też się płaci, za brykiety, pelety, ekogroszek się płaci. Ale spalanie własnego, ściętego własnymi rękami drzewa powinno by darmowe, tak jak darmowe są owoce z rosnących na podwórku drzewek i krzewów. Mam prawo pozbierać na nieużytkach patyczków, tak jak mam prawo jeść leśne poziomki i śródpólne jeżyny.

Warto wspomnieć o tym, że pożary łąk i lasów w niektórych miejscach są naturalne np. pożary sawanny, pożary tajgi itd., powstają głównie od pioruna. Podsumowując jeśli już zaczęli bawić się w ochronę żywiołów tj, wody, powietrza i gleby, warto dodać do tego ochronę ognia, który jest nam niezbędny do życia oraz ochronę eteru, czyli walkę z elektrosmogiem.

2 lata temu zbudowano sieć 5G. Co ciekawe maszty budowano kiedy wszystkie inne działy gospodarki zawieszono. Budowlanka, fabryki, edukacja, lecznictwo, urzędy nie działały, wszystko co jest niezbędne dla działania społeczeństwa i komfortu człowieka zawieszono, w tym czasie tworzono sieć komórkową, bez której doskonale dajemy sobie radę. W tym czasie pogorszył się stan zdrowia ludzi na świecie. Winę zrzuca się na przeziębienie i zablokowanie służby zdrowia, w tym badań profilaktycznych i operacji onkologicznych. Brak możliwości leczenia i diagnostyki rzeczywiście przyczynił się do rozwoju chorób u ludzi.

Natomiast weterynarze przez cały czas pracowali normalnie. Ludzie, którzy traktują zwierzęta jak członków rodziny kontrolowali ich stan zdrowia i leczyli je bez przerwy podczas zamknięcia gospodarki. Ludzie, którzy wychodzą z założenia, że zwierzę to tylko zwierzę nie kontrolowali zdrowia zwierząt nigdy. Trzecia grupa ludzi to ci, którzy leczą zwierzęta dopiero kiedy dolega im coś poważnego. Te 3 grupy ludzi mają zwierzęta, które traktuje przez cały czas tak samo, więc w życiu zwierząt nic się nie zmieniło. Zmienił się za to stan zdrowia tych zwierząt, konkretnie ich zachowanie. Pojawiły się ataki agresji u łagodnych dotąd zwierząt, lęki i stereotypie, czyli zachowania nietypowe dla danego gatunku. Co ciekawe ma to związek z obecnością stacji bazowych w pobliżu. Zwierzęta nie odczuwają siły sugestii.

Analizując miejsca z obecnymi masztami 5G i miejsca, gdzie występują stereotypie, agresja u zwierząt oraz zaburzenia pracy mózgu i układu krążenia u ludzi widać zależność.

Pamiętajmy o tym, że każda komórka ma swoje pole elektromagnetyczne, najsilniejsze mają układ krążenia, głównie serce, mózg, gałki oczne i mięśnie. Promieniowanie radiowe z komórek może je zakłócać tak jak zakłóca pracę urządzeń elektronicznych, co powoduje zmiany zachowań, agresję, arytmię, zaburzenia krążenia, może spowodować atak padaczki. Zwolennicy tego badziewia powołują się tylko na możliwość sprawnego działania internetu o każdej porze, czyli rzecz absolutnie zbędną. Można żyć bez internetu mobilnego i być szczęśliwym, jedyne kto tego pragnie to nałogowcy internetowi. Czyli praktycznie zalet nie ma. Po co mi badziewie, bez którego jestem szczęśliwa i zdrowa? Po co mi coś co pogarsza stan zdrowia.

A dlaczego 5G jest gorsze od innych telefonii? Bo jest więcej nadajników, stacji bazowych, co powoduje większe zagęszczenie fal radiowych i mikrofali. Może mają mała energię, ale porównując fotony gamma do pocisku balistycznego, a radiowe i mikrofale do piłeczki tenisowej, to jeśli miliardy armatek z piłeczkami bez przerwy w każdej sekundzie przez dłuższy czas strzelałyby w ścianę, ściana rozpadłaby się po pewnym czasie. Tym jest elektrosmog i 5G, fotony atakują nasze komórki i powodują zniszczenia, których nie mamy czasu naprawić. Piszę o fotonach bo jest dualizm korpuskularno-falowy. Argument, że fale radiowe i mikrofale są za długie, by uszkodzić materiał genetyczny i zjonizować wodę, więc nie powodują nowotworów jest łatwy do obalenia. Fale to odkształcenie pola elektromagnetycznego, przenikając przez materię powoduję jej drgania, tak jak wiatr porusza gałęziami drzew. Fale poruszają się w ośrodku fali, czyli miejscu przestrzeni, gdzie fale się rozchodzą. Ośrodkiem fali jest pole elektromagnetyczne, ale kiedy fala spotyka materię również drganie o odpowiedniej długości i częstotliwości przez nią przenika, to przenikliwość fali, a że fale radiowe przechodzą przez materię świadczy fakt, że możemy słuchać radia w budynkach przy zamkniętych oknach. Fale przechodząc przez materię powodują jej drgania. Komórki cały czas się dzielą, nabłonki, skóra, mięśnie, krwinki odnawiają się. Komórki macierzyste dzielą się i zmieniają w komórki robocze, w tym czasie dochodzi do replikacji DNA. Drgania wywołane falami mogą przyczyniać się do błędów w replikacji DNA i dawać inicjacje nowotworu. Ciekawostka jest to, że epidemia niepłodności pojawiła się wtedy, gdy ludzie zaczęli nosić telefony w kieszeniach spodni. Problem narasta każdego roku, im bardziej nowoczesne są telefony. Warto kupować niskopromienne telefony starej generacji 1 i 2G. Chodzi o współczynnik SAR, czyli ilość energii pobranej przez kilogram masy tkanki. Wg europejskich norm granica SAR wynosi 2 kg, tak więc u nas niskopromienne mają do 0,60 W/kg, średnio 0,61-1,2 W/kg, wysoko ponad 1,3 W/kg. w USA to 1kg, więc niskopromienne to d 0,30 kg/W, średnio 0,31-0,60 W/kg, wysoko powyżej 0,60 W/kg. Dodam, że zwolennicy 5G przeczą sami sobie, z jednej strony bzdury w stylu wydajny internet, do dziś nie wiem po co komu w telefonie, z drugiej, że nadajniki muszą być blisko siebie, bo z odległością spada wydajność. Gdzie te stacje bazowe 2G, których zasięg wynosił 20 km, a nisko i średniopromienne telefony miały zasięg w piwnicy poniżej gruntu? A są i mają się dobrze.

O wysokiej promienności 5G świadczy podniesienie norm kilkaset razy. Wszystko ma dawkę toksyczną i bezpieczną. Normę prawna określa się tak, by nie przekroczyła dawki toksycznej, a nie podnosi tak, by pasowała do promienności nadajnika.

Kolejna sprawa elektrowrażliwość, to, że na pewnym poziomie wiedzy nie da się czegoś zmierzyć to nie znaczy, że tego nie ma. To, że 200 lat temu nie znano fal radiowych, promieniotwórczości itd., to nie znaczy, że ich nie było.

Następny punkt demokracja. Budowa tejże sieci powinna być poprzedzona referendum, tak jak wiatraki i inne inwestycje. Społeczeństwo ma prawo do rzetelnej wiedzy i debaty. Na razie w mediach dominuje narracja laików, którzy o biologii i medycynie wiedzą tyle co ja o mechanizmie komputera wychwalająca sieć 5G i obrażająca jej przeciwników. A gdzie zdanie na ten temat biologów i lekarzy, w tym weterynarzy? Skoro Konstytucja gwarantuje pluralizm poglądów to gdzie debata publiczna z udziałem krytyków 5G? Wg lekarzy wpływ fal radiowych i mikrofali nie jest znany, trudno zbadać ich wpływ na organizm. Tym bardziej nie wiemy nic o 5G. Tym bardziej nie wolno nam jej używać, tak jak nie wolno jeść grzyba, kiedy nie można stwierdzić czy to kania czy sromotnik. Stacje bazowe natomiast nie mogą znajdować się w pobliżu ludzkich siedzib, domów, miejsc pracy, szkół. Z racji na wpływ na organizmy roślin i zwierząt nie można budować ich w miejscach przyrodniczo ważnych. Z racji na prawo do życia roślin i zwierząt nie powinno być ich w ogóle. Telefon ma służyć do rozmowy, a od internetu są komputery. Mamy telefony do dzwonienia i wysyłania SMSów, mamy internet stacjonarny, nie potrzebujemy żadnego 5G.

Drzewa i krzewy ozdobne sadzimy wiosną lub jesienią, liściaste najlepiej sadzić jesienią, na przełomie września i października, iglaste wiosną, w kwietniu. W tym czasie ziemia jest wilgotna, sadząc jesienią dajemy więcej czasu na ukorzenienie się. Różaneczniki, azalie, piwonie krzewiaste i magnolie można sadzić na przełomie marca i kwietnia, róże pod koniec października i zakopczykować korą, drzewa z gołymi korzeniami bez gleby sadzimy po opadnięciu liści. Laurowiśnie, bukszpany, mahonie, ostrokrzewy, trzmieliny sadzimy od końca sierpnia do połowy września, wtedy można sadzić też tuje, cyprysiki, jałowce.

Kupując drzewo i krzew trzeba sprawdzić czy korzenie nie przechodzą przez otwory odpływowe, jeśli tak można przyciąć korzenie usuwając najpierw starą ziemię. Jeśli nie ma gleby trzeba przykryć je wilgotną glebą lub torfem i owinąć jutową tkaniną. Rośliny z pojemników sadzimy przez cały sezon, jeśli nie możemy to dołujemy je, kopiemy w cieniu dołek, wkładamy roślinę i zasypujemy wilgotną ziemią do 1/3. Przed posadzeniem przekopujemy glebę na głębokość 2 szpadli, wierzchnia część gleby musi iść pod spód, mieszamy ją z kompostem i nawozem mineralnym. Azalie, kalie, pierisy, różaneczniki, wrzosy i wrzośce muszą mieć przygotowanie gleby jak dla borówki i wrzosowiska. Usuwamy uszkodzone i chore korzenie, kopiemy dołek większy o 70-80% od bryły korzeniowej i o 10% głębszy, na środku sypiemy z urodzajnej wewnętrznej warstwy gleby kopczyk i układamy na nim korzenie. Można rozłożyć korzenie na dnie dołka. Przysypujemy korzenie ziemią, ubijamy ją, by powstał dołek, do którego lejemy wodę, można wodę wlać do dołka przed posadzeniem roślin. Podlewamy, na zimę kopczykujemy trocinami, ziemią, liśćmi lub igliwiem, wiosną usuwamy kopczyk. Sadząc rośliny z pojemników kopiemy dołek 2 razy większy i głębszy od pojemnika, przed wyjęciem z pojemnika podlewamy, do dołka lejemy wodę lub nie, korzenie zakopujemy w ziemi zmieszanej z kompostem w stosunku 1:1, podlewamy, jak ziemia osiądzie uzupełniamy wodę i ściółkujemy. Po posadzeniu rośliny ściółkujemy na 5-8 cm, podlewamy i plewimy. W następnym roku nawozimy wg gatunku.

Pnącza można sadzić przy ścianach, dzięki temu będzie w domu cieplej. Wiosna sadzimy wrażliwe na mróz, pozostałe w październiku i listopadzie. Pnącza sadzimy co 0,5-1,5 m od siebie, 1 od budynku, 25-30 cm od pergoli, ściany, ogrodzenia, altany, stelaży. Przed posadzeniem ziemie plewimy i przekopujemy, kopiemy dół szeroki i głęboki na 50 cm, można dać 60x60 cm szerokoci i -60 cm głębokości, sypiemy do niego żyznej gleby np. ogrodowej z kompostem lub ziemi dla roślin, kiedy mamy nieprzepuszczalną lub słabo przepuszczalną glebę na dno dołka dajemy 10 cm keramzytu lub żwirku, powojniki sadzimy 5-10 cm głębiej niż były w doniczce, inne kłącza 1 cm głębiej. W dołku układamy korzenie, zakopujemy, podlewamy, dajemy kilka cm kory, na zimę kopczykujemy, potem podlewamy, przycinamy pędy o połowę, w następnym roku między korę dajemy 2-3 cm dojrzałego kompostu, można dać wolnodziałający nawóz mineralny. Usuwamy chore, uszkodzone, przemarznięte gałęzie. U glicynii, aktinidii, powojnika i winorośli przycinanie pobudza kwitnienie i owocowanie.

Czasem sadzi się rośliny z bryła korzeniową, plewimy i przekopujemy glebę na 2 szpadle, kopiemy dołek, wlewamy wody, wkładamy tam bryłę po usunięciu uszkodzonych korzeni, zakopujemy, podlewamy, ściółkujemy. Czasem sadzi się razem z jutową tkaniną i glebą lub torfem, po prostu wkłada się taki balot z korzeniami do dołka i zakopuje, podlewa itd. można go zdjąć i posadzić normalnie.

https://ladnydom.pl/Ogrody/1,162349,15522794,Sadzenie_drzew_i_krzewow___jak_i_kiedy.html https://muratordom.pl/ogrod/pielegnacja-roslin/sadzenie-drzew-i-krzewow-krotki-poradnik-sadzenia-aa-K5jj-DT3g-2Qok.html

https://muratordom.pl/ogrod/rosliny/pnacza-rosliny-malo-wymagajace-aa-anL4-w4JH-AiBq.html

https://ladnydom.pl/Ogrody/1,162349,15522794,Sadzenie_drzew_i_krzewow___jak_i_kiedy.html https://muratordom.pl/ogrod/pielegnacja-roslin/sadzenie-drzew-i-krzewow-krotki-poradnik-sadzenia-aa-K5jj-DT3g-2Qok.html

https://muratordom.pl/ogrod/rosliny/pnacza-rosliny-malo-wymagajace-aa-anL4-w4JH-AiBq.html