biologia i ochrona przyrody

Wiadomo, że klimat zmienia się od początku istnienia Ziemi. Zmieniał się przed pojawieniem sie ludzi, będzie zmieniał po nas. Jest wiele źródeł orędujących tzw. ocieplenie jako Prawdę Objawioną, a każdego kto ma inne zdanie źródła te starają się osmieszyć. Zastosowano nawet formę cenzury, jak niezapraszanie na ważne konferencje naukowców, którzy zauważają odwrotny kierunek zmian.
Wystarczy znać historię na poziomie szkoły średniej by wiedzieć, że podobne metody są stosowane do zarania dziejów np. Konsensus naukowy z XIII w mówił, że Ziemia jest płaska, a kapłani potrafią wywoływać zaćmienie Słońca, jeśli ktoś sądził inaczej palono go na stosie. Wszyscy znamy historię Giordano Bruno. Przez połowę XX w konsensus naukowy połowy Europy i Azji głosił, że Stalin ocalił Europę z rąk III Rzeszy, a każdego kto wspominał o pakcie Ribbentrop-Mołotow, zsyłkach na Sibir czy Katyniu uciszano, dziś represjonuje sie przeciwników teorii globalnego ocieplenia. Trzeba przyznać, że motydy są znacznie bardziej humanitarne, co jednak nie uwiarygodnia pozytywnych zmian klimatu. Wystarczy spojrzeć za okno. Prawda, że obecny grudzień jest cieplutki, ale obecnie mamy jesień, a jesień kolimatyczna jest wtedy, gdy temperatury dobowe wahają się w granicach 5-15 st. C. Obecnie mamy cieplejsze dni, ale średnia temepratura tej połowy grudnia oscyluje koło 0, czyli jest niższa, zima jeszcze sie nie rozpoczęła więc nie mamy co wieszczyc ocieplenia. Fakt, że dawniej śnieg spadał juz na Wszystkich Świętych, za to w marcu bywało 20 st. Obecnie zima przychodzi później, ale i wiosna przychodzi później, często nawet w maju średnie temperatury nie przekraczają 15 st. To też nie są zmiany klimatu, gdyż były lata, kiedy snieg spadał dopiero na Boże Narodzenie, w listopadzie były ciepło i słonecznie, a zima trzymała do maja. Są to zmiany, ale cykliczne, zachodzą co 20-40 lat i zależą od frontów atmosferycznych jakie docierają do Polski. Co osobiście zauważyłam to po ciepłych, łagodnych zimach są chłodne, pochmurne, deszczowe lata. Tak było w zimach 2006-2007, 2007-2008, 2013-2014 oraz latach 2007, 2008 czy 2014. Za to upalne lata następują po bardzo mroźnych zimach, zima 2005-2006 była bardzo mroźna, lato 2006 upalne, zima 2009-2010 była mroźna lato 2010 upalne. Oczywiście był wyjątki, ale raczej w strone ochłodzenia. Każdy może przeprowadzić badania klimatyczne, wystarczy znaleść w Internecie wiadomości pogodowe z przeszłości, odkąd w Polsce pojawił sie Internet pojawiły sie strony informacyjne i pogodowe. Każda informowała o rekordowych mrozach czy upałach, każdy może odszukać takie strony (one podają też dane z zagranicy) i przeanalizowac podane informacje. W dobie portali społecznościowych i wszechobecnego wymagania znajomości języków obcych można nawiązać kontkaty z ludźmi z całego świata i przedyskutować pogodę w miejscach ich zamieszkania.
Postanowiłam przeanalizować dane pogodowe, które pamiętam od 2000 r.
Zima 2000 r z tego co pamiętam była dośc chłodna, średnio snieżna (nastąpiła po długiej i ciepłej jesieni, średnio upalnym lecie-temp. 29 st. to optimum urlopowe), późnej i chłodenj wiośnie, czyli w 99 r wiosna zamieniła się miejscem z jesienią. Po zimie 2000 r przyszła ciepła wiosna, wręcz z letnią pogodą do 28 st. pod koniec czerwca pogoda się zepsuła, temperatura spadła (lato z wiosną zamieniły sie miejscami), jesień była standardowa, ciepły wrzesień, chlodniejszy październik, chłodny listopad, mrozy w grudniu, styczniu, lutym.
Zima 2001 miała mroźny styczeń i luty, zimny marzec, po 20 marca można było zdjąć czapki, rekawiczki i szaliki oraz rozpiąć kurtkę, po 20 kwietnia mozna było zdjąć kurtkę, założyc krótki rękawek, w maj, czerwiec, lipiec, sierpień były ciepłe, potem standardowa jesień i rekordowe opady śniegu zimą.
Zima 2002 była mroźna, śnieżna, wiel dróg zasypało. Wiosna była podobna do tej z 2001 r, stopniowo robiło sie coraz cieplej, w marcu goła glowa i dłonie oraz lżejsza kurtka, w kwietniu jeszcze lżejsza, po 20 kwietnia koszula i długie spodnie, ciepły maj i czerwiec, średnio upalne wakacje, ciepły wrzesień, chłodniejszy październik, w listopadzie kurtki, czapki i rękawiczki, w grudniu zima aż do marca.
Zima 2003 była mroźna, trwała do marca, w kwietniu można było założyc podkoszulek z krótkim rękawkiem (po 20) maj ciepły, czerwiec, lipiec, sierpień upalne, jesień standardowa, ciepły wrzesień, październik chłodniejszy, listopad zimny, grudzień mroźny.
Zima 2004 była mroźna, nie różniła się niczym od poprzednich zim, ale za to nie było lata ani wiosny, wiosną było zimno jak w poprzednich latach na przełomie marca i kwietnia, a całe lato przypominało kwiecień, ciepłe dni mozna policzyć na palcach 1 ręki, potem standardowa jesień i w grudniu zima jak w poprzednich latach.
Zima 2005 była mroźna poodbnie jak poprzednie, wiosną pogoda była w kratkę, ciepłe dni mieszały się z chłodnymi i deszczowymi, latem też nie było wielu ciepłych dni. Lato było chlodne, deszczowe, podobne jak rok wcześniej, jesień była ciepła, ale nie tak jak w 99 r, była ciepła jak na jesień, ale chłodniejsza niz zimne lato, trwała dłguo, w styczniu rekordowe mrozy.
Zima 2006 to rekordowe mrozy aż do marca, w kwietniu było standardowo, czyli najpierw gola glowa, potem lekkie kurtki, maj był chłodniejszy niż w poprzednich latach, w połowie maja można było założyć podkoszulek z krótkim rekawkiem, za to lato było wspaniale upalne i sprzyjające wypoczynkowi jak mało kiedy. Jeiseń była ciepła, cieplejsza niz w poprzednich latach.
Zima 2007 była ciepła, temperatury oscylowały wokół 0, wiosna standardowa, czyli zdjąć kurtki mozna było pod koniec ciepła (jakby jesień, zima i wiosna zlały się w jedną porę), było kilkanaście ciepłych dni w maju i czerwcu, kilka w lipcu i sierpniu reszta lata deszczowa i chłodna, jesień chłodna, deszczowa, temperatury w dzień wynosily ok. 10 st. W październiku było kilkudiowe ocieplenie, potem chłodno, ale bez mrozów.
Zima 2008 to ciepłę temperatury jak w poprzednim roku trzymały do kwietnia, w pierwszej połowie kwietnia zrobiło się cieplej, w maju i na początku czerwca było kilka upalnych dni, potem było chlodne lato ze średnimi temperaturami ok. 20 st. Jesień była standardowa, czyli ani ciepła ani zimna, temperatury oscylowały ok. 5-10 st. Potem przyszła juz normalna, mroźna zima.
Zima 2009 była mroźna, długa, snieżna, w marcu zaczęło się ocieplać, od pierwszego kwietnia mozna bylo nosić krótkie spodnie i rękawki, w maju pogoda była w kratkę, trochę ciepła trochę deszczu i chłodu, czerwiec był zimny i deszczowy, lipiec i sierpień były standardowymi latami z temepraturami oscylującymi ponad 25 st. C, jesienią stopniowo się ochładzało aż nadeszła ostra zima.
Zima 2010 to rekordowe mrozy, zamarzające opady uszkodziły linie energetyczne w większości Polski, mrozy trwały do marca, do połowy kwietnia zimno, od połowy kwietnia przez maj i czerwiec chłodno, lato wspaniale upalne, ale tylko lipiec, sierpień już był standardowy, jesień ciepła do października, potem ochlodzenie, listopad zimny, grudzień snieżny i zimny.
Zima 2011 była mroźna, trwała długo, w marcu lekkie ocieplenie, potem ochłodzenie trwające przez cały kwiecień i maj z drobnymi przerwami, czerwiec miał pogode w kratkę, kilka dni ciepła kilka chłodu, lipiec zimny i deszczowy,sierpień podobny do czerwca, wrzesień chlodny, jesień chłodna, zima rekordowa.
Zima 2012 była bardzo mroźna i długa, w marcu i lutym było tak samo zimno, w kwietniu było jak dawniej w marcu, w maju zaczęło się ciepło, ciepłe dni z przerwami trzymały do jesieni, która była cieplejsza niż zwykle, ale do końca października, na Wszystkich Świętych spadł snieg.
Zima 2013 zima pomimo temperatur oscylujących ok. 0 trzymała do 20 kwietnia, potem w maju, czerwcu i lipcu, upalne i pogodne dni mieszały się z zimnymi i deszczowymi, upalny sierpeiń, przymrozki we wrześniu, ciepły październik i listopad, lekka zima.
Zima 2014 była lekka, cieplutka, przyjemna, było kilka mroźnych i sniezych tygodni, marzec był ciepły jak kwiecień, za to kwiecień zimny jak marzec, maj był w polowie upalny w połowie chłodny, czerwiec, lipiec i sierpień też obok bardzo cieplych dni miały dni chłodne i deszczowe, jesień jest standardowa.
Jakby policzyć średnią to jest ona mniej więcej taka sama.
Najbardziej obiektywnymi stronami prowadzonymi przez naukowcó zajmujących się klimatem (naukowców podróżujących po swieci nie siedzących za biurkiem) jest http://www.zycieaklimat.edu.pl/strona_glowna To strona prowadzona przez naukowców akademickich Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony  Środowiska i Gospodarki Wodnej, Herbarium Universitatis Varsaviensis, czyli naukowcami prowadzącymi zielnik na UW, Szkoła Festiwali Nauki i Portalem Internet ART. Strona jest obiektywna, dlatego, że szanowani naukowcy światowej sławy prowadzący zróżnicowane badania współpracują ze sobą, pisałam, że do wydawania werdyktów w sprawach nauki potrzeba współpracy między specjalistami, a tu mamy współpracę geologów, geomorfologów, botaników, zoologów, ekologów, fenologów, którzy prowadząc badania, wyciągając wnioski i analizując swoje wyniki wydaja dane werdykty. Niestety same badania klimatyczne czy meteorlogiczne, na jakie podaja powołuja się zwolennicy GO nie dadzą wiarygodnych wyników, one pokazują tylko zmiany na małym odcinku czasu, warto wiedzę przyrodniczą porównać z danymi historycznymi, wtedy patrzymamy pełen obraz rzeczywistości. Kolejny bład zwolenników teorii ocieplenia to powoływanie sie na tylko jedno źródło, a odrzucanie pozostałych, osmieszanie przeciwników, nie na tym polega nauka tylko na merytorycznej dyskusji, a co jest merotorycznego w stwierdzenie ,,IPCC tak twierdzi czyli tak jest'', to nie jest nauka tylko religia. Oni nie patrzą na tytuł naukowy, wykształcenie czy doświadczenie, tylko na to co glosi. Dla zwolenników GO ważniejsze jest zdanie dziennikarza, który nigdy nie zajmowal się naukami przyrodniczymi, a ktory twierdzi, że się ociepla od geologa czy klimatologa, który sądzi inaczej.
Kolejną wartą polecenia Strona jest http://meteoclimat.wordpress.com/
Warto też poczytac podręczniki do historii naturalnej, geologii, wulkanologii- w końcu jeden wulkan emituje więcej CO2 niż wszystkie kominy, tu macie zbiór ksiażek o wulkanach http://www.gambit-ksiazki.pl/katalog_tematyczny/kategoria/66010_66011_66736/Wulkanologia-i-sejsmologia 
Polecam wywaidy z profesorem Zbigniewem Jaworowskim
http://www.polskatimes.pl/artykul/797635,prof-jaworowski-nie-mamy-wplywu-na-klimat-globalne-ocieplenie-to-sprawa-polityczna,id,t.html
http://www.ekonomia.rp.pl/artykul/230987.html
http://www.eioba.pl/a/26uv/ocieplenie-klimatu-mit-obalony
http://www.rodaknet.com/rp_art_4597_czytelnia_klimatgate_prof_jaworowski.htm 
https://www.jednaziemia.pl/planeta-dzieje/43-dzieje/zmiany-klimatu/
https://oczyszerokozamkniete.wordpress.com/2009/12/12/globalne-ocieplenie-globalny-szwindel/
https://www.pch24.pl/zmiany-klimatyczne--oto-najwieksze-naukowe-oszustwo-w-dziejach-ludzkosci-,55502,i.html
I ciekawe kim są zwolennicy GO, miałam zajęcia z wykładowcami z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, Instytutu Botaniki PAN i UJ i jakos wszyscy byli sceptyczni co do wpływu ludzi na klimat, a obecny cieplejszy, ale nie najcieplejszy okres jest kolejnym interglacjałem, jak najbardziej naturalnym, a czlowiek produkuje tylko 3% CO2.

Dawniej rolnik wywoził obornik spod krów i świń na pole. Wczesną wiosną rolnicy wywozili na pola obornik i rozsypywali go, kiedy nadchodziła pora siewu gnój rozłożył się do przyswajalnej dla roślin formy. Kiedy obornik wysypywano jesienią orano go razem z warstwą ziemi. Kiedy używano dołów kloacznych, wywiezione odchody mieszano z kompostem ze zgniłych warzyw i odpadków i fermentowano to na pryzmach, potem mieszaninę sprzedawano rolnikom jako nawóz.

Dziś gnojowica to mieszanina odchodów i moczu ludzi i zwierząt, zmieszana z wodą nie ma nierozpuszczalnego potasu, ale stosowana w całości ma wiele cennych pierwiastków, wadą gnojownicy jest możliwość, dlatego trzeba rozkładać ją na polu na zimę lub wiosną przed okresem wegetacji zaraz po roztopach. Obornikujemy na głębokość 20-25 cm. Potem nie trzeba już nawozić. Ludzka gnojowica jest zanieczyszczona wieloma chemikaliami, dawniej uzywano tylko mydła i ługu, ług to zasada sodowa, która reaguje z kwasami zawartymi w kale tworząc sole, dziś używa się proszków do prania, detergentów, wiele osób używa zamienników mydła, warto uzywac biodegradowalnych środków piorących i płynów do mycia naczyń, a do ciała zwykłego mydła i szamponu. W Belgii i Holandii używa się ludzkiej gnojowicy z szamb i kanalizacji jako nawozu. Dobrze mieszać ludzki nawóz z torfem i kompostem. Takim nawozem można nawozić łąki, rosliny pastewne i jadalne oraz drzewka i krzewy owocowe.

Nie trzeba się bać bakterii, flora jelitowa nie przetrwa konkurencji z florą gleby, kiedy materia organiczna zostanie rozłożona. Część flory jelitowej i glebowej się pokrywa, więc cały czas mamy z nią kontakt. Zanim rosliny wyrosną materia organiczna rozłoży się przy pomocy chrząszczy, pierścienic, mięczaków i protistów do związków organicznych przyswajalnych dla roślin. Mogą zostać jaja tasiemców i innych pasożytów, dlatego trzeba myć owoce i warzywa, te wymyte w supermarketach wydotykane przez każdego wcale nie są bezpieczniejsze, muchy mogą przenieść jaja pasożytów z odchodów dzikich zwierząt na owoce i warzywa nawet w domu. Pamiętajmy, że sarny, jelenie, dziki, żbiki i wszystkie inne zwierzęta wydalają kał i mocz, a w lesie ani na łące nikt tego nie sprząta. Odchody są naturalnym elementem ekosystemu.

Mikołajek nadmorski Eryngium maritimum wzniesiona, rozgaęłziona łodyga, pod ziemia pełzające kłącze, omszone, dolne jajowate liście są piłkowane o sercowatych nasadach, górne ogonkowe, dłoniastosieczne, kwiaty zebrane wjajowate główki zebrane w baldachy, kwiaty sa niebieskie, pięciokrotne, siedząće w kątach przysadek, długie i wycięte na szczycie płatki korone, dolny słupek z 2 znamionami.
Rukwiel nadmorska Cakile maritima silnie rozgałęziona łodyga, wzniesiona lub pokładająca się, palowy, wrzecionowaty korzeń, ulistnienie skrętoległe, lancetowata lub jajowata blaszka liściowa, calobrzega lub ząbkowana, jest pierzastodzielna, górne liście pierzastodzielne i siedzące, odcinki siedzące, kwiaty na grubych szypułkach zebrane są w grona na szczytach rozgaęłzień pędów, 4 działki kielicha, 4 białe, liliowe lub fioletowe płatki, są odwrotnie jajowate, wyciągnięte w paznokieć, owoce to mięsite, groniaste, zielone, brązowiejąće łuszczyny, roslina jadalna, ma jadalne pędy.
Moczarka kanadyjska Elodea canadiensis proste korzenie są zredukowane, może ukorzeniać się w podłożu, długa, cienka, nitkowata, okragła, silnie rozgaęłziona na przekroju lodyga, ma kanały z powietrzem, dzieki nim unosi się w wodzie, ulistnienie okółkowe, po 3 liście w okółku, są jajowate lub róznowąskie, okółki sa skręcone wzdłuż łodygi, liście są ząbkowane, zaostrzone lub tępe, u nasady maja całobrzegie łuski, kwiaty pojedyncze, drobne, rozdzielonopłciowe, siedzące, rosną w kątach liści, są w osłonce z 2 jajowatych listków, kwiatostan wystaje nad wodę, męskie mają okwiat w okółku, listki okółka zewneetrznego sa zielone, wewnętrznego białe, nitki pręcików są zrosnięte w kolumienke, głowki pręcików tworzą żagiel, kwiaty żeńskie mają eliptyczne zielone listki okółka zawenętrznego, wewnętrznego sa rózowe, zaląznia tworzy oś okwiatu, z pomiędzy listków wyrasta słupek z 3 znamionami, owoce to jagony z wrzecionowatymi nasionami, roslina ozdoban do akwarióa i oczek wodnych, pasza dla świń i drobiu, zielony nawóz, w oczyszczalniach ścieków pobiera związki azotu i fosforu. 

W tym wpisie przedstawię wybrane rosliny obrzędowe, zacznę od Świąt Bożego Narodzenia, w te Święta najważniejsze jest drzewko choinkowe, głównie jest to jodła Abies sp. opisana dokładniej w dziale Drzewa Polski. Moga to być inne drzewka iglaste, jak świerk Picea sp. i sosna Pinus sp. opisane w Drzewach Polskich. Najlepiej mieć iglaki w doniczkach, które wiosną można posadzić na podwórku lub na działce. Kolejną rosliną kojarzącą się z Bożym Narodzeniem jest gwiazda betlejemska, botaniczna nazwa tej rosliny to wilczomlecz ozdobny Euphorbia pulcherrima jajowate, klapowane liście, podsadki też są jajowate i klapowane, tworzą rozetę, liście są zielone, podsadki czerwone, kwiaty sa drobne, niepozorne, męskie mają 1 pręcik, żeńskie 1 słupek, podsadki stanowią powabnie, kwiaty zebrane są w cyjantium, kwiatostany u wilczomleczowatych Euphorbiaceae, maja kształt miseczki z wypustkami. Po d obrusem zwykle kładzie się sianko, czyli ususzone, nadziemne części zbóż, najczęstsze zboża to pszenica Triticum sp. to trawa z długimi, prostymi łodygami, lancetowate liście otaczają pochwą łodygę-źdźbło, kwiaty zebrane są w kłosy, maja długie ostki, przenica orkisz Triticum spelta ma kłos z luźno zebranych kłosków, kwiaty płaskurki Triticum turgidum są zebrane w bardziej zbite kłosy przypominające warkocze, są długie, mają dlugie ostki, pszenica polska Triticum polonicum ma walcowate kłosy z wielu drobnych kłosków, pszenica samopsza Triticum monococcum ma zbite kłoski w kłosach przypominających warkocze, ostki stoją pionowo w górę ze szczytu kłosu, pszenica zwyczajna Triticum aestivum ma uliostnienie naprzemianległe, kwiaty zebrane w czworoboczne klosy, maja długie plewki, krótkie ostki, pszenica szorstka Triticum turgidum ma grube, trójkątne kłosy, z długimi ostkami odstającymi pood kątem ok. 60 st. Jęczmień Hordeum sp. ma długie liście pochwami obejmujące łodygę, jęczmień dwurzędowy ma długi, zwarty, cienki kłos z długimi ostkami sterczącymi do góry, jęczmień grzywiasty Hordeum jubatum tworzy gęste kępy, łodyga niezgrubiała u nasady, kłosy maja odstające plewy, plewki są osmiokątne, kłos jest długi, jęczmień płonny Hordeum murinum gęste, wzniesione kłosy z krótkimi dolnymi plewkami, długie ości wyglądają jak włosy, jęczmień zwyczajny Hordeum vulgare zwarte kłosy przypominaja warkocze, długie, wzniesione osci, jęczmień żytni Hordeum secalinum liście falujące, łodygi proste lub zygzakowato pozginane, kłosy luźne, ości odstające, krótkie, na całej długosci kłosu, jęczmień nadmorski Hordeum marinum trójkątne kłosy, ości wyrastają pod kątem ok. 30 cm na całej dł. kłosa, są krótkie, jęczmień pawi Hordeum zeocrithon ma długie, stojące do góry ości i krótsze kłosy, jęczmień bulwiasty Hordeum bulbosum ma długie, warkoczopodobne kłosy z krótkimi osciami wyrastającymi do góry pod kątem ok. 30 st. żyto zwyczajne Secale cereale krzewiąca się, rozgałęziona łodyga, płytkie korzenie, dwukwiatowe kloski, kłos czterokanciasty, długi, krótkie, odstające do góry na całej dł. kłosa ości. Proso Panicum sp. ma pokładające się źdźbło, długie liście od nitkowatych do jajowatych, kwiatostan to rozpierzchła wiecha, proso rózgowe Panicum virgatum wysoka łodyga, podługowate liście, duże mocno rozwiniete iwechy, proso zwyczajne Panicum miliaceum zwisające kłosy zebrane w wiechy, kłoski przypominają koraliki, proso włosowate Panicum capillare lancetowate, zagięte lukowato liście, wiechy rozpierzchłe, mają rozpierzchłę ości, Panicum dichotomiflorum ma rozpierzchłe wiechy z długich, cienkich, czerwonawych kłosków, Panicum lanuginosum tworzy małe kępki, wiechy sa zwarte, gęste, grube, kłoski odstają od siebie, maja krótkie ości. Przenżyto Triticosecale ma długie łodygi, długie kłosy wyglądająće jak warkocze, zwarte kłoski, małe ości, podługowate liście pochwami obejmujące łodygę. Zboża wykorzystywane są także do wyplatanie wieńcó dożynkowych i wieńców majowych dla Matki Boskiej, używa się tu też polnych kwiatów, maków Papaver sp., chabrów Centaurea sp., cykorii podróżnika Cichorium intybus, bodziszków łąkowych Geranium pratense, które zostały opisane w dziale zioła i chwasty polne. Wielkanoc to krokusy, szafrany spiskie Crocus scepusiensis lancetowate liście rozety, 1 sześciopłatkowy, dzwonkowaty, fioletowy kwiat z pomarańczowym słupkiem, owoce to trójkomorowe torebki z żółtymi nasionami, są odmiany o żółtych kwiatach, żonkile Narcissus jonquilla podługowate liście, żółty kwiat z żółtym przykoronkie, roślina ozdobna. Bazie, czyli kwiatostany różnych gatunków wierzb Salix sp., opisanych w dziale drzewa Polski i barwinek pospolity Vinca minor, opisany w dziale leśne kwiaty, do przyozdabiania wielkanocnych koszyczków, rosliną uprawianą w domu by przyozdabiała wielkanocny stół jest rzeżucha łakowa Cardamine pratensis ma łodygę wzniesioną, pełną, owłosioną, liście rozety są pierzastosieczne, mają okrągłe listki, liście łodygowe sa pierzastosieczne mają owalne listki, białe kwiaty z 4 działek i 4 płatków, mają płatki jajowate, 6 czterosilnych pręcików i 1 słupek, owoce to dlugie, równowąskie luszcyzny, roslina jadalna, całe ziele je się na surowo np. na kanapkach, źródło jodu, reguluje trawienie, pracę trzustki, dezynfekuje jamę ustna i drogi moczowe, ostra przyprawa. Inne rzeżuchy:
Rzeżucha gorzka Cardamine amara wzniesiona łodyga, kłącze z rozłogami i przybyszowymi korzeniami, ulistnienie skrętoległe, liście nieparzystopierzaste, największy szczytowy listek, odcinki jajowate, kwiaty zebrane są w grona na szczytach łodyg, są białe, czteropłatkowe, płatki długie, 1 słupek, 6 pręcików, owoce to długie łuszczyny.
Rzeżucha leśna Cardamine flexuosa rozgaęłziona, u dołu owłosiona łodyga, liście pierzastosieczne, listki podługowate, w wierzchu owłosione, kwiaty maja 4 białe, długie płatki, 6 pręcików, 1 słupek zebrane są w grono na szczycie łodygi, owoce to długie łuszczyny.
Rzeżucha niecierpkowa Cardamine impatiens wzniesiona, pełna łodyga, liście rozety sa pierzastosieczne, odcinki długie, cienkie, końcowy najdłuższy, kwiaty białe, czteropłatkowe, długie, zebrane w grono na szcyzcie łodygi, owoce to długie łuszczyny.
Rzeżucha rezedolistna Cardamine resedifolia rozgałęziona łodyga, liście rozety i łodygowe pierzastosieczne, odcinki owalne, kwiaty białe, czteroplatkowe, zebrane w grona na szczycie łodygi, owoce to łuszczyny z poprzecznymi przegrodami, roslina wskaźnikowa dla zanieczyszczeń.
Rzeżucha trójlistkowa Cardamine trifolia cienkie, rozgałęziona, pełzające kłącze, liście rozety trójlistkowe, listki jajowate, czterokrotne, białe kwiaty zebrane są w baldachogrona na szczycie łodygi kwiatonośnej, 6 pręcików, 1 słupek, owoce to łuszczyny.
Rzeżucha włochata Cardamine hirsuta rozgaęłzione łodygi moga być owłosione, liście pierzastodzielne, maja długie ogonki, górne sa oszczepowate, maja 3 ząbki schodzące się w ogonek, białę, czteropłatkowe kwiaty, działki są długie, 4 pręciki, owoce to długie łuszczyny.
Rzeżucha bagienna Cardamine dentata łodyga rozgałęziona, liście nieparzystopierzastodzielne na okrągłe listki, kwiaty białe, 4 okrągłe płatki, 4 działki tworza kielich, kwiaty zebrane są w gronka, owoce to łuszczyny.
Rzeżucha drobnokwiatowa Cardamine parviflora łodyga rozgaęłziona, pogięta, liście nieparzystopierzastosiecczne, listki podługowate, cienkie, kwiaty białe, małe, czterokrotne, zebrane w grona na szczytach łodyg, owoce to łuszczyny.
Rzeżucha Matthiolego Cardamine matthioli łodyga prosta, rozgałeziona, liście pierzastosieczne, szczytowe listki zrośnięte w sercokształtny listek, boczne listki okrągłe, kwiaty biaęł, duże, czterokrotne zebrane są w grona na szczycie łodygi, maja okrągłe płatki, owoce to łuszczyny.
Cardamine chelidonia łodyga prosta, liście ogonkowe, nieparzystopierzastodzielne, na owalne, zaostrzone odcinki, kwiaty czterokrotne, fioletowe, płatki podługowate, owoce to łuszczyny.
Ołtarze w czasie Bożego Ciała przyozdabia się gałązkami klonów Acer sp., brzóz Betula sp., łubienem opisanym w dziale zioła i chwasty polne, kosaćcami, żółtym Iris pseudacorus, opisanym w leśnych kwiatach, syberyjskim Iris sibirica ma pustą łodygę, 6 równowąskich liści, niebieskie, żyłkowane kwiaty po 2 na 1 pędzie, mają paznokieć, i ich ozdobnymi mieszańcami oraz piwoniami Paeonia sp. mają różnokształtne liście i kwiaty zależnie od rodzaju. Piwonie pod względem budowy dziela się na sekcje:
-Mountan podsekcja Delavayanae-liście kilkukrotnie pierzastodzielne, kwiaty szypułkowe, czerwone lub żółte; podsekcja Vaginatae-liście złożone z jajowatych odcinków, całobrzegie, czerwone ogonki liściowe, kwiaty różowe, czerwone, białe, żółte.
-Paeon podsekcja Dissectifoliae liście lancetowate, nieparzystopierzastodzielne, kwiaty rózowe, fioletowe, czerwone, żółte, białe.
Ołtarze ozdabia się też różami, czyli ozdobnymi odmanami rózy dzikiej Rosa canina, omówionej w dziale krzewy Polski i lilie Lilium sp. najczęsciej są to:
Lilia biała Lilium candidum cebula na pwoierzchni gruntu, liście rozety są lancetowate, długie, kwiaty białe, trąbkowate, płatki zrośnięte w rurkę, maja wolne ząbki odgięte do tyłu, 1 słupek z trójdzielnym, białym znamieniem i 6 pręcików z żółtymi, podłużnymi główkami są dobrze widoczne, roslina ozdobna.
Lilia bulwkowata Lilium bulbiferum pojedyncza, gruba, dołemm owłosiona lodyga, liście owalne, zaostrzone, całobrzegie, siedzące, ulistnienie skrętoległe, duże, pomarańczowe kwiaty są trąbkowate, mają zrosnięte płatki z wolnymi ząbkami, 6 pręcików, 1 słupek, owoce to torebki, roslina ozdobna.
Lilia tygrysia Lilium lancifolium proste, pojedyncze łodygi, ulistnienie skrętoległe, liście owalne, zaostrzone, ulistnienie skrętoległe, pomarańczowe, trąbkowate kwiaty, mają wąską rurkę i duże, odgięte do tułu ząbki, 6 płatków, listki okwiatu odgięte do tyłu, owoce to torebki, roslina ozdobna.
Lilia złotogłów Lilium martagon łodyga sztywna, prosta, pojedyncza, liście siedzące, całobrzegie, ulistnienie skrętoległe, rózowe kwiaty na wiszących szypułkach zebrane są grono na szczycie lodygi, w środku płatków są ryrnienki z nektarem, słupek 1, maczugowaty, 6 pręcików z różowymi pylnikami, owoce to trójkątne torebki z oskrzydlonymi nasionami, roslina jadalna, bulwy można jeśc na surowo i gotowane.
Lilia Henry'ego Lilium henryi prosta łodyga, liście siedzące, owalne, zaostrzone, pomarańczowe kwiaty o płatkach i listkach okwiatu odgiętych do tyłu, 6 długich pręcików z pomarańczowymi pylnikami wystaje poza okwiat.
Lilia królewska Lilium amoenum prosta łodyga, liście wrzecionowate, siedzace, kwiaty zebrane w grona, białe, duże, trąbkowate, w środku rurki pomarańczowe, słupek z okrągławym znamieniem i 6 pręcikó wystaje na zewnąrz,
Lilia złociista Lilium aurantum prosta łodyga, liście podługowate, ulistnienie skrętoległe, kwiaty barwne, nakrapiane, białe lub rózowe, mają czerwone kropki, sa trąbkowate, 6 pręcików z pomarańczowymi, długimi pylnikami i słupek z żółtym znamieniem wystają poza okwiat.
Jest także wiele odmian i gatunków ozdobnych. lilie głównie poświęcone są Maryji. Na grobach często sadzi sie bratki, fiołki ogrodowe Viola wittrockiana mają czterograniaste, pokładające się łodygi, dolne liście sercowate, górne lancetowate, piekne, duże, pięciopłatkowe i pięciodziałkowe, róznobarwne kwiaty, mogą być żółe, czerwone, rózowe, niebieskie, fioletowe, dwukolorowe, boczne płatki skierowane sa do góry, 1 słupek z główkowatym, owłosiomym znamieniem, kwiaty maja dlugie szypułki i wyrastają w kątach liści. Wszystkich Świętych kojarzy się nam z chryzantemami Dendranthema sp. wiele gatunków i odmian ozdobnych łączą rozgałęzione, owłosione łodygi, skrętoległe, jajowate, pierzastodzielne liście, kwiaty zebrane w koszyczki, mają różne kolory, okrywa kwiatowa ma wiele listków, kwiaty języczkowate, brzeżne, żenskie, rurkowate, środkowe, obupłciowe, korona grzbiecista, pięciopłatkowa, w Polsce rosnie dziko złocień Zawadzkiego Dendranthema zawadskii ma wzniesiona rozgałęzioną łodygę, podziemne kłacze, pierzastozłożone liście z podługowatymi listkami, mają gruczołki, kwiaty zebrane w koszyczki rosną w kątach rozgałęzień, białe, brzeżne żeńskie, języczkowate, środkowe, żółe, rurkowate, obupłciowe, przezroczyste łuski okrywy, owoce to żebrowane niełupki. GRoby przyzdabia się też wrzosem zwyczajnym Calluna vulgaris rozgałeziona łodyga, liście pierzastosieczne, igiełkowate, odcinki też igielkowate, ulistnienie naprzeciwległe, kwiaty fioletowe, czterokrotne, dzwonkowate, zebrane w grono na szczycie łodygi, kielich otacza czterolistkowy kieliszek, owoce to czterokomorowe torebki, roslina ozdobna, miododajna i lecznicza, ziele działa przeciwzapalnie, moczopędnie, przeciwreumatycznie, pomaga przy chorobach pęcherza moczowego, wątroby, nerek, układu pokarmowego, bezsenności i reumatyzmie.
Jakie Wy znacie rośliny obrzędowe. Zależnie od regionu różne gatunki są wykorzystywane w czasie świąt, dlatego proszę, żebyście w komentarzach napisali jakie rosliny obrzędowe są u Was, nie musicie podawać regionu, wystarczy nazwa rosliny.

W Bałtyku są też rosliny naczyniowe:
Włosienicznik Baudota Batrachium baudotii łodyga prosta, wzniesiona, dłoniastosieczne liście złozone z nitkowatych odcinków, kwiaty maja okrągłe, białe płatki, żółte środki z wieloma pręcikami, większośc łodygi i liści pod wodą, kwiaty na prostych szypułkach wystają nad powierzchnie. Wywłocznik klosowy Myriophyllum spicatum korzenie przybyszowe i płożące pędy swobodnie unoszą się pod wodą, mogą się ukorzeniać, łodyga rozgałęziona, okrągła, liście pierzastosieczne, odcinki nitkowate, po 4 w okółku, ostają prostopadle ods łodygi, ulistnienie naprzeciwległę, jasnoróżowe kwiaty zebrane są w kłosy, 4 trójkątne działki, 4 jajowate płatki, słupek ma 4 szyjki, dolne przysadki pierzastosieczne, góne całobrzegie, 8 pręcików, owoce to rozłupnie z 4 rozłupek, roslina ozdobna, nadaje się na oczka wodne.
Zostera morska Zostera marina proste, rozgałezione łodygi, liście lancetowate, mają długie , zamknięte pochwy, kwiaty zebrane w lancetowate kolby, męskie mają podsadki, dwukomorowe pylniki, leżą naprzemian z żeńskimi, słupki maja 2 długie znamiona.
Rdestnica przeszyta Potamogeton perfoliatus cienka, prawie nie rozgałęziona, ulistnienie naprzemianległe, liście zanurzone, owalne, z sercowatymi nasadami, nasady obejmuja lodygę, brzegi faliste i ząbkowane, drobne, szypułkowe kwiaty zebrane w kłosy.
Rdestnica grzebieniasta Stuckenia pectinata pędy rozgałeziona w węzłach, ulistnienie naprzemianległeliście siedząće, równowąskie, końce zaostrzone, mogą być okrągłe, pochwy otwarte, języczkowate, unerwienie liście równoległe, przylistki zrosniete z blaszką, okółkowe, lejkowate kwiaty zebrane są w kłosy, mają 4 słupki, kwiatostany wystają nad powierzchnię wody, lancetowate, dzióbkowate, brązowwożółte owoce.
Rdestnica nitkowata Stuckenia filiformis łóodyga rozgałęziona, ulistnienie naprzemianległę, liście siedząće, nasady klinowate, końce zaostrzone, pochwy zamknięte i języczkowate, unerwienie równoległe, kwiaty są zebrane w cylindryczne kłosy, leżą w okółkach, mają 4 słupki, owoce są odwrotnie jajowate, dzióbkowate, ciemnobrązowe.
Rupia morska Ruppia maritima łodyga rozgaęłziona, liście dłoniastosieczne, podzielone na nitkowate odcinki, drobne kwiaty zebrane w jajowate kłosy.
Zamętnica błotna Zannichellia palustris rozgaęłzione łodygi, liście długie, cienkie, podługowate, kwiaty drobne zebrane w owalne kłosy.
Jezierza morska Najas marina kolczaste, sztywne, widlasto rozgałęzione, łodygi, ulistnienie okółkowe, po 3 liście w okółkach, liście ząbkowane, równowąskie, kolczaste, pochwy cąłobrzegie lub ząbkowane, kwiaty bez okwiatu rosną w kątach liści, owoce to oskrzydlone, jajowate orzeszki.
Glony Bałtyku to zielenice, maja nibyliście, nibyłodygi i chwytniki:
Ulwa sałatowa Ulva lactuca zielone, liściaste plechy, blaszki plechy pofałdowane, pokarbowane, o nieregularnych brzegach.
Monostroma bałtycka Monostroma baltica przezroczyste, zielone, liściaste plechy, blaszki plechy nieregularnobrzegie, rosną w kepach, całość przypomina gąbke.
Taśma kiszkowata Enteromorpha intestinalis okrągłe komórki połączone w długie, rurki podobne do jelit, nierozgałęziają się, zebrane są w kepki.
Taśma spłaszczona Enteromorpha compressa płaskie rozgałęzione gałązki plechy.
Enteromorpha prolifera plecha ma postać prostych lub rozgałęzionych rur, komórki sa prostokątne, zebrane w rzędy.
Enteromorpha linza spłaszczone plechy, mają banieczki z tlenem po bokach.
Enteromorfa puszysta Enteromorpha plumosa rozgałęzione, nitkowate plechy przypominają puch.
Gałęzatka kulista Cladophora aegagropila nitkowate plechy zwinięte sa w kule, w świetle wydziela banieczki tlenu.
Ramienica bałtycka Chara baltica cienka nibyłodyga, długie nibylistki w okółkach, ma kolce.
Ramienica szorstka Chara aspera słabo rozgaęłziona plecha, cienka nibyłodyga, cienkie nibyliscie, krótsze od międzywęźli, ma białe, kuliste bulwki z chwytnikami.
Ramienica kędzierzawa Chara nidifica cienkie nibyłodygi i cienkie, krótkie nibyliście.
Brunatnice są dużę, plechy zróżnicowane na ryzoidy, fylloidy i kauloidy.
Morszczyn pęcherzykowaty Fucus vesiculosus kauloid rozgałęziony, fylloidy rozgałęzione, karbowane, karby zaostrzone, do podłoża przytwierdzony tarczką, rlęgnie i plemnie zebrane w blaszkowatych zagłebieniach w plesze-konceptaklach, skłądnik mieszanek ziołowych, suszony to przyprawa.
Morszczyn piłkowany Fucus serratus cienki kauloid rozgaęłzia się na dłoniasto rozgałezione fylloidy z palczastych, karbowanych odcinków, plecha brunatna.
Strunka witkowata Chorda filum nitkowate plechy przypominają wlosy.
Kłosek Ectocarpus siliculosus tworzy gęste, poplątane, brunatne krzaczki, plecha nitkowata, nitki tworzy 1 rząd komórek, wytwarza kłóosy wielokomórkowych sporangiów.
Pilajella Pilayella littoralis brunatna plecha tworzy krzaczki, ma cienkie kauloidy, od nich odchodzą prostopadle nitkowate, krótkie fylloidy ułozone w okółkach, plecha jest brunatna.
Krasnorosty:
Żebrowiec krwisty Delesseria sanguinea krótka nibyłodyga, od niej odchodza duże, języczkowate nibyliście, plecha czerwona i przezroczysta.
Żebrowiec bruzdowany Delesseria decipiens od nibyłodygi odchodzą długie, języczkowate nibyliście, plecha czerwona i prześwitująca.
Żebrowiec skrzydlasty Delesseria alata rozgaęłzione, cienkie nibyłodygi zakończone cienkimi nibyliścmi, calość czerwona.
Widlik Furcellaria fastigiata czerwony glon o rozgaęłzionej plesze, miotełkowate plesze, gałązki nan końcu są zaostrzone.
Rozróżka czerwona Ceramium rubrum rozgałeziona, czerwona plecga, gałazki plechy nitkowate.  Kraśnica ciemna Rhodomela subfusca czerwone peki rozgaęłzionych, nitkowatych gaąłzek plechy, rozgaęłzienia też nitkowate.
Rurecznica Polysiphonia fucoides rozgaęłzione, czerwone gałazki plechy, maja rozgałęzione rozgaęłzienia, zakończone nitkowatymi, prostopadłymi rozgałezieniami.
Hildebrancja Hildebrandia rubra czerwone, płetkowate plechy o nieregularnych kształtach.
W strefie przybrzeżnej rosną kwiaty roslin naczyniowych:
Honkenia piaskowa Honkenya peploides głeboki system korzeniowy, prosta, czworogranista, płożaca łodyga, ulistnienie naprzeciwległe, liście jajowate, mięsiste, zaostrzone, zrosnięte u nasady, kwiaty na długich szypułkach, 5 jajowatych, okrągłych działek, 5 iałych płatków, 10 pręcików z żółtymi pylnikami u nasady, zalążnia jajowata, 3 szyjki słupka, zółte, kuliste torebki z jajowatymi nasionami, roslina ozdobna.