Najnowsze wpisy, strona 68


wrz 02 2021 Czucie grzybów
Komentarze (0)

Grzybnia to organizm żywy,który reaguje na bodźce ze środowiska. Grzyb potrafi wyczuć zmiany środowiska i na nie odpowiadać. Grzybnia reaguje na temperaturę, wilgotność, światło, potrzebne to jej do wyczucia odpowiednich warunków do wytworzenia owocników oraz odnajdywania roślin potrzebnych do mikoryzy. Grzyby wyczuwaja sygnaly chemiczne i są zdolne rosnąć w kierunku bodźca chemicznego lub w przeciwnym. Przebadano Phycomyces blakesleeanus Mucor circinelloides Mucoromycotina, które potrafiąone podwoić swoj genom. Ich sporangiofory reagują na dotyk,światło, grawitację oraz obecność obiektów w ich pobliżu, reagują na pole magnetyczne,elekromagnetyczne i elektryczne. Sporangiofory służące wytwarzaniu zarodników reagująna światło i słońca i gwiazd. Grzyby wykazują ruchy wzrostowe, tropizmy pod wpływem światła, grawitacji,pola E, M i EM. Grzyby pod wpływem światła zmieniają ekspresję genów co wplywa na ich metabolizm. Grzyby poprzez dotyk wyczuwają podłoże, jego budowę, twardość i wiedzą gdzie rosnąć, dzięki dotykowi grzybnia może oplaać przedmioty, ona wie co dotyka i rosnie w obrębie tego przedmiotu np. skórki chleba, grzyby maja receptory chemicznepodobne do receptorów węchowych, tak rozrózniają sygnały wysyłane przez rośliny i zwierzęta, w odpowiedzi na połaczenie receptora z odpowiednią cząsteczką powstaje szlak sygnału do jąder komórkowych i zmienia się ekspresja genów np. grzyby zaczynają tworzyćzwiązki chemiczne rozpuszczające ściany komórkowe. Podobnie grzyby z nauralnej flory organizmu wyczuwaja jego osłabienie, zaburzenia flory bakteryjnej (brak metabolitów bakterii), bialka wirusów i atakują, stają się pasożytami. Czucie grzybom potrzebne jest do odzywiania, małe cząsteczki przenikaja przez błony biologiczne, duże wymagają uwolnienia enzymów trawiennych do podłoża, które trawią pokarm, żeby grzyb mógł go wchłonąc. Grzyby rozpoznają rodzaj pozywienia i wytwarzają odpowiednie enzymy np.poznają celulozę i wytwarzają enzymy ją rozkładające, grzyby wyczuwają zagrożenie i również odpowiadają np.zwiększoną synteza toksyn. Broniąc się przed bakteriami tworzą antybiotyki np. penicylinę, przed zwierzętami magazynują w komórkach toksyny np. amanitynę. Grzyb wyczuwa metabolity bakterii i dotyk zwierzęcia, które chce go zjeśc. Grzyby w odpowiedzi na dotyk lub sygnał chemiczny np. toksynę bakteryjną tworzą antybiotyki lub własne toksyny,kórych produkcja wymaga energii i zasobów potrzebnych do utrzymania procesów zyciowych, budowy grzybni lub produkcji zarodników, dlatego zazwyczaj tworzą mniej toksyn. Wystarczy mechaniczne uszkodzenie grzybni, by tak wytwarzała obronne peptydy i toksyny, grzybnia reaguje na dostałe do wnętrze części zewnętrzne np. części ściany komórkowej, grzyby maja receptory Tol-podobne, TLR do rozpoznawania sygnałów spoza komórki i NOD,receptory nol-podobne do wykrywania sygnałów w komórce, które reagują na dany czynnik sygnałowy,grzybny elicytior, który po połączeniu z danym receptorempowoduje kaskadęreakcji w komórce prowadzącądosyntezy toksyny obronnej. U drożdżaka białego bakteryjne dipeptydy muramylowych MDP łącza się z receptorem MDP i jest fosforylacja i defosforylacja cAMP, jest aktywacja kinazy białkowej Hog1p, u drożdży kucharskich aktywuje ją bakteryjny lipopepyd LPOS,u drożdży kucharskich aktywuje ją bakteryjny lipopeptyd LPS. Odkryto jeden sposób tranksrypcji grzybnych genów w odpowiedzi na elicytor, to nadekspresja remediacji czynnika transkrypcyjnego metabolizmu wtórnego (RsmA) daje indukcję czynnika transkrypcyjnego regulatora biosyntezy aflatoksyny (AflR). Działa to na metabolizm wtórny, daje syntezę i akywację toksyn, grzyby mająwłasne wewnętrzne cząsteczki sygnalowe, hormony. One decydują o tworzeniu owocników i zarodników, następuje modyfikacja histonów. Grzyby potrafia tworzyć antytoksyny, inhibiory toksyn, enzymy rozkładające je, mikoryzujące tworzą hormony roślinne, auksyny, gibereliny, cytokininy, inhibitory hormonów i enzymów uczestniczących w ich produkcji, by sterować procesami zyciowymi roślin. Grzyby wyczuwają toskyny np. bakteryjne, metabolity roślin przy pomocy sygnałów chemicznych. Grzyby mają własne hormony, które kiedy grzybnia wyczuje odpowiednie warunki decydują o wytwarzaniu owocników i zarodników. Grzyby bytujące na zwierzętach wyczuwają zmiany w biochemii gospodarza,identyfikująjego osłabienie i zmieniają swój metabolizm stającsię patogenami.

wrz 02 2021 DE-STARLITE
Komentarze (0)

Ochrona środowiska powinna przede wszystkim polegać na ochronie istot zywych, od najprostszych organizmów po ludzi oraz zapewniać im odpowiednie warunki do egzystencji (zachowanie siedlisk) Ale sa zagrożenia mogące zniszczyć wszelkie siedliska, mogące poważnie zagrozić całemu zyciu, sa to asteroidy. Nie tylko chodzi o falę uderrzeniową wywołana upakiem, któa wszystko zmiata ani o falę tsunami, kiedy ciało niebieskie spadnie do oceanu, ale i o zimę, jaka nastałaby gdyby wyzwolone pyły przykryły niebo, meteoryty z irydowymi rdzeniami również wydzielają ogromne ilości promieniowania. Dotąd bylismy bezbronii, ale pojawiła się nadzieja. DE-STAR (Directed Energy Solar Targeting of Asteroids and Exploration), czyli kosmiczny laser, projekt obrony planetarnej. Laser działa na baterie o mocy kilku kilowatogodzin. Jego celem jest nagrzanie trafionego promieniem ciała niebieskiego do 3000 K, taka temperatura niszczy wszelkie związki chemiczne (wszystko odparowuje). Nagrzanie powierzchni asteroidywyzwoliłoby energię, która mogłaby spowodować zmianę kursu, taka mozliwość mają DE-STAR 3 i 4, można regulowac moc laseru zaleznie od rozmiarów meteorytu. DE-STAR 4 dodatkowo ma moc wyzwolenia temperatury zdolnej odparować ciało do pół km średnicy. Małe ciała niebieskie zbudowane gł z gruzu do 10 m odparowuje DE-STAR 1, DE-STAR 2 możę odbić lub odparować DE-STAR 2. Laser jest tak zbudowany, że małe zasilanie daje dużą moc urządzenia. Laser może też zasilać sondy kosmiczne oraz niszczyć tzw kosmiczne śmieci, które krążą po orbicie i z czasem upadają na Ziemie, upadając mogą spowodować wiele szkód, zniszczyć domy, zranic ludzi itd. Możę służyć jako komunikator ze stacjami kosmicznymi wykorzystując mikrofale i podczerwień. DE-STAR może też służyć do wykrywania asteroid.
System byłby umieszczony w przestrzeni kosmicznej, zasilany energią słoneczną, wiążka laserowa mogłaby też skanować kosmos w poszukiwaniu zagrażających nam ciał niebieskich. Jest to mozliwe dzięki działaniu na zasadzie lasera LIDAR (Light Detection and Ranging), ma on naziemne zastosowanie w wielu naukach m. in. archeologii, dendrologii, geologii, hydrologii, meteorologii, zarządzaniu kryzsowym, wykorzystują go słuzby ratownicze po trzęsieniach ziemi, huraganach itd.
Miejmy tylko nadzieję, że projekt sie uda i że DE-STAR będzie w stanie robić to wszystko o czym piszą producenci. Dobrze jednak, że naukowcy coś robią.
\http://nt.interia.pl/technauka/news-de-star-kosmiczny-laser-do-niszczenia-asteroid,nId,9342

wrz 02 2021 Dlaczego jedne drzewa gubią liście inne...
Komentarze (0)

Było już wiele artykułów na ten temat, ale gdy ktoś pyta trzeba odpowiedzieć:) Rosliny liściaste, gubią liście by nie było parcia korzeniowego. Woda z powierzchni liścia paruje, czyli jej ubywa, przez co spada jej cisnienie w liściu, woda płynie z pedów, cząsteczki wody przyciągają się od samego korzenia, Dostęp do wody reguluje napowietrzenie wody i temperatura napowietrzenia, oddychanie korzenia. Azot bez tlenu ogranicza pobieranie wody u bagiennych roślin. Wiosną, gdy jest zimne położe i ciepła atmosfera rosliny nie pobierają wody, jest parowanie. O parowaniu decyduje temperatura, wilgotność powietrza, wiatr, W roślinie decyduje wielkość powierzchni parowania, jej przepuszczalność dla wody, absorbcja wody, liczba aparató szparkowych i stopień rozwarcia szparek. Atmosferyczne pobieranie wody w ciągu dnia jestściśle związane z transpiracją, zachodzi tym szybciej im większa jest różnica stężenia pary wodnej pomiędzy powierzchnią parującą i powietrzem, im większy jest gradient prężności pary wodnej. Woda paruje z całej powierzchni rośliny, ze skutynizowanej epidermy też, jest to transpiracja kutikularna. Stanowi 2-5% całej transpiracji. Z powierzchni pokrytej suweryną (korka, łodygi) do perydermalna. Z wewnętrznej powierzchni liścia to szparkowa. Przestwory międzykomórkowe liści są zwykle całkowicie nasycone parą wodną.  Ogrzanie liście daje wzrost ciśnienia pary wodnej (rośnie potencjał wody liścia), względem stałgo ciśnienia pary w powietrzu. Rośnie gradient prężności pary wodnej pomiędzy oboma środowiskami. Wzrost temperatury pobudza transpirację i przepływ wody wraz ze związkami mineralnymi przez roslinę. W czasie parowania wody z powierzchni komórek otaczających przestwory komórkowe jest zmiana fazy płynnej na gazową i para wodna idzie na zewnątrz przez szparki. Z powierzchni liścia najpierw para idzie do warstwy granicznej, potem otaczającego powietrza, wiatr usuwa parę wodną z warstwy granicznej i przyspiesza parowanie. Pomiar nateżenia transpiracji, które określamy w gramach utraconej wody na godzinę na 1 g masy lub 1dm-2 liścia. Metoda fotometryczna, oparta na założeniu, że ilośc pobranej wody jest równa ilości wody wyparowanej, przy założeniu, że bilans wody w roślinie jest dodatni. Metoda komorowa oparta na absorbcji promieniowania podczerwonego przez parę wodną, czynniki roślinne wpływają na natężenie transpiracji, większość parującej wody pochodzi z roztworów międzykomórkowych, do których woda jest oddawana przez komórki miękiszowe. Przestwory stanowią 10-70% ogólnej objętości liścia, rośliny rosnąc w nasłonecznionych warunkach mają lepiej rozwiniętą powierzchnię wewnętrzną. Budowa liścia wpływa na szybkość transpiracji, która zależy od oporów dyfuzyjnych wyrażonych w jednostkach prędkości cm/s. Opór dyfuzyjny warstwy granicznej zależy od kształtu i powierzchni liścia. Opór dyfuzyjny kutikuli zależy od jej budowy i grubości. liście roslin wilgociolubnych mają cienką kutikulę, sucholubne i rosnące w silnym nasłonecznieniu mają grubą i mają woski. Kutikula chroni przed parowaniem, nie jest lita, ma wiele warstw, stanowi opór dla dyfuzji pary wodnej. Opór dyfuzyjny szparek zależy od apertury (rozwartości) szparki, od jej woelkości i liczby szparek na powierzchni liścia i lokalizacji w aparatach szparkowych. Powierzchnia szparek jest mała 3-5% powierzchni liścia. Natężenie wymiany gazów jest proporcjonalne do średnicy otworu szparki, nie jej powierzchni. Dla parowania bardziej korzystne są liczne i mniejsze szparki niż duże i rzadkie. Występujące cząśteczki wody wydonywające się z na obwodzie szparki łatwiej dyfundują do atmosfery niż te, które wydobywają się ze środkowych obszarów szparki. Jest to efekt marginalny (brzeżny) - przepływ cząsteczek na obwodzie, gdzie cząsteczki się nie odpychają. Efektywność wykorzystania wody WUE to stosunek produkcji suchej masy do ilości zużytej wody. Ile trzeba zużyć wody, żeby zrobic kg suchej masy. Zboża wykorzystują 500-600 l, drzewa strefy umiarkowanej 200-350 l, drzewa strefy gorącej 600-900 l. Na bilans wodny rośliny wpływają pobieranie i przewodzenie wody, straty związane z transpiracją, jeśli szybkość tych procesów jest wyrównana to ustala się w roślinie stan równowagi. W przyrodzie bilans wodny wykazuje stałe oscylacje w ciągu dnia. Zwykle jest ujemny i dopiero nocą jest uzupełnienie wody w tkankacvh, po okresach suszy są fluktuacje sezonowe. Wskaźnikiem zmiany bilansu wodnego mogą być zmiany potencjału chemicznego wody, w badaniach tkanek bezpośrednim skutkiem nawet małego deficytu wody jest spadek turgoru. W zimie, gdy temperatura spada poniżej 0 zamarzająca woda rozerwałaby naczynia, lód ma większą objętość od wody. Dlatego jesienią gdy natężenie promieni słonecznych jest mniejsze, spada wydajność fotosyntezy chlorofil jest rozkładany do cukrów, które są przesuwane łykiem do pedów i korzeni jako materiał zapasowy, rurki sitowe są zaczopowane kalozą. Rozkład chlorofilu odsłania kolory innych barwników: ksantofili, karotenoidów, flawonoidów i stąd piekne kolory, z czasem liście usychają, obumierają i odpadają. Drzewo i krzew przechodzą w stan uspienia. Ten spoczynek trwa od listopada do końca grudnia, uspienie liści przez całą zimę jest związane z niekorzystnymi warunkami środowiska, w gorącym klimacie drzewa zrzucają liście w porze gorącej i suchej by ograniczyć parowanie i nadmierną utratę wody przez roślinę gdy gleba również traci wilgoć. Drzewa o twardym drewnie np. buki, dęby mimo obumarcia liści nie zawsze je zrzucają, drewno utrzymuje liść na gałazce, liść też ma drewno w wiązkach przewodzących-nerwach.

Wiele drzew wykorzystuje glukozę z rozkładu chlorofilu i zrzuca żółte liście, inne rozkładają dalsze barwniki, a glukozę gromadzą jako zapas, który pozwoli im przeżyć zimę

Rosliny szpilkowe nie zrzucają liści, szpilki maja małą powierzchnię, grubą kutikulę, dużo wosków na powierzchni chrniących przed parowaniem, mała powierzchnia i woski ograniczaja parowanie, komórki przyszparkowe tworzą komorę wypełniona woskiem, który pgranicza kontakt szparki z otoczeniem i parowanie.
Rosliny zimozielone pochodza z łagodniejszych stref klimatycznych, gdzie nie ma mroźnych zim lub są one krótkie np. z płd Europy, liście są mięsiste, pokryte gruba warstwą kutikuli, która chroni przed parowaniem, pochodzą z suchszego klimatu, to chroni je trochę przed parowaniem w zimie, ale są one wrażliwe na mrozy, trzeba je zabezpieczać. Czasem bardziej szkodzi suche powietrze, gdy gleba podczas mrozu jest odwodniona a wiatr wzmaga parowanie jest susza fizjologiczna, czyli roslina cierpi na deficyt wody w tkankach, wtedy wiotczeje, trzeba się nią odpowiednio zająć by jej nie przemrozić. Trzeba takie rosliny zabezpieczyć specjalnymi materiałami dostępnymi w sklepach ogrodniczych, gazą, watą, slomą, sianem, tkaniną oraz osłaniając od wiatru i slońca-nasila parowanie oraz trzeba zabezpieczyc glebę trocinami.
Rosliny zielne klimatu zimnego odrzucają nadziemne części, one schna obumierają, a same zimują jako cebule, kłącza, bulwy, korzenie, jednoroczne przed zimą usychają.

wrz 02 2021 domowe nawozy
Komentarze (0)

Nawozy do roślin głównie doniczkowych można robić z produktów spożywczych np.skorupek jajdla roślin wapniolubnych i fusów z kawy, herbaty dla kwasolubnych, z wody po myciu mięsa, fusów z papierosów. Herbatki owocowe ze zużytych torebek można sypać do doniczek. Fusy lubią paprocie, hortensje, kawę lubią azalie, wrzosy, różaneczniki, wrzosy, hortensje, borówki amerykańskie, pomidory,truskawki, fusy kawy i herbaty mieszamy z ziemią w doniczkach. Szklankę fusów z kawy zalewamy 10 l wody, jak fusy napęcznieją podlewamy rośliny 2-3 razy w miesiącu. Można zrobić napar z dwóch łyżeczek fusów na szklankę wody. Fusami z herbaty ppodsypujemy rosliny, fusy będą się rozkładać i uwalniać biogeny dla roślin. Można od czasu do czasu podlać naparem z herbaty roślinki. W ogrodzie można fusy wkopać na 15-20 cm głębokości lub posypać dookoła roslinek. Fusy można mieszać z nasionkami do wysiewu i glebą podczas przesadzania roślin. Można od czasu do czasu rozkruszyć papierosa w doniczce.

skorupki lubią rośliny zasadolubne driakiew, dziewanna, dzwonki, goździki, irysy, macierzanka, sasanki,zawilce, bukszpan wieczozielony, dereń biały, jaśminowiec wonny,ligustr okrąglolistny, lilka pospolity, sosna górska, głóg dwuszyjkowy, buk pospolity, klon jawor, jesion wyniosły, jabłonie, piwonie, lawenda, oleander pospolity, liliowce, tulipany, derenie, ogórki, cukinie, pomidory, kapusta, fasola, szczypiorek. Można pokruyszyc skorupki pod roślinkami, zmielić je na proszek, który usypujemy przy roślinie lub mieszamy z ziemia do doniczki, można zalać skorupki wodą, odstawic na tydzień i podlewać tym po wstrząśnięciu roślinki. Skorupki mogą odkwasić za kwaśną glebę. Borówkaamerykańska,wrzosy,różaneczniki, azalie, paprocie i storczyki nie mogą być nawożone skorupkami nie tolerują zasadowego pH gleby.

Niedopałki moczymy w wodzie aż zmieni kolor, pryskamy tym liście na szkodniki owady. Mozna 10-12 papierosów wysypać z gilzy, zalać wrzątkiem, zagotować, odciedzić raz w tygodniu spryskiujemy zapobiegawczo roślinki. Rozrobniony tytoń zalewamy wodą, potem gotujemy na wolnym ogniu, mieszamy z wodą, dzielimy na 4 części, myjemy liście z obu stron. Raz w tygodniu można podlewać rośliny wodą z płukania i rozmrażania mięsa.

Jajka i fusy można dodawać do kompostownika. Za nawóz można wykorzystaćobierki zjabłek i gruszek, łupiny z czosnku i cebuli, skórka z grzybów,mozna je wrzucać do kompostownika razem z suchymi liśćmi czy szpilkami (dla kwasolubnych). Zarobaczone liście można umyć wodą z mydłem lub z płynem do naczyń, zakurzone przetrzeć skórką z banana. Kompostownik to ocieniona pryzma lub drewniany zamknięty pojemnik, można żelazny złom wrzucać do wody, by potem tym nawozem żalzistym podlewać roslinki, często niedobór żelaza dotyka kwasolubne roslinki m.in.hortensję, borówkę wysoką,glicynię, kawę, różanecznik, magnolię, pigwowiec, horttensję, maliny i trzeba je taką wodą podlać od czasu do czasu, przy chlorozie (żółknięcie liśći) trzeba podlewać w kilkudniowych odstępach 4 razy. Podczas każdego podlewania, wodą, nawozem trzeba solidnie podlać ziemię wokół korzeni, nie zraszać a zlać do mokra, by woda wsiąkła głęboko w ziemię.

100 g zgniecionego czosnku na litr wody dostawiamy na 2-4 dni, gotujemy, tym spryskujemy rośliny na przędziorki, mszyce. Piołun,mszycęlub pokrzywę wkłądamy na naczynia,zalewamy wodą, zostawiamy na tydzień, gnojówką spryskujemy roślinki.

 

wrz 02 2021 Czym dokarmiać ptaki
Komentarze (0)

Trzeba dokarmiać ptaki, chociaż są zdania, że nie należy tego robić, że to je rozleniwia i zamiast szukać pożywienia liczą na ludzi. Pamiętajmy jednak, że są osobniki chore, niepełnosprawne i starsze i tak jak są ludzie, którzy potrzebują pomocy innych, by żyć, tak samo zwierzęta. Każde życie jest cenne. Jednak karmiąc ptaki trzeba pamiętać, że nie każdy pokarm jest dla nich odpowiedni. Nasze jedzenie ma dużo soli, sztucznych konserwantów, barwników, których stężenie jest za duże dla małego ptasiego ciała Również chleb i bułki mogą spowodować skręt jelit. Dla ptaków najlepszy jest naturalny pokarm jak ziarna i owady, nie ma owadów w zimie, ale można kupić gotowe kulki z ziaren do powieszenia na drzewie. Karmnik musi mieć zakrycie przed deszczem, śniegiem, wiatrem wywiewającym nasiona, jego dno trzeba czyścić z reszttek jedzenia i odchodów. Można posypać słonecznik, siemię lniane, owoce marchwi, nasiona dyni. Kulki uzupełniamy kiedy się skończą. Można zrobić karmnik z desek i posypywać w nim ziarnami. Sypać ziarna można na ziemi lub śniegu. Dobrze mieć krzewy z owocami zimowymi, głogi, róże, rokitnik, śnieguliczkę, berberys, ligustr, Ptaki wodne karmimy pokrojonymi warzywami, owocami i ziarnami zbóż, niektórzy uważają, że mogą jeść świeże pieczywo. Gołębie, sierpówki, gawrony, kawki, jedzą kaszę, pszenicę, są poglądy, że mogą jeść czerstwe, białe pieczywo, sikorki jedzą słonecznik, orzechy włoskie, słoninę i konopie, można wieszać na gałęziach płaty surowej słoniny. Kosy i kwiczoły jedzą pokrojone jabłka, morele, czarny bez, jarzębinę, ligustr, jagody, aronię, porzeczki, daktyle, ale nie suszone. Wróble, mazurki jedzą kaszę, proso, słonecznik łuskany, dzwońce i zięby słonecznik i konopie, trznadle proso, łuskany owies i płatki owsiane. Warto posadzić w ogrodzie czereśnię ptasią, leszczynę, jarzębinę, głóg, oliwnik, buk, drzewa iglaste, berberys, cis, jałowiec, irgę, dereń, ognik, jarzębinę, kalinę, winobluszcz, winorośl, bluszcz, ptakom szkodzi sól, pokarm namoczony w wodzie, który pęcznieje w wolu, zepsuty, pleśń [https://zielonyogrodek.pl/ogrod/zwierzeta-w-ogrodzie/1064-dokarmianie-ptakow-zima]. Kulki można kupić w sklepach zoologicznych, można je zrobić mieszając nasiona z roztopionym tłuszczem, słoniną lub naturlanym masłem, poczekać aż wystygnie i powiesić na gałęzi drzewa lub krzewu.